یکی از بیماری های مشاهده شده در گله بیماری درماتیت بین انگشتی و هم چنین گندیدگی سم یا فوت رات بود. عامل اصلی بیماری باکتری فوزوباکتریوم نکروفروم می باشد. این باکتری در محیط پراکنده است ولی از پوست سالم قابل نفوذ نیست.در این بخش به چند مورد از بیمارهای آهوان در محیط محصور و مراقبت های دامپزشکی آن اشاره کرده ایم.

بیمارهای آهوان در محیط محصور و مراقبت های دام پزشکی

آهوانی که در محیط محصور نگه داری شدند به بیماری های درماتیت بین انگشتی و بیماری گندیدگی سم، شاربن علامتی، ذات الجنب و ذات الریه – پنومونی مبتلا شدند.

درماتیت بین انگشتی و بیماری گندیدگی سم

 درماتیت بین انگشتی ممکن است به عنوان یک بیماری مشخص و صحرایی وجود داشته باشد اما در حضور باکتروئیدس ندوسوس که به وسیله حيوانات ناقل وارد گله شده است. گسترش سریعی از عفونت بخش شاخی و هم چنین کف سم صورت می گیرد و گندیدگی سم خوش خیم یا هاد بروز می نماید. باکتروئیدس ندوسوس که با فوزوباکتریوم نکروفروم به صورت سینوژیست عمل می کند دارای فعالیت کراتیولیتیک متنوعی است و در نتیجه باعث تخریب بخش شاخی سم شده و عمل میکروارگانیسم های مهاجم بیش تری را تسهیل می کند.

در درماتیت بین انگشتی در بز و یا نشخوار کنندگانی که در مقایسه با گوسفند به علت انگشتان بلندتر، یک لنگش خفیف تا شدیدی در یک یا تعداد بیش تری از بزها مشاهده می شود که همراه با گسترش سریع آن در گله می باشد. حیوانات لنگش را در یک یا تعداد بیش تری از پاها نشان می دهند. در این بیماری ناحیه بین انگشتان ملتهب شده و اغلب با تورم قابل ملاحظه ای همراه است و دارای بوی مشخصی می باشد. در این مورد بخش شاخی سم هیچ جراحتی ندارد. در مورد شدیدتر زخم همراه با ترشحات چرکی و بو است.

گندیدگی سم شبیه درماتیت بین انگشتی است اما جراحات در بخش شاخی سم و کف پا وجود دارد که همراه با جدا شدن بخش شاخی می باشد. در زیر بخش شاخی چرک وجود دارد و می توان با کندن بخش شاخی بافت خاکستری رنگ و نرم شاخی که ویژگی آن بوی نامطبوع و بافت فاسد می باشد را آشکار نمود. عوارض ثانویه ممکن است ناشی از برخورد با حشرات (میاز) یا کزاز باشد.

درمان و کنترل بیماری: کنترل بیماری شامل معاینه منظم و سم چینی در کل گله و هم چنین استفاده از اسپری آنتی بیوتیک یا حمام دادن سم به وسیله سولفات مس و فرمالین می باشد. هم چنین استفاده از آنتی بیوتیک های وسیع الطيف نظیر پنی سیلین همراه استرپتومایسین و هم چنین تتراسیکلین می باشد.

شاربن علامتي

یکی از بیماری هایی بود که علائم درمانگاهی آن در گله مشاهده شد ولی متأسفانه موفق به جداسازی عامل آن نشدیم ولی با توجه به روند بیماری و علائم، وقوع بیماری در گله تقريباً قطعی به نظر می رسد. این بیماری به وسیله میکروب بی هوازی به نام کلستریدیوم شوای به وجود می آید. این عامل عمدتاً در خاک وجود دارد. آلودگی عموماً از طریق زخم حاصل می شود اگر چه این مسئله وجود دارد که از طریق دهان نیز وارد بدن شود. به طور کلی عموماً در گوسفندان انتقال بیماری تقریبا همیشه در اثر عفونت زخم است. در شاربن علامتی عامل محرکی که باعث رشد اسپورهای پنهان می شود نامشخص است. کوکسینی که به وسیله ارکانیسم شکل می گیرد تولید میوزیت یک روزه موضعی می نماید و یک توکسمی سیستمیک از آن نتیجه می شود که معمولاً کشنده است. دام میل و رغبتی به حرکت ندارد. که این به علت لنگش شدید در یک پا و یا چند عضو حرکتی دام است که غالباً در این بیماری عارض دام می شود. لنگش ممکن است آنقدر شدید باشد که در بعضی از مواقع از حرکت دام جلوگیری نماید. معمولاً در تمام موارد تب شدید، بی اشتهایی، بی حالی و مرگ سریع وجود دارد. و درمان دام های مبتلا به وسیله پنی سیلین اگر در شرف مرگ نباشد منطقی به نظر می­رسد ولی به علت گسترش جراحات نتایج متوسطی از آن به دست می آید و باید آن را با دز زیاد تجویز کرد. معمولاً با تزریق داخل وریدی پنی سیلین کریستال درمان را آغاز کرده و با تزریق پنی سیلین های دیر جذب آن را ادامه می دهند. این روش درمانی در مورد یکی از آهوان مبتلا به اجراء در آمد که موفقیت آمیز بود.

