به علت این که شترها نسبت به محل زندگی خود چندان متوقع نیستند و اکثراً در سرزمین هایی گرم و دارای درجه حرارت زیاد زندگی می کنند لذا کمتر به فکر ساخت طویله برای آنها بوده اند ضمناً به ندرت اتفاق میافتد که تعداد زیادی شتر را در یک محل و یک فارم نگهداری نمایند تنها جهت پرواربندی یا مواقع زایمان و سمپاشی یا چرب کردن شترها جمع کردن آنها در یک محل ضروری است. در این بخش اطلاعاتی در رابطه با جایگاه شترهای داشتی گرد آوری شده است.
جایگاه شترهای داشتی
نگهداری و پرورش شتر اگر چه به جایگاه و تجهیزات گوناگون و پرخرج در مقایسه با پرورش گاو و یا طيور نیاز ندارد اما این امر دلیل آن نیست که بتوان فعالیت در زمینه شترداری را به ویژه در واحدهای بزرگ بدون در نظر گرفتن نکات مربوط به جایگاه و ساختمان های لازم به مورد اجرا گذاشت و در نهایت از این نوع فعالیت به صورت اقتصادی استفاده و بهره برداری نمود. به عبارت دیگر باید دانست که پرورش شتر هنگامی اقتصادی و سود آور خواهد بود که علاوه بر توجه به ویژگی های علمی و فنی مربوط به نکات لازم در زمینه جایگاه و تجهیزات حیوان نیز مورد نظر قرار گیرد تا بدین وسیله بتوان از یک سو بهداشت و سلامت دام را به نحو مطلوب فراهم ساخت و از سویی دیگر از لحاظ تأمین غذا و یا میزان کار در این واحدها به شکل شایسته از نظر اقتصادی صرفه جویی کرد.
یادآوری این نکته نیز ضروری است که اگرچه در اکثر کشورهای جهان شتر در بیشتر ایام سال در محیط آزاد و در فضای باز به سر می برد اما در فصل زمستان و در شرایط نامساعد هوا در محیط و جایگاه های مخصوصی نگهداری می شود باید توجه داشت که مراقبت از شترها به ویژه ماده های مولد در مواقع زایش و توجه از دیلاق های تازه متولد شده الزامی می باشد.
اصولی کلی در احداث جایگاه
در احداث جایگاه شتر، چه از لحاظ فنی و چه از نقطه نظر بهداشتی دقت کافی مبذول باید داشت و نیز توجه نمود که احداث جایگاه از نظر اقتصادی مقرون به صرفه باشد به طور کلی پیش از ایجاد جایگاه باید شرایط محل، وضع آب، زمین، باد و درجه حرارت و نسبت درصد رطوبت را مورد بررسی قرار داد برای این منظور کافی است که از سه طرف دیواری بالا آورده و سقف عایقی فضای بین این سه دیوار را بپوشاند. در این جا تنها رعایت این موضوع اهمیت دارد که طرفي باز به سوی جهت وزش باد نباشد و جایگاه حتی الامکان در سطح بلندتری نسبت به محیط اطراف خود بنا شده باشد که آب باران در آن جمع نگردد.
برای هر نفر شتر باید محل به خصوصی برای نشستن و خوردن غذا در نظر گرفت. و هر شتر باید از دیگری 80/1 تا 20/2 متر فاصله داشته باشد. این موضوع باعث می گردد که شترها آهسته تر غذا خورده و شترهای ضعیف نیز به قدر کافی از غذای موجود استفاده کنند. چه در غیر این صورت به خاطر اختلاف قدرت جسمانی شترها، شترهای ضعیف تر اجازه خوردن غذا را به قدر کافی نخواهند داشت. در تابستان و روزهای مساعد شترها را می توان در محوطه آزادی که سطح آن را شن و ماسه پوشانده است، نگهداری نمود.
در روش نگهداری مدرن شتر می توان از سالن هایی استفاده کرد که ۱۶-۱۲ متر عرض و 5/3- 3 متر ارتفاع داشته که طول سالن را بر حسب تعداد شترها می سازند. همچنین راهرو وسط (تغذیه) به عرض چهار متر در نظر میگیرند.
معمولاً آخور و آبشخور را باید طوری ساخت که شتر تا حدودی حالت طبیعی خود را در موقع غذا خوردن حفظ نماید و جهت این امر توصیه می شود که ارتفاع کف آنها از سطح زمین بر حسب نژاد و بلندی جدوگاه شترها بین ۶۰-۵۰ سانتی متر باشد. البته در این روش ارتفاع لبه داخلی آخور و آبشخور از سطح زمین ۱۲۰ سانتی متر بوده که در آخورهای لبه دار ارتفاع لبه بلندتر (خارجی) به ۱۳۵ سانتی متر می رسد. همچنین باید با توجه به عرض سر شتر عرض آخور و آبشخور را ۶۰ سانتی متر و برای جلوگیری از بخش غذا به اطراف دیواره های آخور و آبشخور را تا ۶۰ سانتی متر بلندتر از کف آنها در نظر گرفت. البته آخورهای گوشه دار برای شترها مناسب نیستند و بهتر است از آخورهایی که تا حدودی محدب هستند استفاده نمود.
شتر داران کشور معمولاً برای نگهداری شتران خود در مراتع از جایگاهی به نام گارچ که چهار طرف آنها به وسیله خاکریز محصور گردیده است و یک درب (قسمت) ورودی جهت ورود و خروج شترها دارد، استفاده مینمایند. برای احداث آن از لدر و یا تراکتور استفاده می نمایند و یا معمولاً در مراتع اطراف آبشخورها آغلهایی توسط آجر و سیمان و سنگ و سیمان جهت شتران احداث می نمایند. از آن جایگاه جهت علامت گذاری شترها و اجرای عملیات بهداشتی و درمانی و تغذیه احتمالی زمستانی شترها استفاده می نمایند.
نظرات کاربران
2:27:55 AM