قطره به چشم نیامدنی که در هنگام گزش زنبور در تن ما وارد می شود داروی بسیار فعالی است. حساسیت تن نسبت به زهر بر حسب افراد، متفاوت است: زنان و کودکان و اشخاص سالمند حساسیت بیشتری دارند. در این بخش ناسازگاری (آلرژی) نسبت به زهر زنبور عسل را بیشتر توضیح داده ایم.

ناسازگاری (آلرژی) نسبت به زهر زنبور عسل

 آزمایش نشان داده است که ۱ تا ۵ و حتی ۱۰ بار گزش زنبور برای فردی که از تندرسی کامل برخوردار است کاملاً تحمل آور است و چیزی جز سرخ شدن، به بار نمی آورد، ۲۰۰ تا ۳۰۰ گزش پی در پی موجب زهر آگینی تمام تن می شود و اصولاً با آشفتگی­های ویژه دستگاه گردش خون و دستگاه عصبی مشخص می­گردد(بند آمدن نفس، کبود شدن پوست، نبض سریع، تشنج، بی حسی)، اگر شماره گزش به ۵۰۰ و بیشتر برسد مرگ آور است و اغلب بر اثر فلج شدن مرکز تنفس پیش می آید. مشاهدات نشان داده اند که برخی بر اثر برخورد زیاد با زنبور زنبورداران بدون هیچ ناراحتی گزش­های آنها را تاب می آورند. با اطلاعاتی که از کندوه گاه های بیشمار شوروی سابق بدست آمده معلوم می شود که 2/28 % زنبور داران در نخستین سال­های کار زنبور داری، 6/34 % آنان در دومین سال، 5/10 % آنان در سومین سال در برابر زهر زنبور عسل ایمنی پیدا کرده اند و شماره یکی از آنها (7/5 %) هرگز ایمنی نمی یابد. 2/4 % زنبورداران هم بطور طبیعی ایمنی دارند. با این حال با وجود کلیه کاوش­های به عمل آمده، تا به حال هرگز نتوانسته اند پادزهرهای خون جانواران یا کسانی را که دچار گزش زنبور شده اند یا اینکه تزریق های تهیه شده بر پایه زهر زنبور را تاب آورده اند جدا کنند. حتی بعصی پژوهندگان مدعی هستند که ایمنی واقعی وجود ندارد و به عنوان دلیل اضهار می دارند که در زمستان هنگامی که کار زنبورداری تعطیل است و زنبور داران در خانه اند و در برخورد با زنبور نیستند، کمبود ایمنی را در تابستان جبران می کنند. بی گمان هرچند ایمنی در برابر زهر زنبور عسل اختصاصی است ولی به طور مسلم وجود داردو گرد آوری شواهد بسیار در طول صدها سال گواه بر این ادعاست.

اشخاصی نیرومند و کاملاً تندرست ولی بسیار حساس، به هنگام گزش­های زنبوران، نسبت به زهر زنبور واکنش بسیار دردآوری از خود نشان می دهند. و یکی از موارد واقعاً بسیار نادری را می شناسند که شخص برخوردار از تندرستی کامل پس از یک بار گزش زنبور از پا درآمده، حتی کالبد شکافی بسیار دقیق تاکنون نتوانسته بیان کند که چگونه یک قطره بسیار ریز زهر توانسته در فاصله چند لحضه موجب مرگ شخص شود.

اگر گزش همراه با ناراحتی های قلبی یا دستگاه عصبی باشد، شخص گزیده شده باید بلافاصله استراحت کند. آزمایش نشان داده است که در موقع زهرآگینی (مسمومیت) با زهر زنبور جذب الكل ۴۰٪ همیشه نتایج خوبی داده است. ولی نتایج حاصل از خوردن ۲۵ تا ۵۰ قطره محلول الكلي عسل (۲۰ گرم عسل برای ۲۰۰ گرم الكل) اثر بیشتری دارد نیز می توان شربت عسل را با ویتامین ث که به ترتیب زیر تهیه می­شود به بیمار داد. در یک لیتر آب جوشیده ۱۰۰ گرم عسل (هرجور عسلی که باشد، سوای عسلک) و ۵۰۰ میلی گرم ویتامین ث (اسید آسکوربیک) حل کنید، آمیخته را خوب هم بزنید و آن را در ظرف شیشه ای در بسته ای در جای خنک بگذارید.

اگر قلب بیمار به نظر ناتوان رسد، آمپول کافور روغنی یا کافئین تزریق شود، و اگر دچار ناراحتی های عصبی شده است داروهای آرامبخش یا خواب آور(بروم، لومینال، ورونال) به او بخورانید. روی جاهای آماس کرده و محل درد را با آب سرد یا با محلول بوریکه (یک قاشق قهوه خوری اسید بوریک در یک لیوان آب) کمپرس کنید.

