اگرچه مرغ عشق مال شماست و شما می توانید به میل خودتان آن را در هر نوع قفس کوچک، بزرگ، مناسب یا نامناسب و در هر جای خانه خودتان نگهداری کنید، ولی باید بدانید که قفس خانه مرغ عشق و قلمروی آن است و همان طور که ما زندگی در یک خانه کوچک و نامناسب را دوست نداریم و برعکس از زندگی در یک خانه بزرگ تر و مناسب تر لذت می بریم، مرغ عشق هم در خانه خودش هرچه بتواند جنب و جوش آزادانه تری داشته باشد، احساس بهتری خواهد داشت و در سلامت جسمی و روانی آن تأثیر بهتری خواهد داشت. در ادامه به بررسی تمامی نکات مربوط به قفس مرغ عشق و ویژگی های آن ذکر می گردد.

قفس مرغ عشق

چون شما دوست دارید سالهای سال از مرغ عشق خودتان لذت ببرید، لطفا در هنگام خرید قفس به رفاه مرغ عشق توجه کنید و خیال نکنید که چون مرغ عشق جثه کوچکی دارد، یک قفس کوچک هم می تواند رفاه آن را تأمین کند. در پرنده فروشی های ما، انواع قفس عرضه می شود. سعی کنید قفس مناسب و حتی الامکان بزرگی را برای مرغ عشق خودتان خریداری کنید که بتواند در آن جنب و جوش کافی و راحتی داشته باشد و شاداب و سرحال بماند تا همیشه شما از آن لذت ببرید.

یکی از مهم ترین تصمیمات در نگهداری مرغ عشق و سایر پرندگان زینتی و حیوانات خانگی، محیط اصلی زندگی آنها؛ یعنی قفس آنهاست. توجه داشته باشید که در طبیعت پرندگان و حیوانات آزادند و می توانند به میل خود جنب و جوش داشته باشند و وقتی ما آنها را به شکل اسیر نگه می داریم، باید شرایط حداقل فعالیت، جنب و جوش و پرواز را برای آنها فراهم کنیم. بنابراین قفس مرغ عشق را باید حتی الامکان بزرگ و از همه لحاظ مناسب انتخاب کنیم و هرگز تصور نکنیم که چون مرغ عشق پرنده ای کوچک جثه است، یک قفس کوچک هم برای آن کفایت می کند. به عنوان یک قاعده کلی، هرچه پرنده فضای بیشتری برای پرواز در اختیار داشته باشد، بهتر است.
قفس را کجای خانه بگذاریم؟
مکان گذاشتن قفس مرغ عشق، باید جایی باشد که پرنده احساس امنیت بیشتری کند و از هر نظر مطمئن تر باشد. چیزی را که هرگز شما نباید فراموش کنید، این است که قفس، خانه خصوصی مرغ عشق است و حتی صاحب یا جفت عاطفی مرغ عشق حق ندارد که در مواقع غیر ضروری و اوقاتی که پرنده در حال استراحت است، مزاحم آن شود. پرنده در قفس می تواند استراحت کند و از ترس احتمالی وارد شده به آن رهایی یابد و در کمال آرامش غذایش را بخورد و در آن بخوابد. برای داشتن چنان شرایط، قفس باید یک جای مشخص و دایمی در خانه داشته باشد تا پرنده تکلیف خود را بداند و برایش مشخص شود که کجای خانه مال اوست. در رفتارشناسی حيوانات و پرندگان، موضوع قلمرو (Territory) از اهمیت فراوانی برخوردار است و هر حیوان یا پرنده در قلمروی خودش احساس مالکیت، امنیت و آسایش می کند و درست مشابه ما آدمها که در خانه خودمان بیشتر از خانه دیگران احساس راحتی می کنیم و از آن همواره محافظت می کنیم که مورد دستبرد واقع نشود، حیوانات و پرندگان نیز از قلمروی خرد برای حفظ آن، آماده می شوند تا با هر نوع مهاجم بجنگند.
بنابراین، در صورت امکان، قفس مرغ عشق را در یک گوشه اتاق، نزدیک یک پنجره و حد الامکان روی یک میز یا قفسه بگذارید یا به دیوار آویزان کنید. محل آویختن قفس پرنده به دیواری در ارتفاعی است که خود پرنده وقتی روی نشیمنگاهش می نشیند، مقابل صورت یک فرد ایستاده قرار گیرد تا بتواند به طور مستقیم صورت انسان را ببیند. مرغ عشق ها بسیار دوست دارند که بتوانند صورت صاحب یا افراد خانواده را ببینند. روی قفس مرغ عشق نباید چیزی گذاشته شود، زیرا آنها مرتب در قفس فعالیت میکنند و از هر چیزی جز قفس و وسایل درون آن ممکن است بترسند.

