مغز لاک پشت­ها به مانند باقی خزندگان ساختاری ساده دارد و فاقد چین خوردگی است. مغز به صورت طولی در داخل جمجمه قرار می گیرد و به سه بخش یعنی مغز پیشین، میانی و پسین تقسیم می شود. در این مقاله به بررسی مغز و اندام های حسی در لاکپشت از جمله حس شنوایی ، حس بویایی و حس بینایی لاکپشت می پردازیم.

مغز و اندام های حسی در لاکپشت

حس بینایی لاکپشت

کره چشم ها می توانند در همه چشم­ها به طور مستقل از هم در کاسه استخوانی قرار دارند. کره چشم­ها می توانند در همه جهت­ها حرکت کنند. چشم ها توسط یک جفت پلک محافظت می شوند. پلک پایین بزرگ تر است و قدرت تحرک بیشتری دارد. سطح داخلی پلک­ها توسط مخاط ملتحمه پوشیده شده است. لاک پشت ها مانند پرندگان دارای پلک سوم هستند. پلک سوم که شفاف است به هنگام شنا روی چشم را می پوشاند و به حیوان کمک می کند تا در عمق آب دید مناسبی داشته باشد.

غده های اشکی به تعداد یک جفت در بخش پسین حلقه استخوانی قرار دارند. لاک پشت ها مجرای اشکی ندارند. اشک یا تبخیر می شود یا توسط بافت ملتحمه، جذب می شود. در غیر این صورت به شکل قطرهای کوچک از گوشه چشم جاری می شود.

در بافت شبکیه هیچ رگی وجود ندارد. تغذیه بافت شبکیه توسط ساختاری پر عروق به نام كانوس پاپیلاس (Canuspapillas) صورت می گیرد. این ساختار مشابه پکین در چشم پرندگان است. تعداد سلول­های مخروطی شبکیه بیشتر از سلول های استوانه ای است. بنابراین لاک پشت­ها به خوبی قادر به تشخیص رنگ­ها هستند. به طور کلی لاک پشت ها علاقه بیشتری نسبت به رنگ های قرمز، زرد و نارنجی از خود نشان می­دهند و برای همین بسیاری از تولید کنندگان تجاری غذای لاک پشت از این رنگ ها برای فرآورده های خود بهره می برند. حس بینایی لاکپشت های گیاه خوار به خوبی رنگ سبز را از باقی رنگ­ها تشخیص می دهند.

چشم­های اغلب لاک پشت­ها به خصوص انواع خشکی زی دید خوبی در شب دارد. قرار گرفتن چشم­ها در طرفین جمجمه میدان دید بزرگی را برای لاک پشت­ها به وجود می آورد که البته بخش مهمی از پشت سر حیوان به دلیل قرار گرفتن لاک در نقطه کور واقع می شود. دهانه مردمک به صورت ارادی قابل تغییر است. لاک پشت­ها قادر به مشاهده نور فرابنفش هستند.

حس بویایی لاکپشت

حس بویایی لاکپشت قدرت بالایی دارد. آنها می توانند وجود مواد قندی و کهنگی و تازگی غذاهای مختلف را فقط با کمک بوییدن تشخیص بدهند. سیستم وُمِرونازال (بینی ای – تیغه ای) در لاک پشت­ها بسیار قوی و فعال است و بر خلاف مارها و سوسمارها درون تیغه استخوانی کاملاً جدا قرار ندارد بلکه به صورت منتشر در قسمت جلویی و پشتی لوب بویایی جای گرفته است. این عضو نقش مهمی در تشخیص فرمون­ها و رفتارهای جنسی بازی می­کند.

سیستم ومرونازال نوعی اندام حسی شیمیایی است که وظیفه شناخت فرمون ها را بر عهده دارد. این سیستم در پستانداران نیز وجود دارد و نقش مهمی در شکل گیری رفتارهای اجتماعی، جنسی و شکار بازی می کند. در لاک پشت­ها، ارتباط این سیستم با دهان باعث می­شود محرک­هایی که از راه دهان وارد بدن می شوند مورد بررسی قرار بگیرند و به آنها واکنش لازم نشان داده شود. مجرای سیستم ومرونازال دارای مژک های بسیار ظریفی است. لابه لای این مژک ها گیرنده های مختلفی وجود دارند که وظیفه دریافت اطلاعات و ش ناخت فرمون ها و محرک­های مختلف را برعهده دارند.

حس شنوایی لاکپشت

لاک پشت ها گوش خارجی ندارند. قسمت قابل مشاهده گوش آنها توسط لایه ای غیر شاخص از پوست ساخته می شود که نوعی پرده صماخ به حساب می آید. این پرده در دو سمت سر، درست پشت چشم­ها و هم راستا با گوشه دهان واقع شده است. پوست این بخش بسیار ظریف و آسیب پذیر است و لازم است به هنگام مقید کردن حیوان یا بازرسی سر مراقب بود تا به آن آسیبی وارد نشود. آن را فلس یا پولک شنوایی نیز می نامند. در پشت این پرده مجرای استاش قرار دارد که به حلق متصل است.

اجزای درونی گوش در یک استخوان اسفنجی قرار دارند. ارتعاش های دریافت شده توسط پرده گوش به وسیله یک پرده و دو تکه شبه استخوان به نام كولوملا و كولوملای خارجی ( Columella&Extraculumella) به محفظه پیش لنفاوی (Prelymphaticcistern) منتقل می شود و اطلاعات دریافت شده از این مسیر به مغز می رسند.

حس شنوایی لاکپشت قادر به شنیدن صداهای با فرکانس پایین هستند. منبع این صداها بیشتر زمین و ارتعاشات آن است تا هوا. دامنه شنوایی لاک پشت­ها بین ۵۰۰ تا ۱۵۰۰ هرتز است (انسان ۲۰ تا ۲۰هزار). اصولاً لاک پشت­ها فقط در هنگام جفتگیری صداهای قابل شنیدن از خود خارج می کنند. به نظر می رسد گوش­ها بیش از آنچه که عضو شنوایی باشند، اندام حفظ تعادل بدن هستند برای همین صدمه های وارد شده به گوش لاک پشت ها تغییرات چندانی در رفتار شنوایی آنها به وجود نمی آورد.

حس لامسه

با وجود ضخامت قابل توجه لاک و پوست، لاک پشت ها حس لامسه خوبی دارند. بدن آنها به خوبی قادر به درک درد و فشار خارجی است. این امر باید هنگام کار کردن به حیوان مورد توجه باشد.

این تجربه است که کمک می کند در هر تجارتی موفق شوید، ما بدون هیچ چشم داشتی تجربه خود را در اختیار شما خواهیم گذاشت
گروه تولیدی پژوهشی نیازی