در این مقاله به بررسی بیماری عفونی لاکپشت از جمله عفونت و تورم گوش لاکپشت  ، عفونت ریه می پردازیم همچنین به علل خفگی لاکپشت ها و دیگر بیمای های آنها پرداخته و نکاتی را ذکر می کنیم.

عفونت و تورم گوش لاکپشت

از مواردی که بسیار مهم است و باید به آن توجه نمود این است که عفونت و تورم گوش لاکپشت است .لاک پشت­ها استعداد قابل توجهی در ابتلا به بیماری­های گوش دارند، گوش­ها ممکن است هم از سمت حلق و هم از سمت پوست دچار عفونت های مختلف شوند. مهمترین عامل برای عفونی شدن گوش­ها بهداشت ضعیف در محل زندگی است.

در بیماری عفونت و تورم گوش لاکپشت پوست ناحیه گوش یا فلس شنوایی به صورت یک طرفه یا دو طرفه دچار تورم و شکل ظاهری سر از تقارن خارج می شود. گاهی تورم پوست و بافت گوش میانی به حدی است که مانند یک زایده در کنار سر لاک پشت خودنمایی می کند. عفونت ممکن است به استخوان فک و چشم­ها نیز سرایت کند. گاهی حیوان مرتب دست­های خود را روی ناحیه مبتلا می مالد یا سر خود را روی یک جسم مالش می­دهد که هردوی این رفتارها باعث آسیب به پوست و وخامت بیشتر اوضاع می شوند.

گاهی شدت عفونت و تورم گوش لاکپشت به اندازه ای نیست که برای صاحب حیوان مشخص باشد و دامپزشک موقع بازرسی بدن حیوان متوجه بیماری می شود. بیماری با کمک جراحی و برداشت بافت­های مبتلا قابل درمان است. درمان های موضعی و عمومی با آنتی بیوتیک ها فقط به عنوان مکمل جراحی باید مورد استفاده قرار بگیرند.

بیماری متابولیک استخوانی ( Metabolic Bone disease یا MBD)

لاک پشت ها برای نگهداری و حفظ قوام لاک و پیکر خود به کلسیم قابل توجهی در خوراک روزانه نیاز دارند. عوامل زیر نقش مهمی در جذب و ذخیره کلسیم بازی می کنند :

تماس مستقیم حیوان با نور خورشید به عنوان منبع ویتامین D

 نسبت صحیح کلسیم به فسفر در جیره غذایی (۲-5/1 : 1)

فراهم بودن کلسیم کافی در خوراک

فعالیت مناسب غده پاراتیروئید

MBD به طور کلی به هرنوع بیماری مربوط به سیستم اسکلتی ناشی از کمبود کلسیم گفته می­شود. این بیماری در تمام لاک­پشت­های خشکی­زی و نیمه آبزی قابل مشاهده است و باعث تغییر شکل لاک و استخوان های بدن می شود. ممکن است استخوان­های بلند همانند ریکتز دچار خمیدگی، بدشکلی و انحناء شوند.

این مشکل در حیوانات جوان و در حال رشد بیشتر قابل مشاهده است. استرس، عدم تماس با نور خورشید، کمبود ویتامین D در خوراک، سردی محیط، گرسنگی طولانی، فقر غذایی، پرولاپس کلواک و آشفتگی در تخمگذاری عوامل مستعد کننده این بیماری محسوب می شوند. علاوه بر این تغذیه لاک پشت های گیاه خوار با مواد خوراکی گوشتی و سرشار از پروتئین از علت­های مهم پدید آمدن MBD است.

یکی از دلایل بروز این بیماری، هایپرپاراتیروئیدیسم غذایی ثانویه است که به دلیل کمبود کلسیم در خوراک حیوان و نداشتن تماس با نور آفتاب و اشعه فرابنفش حاصل می شود. ممکن است نامناسب بودن یا کهنگی لامپ UV علت بروز مشکل باشد. عامل دیگر بروز این بیماری، بالابودن فسفر در جیره غذایی و نسبت نادرست فسفر به کلسیم در جیره است، که سرعت رشد بدن را بالا می برد و در صورتی که کلسیم کافی برای رشد استخوان ها در بدن نباشد، استخوان­ها ضعیف و بدشکل می شوند. این شکل از بیماری در لاک پشت های جوان بیشتر مشاهده می شود.

