اهمیت تغذیه اولیه جوجه ها پس از هچ بسیار مهم است .دسترسی هرچه سریع تر جوجه به آب و دان در سالن پرورش، منجر به تسریع در رشد دستگاه گوارش شده و این امر به نوبه خود افزایش اشتها و مصرف دان بیشتر را سبب می شود. نشان داده شده است، که مدیریت نامناسب تغذیه اولیه باعث عدم رشد عضلات و از جمله عضلات سینه شده و در نهایت وزن گله ممکن است در آخر دوره ۸ تا ۱۰ درصد کمتر از حد پیش بینی باشد.درادامه دلایل اهمیت تغذیه اولیه جوجه ها پس از هچ بررسی میشود.

اهمیت تغذیه اولیه جوجه ها پس از هچ

نوک زدن تخم مرغ و خروج جوجه ها از آن در هچری از نظر زمانی بسیار متفاوت می باشد، ولی تخلیه جوجه زمانی صورت می گیرد، که اکثر تخم مرغ ها باز شده و هچ به حداکثر رسیده باشد. با توجه به اختلاف زمان هچ در جوجه ها و سایر اعمالی که در جوجه کشی صورت می گیرد، و با اضافه کردن مدت زمان حمل جوجه، به مرغداری، گاهی جوجه ها تا بیشتر از ۲ روز بعد از تولد بدون آب و دان می مانند. در صورتیکه بعد از مدت زمان اشاره شده که جوجه ها به آب و دان دسترسی نداشته اند. اگر در مرغداری نیز یکنواخت، افزایش حساسیت به بیماری­ها و کاهش وزن گله در آخر دوره پرورش خواهد شد.

در دوره اولیه پس از هچ، جوجه های گوشتی به صورت موجودات خونسرد عمل کرده و در طی ۱۰-۵ روز اول پس از هچ کاملاً خونگرم می شوند. جوجه های گوشتی تغذیه شده با جیره های پری استارتر نسبت به سایر تیمارها، دمای رکتال اولیه بالاتری داشته و در برابر سرما مقاومتر بودند، که این امر از طریق کاهش کمتر دمای رکتال نشان داده شد. این نتایج نشان می دهد که خوراک پس از هچ، توسعه سیستم حرارت را تحریک می کند. از طرف دیگر، جوجه های گوشتی تغذیه شده با جیره های پری استارتر می توانند مصرف انرژی و تولید حرارت بیشتری داشته باشند که مقاومت در برابر سرما را بهبود می­دهد.

یک نتیجه جالب این بود که جوجه های تغذیه شده با دکستروز، که وزن بدن کمتر و احتمالاً تولید حرارت کمتری داشتند، قادر به حفظ دمای بدن خود قبل و در طی قرار گرفتن در معرض سرما بودند. دکستروز که یک منبع کربوهیدراتی با دسترس سریع است می تواند، برای ترمیم ذخایر گلیکوژن (کربوهیدارت­ها) در بدن جوجه استفاده شود. گلیکوژن در طی تقاضای انرژی برای خروج جوجه از پوسته استفاده می­شود. کربوهیدارت­های جیره می توانند ذخایر گلیکوژن را افزایش داده و بطور مثبت بر حفظ دمای بدن در دوره پس از هچ تأثیر گذارند.

روش دیگری که بیش از تزریق داخل تخم مرغ، در صنعت طیور گسترده شده است، روش تغذیه زود هنگام  پس از تفریخ می باشد. در این روش مواد غذایی که با نیازهای جوجه های تازه از تخم در آمده هماهنگی لازم را دارند، بلافاصله پس از هچ در اختیار جوجه ها قرار می گیرد.

این روش شامل سه قسمت است:

1.  قرار دادن مواد غذایی در سینی های هچری تا جوجه ها به محض تولد قادر به استفاده از غذا باشند.
2.  قرار دادن مواد غذایی در کارتن های حمل جوجه یکروزه به خصوص در مواقعی که فاصله میان کارخانه جوجه کشی و سالن پرورش زیاد باشد، تا در طی این فاصله غذا در دسترسی جوجه ها قرار گیرد.
3.  قرار دادن مواد غذایی در سالن­های پرورش تا جوجه ها همراه جیره آغازین، به مواد غذایی مناسب نیازهای سنی­شان دسترسی داشته باشند.

بر این مبنا انواع مواد غذایی تهیه شده برای مصرف در روزهای اولیه پس از هچ فرموله و ساخته شده اند که از آن جمله می توان به نام های تجاری اُآسیس، گروژل، ویتاژل، چیک میکس و … اشاره نمود. این مواد در حالت های جامد و نیمه جامد تهیه شده و به بازار عرضه گشته اند. البته باید یادآوری شود، که اگر زمان دسترسی به آب آشامیدنی در جوجه ها با تأخیر طولانی مدت صورت گیرد، استفاده از مواد نیمه جامد که محتوای آب بالایی دارند، می توانند سودمندتر از استفاده از مواد جامد باشند.