توجه: قفس مرغ عشق باید جایی باشد که به طور مطلق هیچ مقداری از جریان باد یا هوای کولر به آن نوزد. برای مطمئن شدن، شما می توانید در جایی که مایل هستید قفس را بگذارید، یک شمع روشن کنید. اگر شعله شمع به سمتی منحرف شد، معلوم می شود که از سمت دیگر، جریانی از هوا به قفس می وزد.

جاهای نامناسب قفس
۱- درست در جلوی یک پنجره – در زمستان ممکن است این مکان برای مرغ عشق بسیار سرد و در تابستان بسیار گرم باشد.
۲ – در آشپزخانه – این محل بدترین و خطرناک ترین مکان بر استقرار قفس پرنده است. اجاق روشن یا داغ، بخارات آشپزی یا سرخ کردن مواد غذایی، مواد شوینده و دیگر مواد سمّی و ضرورت جریان هوا برای دفع بوهای آشپزخانه، همه برای پرنده نامناسب و احتمالاً خطرناک است. دقت داشته باشید که برخلاف اوایل که شما یک پرنده وحشی را می خرید، پس از مدتی رام می شود و هم شما و هم پرنده میل به آزاد بودن و خارج شدن از قفس لااقل در ساعاتی از روز را دارید. بنابراین، آشپزخانه با شرایطی که دارد، به خصوص برای یک پرنده آزاد، بسیار خطرناک است.
٣- اتاق بچه ها – زندگی یک پرنده در اتاق بچه ها ممکن است برای آن بسیار حوصله سر برنده باشد، زیرا بچه ها معمولاً یا به مدرسه می روند یا مشغول تماشای تلویزیون هستند یا می روند بیرون برای بازی کردن یا مشغول انجام تکالیف مدرسه هستند یا باید بخوابند. همچنین بچه ها دور از نظارت والدین، ممکن است تصمیم به بازی ها یا شوخی های خطرناک با مرغ عشق بگیرند.
۴- امروزه برای خنک نگهداشتن خانه ها از کولرهای آبی یا گازی یا دستگاه تهویه مطبوع و غیره استفاده می شود. مرغ عشق نباید در معرض هوای مستقیم دستگاه های خنک کننده خانه قرار گیرد. اگر تمام خانه به طور یکنواخت خنک می شود، قفس مرغ عشق را باید در اتاق یا جایی قرار دهید که از بقیه جاها کمتر در معرض هوای سرد قرار دارد. اگر ناچارید در جایی آن را بگذارید که هوای خنک به آن می وزد، باید مانعی جلوی جریان هوای خنک قرار دهید.
۵- مکان قفس پرنده- باید جایی باشد که ساعات بیداری با تماشای تلویزیون توسط شما با ساعات خواب پرنده تلاقی نداشته باشد و مزاحم ساعات خواب ضروری آن نشود (حداقل ۸ ساعت در شبانه روز). برای جلوگیری از تابش نور به قفس مرغ عشق در هنگامی که باید بخوابد یا ورزش مستقیم هوای سرد به آن، می توانید از روکش مناسب قفس استفاده کنید. سروصدا نیز در هنگام خواب پرنده برای آن مضر است و مانع استراحت و خوابش می شود. قفس پرنده را باید در جایی قرار دهید که از نظر وزش باد، هوای خنک کولر، چیلر، دستگاه تهویه مطبوع، پنکه و نیز از نظر تابش نور زاید و بی موقع و سروصدا یا هرگونه مزاحمت دیگر در امان باشد.
در بسیاری از موارد، شما مشاهده میکنید که مرغ عشق و دیگر پرندگان (به خصوص طوطی ها)، سرش را لای پرهای پشتش می کند و مشغول استراحت یا خواب می شود. این رفتار کاملاً طبیعی است و نشانه بی حالی یا ناخوشی پرنده نیست.