ذات الجنب و ذات الریه-پنومونی

یکی از بیمارهای آهوان در محیط محصور و مراقبت های دامپزشکی که باید برای آن صورت بگیرد ذات الریه می باشد که عامل این بیماری میکوپلاسما میکوئیدس واریته کاپری می باشد. در شرایط نامساعد آب و هوایی ممکن است بیماری به صورت عفونت خون بروز کند و نشان های ریوی پس از کالبد گشایی وجود نداشته باشد. بیماری در گوسفند و بز بسیار کشنده است و تلفاتی در حدود ۶۰ تا ۱۰۰ درصد در این بیماری غیرعادی نمی باشد. درمان با ترکیبات آلی ارسنیک، کلرامفنيكل، اکسی تتراسیکلین و تیلوزین فوق العاده موفقیت آمیز بوده و مایه کوبی به وسیله محتوی هیدروکسید آلومینیوم نتایج رضایت بخشی داشته است.

هم چنین عوامل دیگر پنومونی عواملی نظیر پاستورلا، کرم های ریوی و ویروس ها هستند که تشخیص دقیق منوط به جدا کردن عامل بیماری و تشخیص آن می باشد.

کیست هیداتید

در یکی از آهوان تلف شده در کالبد گشایی کیست هیداتید در ریه مشاهده گردید.

شاخ سوزی در بره ها

در مورد شاخ سوزی روی بره آهوان نر با استفاده از خمیر شاخ سوز هیدروکسید پتاسیم صورت گرفت. از این روش برای حذف شاخ ها تا ۱۰ روزگی استفاده می شود. خمیر شاخ سوز هیدروکسید پتاسیم در محلی که شاخ رشد خواهد کرد مالیده می شود در این صورت سلول های شاخی از بین می روند. ابتدا موهای اطراف جوانه شاخ کاملاً کوتاه می شود و مقداری وازلین زده می شود تا به پوست اطراف آسیبی نرسد. پس از آن هیدروکسید پتاسیم را روی جوانه شاخ می مالند تا پوست آن به یک سو رفته و خون جاری شود. این کار باید با دقت و به طور کامل انجام شود در غیر این صورت ممکن است بخشی از شاخ از بین نرفته و شاخی کوچک و غیر عادی در آن ناحیه رشد کند. در مورد شاخ سوزی در سنین یک و دو هفتگی با روش فوق انجام گرفت که موفقیت آمیز بود.

حذف شاخ در نرهای بالغ

با توجه به این که شاخ در آهوان نر، در فصل جفت گیری باعث آسیب رساندن به نرهای دیگر می شود و این آسیب ها می تواند جبران ناپذیر باشد تصميم گرفته شد که در چند مورد شاخ آهوان نر حذف گردد تا در فرصت مناسب تأثير حذف شاخ بر روی رفتار آنها بررسی گردد. این عمل با استفاده از سیم شاخ بر و با استفاده از داروهای آرام بخش و بی هوشی بر روی چند رأس آهوی نر انجام گرفت. که موفقیت آمیز بود و با توجه به این که محل حذف شاخ کاملاً استخوانی بود عوارض ناشی از سینوزیت و آلودگی های انگلی را نداشت.

انگل های خارجی

در طول این مطالعه نوعی کنه از پوست آهوان و بخصوص ناحیه گوش آنها جدا شد این کنه گونه نامشخصی از هیالوما می باشد.

این تجربه است که کمک می کند در هر تجارتی موفق شوید، ما بدون هیچ چشم داشتی تجربه خود را در اختیار شما خواهیم گذاشت
گروه تولیدی پژوهشی نیازی