در صورتی که سمپاشی با سموم خطرناکت انجام گرفته و بقایای سم بر روی گیاهان دوام داشته باشد باید کندوی آلوده به محل سمپاشی نشده انتقال یابد و تحت مراقبت و درمان قرار گیرد، ولی اگر سم مصرفی از گروه سموم با خطر متوسط یا کم خطر بوده و فقط باعث کشته شدن زنبورهای عسل در بیرون از کندو شده باشد و در عین حال گرده آلوده به سم نیز به داخل کندو آورده نشده باشد می­توان از نقل مکان کندوها صرفنظر نمود.دراین پست به بررسی انتخاب محل زنبورداری و همچنین معالجه کندوهای آلوده به سموم کشاورزی  می پردازیم .

محل زنبورداری

مهمترین عوامل مؤثر در انتخاب محل زنبورداری عبارتند از:

1. تنوع و تراکم گیاهان شهدزا و گرده ­زا و وسعت منطقه زیر پوشش این گونه گیاهان.
2. تداوم و مدت زمان شهدزایی و گرده­ افشانی گیاهان.
3. تراکم مطلوب تعداد کندو در منطقه در رابطه با عوامل گیاهی یاد شده.
4. وجود راه­های ارتباطی مناسب برای نقل و انتقال کندوها و به بازار رسانی عسل.
5. امنیت منطقه در مقابل دستبرد به کندوها و حیواناتی چون خرس و پرندگان زنبورخوار.
6. نزدیکی به منابع آب­های سطحی برای آشامیدن زنبور عسل.

در رابطه با خطر سموم کشاورزی برای زنبورداری می­توان محل­های انتخابی را به سه گروه تقسیم نمود:

• الف- مناطق پرخطر
  شامل تعداد زیادی مزرعه و باغ به انداز­ه­ های مختلف و بدون برنامه منظم سمپاشی.
• ب- مناطق با خطر متوسط
  شامل تعداد کم مزرعه و باغ با امکان شناسایی و کنترل آن­ها.
• ج-مناطق کم خطر
  شامل دشت­ها و مراتع و جنگل­ها با معدودی مزرعه و باغ فاقد برنامه سمپاشی. زنبورداری در مناطق پر خطر ضمن آن که بیشترین احتمال مسمومیت و لذا لزوم حداکثر اقدامات حفاظتی را ایجاب می­نماید، در صورت رعایت جوانب مختلف، بالاترین عواید را (چه مستقیماً از زنبورداری و چه از طریق افزایش محصول و بهبود کیفیت آن) به همراه دارد.

معالجه کندوهای آلوده به سموم کشاورزی

علائم مسمومیت در نوزادان و زنبورهای پرستار در داخل کندو نشان دهنده وجود گرده آلوده به سم در داخل کندو است که در این حالت نه تنها انتقال کندو به مکان دیگر بلکه خروج شان­ه های حاوی گرده آلوده به سم از کندو و جایگزینی آن­ها با شان­ه های غیر آلوده نیز ضروری خواهد بود. در غیر این صورت مادام که در کندو ذخیره گرده آلوده به سم وجود دارد رشد و نمو نوزادان و زنبورها و فعالیت­های عادی کندو مختل شده و بازده آن ناچیز خواهد بود.

بهتر است شان­ه های حاوی نوزادان و گرده آلوده از کندو جدا گردیده و در یک یا چند کندوی جدید قرار داده شود تا تخم­ها تفریخ و نوزادان بالغ گردند. سپس شان­ه های حاوی گرده آلوده به سم از این کندوهای جدید خارج و به مدت 24 ساعت در آب خیس شوند تا گرده ها جدا گشته و شان­ه ها پس از خشک شدن برای استفاده مجدد آماده گردند.

افزودن زنبورهای 2 تا 4 شان از کندوهای سالم به کندوهای آلوده کمک مؤثری در جهت بهبود وضع کندوهای آلوده می­باشد. چنانچه فاصله کندوهای سالم از آلوده کمتر از چهار کیلومتر باشد بهتر است زنبورهای شامل با شربت قند (50 درصد غلظت) خیس شوند وگرنه ممکن است بسیاری از آن­ها به علت عدم سازگاری با زنبورهای کندوی جدید کشته شده و یا به کندوی خود مراجعت نمایند.

در بعضی موارد لازم است چند کندوی آلوده یا ضعیف در هم ادغام شوند تا کندوهایی با بازده اقتصادی به وجود آید. برای جلوگیری از غارت کندو توسط زنبورهای غارتگر و همچنین نفوذ کرم موم­خوار به داخل کندوهای آلوده یا ضعیف توصیه می­شود برای چند هفته سوراخ پرواز کند و تا قطر دو سانتی­متر تنگ و سایر سوراخ­ها و راه­های نفوذی کند و مسدود گردد.

در صورت فقدان یا کمبود گیاهان شهدزا و گرده­ زا در نزدیکی کندوهای آلوده به سم توصیه می­شود مقداری گرده گل یا مواد غذایی کمکی یا ترکیبات مشابه به صورت خشک، خمیر یا مخلوط در شربت عسل یا شربت قند به کندوی آلوده اضافه گردد.

در غیر این صورت باید چند شان حاوی گرده و عسل را در اختیار کندوهای آلوده قرار داد. به کار بستن روش­ها و توصیه ­های فوق امکان بازسازی کامل کندوهای آلوده را طی یکی دو نسل زنبور (یکی دو ماه) فراهم می­سازد.

این تجربه است که کمک می کند در هر تجارتی موفق شوید، ما بدون هیچ چشم داشتی تجربه خود را در اختیار شما خواهیم گذاشت
گروه تولیدی پژوهشی نیازی