مشاهدات بالینی نشان می­دهد که زهر زنبور عسل به طور قطعی روماتیسم آشکار، یعنی بیماری سوکولسکی بویو را درمان می کند، و اشخاصی که بدین بیماری مبتلا هستند بخوبی می توانند گزیدگی­های زهر زنبور عسل را تحمل کنند. به عکس در مورد ورمهای مفصلی عفونی با ریشه سیفلیسی، سوزاکی یاسلی، زهر زنبور عسل بدون درنگ واکنس موضعی و عمومی بسیار مشخصی در تن ظاهر می سازد. به این دلیل است که بعضی پزشکان آزموده استفاده از این واکنس را برای تشخیص روماتیسم آشکار پیشنهاد می کنند.

روماتیسم افراد را در هر سنی که باشند مبتلا می سازند و باعث نقص عضو و مرگ می شوند. روماتیسم یکی از آفتهای بشر است و مبارزه علیه آن وظیفه دنیای پزشکی و دانش است.

ورم­ها و دردهای عصبی. بنابر ابتکار م. کرول عضو فرهنگستان، در دوره مدیریت شایسته اش به سال ۱۹۳۸ خ. ایروسالیم چیک زهر زنبور عسل را برای مداوای بیماری های اعصاب (اعصاب سیاتیک، رانی و غیره) در شرایط بالینی بکار برده است. اغلب بیماران در گذشته از رماتیسم رنج می برند و پیش از شفا پذیری با زهر زنبور، تقریباً همه آنها بدون نتیجه گیری، به وسایل دارویی و درمان فیزیوتراپی معمولی پرداخته بودند.

با وجود این به فرض اینکه خ. ایروسالیم چیک مشاهدات خود را روی نتایج دراز مدت درمان زنبور عسلی در حالت ورم و درد اعصاب دنبال نکرده بود، ورم عصب سه شاخه ای بودند و بویژه پس از درمان با گزش­های زنبور درمان کامل را احساس می کردند، اما پس از مدتی (۲ تا ۳ ماه) بیماری عود کرده است. در این مورد، مداوای زنبور عسل جدید نتایج متوسط به بار آورده است.

آثار زهر زنبور عسل روی فشار خون. در عمل ثابت شده است که زهر زنبور عسل فشار سرخردگی را می کاهد. آزمایش­های به عمل آمده روی سگ­ها نشان داده است که تزریق در خون سیاهرگی زهر یک زنبور تا اندازهای فشار سرخردگی را پایین می آورد.ولی تزریق چند زنبور منجر به پایین آمدن ناگهانی فشار می شود. این کاهش فشار مربوط به گشاد شدن رگ­های ای زیر کنش هیستامین محتوی در زهر زنبور عسل است. کاوش­های داروشناسی معلوم کرده اند که هیستامین رقیق شده به نسبت ۱:۲۵۰۰۰۰۰۰۰)ای. موزگوف) و حتی نسبت ۱:۵۰۰۰000۰۰ (م.گرامنیتکی) باعث گشاد شدن رگ­ها می­شود.

پزشکی چینی به نام فان چه يو زهر زنبور عسل را برای درمان دوازده بیمار مبتلا به فشار خون (در مراحل ۲ و ۳ بر حسب سنجش آ.میاسنیکوف) به کار برده است. در یکی از آنها شفای را مشاهده شده است. بیماران فشار خونی بسیاری را دیده اند که با درمان به وسیله تزریق زهر زنبور عسل یا با کار کندو داری، که در معرض گزش­های زنبورداران قرار داشتند، بزودی رمبودی آشکاری در حالشان پیدا شده است، یعنی سر درد از بین رفته، و توانایی کار زیاد شده است و فشار سرخردگی تقریبا به حال طبیعی در آمده است.

باید گفت که صرف نظر از کنش زنبور عسل زندگی آرام در کشتزار و هوای پاک اثر تندرستی بخش روی بیماران دارند.

درمان چند بیماری چشم پزشکی آزمایشی همواره زهر زنبور عسل را برای مداوای بعضی بیماری های چشمی به کار برده است، چنانچه بیمار به مدت دو سال که از بیماری التهاب قرنیه و ملتحمه (آماس قرنیه و ورم ملتحمه) رنج می برد، روزی پس از اینکه ناگهان زنبوری وی را گزید در خود احساس بهبودی کرد. آنگاه درمان پیگیر گزش زنبور را دنبال کردند و در مدت کمی تمام نشانه های التهاب قرنیه و ملتحمه از بین رفتند.

