فنچ پرنده ای از جنس سهره می باشد که برخی از گونه های آن نظیر فنچ راه راه بومی استرالیا می باشد و برخی گونه های دیگر در مناطق وسیعی از اروپا پراکنده اند. همچنین گونه های دیگری از این پرنده را می­توان در اندونزی و تیمورشرقی به صورت بومی و در آمریکا، پرتغال و پورتوریکو بصورت رها سازی شده یافت. این پرنده در دشت های باز با درخت و درختچه های پراکنده زیست می کنند. اما با مزاحمت های انسان نیز کنار آمده و حتی در جاهایی که زیستگاهشان از بین می رود و جای آن را ساخته های دست بشر می گیرد نیز به زندگی ادامه می دهد.برای آشنایی با فنچ باید محل زندگی آن ها و همچنین انواع فنچ ها آشنا شوید. در ادامه به بررسی کلی تاریخچه پرورش و رفتار ها و محل زندگی آن ها خواهیم پرداخت.

آشنایی با فنچ و انواع آن

این پرنده شامل انواع گوناگونی است که توسط محققین ژنتیک یا تکثیر آن توسط دوستدارن این حیوان بوجود آمدند.
عمر این پرنده به عوامل محیطی و ژنتیکی آن بسیار وابسته است. فنچ ها معمولاً پنج تا ده سال عمر می کنند، و برخی معتقدند که تا یازده سال زنده می مانند، و یکی از پرورش ­دهندگان اظهار می دارد که فنچ وی تا دوازده سال عمر کرده و تا سه ماه قبل از تلف شدن، تولید مثل می­کرده است. فنچ­ها ارزان قیمت بوده و برخی از نژادهای کمیاب آن کمی گران تر از بقیه به فروش می­رسند، به همین علت تهیه چند قطعه فنچ برای نگهداری در منزل کاری بسیار ساده و آسان است.

معمولاً فنچ ها را از قاره آفریقا، استراليا و آسیا تهیه می کنند. فنچ­ها پرندگان حساسی هستند و باید آنها را از دود سیگار و یا بوهای تند آشپزخانه و یا مواد ضد عفونی قوی محافظت کرد، زیرا که این بوهای تند می تواند باعث مرگ و میر پرنده شود. فنچ ها نسبت به صحبت کردن و یا سوت زدن آدمی عکس العمل نشان داده و از این کار خوشحال می شوند، اما متاسفانه قدرت تقلید صدا را ندارند.

فنچ ها از بهترین نوع پرندگانی می باشند که می توان در هر جایی اعم از آپارتمان و… نگهداری کرد و کمترین دردسر و مشکلات را دارند به طوری که با کمی آگاهی از محل زندگی، نوع تغذیه و شرایط مناسب برای تخم گذاری می توانید به پرورش فنچ بپردازید.

تاریخچه پرورش فنچ

برای آشنایی با فنچ و بررسی انواع آنها باید تاریخجه آن ها را بررسی کرد . از سال ۱۴۷۸ میلادی که جزایر قناری به تصرف اسپانیایی ها در آمد تعداد زیادی از فنچ­ها یا سهره های وحشی و همچنین تعدادی قناری از آن جا به اسپانیا آورده شد و چون این پرندگان آوای دلنشینی داشتند به تدریج اسپانیایی ها به پرورش این گونه پرندگان در منازل علاقه مند شدند و چندی نگذشت که تكثير انبوه این گونه پرندگان توسط برخی از پرورش دهندگان اسپانیایی آغاز گردید و سپس برای فروش به سایر نقاط اروپا صادر گردید. اما پرورش فنچ از دیرباز در کشورهای مختلفی نظیر هندوستان ایران و چین رواج داشته است و در ادبیات فارسی کهن نام “سهره” به وفور دیده می شود.

انواع فنچ

فهرست برخی از انواع گونه های اصلی فنچ در زیر آمده است:

• فنچ آوازه خوان
• فنچ بلوطی
• فنچ بنگالی
• فنچ جاوه
• فنچ چاشنی
• فنچ راه راه (گورخری)
• فنچ سرخ زیبا
• فنچ طوطی وار آبی رخ
• فنچ کشیش آفریقایی
• فنچ گولدین
• فنچ مونیای سر سفید
• فنچ ملوكان
• فنچ نواری
• فنچ مانکین دمگاه سفید
• فنچ دم سوزنی
• فنچ بنگالی وحشی
• فنچ پشت سفید

همچنین فنچ ها به دو نوع اهلی و وحشی تقسیم میشوند. فنچهای اهلی شامل فنچ­های سفید و فنچ­های راه راه (فنچ زبرا) می باشند. فنچ­های نوع وحشی شامل بقیه انواع فنچ ها هستند.

فنچ های اهلی Zebra Finch

فنچ­های زبرا شامل چهار دسته مهم به نام های (فنچ زبرای معمولی – فنچ زبرای کینگ – فنچ زبرای لپ سیاه و فنچ زبرای سفید) هستند.

فنچ­های وحشی

— Black Masked Grassfinch

— European Goldfinch

— Gouldian Finch

— Lavender Waxbill

— Long-Tail Grassfinch

— Orange Cheek Waxbill

— Orange Weaver

— Owl (Bicheno) Finch

— Strawberry Finches

— Society (Bengalese) Finch

می بینید که در جهان نژادهای بسیاری از فنچ یافت می شود؛ اما نژاد قفسی آن در جهان و در ایران بیشتر ۲ گونه است.