خانه جدید مرغ عشق

پس از انتخاب و خرید، مرغ عشق خودتان را در یک جعبه مناسب و به طور محافظت شده از باد، سرما، گرما و هوای مرطوب به خانه بیاورید. مرغ عشق نیز مانند دیگر طوطی ها، پرنده ای باهوش است و وقتی از افراد خانواده یا هم قفسی های خود در پرنده فروشی جدا می شود و در خانه شما به تنهایی در یک قفس قرار می گیرد، درست از وقت جدا شدن تا ورود به خانه شما و تا مدتی پس از آن، احساس دلتنگی می کند و غصه می خورد. خانه شما و خود شما برای آن نا آشناست و تا وقتی به خانه شما و خود شما و قفسش عادت نکند، دلتنگی میکند و می ترسد و شما باید شرایطی را ایجاد کنید که هرچه زودتر دوره نا آشنایی آن با محیط جدید سپری شود و در خانه شما احساس راحتی و آرامش کند.

اولین چیزی که مرغ عشق باید خودش را با آن تطابق دهد، قفسی است که در آن قرار می گیرد. بنابراین، قفس را باید قبل از خرید مرغ عشق خریداری کنید و به طور کامل آن را تجهیز کنید تا وقتی مرغ عشق را به خانه می آورید، آن را درون قفس آماده قرار دهید. البته در کشور ما معمولاً خرید قفس، کتاب و خود پرنده زینتی به طور همزمان انجام می شود. در این روش، می توانید در پرنده فروشی ابتدا قفس و وسایل درون آن را خریداری و آماده کنید و سپس مرغ عشق (تک یا جفت) را بخرید و درون آن بیندازید و قبل از انتقال آن به خانه، دور قفس و روی سقف آن را با کاغذی مناسب بپیچید و پس از وارد شدن به خانه و قرار دادن قفس در جای دایمی،کاغذ یا روزنامه دور آن را باز کنید و با گذاردن آب و غذا داخل قفس، از آن دور شوید و اجازه دهید که به تدریج با محیط خانه شما خو بگیرد.

آماده سازی قفس

قفسی که شما از پرنده فروشی خریداری می کنید، دارای نشیمنگاه چوبی یا پلاستیکی است. بهتر است قبل از قرار دادن مرغ عشق در آن، نشیمنگاه هایش را با شاخه های طبیعی عوض کنید.
نشیمنگاه های شاخه ای را به تعداد مناسب با انداز قفس در آن قرار دهید. قفس را زیاد با شاخه ها شلوغ نکنید، زیرا مرغ عشق پرنده ای بسیار پر جنب و جوش است و باید فضای کافی برای فعالیت درون قفس داشته باشد.
شاخه های درخت باید به صورت افقی و یکی دو شاخه در گوشه های قفس قرارگیرد. توجه داشته باشید که شاخه هایی که پرنده ها در طبیعت روی آنها می نشینند، همه افقی نیستند. پس می توانید یکی دو نشیمنگاه زاویه دار با افق نیز در قفس ایجاد کنید.
شما می توانید سینی کف قفس را به ارتفاع یک سانتی متر با ماسه بپوشانید.
مخلوط بذور پرنده را در ظرف غذاخوری، یک تکه سیب پوست کنده و یک تکه هویج تراشیده را در ظرف میوه خوری و آب تمیز را در آبخوری بریزید. (به بخش تغذیه مرغ عشق مراجعه کنید).
زنگوله اسباب بازی مرغ عشق را به بالاترین نشیمنگاه آویزان کنید و یک آینه کوچک را جوری در قفس مستقر کنید که مرغ عشق در حالت نشسته روی نشیمنگاه بتواند خودش را در آن ببیند.
چیزی جویدنی را نیز در قفس بگذارید و گهگاه نوع آن را عوض کنید.

در چند ساعت اول

اگر قبلاً قفس را خریداری و تجهیز کرده اید و مرغ عشق را در جعبه ای گذاشته اید تا به خانه حمل کنید، به محض ورود به خانه، درب جعبه را مقابل درب قفس باز کنید تا مرغ عشق از فضای تاریک جعبه به درون قفس وارد شود. به محض وارد شدن پرنده به داخل قفس، درب آن را ببندید و فوراً از آن دور شوید. برای چند ساعت اول، به هیچ وجه به قفس نزدیک نشوید، ولی در همان اتاق بمانید و به آرامی با پرنده حرف بزنید تا کم کم محیط زندگی جدید خودش را آزمایش کند و با آن آشنا شود. برای حرف زدن با پرنده، مرتب نامی را که برای آن انتخاب کرده اید به زبان بیاورید. به زودی متوجه خواهید شد که وقتی اسم آن را صدا می زنید، مرغ عشق با یک حرکت یا صدا به آن پاسخ می دهد. اگر مرغ عشق شما مشغول خوردن چند تا دانه یا نوک زدن به میوه شد، بدانید که بدترین شوک وارده به آن تمام شده است.