تغذیه اولیه سبب پیشرفت سریع تر تطابق دستگاه گوارش با مواد غذایی، تحریک مصرف زرده، افزایش رشد روده و اثرات مثبت متابولیکی در دراز مدت می گردد.

مطالعات محققین در شرکت تولید کننده آسیس نشان می­دهد، جوجه هایی که پس از هچ بلافاصله دسترسی به این ماده داشته اند، در هفته های اول، دوم و سوم دوره پرورش وزن بالاتری را نسبت به گروه کنترل داشته­اند. همچنین مصرف اُآسیس تلفات را در کل دوره پرورش کاهش می­دهد و ضریب تبدیل را بهبود می­بخشد.

در آزمایشی دیگر، جوجه ها را به دو گروه تقسیم کردند. گروه شاهد که ۴۸ ساعت از جیره آغازین بر پایه ذرت و کنجاله سویا مصرف کردند، و گروه دیگر ۴۸ ساعت اُآسیس را مصرف کردند و سپس از جیره آغازین بر پایه ذرت و کنجاله سویا استفاده نمودند. نتایج کمترین وزن را در گروه شاهد و بیشترین وزن بدن را در گروهی که ۴۸ ساعت از آسيس تغذیه نموده بود، نشان داد.

تحقیقات صورت گرفته در مورد مصرف گروژل نیز نشان می دهد، که تغذیه اولیه بر پایه این ماده غذایی موجب افزایش وزن بدن و کاهش تلفات در کل دوره پرورش جوجه های گوشتی نسبت به گروه کنترل می­گردد.

در تحقیقی دیگر که از ویتاژل به عنوان تغذیه اولیه در جوجه های گوشتی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که ویتاژل اثر مثبت معنی داری را بر افزایش وزن بدن و افزایش رشد دستگاه گوارش شامل وزن و طول روده کوچک نشان داد، ولی بر رشد سیستم ایمنی جوجه های گوشتی شامل وزن بورس فابرسیوس و وزن طحال، تأثیر مثبت معنی داری نگذارد.

مصرف زود هنگام غذا در جوجه های گوشتی همچنین باعث عملکرد رشد بالاتر، وزن نهایی بهتر، مصرف غذای کمتر و ضریب تبدیل غذایی بهتر می شود.

در بررسی دیگر دو گروه از جوجه ها به مدت ۱۲ و ۲۴ ساعت گرسنه ماندند، و دو گروه دیگر با ذرت و یا با جیره آغازین استاندارد به مدت ۲۴ ساعت تغذیه شدند، مصرف غذا و ضریب تبدیل غذایی در گروه­های مختلف، تفاوت معنی داری را نشان نداد، ولی افزایش وزن بدن در گروهی که از جیره آغازین مصرف نموده بود، بالاتر از سایر گروه­ها بود.

در تحقیقی دیگر جیره آغازین جوجه ها دارای ۳، ۷ و ۱۱ درصد چربی، دارای ۱۸، ۲۳ و ۲۸ درصد پروتئین و دارای ۳، ۷ و ۱۰ درصد سلولز بود. جیره حاوی چربی بر مصرف غذا و وزن بدن تأثیر منفی گذارد. جیره حاوی پروتئین غذای مصرفی را کاهش ولی وزن بدن را افزایش داد. جیره حاوی سلولز غذای مصرفی را افزایش ولی وزن بدن را کاهش داد.

در آزمایشی ۱۰ سويه مختلف جوجه گوشتی برای ۲ روز گرسنگی نگاه داشته شدند، و یا از همان زمان پس از تفریخ به غذا دسترسی داشتند. در همگی ۱۰ سويه وزن بدن گروه هایی که گرسنه مانده بودند، در 6 روزگی ۲۵ درصد کمتر از گروه هایی بود که غذا مصرف کرده بودند. در هر دو گروه (گرسنه و تغذیه اولیه)، وزن بدن روده کوچک پس از تفریخ افزایش یافت ولی در گروه هایی که گرسنگی را تحمل کرده بودند، شروع رشد ماهیچه ها تا زمان دسترسی به غذا به تأخیر افتاد.

در بررسی دیگر، جوجه ها در تیمارهای مختلف برای مدت ۰، ۱۲،۶، ۱۸، ۲۴، ۳۰، و ۳۶ ساعت گرسنگی را تحمل نمودند. وزن و طول روده کوچک در گروه­هایی که بیشتر از ۱۸ ساعت گرسنه بودند، کمتر از گروه هایی بود که زیر ۱۸ ساعت گرسنگی را تحمل نموده بودند.