1. فنچ سفید کامل
2. فنچ گور خری یا زبرا

تفاوت این دو گونه فقط و فقط در ظاهر پرنده است. مثلاً گونه ماده فنچ در نوع زبرا خاکستری کامل است. اما ماده تمام بالهایش سفید است. البته ممکن است فنچ سفید نیز در رده باشد و رن زبرا در آن پنهان باشد. به هر حال انتخاب برای جفت گیری فنچ در زیبا شدن جوجه فنچ تأثیر دارد. اگر در جفت گیری فنچ نر از گونه زبرا باشد و فنچ ماده از گونه تمام سفید، زیباترین جوجه فنچ ها به وجود می آیند.

رفتار

برای پرورش و نگهداری و  آشنایی با فنچ ها باید به رفتار آنها دقت زیادی کرد . فنچ ها پرندگان بسیار کوچک و اجتماعی اما پر سر و صدایی می باشند. اصولاً پرندگان حساسی هستند که نسبت به هرگونه ضربه یا… اسیب پذیر می باشند. مانند سهره های دیگر پرواز فنچ­ها نیز اول با یک جهش سریع آغاز می شود. فنچ­ ها معمولاً گله­ ای زندگی می کنند و تنهایی را دوست ندارند و اگر شما دارای یک فنچ تک هستید بهتر است هرچه زودتر برای آن جفتی تهیه کنید.

فنچ ها به جفت خود علاقه زیادی دارند و به آن وابسته اند و هیچگاه آنها را از هم جدا نکنید چون در مواقعی باعث دق آنها می شود. فنچ­ها معمولاً نوکشان را با شاخه یا میله پاک می کنند که این کار به آنها اعتماد به نفس می دهد. دیگر اینکه آنها برای خلاصی از گرما نوک خود را باز می کنند و این نشان دهنده این است که گرمشان است و در هنگام سرما برای گرم شدن پوف می کنند پس حتما خوب به حرکاتشان توجه کنید و در این هنگام سریع آنها را به جایی با دمای ملایم انتقال دهید.

یکی از علائم سلامتی فنچ ها باز بودن حلقه دور چشم آنها است بطوری که اگر دور چشم آنها بسته ونیم بسته و دارای زوایا باشد این فنچ پیر و بیمار است و در هنگام خرید حتماً به شکل ظاهری، وضعیت نوک و پنجه ها و سالم بودن پاها و بارها توجه شود. اگر به دنبال پرنده ای برای نگه داری می گردید حتماً قبل از خرید از منابع موثق دیگر اطلاعاتی در مورد پرنده یتان کسب کنید و جنس نر و ماده آن را بشناسید زیرا امروزه با وارد شدن پرنده های زینتی وحشی به عرصه بازار پرنده فروش ها اطلاعات کمی درباره آنها داشته و نر و ماده های جنس های مختلف را با هم می فروشند که این سبب می شود که حتی دو پرنده به هم نزدیک هم نشوند و اصلاً جفت گیری صورت نگیرد.

محل زندگی

در پرورش و نگهداری آن ها باید آشنایی با فنچ و محل زندگی آن ها داشته بباشیم تا بتوان مکانی مناسب برای آن ها ایجاد کرد.محل زندگی فنچ­ها (قفس) خیلی مهم است بطوری که در مدتی که فنچ ها در آن زندگی می کنند بدان خیلی انس گرفته و وابسته می شوند و جدایی از محیط زندگی شان باعث ناراحتی آنها می شود. محیط زندگی فنچ­ها نباید زیاد کوچک باشد بطوری که حیوان بتواند در آن به راحتی جست و خیز کند و بهتر است که حدالامکان این محیط به اندازه کافی بزرگ و جادار باشد تا حیران پرواز کند و در حدود cm 40- 30 مناسب است و با افزایش تعداد آنها بهتر است که یک قفس بزرگتر انتخاب کنیم حال چنانچه محیط زندگی آنها کوچک باشد پرنده از جست و خیز باز می ماند و بدنش کرخت و گوشه گیر می شود و شادابی اولیه خود را از دست می دهد.

حال اگر در محیط زندگی شان چند شاخه خشک در جهات مختلف و بدون هیچ قاعده خاصی قرار دهیم این محیط طبیعی تر به نظر می رسد و برایشان جذاب تر است و یا می توان شاخه ای برگ مصنوعی در قفس قرار داد و باید توجه داشت که این گل یا شاخه فاقد اکریل و سایر مواد شیمیایی باشد چون معمولاً فنچ­ها نسبت به وسایلی که در قفس است کنجکاوند و این مواد سبب مرگ آنها می­شود. در صورت امکان بهتر است در اتاقی که در و پنجره آن بسته است در قفس را باز کنید و آنها را در اتاق آزاد کنید تا کمی پرواز آنها را سر حال بیاورد و از افسردگی و کرختی در می آیند.

این تجربه است که کمک می کند در هر تجارتی موفق شوید، ما بدون هیچ چشم داشتی تجربه خود را در اختیار شما خواهیم گذاشت
گروه تولیدی پژوهشی نیازی