در هنگام شب

وقتی شب فرا می رسد، ممکن است خود شما عادت داشته باشید که تا دیروقت تلویزیون نگاه کنید. اما باید بدانید که پرندگان به طور طبیعی در هنگام غروب می¬خوابند و در سحرگاه بیدار می شوند و فعالیت روزانه خودشان را شروع می کنند. ممکن است به خاطر وجود یک پرنده در خانه، ما نتوانیم مثل آن در غروب بخوابیم و صبح زود بیدار شویم، ولی نباید روش زندگی ما برای استراحت آن مزاحمت ایجاد کند. شاید بهترین اقدام این باشد که پارچه ای با رنگ روشن روی قفس بکشیم تا نور مستقیم به قفس نتابد و پرنده بتواند با آرامش استراحت کند.

پس از کشیدن پارچه روی قفس، مرغ عشق ممکن است تا مدتی بیدار و فعال بماند، ولی سرانجام به خواب می رود. اگر اتاق در هنگام خوابیدن خود شما کاملاً تاریک می شود، ممکن است مرغ عشق با شنیدن هر صدایی بترسد و جابه جا شود و اگر هیچ نوری نباشد، ممکن است به دیواره های قفس برخورد کند و به کف قفس بیفتد. پس هنگامی که خودتان قصد خوابیدن می کنید، چراغ خوابی را روشن نگهدارید تا داخل قفس کاملاً تاریک نباشد. این کار حداقل برای ۱۰ روز اول ورود پرنده به خانه شما ضروری است، اما بعداً که به محیط قفس، خانه و صداهای آن آشنا می شود، تاریکی مشکلی برای آن ایجاد نمی کند.
مرغ عشق پس از تطابق یافتن با محیط جدید، برای خوابیدن در هنگام شب جای دایمی و خاصی را برای خودش انتخاب می کند. ممکن است روی تاب بخوابد یا گوشه ای از قفس یا نشیمنگاهی نزدیک دیواره قفس و زنگوله را به عنوان مکان دایمی خواب خودش انتخاب کند. وقتی در یافتید که جای خواب پرنده در داخل قفس کجاست، قبل از خاموش کردن لامپ، مطمئن شوید که در همان محل خوابیده است، زیرا اگر چراغ را خاموش کنید و مرغ عشق در مکان خواب خودش نباشد، ممکن است برای رسیدن به آن دچار اشکال شود.

پایه یا میز زیر قفس

قفس مرغ عشق را می توانید روی یک میز یا پایه قرار دهید یا آن را به دیوار آویزان کنید. در این کار مراقب باشید که محل قرار دادن قفس یا آویزان کردن آن، چنان محکم و امن باشد که با تکان های احتمالی ناخواسته روی زمین نیفتد و مرغ عشق نترسد و/یا آسیب نبیند.

ابعاد قفس

بهترین ابعاد قفس مرغ عشق 80 × 50 × 100 سانتی متر است. حداقل ابعاد قفس 45 × 30 × 50 سانتی متر است.

میله های قفس

میله های افقی در طول قفس، امکان صعود و فرود پرنده را فراهم می کند. قفس هایی با میله های عمودی دیواره ها از امکان صعود و فرود پرنده می کاهد. بنابراین قفسی را انتخاب کنید که میله های دیواره های آن افقی باشد.

نشیمنگاه

باید به تعداد کافی و در قطر های مختلف نشیمنگاه در قفس باشد تا برای نشستن پرنده تنوع ایجاد کند و هر وقت از نشستن روی یکی خسته شد، بتواند روی نشیمنگاه دیگری با قطر متفاوت بنشیند. نشیمنگاه ها باید از جنس چوب باشد. نشیمنگاه های پلاستیکی دندانه دار مناسب نیست.
قطر نشیمنگاه های مرغ عشق باید ۱۲ تا ۲۰ میلی متر باشد. چنانچه قطر آنها کوچک تر از ۱۲ میلی متر باشد، پنجه های پاها ممکن است یک دور کامل دور آن بپیچد و این حالت مناسب نیست. اگر قطر نشیمنگاه بیش از ۲۰ میلی متر باشد، ممکن است مرغ عشق با نشستن روی آن نتواند تعادل خود را حفظ کند.

