جوجه کشی بوقلمون نيازمند شرايط خاصي است با دانستن اصول جوجه كشي بوقلمون و و ترفند جوجه کشی بوقلمون می توان تجارت پر سودی را راه انداخت.در ادامه به مراحل کلی و نکات مهم در جوجه کشی بوقلمون خواهیم پرداخت.

جوجه کشی بوقلمون:

جوجه کشی به مجموعه فرآیندهایی گفته می­شود که طی آن تخم نطفه دار پرندگان در معرض دماو رطوبت مناسب قرار گرفته و به روش مناسبی حرکت داده می شود تا در جریان آن، جنین در حال رشد به دیواره داخلی پوسته نچسبد، و تخمک بارور شده درون آن به طور مناسبی در فضای داخل تخم مرغ تمامی مراحل رشد خود را سپری کند و در موعد مقرر جوجه درون پوسته به آن نوک بزند، آن را بشکافد و به دنیا بیاید.

علیرغم پیشرفتهای نسبی در زمینه جوجه کشی بوقلمون، هنوز تکنیک ها و ابزار بکار رفته در آن در مقایسه با جوجه کشی مرغ عقب تر است، قابلیت جوجه دراوری جوجه کشی های مختلف متغیر و به مراتب پایینتر از مرغ است.
منابع این تغییرات هنوز به درستی تشیخص داده نشده است، کارکنان این جوجه کشی ها احتیاج به آموزش بیشتری دارند.
تعداد ساعات نگهداری جوجه ها در جوجه کشی (به ویژه در شب هنگام) یا مسیر انتقال به واحد پرورش، هنوز به درستی حل نشده است.
وضعیت ویتامینی و نیازهای جوجه تازه متولد شده و مادران آنها هنوز به درستی معین نگردیده است.
مدیریت جوجه کشی ها بایستی مبتنی بر نیازهای جنین در حال توسعه باشد؛
در حالی که بسیاری از جوجه کشی­ ها هنوز بر اساس تجربیات دیگر واحدهای جوجه کشی عمل می کنند،
اگرچه اخیرا با توسعه سه شرکت اصلی بوقلمون های مدرن، تجربیات صنعتی در این زمینه افزایش یافته ولو تحقیقات کلاسیک دانشگاهی چندانی در دسترس نباشد.
صنعت پرورش بوقلمون از جمله حوزه هایی است که در آن بخش صنعت جلوتر از نهادهای آکادمیک و دانشگاهی حرکت میکند.

عوامل مؤثر بر رشد جنین در جوجه کشی بوقلمون:

موفقیت در حرفه جوجه کشی بوقلمون شامل رعایت و کاربست موارد و عوامل زیادی است که از مقطع پرورش و تغذيه بوقلمون مولد شروع شده و به شرایط ریختن در جعبه حمل جوجه ها و ارسال آن ها به واحدهای پرورش ختم می شود.
تمامی عوامل دخیل در موفقیت تولید تخم بارور در واحدهای بوقلمون مولد را تحت عنوان «باروری» تخم ها می شناسیم که خود تابع عوامل متعددی از قبیل پرورش، تغذیه و بهداشت بوقلمون های نر و ماده مولد و شرایط تلقیح و تکثیر آن ها و … است.
واحد جوجه کشی بلافاصله پس از تعیین درصد باروری، تخم ها را در دستگاه می خواباند و درصد جوجه درآوری را به عنوان یک معیار عملی برای تعیین عملکرد کاری خود محاسبه می کند.

در جوجه کشی بوقلمون نیز عوامل متعددی دست اندر کار است.
هر چه باروری تخم ها متعلق به مزرعه مادر (بیشتر و قابلیت جوجه درآروی اصناف به جوجه کشی) آنها نیز بیشتر باشد، تعداد نهایی جوجه بوقلمون هایی که به ازای ۱۰۰۰ قطعه مرغ مادر به دست می آید افزایش خواهد یافت.
در یک بررسی که در ایالات متحده (۱۹۹۶) به عمل آمده است درصد باروری تخم های سه واریته اصلی بوقلمون برابر 86.7 درصد و درصد جوجه دراوری آن ها، ۷۶ درصد بوده است.

در اینجا به عواملی توجه می کنیم که موفقیت در جوجه کشی بوقلمون را (فارغ از واحد بوقلمون مادر) به ارمغان می آورد.