یکی از برجسته ترین نشانه های بیماری نرم شدن لاک است به طوری که می­توان با فشار انگشت بر روی لاک به خوبی متوجه از دست رفتن قوام آن شد. در رادیوگرافی می توان کاهش دانسیته استخوانی و استئومالاسی را مشاهده کرد. نرم بودن لاک، نشانه بالا بودن رطوبت در بافت آن است. این امر به نوبه خود باعث سنگین شدن وزن بدن و ناتوانی حیوان در حرکت می شود. گاهی بدشکلی های استخوانی، به پوزه و دهان حیوان نیز سرایت می کنند و به دنبال آن عمل بلع و مصرف غذا نیز دچار آشفتگی می شود. حیوان ممکن است در هنگام ابتلا به این بیماری یا در زمان تخم گذاری (که نیاز به کلسیم افزایش می یابد) علاقه به خوردن استخوان، تکه های شکسته ظروف چینی، شن و سنگ داشته باشد که همه اینها نشانه نیاز بدن به کلسیم است.

هنگامی که ریشه بیماری در تغذیه حیوان باشد باید برای درمان، جیره غذایی را اصلاح کرد. مصرف موادی مثل اسفناج و مواد سرشار از فسفر مانند میگو باید متوقف شود. باید حیوان را روزانه چند ساعت زیر تابش نور خورشید قرار داد. در موارد خیلی حاد تجویز لاکتات یا گلوکونات کلسیم به صورت خوراکی یا تزریقی توصیه می شود. تزریق ویتامین D فقط در موارد حاد لازم است. لاک پشت های بیمار اغلب به دنبال اصلاح خوراک و قرار گرفتن در معرض تابش آفتاب مداوا می شود گرچه بدشکلی های لاک و استخوانها ممکن است هرگز بهبود پیدا نکنند. در صورتی که آسیب کلیوی وجود نداشته باشد پیشگویی بیماری خوب است. شکل دیگری از این بیماری به دلیل نارسایی مزمن کلیوی و هایپرپاراتیروئیدیسم ناشی از آن مشاهده می­شود. نشانه های این فرم بیماری اغلب اختصاصی نیستند مانند: دهیدراتاسیون، بی اشتهایی و ضعف شدید. این نشانه ها در بسیاری دیگر از بیماری­ها و در فرم قبلی MBD نیز قابل مشاهده اند. ممکن است با کمک اولتراسوند بتوان به وخامت اوضاع کلیه ها پی برد. برای درمان این فرم از بیماری می توان به مانند شکل قبلی عمل کرد و در همان حال باید مایع درمانی را نیز به جمع امور اضافه کرد. گرچه در این فرم بیماری پیش آگهی خوب نیست.

عفونت­های بخش پیشین دستگاه تنفس

عفونت هایی هستند که حفره بینی، چشم­ها و نای را مورد تهاجم قرار می دهند و مشخص ترین نشانه آنها وجود ترشحات بینی (سروز تا چرکی) است. حیوان دچار سستی و بی اشتهایی می­شود و ممکن است موقع تنفس خس خس کند.

لاک پشت­ها موجوداتی خونسرد هستند و نمی توانند تغییر ناگهانی دما را تحمل کنند. این امر باید هنگام تغییر محل زندگی و نگهداری از آنها مورد توجه باشد. استرس ناشی از تغییر ناگهانی دما جزو علت های مهم بروز عفونت­های بخش پیشین دستگاه تنفس است. به جز تغییر ناگهانی دما، مهمترین عوامل ایجاد عفونت در بخش بالایی دستگاه تنفس عبارتند از:

کمبود ویتامین آ

 ویروس­ها (هرپس ویروس)

 عفونت­های ثانویه باکتریایی

 مایکوپلاسماها (Magassizii)

 آلودگی و بهداشت نامناسب در محل زندگی به ویژه هنگام خواب زمستانی

هنگام معاینه حیوان باید به موارد زیر دقت کرد: نوع ترشحات (سروز، موکوس، چرکی)، یک طرفه یا دوطرفه بودن آن (از یک سوراخ بینی جریان دارد یا از هردو) و وجود زخم در بافت داخلی دهان، یک راه خیلی ساده برای شناخت عامل بیماری زا بررسی اسلاید تهیه شده از ترشحات و رنگ آمیزی آن با روش گرم است (سایتولوژی). کشت دادن ترشحات کار وقت گیری است و در همان حال بسیاری از میکروب­های بیماری زا به سادگی در محیط­های کشت رشد نمی کنند و قابل شناسایی نیستند.

از میان عواملی که در بالا ذکر شد، مایکوپلاسماها نقش پررنگ تری در بروز این بیماری بازی می کنند. به علاوه استرس ها از عوامل مستعد کننده مهم برای پدید آمدن این بیماری هستند. ویروس­ها نیز در برخی مواقع باعث التهاب و عفونت در دستگاه گوارش، تنفس، ادراری و تناسلی می شوند. عفونت های قارچی اغلب به طور ثانویه بروز می کنند. در اغلب عفونت­های قارچی، ترشحات بینی به صورت یک طرفه مشاهده می شوند. اجسام خارجی یا تومورها کمترین نقش را در پدید آمدن این مشکلات بازی می کنند.