سینی زیر قفس

باید از جنس پلاستیک بادوام و قابل شستشو باشد.

سینی سنگریزه

در ایران من کم دیده ام که کسی از کشوی ماسه یا سنگریزه در نگهداری مرغ عشق و دیگر پرندگان زینتی استفاده کند و قفس های موجود در بازار، جایی برای این کشو ندارد. به هر حال، کشوی ماسه یا سنگریزه، مشابه یک سینی است که به شکل کشویی در زیر قفس قابل گذاشتن و بیرون کشیدن است. هدف از گذاشتن سنگریزه در اختیار پرنده، استفاده پرنده از سنگریزه به منظور خردکردن خوراک های دانه ای در سنگدان است. خوراک های دانه ای به دانه های کاملی گفته می شود که پرنده آنها را خرد نکرده ببلعد. اما چون طوطی¬ها عموماً خوراک های خودشان با منقار خود خرد می کنند، دیگر نیازی به سنگریزه ندارند. حال آنکه پرندگانی چون کبوترها، ماکیان و غیره که دانه ها را می بلعند و در چینه دان خیس می دهند، نیاز دارند که در سنگدان خود سنگریزه داشته باشند که به خردکردن دانه ها کمک شود. بنابراین قراردادن سنگریزه در اختیار طوطی ها به هر شکل که باشد، ضرورت ندارد.

ظروف غذا

دو ظرف، یکی برای غذا و دیگری برای آب لازم است، اما اگر یک ظرف غذا برای غذاهای خشک و یکی برای غذاهای تازه در قفس بگذاریم، بهتر است.

سایر نیازهای مرغ عشق

مخلوطی از دانه های مختلف به عنوان غذای اصلی پرنده که توأم با سایر غذاها (میوه ها سبزی ها، صیفی ها و برخی از غذاهای خانگی)، مجموع غذاهای مورد نیاز پرنده را تشکیل می دهد. این مورد در مبحث تغذیه مرغ عشق به طور مفصل تشریح شده است.

1.  مخلوط بذور
2.  سنگ مخصوص تیز کردن منقار
   در پرنده فروشی های ایران چنین سنگهایی یافت نمی شود. این سنگ ها علاوه بر تیز کردن منقار، به دلیل در برداشتن مواد معدنی مختلف، قدری از آن توسط پرنده خورده می شود و باعث تأمین نیازهایش به مواد معدنی می شود.
3.  ظرف آبتنی. این ظرف نباید دیوارهای بلندتر از ۵ سانتی متر داشته باشد و طبعاً ارتفاع آبی که داخل آن ریخته می شود، نباید از ۳ تا ۴ سانتی متر بیشتر باشد. مرغ عشق و سایر طوطی ها را نیز نباید همانند کاسکو به زور
4.  ظرف غذای اضافی
   برای غذاهای تازه؛ مثل میوه ها، سبزی ها و دانه های جوانه زده.
5.  آبخوری اتوماتیک
   در استفاده از این آبخورها، هرگز آب روی کف قفس و اطراف نمی ریزد و پرنده هر زمان تشنه باشد، با نوک زدن به آن آب مورد نیازش را می نوشد.
6. اسباب بازی
   یک آینه کوچک، زنگوله و غیره موجب می شود که پرنده با آنها سرگرم شود و احساس تنهایی و افسردگی نکند.
7. سنگریزه مخصوص پرندگان
   این سنگریزه را در یک سینی می ریزند و به شکل کشویی در کف قفس قرار می¬دهند که هم بهداشت قفس را فراهم می¬کند و هم پرنده با خوردن مقدار موردنیازش از آن، مواد معدنی لازم برای بدن خودش را تأمین می کند.

   ---

   

   این تجربه است که کمک می کند در هر تجارتی موفق شوید، ما بدون هیچ چشم داشتی تجربه خود را در اختیار شما خواهیم گذاشت
   گروه تولیدی پژوهشی نیازی