ترفند جوجه کشی بوقلمون

نکات مهم جوجه کشی بوقلمون :

  1.دما در جوجه کشی بوقلمون :

دمای نگهداری تخم ها در اینکوباتور، اهمیت زیادی دارد و در محدوده بسته ای قرار دارد و حتی تفاوت یک درجه ای، سرنوشت کار را رقم می زند.
استفاده از دستگاه های جوجه کشی مجهز به ابزارهای کنترلی لازم (ترموستات، تایمر و …)، شرایط آن را فراهم می کند که دما در این محدده بسته نگه داشته شود.
رعایت این نکته کمک بزرگی به موفقیت کار و افزایش تعداد جوجه های متولد شده است.
دمای واقعی که توسط جنین تجربه می شود متفاوت از دمای جلوی دستگاه است.

عامل موفقیت دمای واقعی جنین می باشد.
تفاوت دمای دستگاه و دمای جنین تابع سرعت انتقال گرمابین تخم و اینکوباتور (سرعت جریان هوا) و مقدار گرمای متابولیکی تولید شده توسط جنین (سن تخم) است.
دمای بیش از حد موجب کوتاه شد دوره اینکوباسیون می شود و برعکس.
دوه اینکوباسیون شاخص مناسبی از مشکل گرمایی است.

دماسنج های مادون قرمز ابزارهای مناسبی برای اندازه گیری دمای سطح تخم مرغ هستند.
دماسنج را در قسمت شانه تخم (زیر یکی دو سانتیمتری زیر سر پهن تخم) قرار می دهند و دما را می خوانند.

دمای مناسب در مراحل مختلف جوجه کشی در سطح تخم بوقلمون بین 37.6 تا 38.1 درجه است.
ممکن است تخم بوقلمون ها از نظر دمایی سطح تخم که توسط این دماسنج اندازه گیری می­ شود، تفاوت داشته باشند.
دمای فوق در تعداد هر چه بیشتری از تخمها اندازه گیری شود.
در صورتی که دمای یک تخم از این محدوده فراتر رفت، توجه جدی ما را می طلبد.

در روز ۱۲، تمامی تخم های نابارور و جنین های مرده دمای کمتری دارند زیرا فعالیت متالولیک نمیکنند.
گاه اوقات «ترمیستور» یا پروب حساس به دمابه صورت مداوم روی تخم نصب می شود و اطلاعات آن نیز بطور مداوم از طریق کامپیوتر قابل دسترس است.
مشکل این است که این دستگاه به اندازه­ گیری دمای هوای اطراف تخم می ­پردازد و دمای تخم را تا حدودی کمتر نشان می دهد .

دمای زیاد موجب افزایش تلفات جنین ها در فاصله ۱۶ تا ۲۴ روزگی و افزایش موارد بد قرار گرفتن جنین در تخم (بخصوص پایین آمدن سر) و افزایش ترشحات چشمی، ادم سر، تورم ریشه های کرکیرها، ترکیدگی کیسه زرده و زیاد آمدن سفیده می­شود.
متقابلا می­ شود که از تخم بیرون نمی­ آیند.
کاهش دمای جنین در دوره اینکوباسیون موجب افزایش مدت اینکوباسیون و یا بروز جنین های زنده ای زنده­ای می ­شود که از تخم بیرون نمی­ آیند.

2.رطوبت در جوجه کشی بوقلمون :

در مقاله ای دیگر به طور کامل به بررسی رطوبت در دستگاه جوجه کشی پرداخته ایم(مقاله مرتبط)

رطوبت نامناسب بر روی توسعه پوسته اثر گذاشته و توانایی جوجه برای خروج از تخم را تحت تاثیر قرار می دهد.
در جدول زیر دما و رطوبت مناسب برای دستگاه های اینکوباتور و هچر در جوجه­ کشی بوقلمون ذکر شده است.

 

 دما و رطوبت مناسب اینکوباتور و هچر در جوجه­ کشی بوقلمون

	دما (سانتیگراد)	رطوبت (درصد)
اینکوباتور(ستر)	37.8- 37.5	63-57
هچر	37- 37.5	80-70

ترفند جوجه کشی بوقلمون

3. وضعیت قرار گرفتن تخم در جوجه کشی بوقلمون:

وضعیت قرار گرفتن تخم بسیار مهم است و اگر به صورت ناصحیحی قرار گیرد جوجه قادر به شکستن پوسته و بیرون آمدن از آن نیست.
بهترین وضعیت قرار گرفتن تخم مرغ در حالتی است که سر پهن تخم بالا باشد و یا به صورت افقی قرار گیرد.
در صورتی که سر تیز تخم بالا باشد، جوجه حتما تلف می شود.این یک اصل مهم در ترفند جوجه کشی بوقلمون می باشد.