در کلینیک چشم پزشکی انستیوی پزشکی کیروف دوگورکی زهر زنبور عسل به شکل پماد ویراپین در درمان ورم های قرنیه، ورم عنبيه، ورمهای صلبیه و ورم روماتیسمی صلبیه با موفقیت روبروی بوده است. در نخستین روز پماد روی شانه چپ، در دومین روز روی شانه راست و سپس در تراز تهیگاه چپ و آنگاه تهیگاه راست می­مالیدند.

درمان بیماری­های پوستی پزشکی آرمایشی معمولاً زهر زنبور عسل را برای مداوای بیماران پوستی به کار می­برد.

بدین ترتیب، گ. کووالف اطلاع می دهد. پسرش، که مدت پنج سال دچار سل پوستی صورت (لوپوس) بود، ۷ روزی در برابر کندو گونه بیمارش را در معرض گزش یک زنبور قرار دارد. طولی نکشید که رنگ پوست محل گزش زنبور پرید.آنگاه به کمک گزشهای زنبور تصیم به درمان کودک گرفتند. پس از چند روزی که از درمان گذشت پوست گونه کودک به رنگ طبیعی خود برگشت و در ظرف یکماه و نیم کودک کاملاً درمان یافت متاسفانه پس از انتشار یادداشت گ. کووالف در سال ۱۹۲۷ دیگر نتوانستیم از درمان بعدی کودک اطلاعی بدست آوریم. آرزومندیم که پزشکان پوست کاوش­های بالینی خود را در مورد کاربرد زهر زنبور در بیماران بیشماری که با درمان­های عادی نتیجه ای نگرفته اند به مورد اجرا بگذارند.

موارد تجویز و عدم تجویز زهر زنبور عسل. مشاهدات پزشکی و آزمایشی و بالینی امروزی و همچنین نتایجی که از پژوهش­های شخصی به دست آمده است خواص درمانی گوناگون زهر زنبور عسل را تأیید می کنند.نتایج مثبت آشکاری در موارد رماتیسم مفصلی و ماهیچه ای، بیماری داء الرقص یا رقص سن گی ورم اعصاب (سیاتیک، چهره) فشار خون در مراحل یک دو، سردرد، گواتر، و سایر بیماری­ها بدست آمده اند.روشن می­سازد که زهر زنبور را باید با احتیاط زیاد بویژه در کودکان و اشخاص پیر ؛ که نسبت به آن بسیار حساسند، به کار برد. در مورد سل، ضایعات قلبی، دیابت، سخت شدن رگ­ها و بیماری­های آمیزشی مصرف زهر زنبور عسل بدون تردید نابجاست.

اگر نخستین گزش بیمار را دچار ناراحتی همگانی، بالارفتن دمای بدن، سردرد، تب، ناتوانی شدید، کهیر و غیره بکند، باید بدون درنگ درمان را متوقف کرد.

مرکز زنبور درمانی تانتوریوم که در سال ۱۹۸۹ در شهر پرم روسیه بنیان نهاده شده است نخستین بخش مشاوره ی زنبور درمانی در منطقه بود، که به وسيله نيلا خیسماتولينا افتتاح گردید. اهداف این مرکز عبارت از کمک به بیماران و ارتقای زنبور درمانی به عنوان شیوه ای زیست درمانی است

پژوهشگران مرکز، نتایجی بسیار دلگرم کننده برای درمان پوریازیس، ناشنوائی حس-عصبی، آسم نایژه ای، اپی لپسی و پاره ای از بیماری­های دیگر به دست آورده اند. تیم مرکز هم اینک یک رشته روش هایی ابداع کرده است که می توان از آن برای درمان ناباروری با منشاء هورمونی یا ناشی از لوله های رحمی و ناتوانی جنسی مردان و التهاب غدهی پروستات استفاده کرد. آکادمی پزشکی ایالت پرم، همراه با شرکت فراورده های زنبور درمانی تانتوریوم، هر چهار ماه یک بار دوره هایی برای زنبور درمانی برگزار می کنند که تاکنون متجاوز از دو هزار پزشک در آنها شرکت جسته و مدرک انجام (BVT) را دریافت نموده اند. همچنین بیش از ۱۴۰۰۰ بیمار برای معالجه به این مرکز مراجعه کرده اند.

