بیماری آبله کبوتر نوعی ازبیماری ویروسی در کبوتران می باشد که علاوه بر کبوتران چهار گونه از پرندگان از جمله مرغ و خروس ،بوقلمون ، قناری نیز به این بیماری مبتلا می شوند درادامه به علائم و راه های تشخیص و درمان این بیماری ذکر می گردد.

بیماری آبله

آبله یک بیماری ویروسی است که کبوترهای بالغ و به خصوص جوجه ها را مبتلا می کند.
در پرندگان چهار گونه ویروس مختلف، ماکیان (مرغ و خروس)، بوقلمون، قناری و کبوتر را مبتلا می کند. دوره کمون یا نهفتگی این بیماری در کبوترها معمولاً یک هفته است، ولی از ۴ تا ۱۴ روز متغیر است. جوجه کبوترها در بیشتر موارد توسط والدین به ظاهر سالم خود که ناقل ویروس اند یا توسط پشه ها و انگل های مکنده خون به آبله مبتلا می شوند. عوارض ظاهری کبوترهای مبتلا به این بیماری ویروسی، معمولاً در نقاط بدون پر بدن؛ مثل، تاج، اطراف چشم ها و دهان و نقاط کراتینه شده؛ مثل پاهای کبوتر ظاهر می شود. ضایعات پوستی ظرف چند روز افزایش می یابد و ممکن است به هم متصل شوند و لکه های بزرگی را تشکیل دهند.

در این بیماری، به خصوص کبوترهای جوان ممکن است به زودی به شکل حاد بیماری مبتلا شوند و ظرف مدت نسبتا کوتاه، شماری از آنها تلف شود. در هر صورت پرندگان مبتلا، عوارضی چون بی اشتهایی، بی حالی، کسالت و کاهش وزن را نشان می دهند. وقتی آبله در یک گله شایع شود، معمولاً بیش از ۹۰ درصد کبوتران را مبتلا می­کند و آنهایی که جان سالم به در می برند، برای یک سال یا بیشتر در مقابل این بیماری مصون می شوند اما در شکل حاد آبله، ضایعات پس از ۳ تا ۴ هفته ظاهر می شود.

نشانه های آبله

ضایعات آبله در کبوترها معمولاً به دو شکل پوستی و دیفتریایی مشخص می شود. در شکل پوستی که عمدتاً در مناطق گرمسیری شایع می شود، ضایعات آبله تقریباً در تمام نقاط پوست بدن و بیشتر روی پلک­ها، پشت، بال­ها، قسمت پایین پاها و گاهی اطراف بال­ها ظاهر می شود.

ضایعات آبله در نقاط مذکور سرانجام به شکل پوسته پوسته در می آید و ظرف ۱۱ روز از زخم جدا شده و روی زمین می افتد و در جای خود آثاری مشخص باقی می گذارد. گاهی این ضایعات پوستی باعث ناراحتی چشم ها به شکل تورم و بسته شدن پلک­ها همراه با قرمزی رنگ چشم­ها می­شود.

در شکل دیفتریایی آبله، دانه های شفاف و اندکی برجسته روی سطح داخلی دهان و حلق ظاهر می شود. این دانه­ها در مدتی کوتاه گسترش می یابد و به تدریج به شکل پنیری و زردرنگ در می آید. معمولاً تعدادی از دانه­های مذکور به هم می پیوندند و پوسته ای را تشکیل می دهند. اگر این پوسته ها کنده شود، خونریزی صورت می گیرد و اثر زخم برجای می ماند. ضایعات دهانی، حلقی و نایی باعث صدادار شدن تنفس کبوتر می شود و اگر این ضایعات برطرف نشود، کبوتر در اثر خفگی تلف می شود.

تشخیص آبله

•  مشاهده علایم درمانگاهی
• تزریق سوسپانسیون و ضایعات بافتی روی غشای الانتوبیک جنین ۱۰ روزه مرغ و جداکردن ویروس عامل
• استفاده از میکروسکوپ الکترونی
• آزمایش های بافت شناسی ضایعات بافتی

در تشخیص تفریقی، ضایعات دهانی آبله ممکن است با تریکوموناز، کاندیدیاز یا علایم کمبود ویتامین آ اشتباه شود. در این بیماری ممکن است عفونت هایی با عوامل مختلف نیز صورت گیرد. در حالت مزمن، ضایعات دانه ای پوست ممکن است با نئوپلاسم ها اشتباه شود.

پیشگیری از آبله

على رغم ساخته شدن واکسن ضد آبله برای کبوترها، به علت نداشتن متقاضی کافی برای واکسینه کردن این پرندگان، این واکسن تولید نمی شود و در بازار موجود نیست. واکسن آبله کبوتر به مدت یک سال پرنده را از ابتلا به آبله مصون می کند. بهترین سن واکسیناسیون کبوترها بر ضد آبله، هشت هفتگی است: چنانچه واکسن آبله کبوتر موجود باشد، می توان برای انجام عمل واکسیناسیون، چند پر جلوی سینه آن را کَند و قطراتی از واکسن را در محل سوراخ پرهای کنده شد چکاند. هم چنین می توان با خراش دادن پوست زیر بال­ها، واکسن را در محل خراش چکاند.

درمان آبله

از آن جا که آبله یک بیماری ویروسی است، هیچ درمانی برای آن وجود ندارد و لذا باید دوره بیماری طی شود. چنانچه ضایعات آبله کنده شود، ویروس آبله به نقاط دیگر پوست بدن پراکنده می شود و موجب افزایش ضایعات می شود. برخی افراد تلاش می کنند با محلول تنتورید با غلظت کمتر از یک درصد یا با گلیسرین یُده بثورات ناشی از آبله را جدا کنند. برخی هم می گویند اگر غشاهای ایجاد شده، در دهان و حلق با وسیله ای مناسب خارج شود و روی زخم ها ضد عفونی شود، بثورات دیفتریایی دهان و حلق که ممکن است به خفه شدن پرنده بینجامد، از بین می رود.

اما بهتر است کبوترهای بسیار آلوده از گله حذف شوند و بقیه تحت مراقبت خاص قرار گیرند. معمولاً بیمارهای ویروسی، عفونت ها ثانویه باکتریایی را به همراه خواهند داشت. بنابراین به محض تشخیص آبله یا یک بیماری ویروسی دیگر، بهتر است از یک آنتی بیوتیک وسیع الطیف به همراه مولتی ویتامین در آب آشامیدنی کبوترها استفاده شود.

در هنگام بروز چنین بیماری ها، معمولاً اشتهای پرنده کم می شود و کم غذاخوردن باعث کاهش مقاومت بدن در مقابل بیماری ویروسی یا عفونت ثانویه می شود. بنابراین باید با نَم دار کردن خوراک کبوتر، خوردن غذا توسط آن را آسان کرد. توصیه می­شود جایگاه کبوترها مرتباً با یک محلول مناسب؛ مثل پرمنگنات پتاسیم ضد عفونی شود تا از گسترش بیماری جلوگیری شود.

این تجربه است که کمک می کند در هر تجارتی موفق شوید، ما بدون هیچ چشم داشتی تجربه خود را در اختیار شما خواهیم گذاشت
گروه تولیدی پژوهشی نیازی