در آزمایشی تأثیر مصرف 5/0 میلی لیتر از محلول­های ۲۰ درصد گلوکز، گزیلتول و آب که در چینه دان جوجه­ها تزریق شده بود، در ۲۴ ساعت اولیه پس از هچ جوجه های ماده بررسی گشت. در ۵ روزگی از نظر وزنی تفاوت معنی داری میان تیمارها مشاهده نگردید، ولی در ۱۲ روزگی تیماری که گزیلتول دریافت کرده بود، وزن بالاتری داشت. همچنین در ۵ و ۱۲ روزگی وزن بورس فابرسیوس گروه گزیلتول بالاتر بود و فعالیت آنزیم های آمیلاز و کیموتریپسین نیز در این گروه بیشتر از دو گروه دیگر آزمایشی گزارش گردید.

ثابت شده است که افزودن اسید پروپیونیک و پروپیونات کلسیم در سطوح مختلف به جیره آغازین جوجه های گوشتی باعث افزایش وزن بدن می گردد، و افزدون جیره حاوی ۲ درصد اسید پروپیونیک بر وزن بدن و ضریب تبدیل غذایی، بیشترین سودمندی را دارد. در ضمن جوجه هایی که از 1 درصد اسید پروپیونیک به جیره شان افزوده شده بود، مصرف غذای بیشتری داشتند.

در مطالعه ای اثر افزودن شکر، نشاسته، لاكتوز و پودر شیر به جیره آغازین جوجه های گوشتی بررسی گردید. نتایج مشخص نمود که استفاده از ۲۰ گرم بر کیلوگرم از نشاسته در جیره غذای مصرفی و رشد بدن را افزایش می دهد، ولی به دلیل افزایش غذای مصرفی بر ضریب تبدیل اثر منفی دارد. اضافه نمودن پودر شیر به جیره بر ضریب تيدبل اثر مثبتی می گذارد. همین نشاسته وزن لاشه را بهبود بخشید ولی پودر شیر چربی بطنی را افزایش داد.

در یک سری آزمایش بر روی جوجه های نر و ماده در دوره های مختلف، بتا هیدروکسی بتامتیل بوتیرات (یک کاتابولیت از اسید آمینه لوسین) افزوده شده به جیره آغازین، باعث کاهش تلفات گردید، ولی بر وزن بدن اثر مثبتی نداشت.

در مطالعه ای جوجه ها به دو گروه تقسیم شدند، که گروه اول بلافاصله پس از هچ دسترسی به آب و غذا داشتند، ولی گروه دوم ۴۸ ساعت پس از هچ گرسنگی و تشنگی را تحمل نمودند. گروه دوم وزن بدنش در ۴۸ ساعت پس از هچ 8/7  درصد کاهش یافت، اما در هر دو گروه وزن روده کوچک تا حدود ۱۱۰ درصد و محتوای پروتئین روده­ای تا ۸۰ درصد افزایش نشان داد، که به دلیل استفاده از چربی و پروتئین کیسه زرده بود. گروه اول در ۴۸ ساعت تغذیه توانستند ۵ گرم افزایش وزن بیابند.

در بررسی دیگر فراهمی لیزین و اسید آمینه سولفوره همراه با جیره آغازین در هفته اول برای جوجه های گوشتی آزمایش گردید، و ارتباط میان مصرف اسید آمینه های ضروری و مصرف پروتئین خام نیز مورد بررسی قرار گرفت. نتایج به دست آمده حاکی از آن بود که استفاده از پروتئین خام، اسیدهای آمینه ضروری و لیزین به ترتیب بر عملکرد در هفته اول اثر مثبت داشتند.

تأثیر انواع حالات مواد مخصوص تغذیه اولیه بر عملکرد طیور در آزمایش دیگری بررسی شد، که در این تحقيق تغذيه از آب، مواد غير مغذی، مواد مغذی مایع، مواد مغذی نیمه جامد و مواد مغذی جامد و در نهایت غذا و آب همراه یکدیگر با هم مقایسه شدند. آب و مواد غير مغذی توانستند وزن بدن را بلافاصله پس از هچ افزایش دهند، ولی این روند تداوم نیافت. مواد دیگر باعث افزایش وزن بدن پس از هچ به صورت مداوم تا زمان فروش گردیدند.

این تجربه است که کمک می کند در هر تجارتی موفق شوید، ما بدون هیچ چشم داشتی تجربه خود را در اختیار شما خواهیم گذاشت
گروه تولیدی پژوهشی نیازی