انواع نژادهای گوسفند:گوسفند با پشم کاملاً ظریف

گوسفند با پشم کاملاً ظریف که از آنها بیشتر بعنوان «گوسفندان مرتع» نام می برند، از نظر «تولید پشم» پرورش می یابند و صفت «تولید گوشت» در آنها در درجه دوم اهمیت قرار دارد. اصل این نژادها از مرینوس اسپانیائی می باشد که به نقاط مختلف دنیا انتقال داده شده است و براساس انتخاب در گله های مربوط و یا بر حسب محل، بنامهای مرینوس امریکائی، مرینوس فرانسوی (رامبویه)، مرینوس استرالیائی، مرینوس ترکیه و غیره خوانده می شود. بی مناسبت نیست که یادآور شود مرینو نام یکی از افسران گارد پادشاهی قدیم اسپانیا بوده است که در دوران گذشته منطقه چرای گله های مهاجر گوسفند را در آن کشور تعیین نموده و به همین جهت نام وی وجه تسمیه گوسفندان مرینوس گردیده است. انواع گوسفند های این نژاد را می توان به گوسفند مرينوس امریکایی و گوسفند رامبويه را نام برد.

اول۔ نژادهای با پشم کاملاً ظریف

گوسفندان مرینوس دارای اختصاصات ویژه ای هستند که آنها را با شرائط پرورش در مرتع سازگار ساخته است. این نژادها خوش بنيه و پرطاقت هستند و قادرند مسافات زیادی را بخوبی طی طریق نمایند. بدیهی است که از این گوسفندان می توان بعنوان «گوسفندان مزرعه» نیز استفاده نمود. پشم این گوسفندان کاملاً ظریف می باشد و بعبارت دیگر دارای حداقل قطر در هر تار پشم است. قطر تار پشم برحسب گونه های مختلف نژاد مرینوس متفاوت است ولی به هرحال حد مطلوب آن در حدود 18 تا 21 میکرون می باشد.

جفتگیری نژادهای مرینوس در «فصل طبیعی جفتگیری» یعنی اواخر تابستان و اوایل پائیز انجام می شود. باید دانست که در بعضی از انواع مرينوس «جفتگیری زودتر از فصل طبیعی» و در اوایل یا اواسط تابستان نیز امکان پذیر است. گوسفندان مرینوس از نظر دوقلوزایی اهمیت چندانی ندارند و بره زائی در آنها بیشتر بشكل تک زائی صورت می گیرد.

جزئیات ورقه استاندارد گوسفند مرینوس که توسط جامعه استرالیائی گوسفندداران مرینوس تنظیم و منتشر شده است بشرح زیر می باشد:

سر: متناسب با بدن، عضلانی و نسبتاً سنگین.
شاخ : فقط در قوچ، به رنگ کهربائی و فاقد هر نوع لکه، قوی و دارای چین های عمیق و پیچ مناسب
گوش: متوسط، ضخیم و نرم و پوشیده از موهای نرم و کوتاه و کرم رنگ.
رخ : نرم و گسترده و پوشیده از موهای نرم و کوتاه و کرم رنگ و فاقد لکه سیاه و کمی چین دار.
منخرين: ضخیم و مستطیل و زرد کم رنگ.
گردن: پهن و معمولاً دارای چین خوردگیهای متعدد مانند کراوات و پیش بند
سینه: وسیع و عمیق
زیر سینه : پهن و افتاده میان دوساعد.
دنده ها : قوسی و دارای انحنای متناسب.
پشت و کمر: صاف و مسطح.
کپل: تقریباً مدور.
ران ها: پهن و دارای فاصله مناسب از یکدیگر.
ساق ها: قوی و استخوانی و از هم باز.
سم: مرتب و کهربائی رنگ.

طول تار پشم در ظرف ۱۲ ماه رویش: ۹۰ تا ۱۱5 میلیمتر.

ظرفیت تولید پشم در ۱۲ ماه رویش: ۹ تا ۱۲ کیلو.

گوسفند مرينوس امریکایی

مهمترین انواع گوسفند مرینوس بشرح زیر است:

1- گوسفند مرينوس امریکایی

گوسفند مرينوس امریکایی دارای مشخصات کلی گوسفندان مرینوس است و از آن تا کنون سه نوع A و B و C شناخته شده است. نوع A که قبلاً بنام نوع ورمونت خوانده می شد بعلت وجود چین خوردگیهای متعدد پوستی از سایر انواع متمایز می شود. این چین خوردگیها از قسمت سر شروع و تمام طول تنه و قسمتهای مختلف بدن حیوان را تا ناحیه دم فرا می گیرد. نوع A معمولاً از نظر جثه کوچک تر از انواع دیگر است و وزن بلوغ در قوچ بین 65 تا ۸۰ و در میش بین 45 تا 6۰ کیلو می رسد. از پرورش این نوع گوسفند بواسطه همبستگی چین خوردگیهای متعدد با عدم هماهنگی در ظرافت تارهای پشم بدن و نیز بعلت مشکلاتی که چین خوردگی های نامبرده در موقع پشم چینی ایجاد می کنند بتدریج کاسته شده است. نوع B ازنظر تعداد چین خوردگیها حد متوسط دو نوع دیگر است. نوع C که بنام مرینوس دلاین نیز خوانده می شود نه تنها تقريباً عاری از چین خوردگیهای متعدد است بلکه کیفیت لاشه نیز در آن بهتر از انواع دیگر می باشد. نوع C از نظر جثه بزرگتر از انواع دیگر است و وزن بلوغ در قوچ بین 75 تا ۱۰۰ و در میش بین 55 تا 75 کیلو می باشد. بعلاوه ظرافت تارهای پشم در این نوع از انواع دیگر بیشتر است.

٢- گوسفند رامبويه :

در دوران لوئی شانزدهم، فرانسه فقط قسمت ناچیزی از پشم مورد احتیاج کارخانه های مربوط را در داخل کشور فراهم می کرد. به همین جهت لوئی شانزدهم شخصاً از پادشاه اسپانیا تقاضای خرید تعدادی از گوسفندان مرینوس آن سرزمین را بعمل آورد. در سال ۱۷۸6 با تقاضای فوق موافقت شد جمعاً ۳۶6 رأس از مرینوسهای اسپانیائی خریداری و فرانسه منتقل شد گوسفندان نامبرده در مزرعه شخصی لوئی شانزدهم در محلی بنام رامبوبه در قسمت غربی پاریس نگاهداری شدند و از این تاریخ به بعد با اقداماتی که انتخاب و تلاقی نژاد انجام گردید نژادی بنام «رامبویه» بوجود آمد که از نظر بزرگی جثه براجداد خود برتری داشت.

گوسفندان رامبویه مانند مرینوس امریکائی دارای انواع A و B و C می باشد و به همان ترتیب که در مورد مرینوس امریکائی گفته شد نوع C بیشتر معروفیت پیدا کرده است. گوسفند رامبويه دارای بدنی یکنواخت و عاری از چین خوردگی های بزرگ و متعدد است. قوچ ها بیشتر دارای شاخ و میش ها بدون شاخ می باشند. وزن بلوغ در قوچ ها بین 110 تا 185 و در میشها بین ۷۰ تا ۱۰۰ کیلو است. صورت و ساق در گوسفند رامبويه سفید رنگ و پوست زرد کم رنگ است. کیفیت لاشه بهتر از مرینوس است و پشم حیوان اگر چه کمی ضخیم تراز پشم مرینوس است ولی طول تارهای گوسفند رامبويه هماهنگی بیشتری نسبت به مرینوس دارد.