این عفونت ها معمولاً خودبه خود درمان می شوند اما اگر حیوان وضع خوبی نداشته باشد، باید از آنتی بیوتیک ها و درمان های حمایتی استفاده کرد. انروفلوکساسین و تتراسیکلین به خوبی حیوان را درمان می کنند. معمولاً ۵ تا ۶ تزریق، روزانه یک بار به فاصله ۲۴ ساعت پاسخ درمانی بسیار خوبی پدید می آورد. اگر ترشحات بسیار غلیظ و چسبنده باشند و تنفس حیوان را دچار مشکل کرده باشند باید مجرای بینی را با سرم فیزیولوژی گرم شست و شو داد. جدا کردن مبتلایان از سایر لاک پشت ها مانع از انتشار بیماری به سایرین می شود.

عفونت ریه ها

جزو بیماری­های شایع در لاک­پشتان است. این دسته عفونت ها اغلب غیر اختصاصی هستند و به شکل ترکیبی از عوامل باکتریایی، ویروسی و قارچی مشاهده می شوند. مایکوپلاسماها، پاستورلاها، اسپرژیلوس، ریزوپوس ها و هرپس ویروس­ها همگی در ایجاد بیماری نقش دارند. مهمترین نشانه های عفونت ریوی عبارتند از :

افزایش صداهای ریه یا وجود صداهای غیر عادی در هنگام تنفس

افزایش تعداد تنفس به ویژه در هنگام استراحت

باز نگه داشتن دهان موقع تنفس و بلع هوا

خروج ترشحات کف آلود از دهان

دیس پنه در هنگام دم یا بازدم

کج شدن بدن به هنگام شنا

 سیخ نگه داشتن گردن

 سستی و بی حالی

در تشخیص و درمان بیماری باید به شرایط نگهداری، بهداشت و نوع تغذیه توجه داشت رادیولوژی کمک بزرگی برای تشخیص بیماری است. عفونت و کدر شدن ریه ها در عکسبرداری کرانیو – کودال بهتر قابل مشاهده است. برای درمان باید از آنتی بیوتیک ها استفاده کرد. درمان های حمایتی، گرم نگه داشتن بدن، تجویز مایعات و جداسازی مبتلایان باید مورد توجه باشد. یکی از عوارض مهم این عفونت ها تورم گلو، آبسه یا عفونت گوش­ها است. کمبود ویتامین A از مهمترین عوامل مستعد کننده این بیماری است.

خفگی لاکپشت

خفگی لاکپشت اتفاقی است که معمولاً بر اثر گرفتار شدن لاک پشت در لابه لای سنگهای ویواریوم یا افتادن در حوضچه پر از آب با لبه های بلند رخ می­دهد به طوری که حیوان نتواند برای مدت طولانی از آب خارج شود و بر اثر تقلا توان خود را از دست بدهد و در آب فرو برود.

از آنجایی که تحمل لاک پشت ها نسبت به کمبود اکسیژن و خفگی لاکپشت بسیار بالا است در بسیاری از موارد حتی اگر حیوان برای مدت طولانی در زیر آب مانده باشد باز هم اقبال زیادی برای بهبودی دارد. لازم است حیوان را بی درنگ به نزد دامپزشک برد.

در خفگی لاکپشت دامپزشک باید معاینه دقیقی از لاک پشت به عمل آورد. باید با پشت و رو کردن بدن و تکان دادن آن کمک کرد تا آب داخل ریه ها خارج شود. می توان با وارد کردن یک لوله به داخل نای و فوت کردن به داخل ریه ها به خروج آب کمک کرد. اگر آب زیادی وارد ریه ها نشده باشد پیشگویی چندان بد نیست. در خفگی لاکپشت قرار دادن حیوان در زیر چادر اکسیژن به بهبودی او کمک می کند. باید لاک پشت را برای چند روز در محلی گرم قرار داد. در خفگی لاکپشت مصرف آنتی بیوتیک ها، داروهای ضد التهاب مانند ملوکسی کام و مایع درمانی برای شفای بیمار ضرورت دارند.

این تجربه است که کمک می کند در هر تجارتی موفق شوید، ما بدون هیچ چشم داشتی تجربه خود را در اختیار شما خواهیم گذاشت
گروه تولیدی پژوهشی نیازی