فرایند نیش زدن زنبور عسل و دستگاه نیش در انتهای بخش پسین شکم قرار گرفته و شامل دو غدهی اسیدی، کیسه سم و خود نیش است.نیش شامل میله ای است به طول ۲ میلی متر و قطر 1/0 میلی متر. این میله خارهایی دارد که در جای پوست می گیرد. زنبور پس از نیش زدن به پرواز در می آید و دور می شود لیکن نیش کماکان بر اثر انقباض ماهیچه های خود به پیش روی در پوست ادامه دهد و در نتیجه زهر از کیسه­ی وارد محل می گردد، مدت عمل نیش زنبور 20-5 دقیقه است. زهر آزاد شده 8/0- 3/0 میلی گرم است.زنبور مدتی پس از جدا شدن نیش می میرد. میزان زهر موجود در نیش به فصل و سن زنبور بستگی دارد.زنبور را باید بین شست و انگشتان نگاه داشت (از پنس هم می توان استفاده کرد) نیش را می توان ظرف 3، 1، ۵، یا ۱۵ دقیقه از بدن خارج ساخت.

تغییرات در اثر واکنش موضعی پس از ۵ تا ۱۵ دقیقه به شکل ناحیه ای رنگ باخته به قطر تا 2 سانتی متر (پاپول) پدید می آید این واکنش ها طبیعی است و پس از (BVT) به تدریج کاهش می یابد، واکنش موضعی به مدت ۲ تا ۳ روز ادامه می یابد. چنانچه واکنش های موضعی و عمومی شدیدتر از چیزی باشد که بطور طبیعی انتظار می رود ناسازگاری (آلرژی) نسبت به زهر زنبور عسل وجود داشته باشد (اگر پاپول لبه های نامنظم داشته باشد، قطر آن از ۲ سانتی متر تجاوز می نماید، ورم و قرمزی شدید ایجاد شود، پوست در پیرامون ناحیه نیش زده دچار خارش می گردد، سردرد عارض گردد و دمای بدن بالا رود) زهر زنبور آثار زیر را روی دستگاه­های مختلف بدن انسان پدید می آورد:

۱-دستگاه عصبی

زهر زنبور باعث ایجاد آثار زیر روی دستگاه عصبی می گردد و ناسازگاری (آلرژی) نسبت به زهر زنبور عسل ایجاد شود:

• در مقدار کم اثر تحریکی و در مقدار زیاد اثر آرام بخش دارد.
• بطور مقطعی باعث کاهش درد می شود.
• فعالیت های ضد تشنجی را افزایش می­دهد.
• باعث بهبود شرایط روانی، حافظه و خواب می شود.
• باعث کاهش اعتیاد به الکل و نیکوتین می شود.
• باعث بهبود گردش خون مغز می شود.
• تورم مغزی را کاهش می دهد.

۲-دستگاه قلبی-عروقی

زهر زنبور بر این سیستم دارای اثرات زیر است:

• گشاد کننده عروق
• جلوگیری از لخته شدن خون
• جلوگیری از انباشتگی یاخته های خون
• محرک قلب
• زهر زنبور همچنین باعث ایجاد آثار زیر می شود:
• رقیق کردن خون رگ­ها و کاهش فشار خون
• جلوگیری از آریتمی
• افزایش گردش خون
• اثر ضد کم خونی با افزایش میزان هموگلوبین و تعداد گلوبول­های قرمز

۳-دستگاه تنفس

زهر زنبور باعث اثرات زیر روی این دستگاه می­شود:

• گشاد کردن نایژه­ها
• خلط زدایی
• خلط آوری

۴-دستگاه گوارش

زهر زنبور روی این دستگاه دارای اثرات زیر است:

• افزایش حرکات دودی معده و روده
• باعث تحریک تولید آنزیم­ها، شیره­ی معده و صفرا
• بعنوان ضد زخم عمل می کند.
• اثر ضد اسپاسمی روی دستگاه گوارش
• تحریک فعالیت کبد

۵- سیستم غدد درون ریز

زهر زنبور عسل باعث بهبود فعالیت­های زیر در این دستگاه می گردد:

• تولید کورتیکواستروئیدها توسط غدد آدرنال (فوق کلیوی)
• عادی کردن فعالیت غده­ی تیروئید و غدد جنسی
• کاهش قند خون

۶- اثر ضد التهابی

7- کاهش گرفتگی بینی و سینه

٨- تحریک دستگاه ایمنی

9- محافظت کننده در برابر پرتوهای رادیواکتیو

۱۰- اثر ضد باکتریایی دارد.

۱۱- اثر حل کنندگی دارد.

۱۲- عادی کردن سوخت و ساز

۱۳- اثرات ضد حساسیت دارد.

این تجربه است که کمک می کند در هر تجارتی موفق شوید، ما بدون هیچ چشم داشتی تجربه خود را در اختیار شما خواهیم گذاشت

گروه تولیدی پژوهشی نیازی