 4. چرخاندن تخم ها در جوجه کشی بوقلمون:

تخم ها باید به صورت منظم و در مقاطع خاص به صورت روزانه چرخانده شوند در غیر این صورت جنین در حال رشد به دیواره پوسته تخم می چسبد و از بین می رود.
در هر دو سیستم یک مرحله و چند مرحله، بهترین شرایط آن است که تا روز ۱۸، در هر شبانه روز حداقل ۵ بار چرخانده شود.
استفاده از ابزارهای اتوماتیک برای چرخاندن تخم ها این امکان را فراهم می سازد و حتی می توان آن را هر ساعت یک بار چرخاند بدون اینکه ضرری متوجه آن شود.
در روزهای بعد از ۱۸، چرخاندن تخمها تابع اثر چرخاندن تخمها بر جریان هوا در میان آنها، دمای آنها و طراحی دستگاه و… است.
در برخی ماشین ها (مثلا ماشین هایی که دارای تهویه تونلی هستند میتوان چرخاندن تخمها را بعد از روز ۱۸ قطع کرد و حتی جریان هوا از میان تخم ها را افزایش داد.
در برخی موارد این کار برای خروج جوجه ها از تخم مفید هم هست.

5. غلظت اکسیژن و دی اکسید کربن در جوجه کشی بوقلمون:

غلظت مناسب اکسیژن برابر ۲۱ درصد باشد.
هرچه به زمان خروج جوجه­ها از تخم نزدیک میشویم، اکسیژن بیشتری در اختیار آنها قرار میگیرد.
غلظت مناسب گازکربنیک برابر 0.3 درصد است.
وقتی غلظت آن به ۲ درصد برسد جنینها می­میرند.
تنظیم گازکربنیک و تأمین اکسیژن مورد نیاز تخمهای در حال جوجه­کشی از طریق تهویه انجام می­شود.
تهویه بیش از اندازه نیز مشکلاتی از نظر رطوبت و دما ایجاد می کند.
در صورتی که تهویه هوا تنها راه سرد کردن اینکوباتور و تخم های درون آن باشد، لازم است سطح تهویه دستگاه تابع سیستم کنترل دمای دستگاه باشد.

 6.بهداشت در جوجه کشی بوقلمون:

دور نگه داشتن جنین از اجرا م میکروبی و عوامل بیماری ها از اصول جوجه كشي بوقلمون می باشد۔

روش های جوجه کشی بوقلمون :

الف- روش طبیعی:

که در آن بوقلمون کرچ شده بر روی ۱۰ تا ۱۵ تخم نطفه دار و سالم می خوابد و پس از ۲۸ روز جوجه ­ها از تخم بیرون می آیند.
تأمین شرایط مناسب (از نظر دما و رطوبت و چرخش تخم ها برای رشد جنینها به طور خودکار توسط بوقلمون کرچ فراهم می شود.
جوجه­ ها در روزهای اول کمابیش توسط مادر نگهداری می شوند.
تخم های مورد استفاده در این روش لازم است در حد معقولی تمیز بوده و شکل و پوسته مناسبی داشته باشند،
در این صورت تخم ها با قابلیت جوجه درآوری بین ۶۰ تا ۸۰ درصد تبدیل به جوجه می شوند و جوجه های نسبتا سالمی از آنها به دست می­ آید.
این یک اصل مهم در ترفند جوجه کشی بوقلمون می باشد.
هر چه کیفیت بهداشتی تخم ها و محل خواباندن بوقلمون مادر نامناسب تر باشد، جوجه های حاصله ضعیف تر و تعداد تخمی که تبدیل به جوجه های سالم و سرحال می شود، کمتر خواهد بود.

ب- جوجه کشی مصنوعی:

در شرایط طبیعی مجموعه نیازهای تخم برای رشد و خروج جوجه توسط مادر فراهم می شود.
این نیازها (دما، رطوبت، چرخاندن و …) در طول تاریک تکوین و تکامل بوقلمون شکل گرفته و دارای کارایی صددرصد نیست زیرا تابع شرایط محیطی و نیز خصوصیات روانی بوقلمون مادر قرار دارد و همان گونه که در بالا اشاره شد، تمامی تخم های ولو بارور بوقلمون ها تبدیل به جوجه نمی شود.دانستن ترفند جوجه کشی بوقلمون و اصول جوجه كشي بوقلمون بسیار مهم می باشد.
در شرایط مصنوعی که از دستگاه برای جوجه کشی استفاده می شود شرایط فرق میکند. متخصصین جوجه کشی مدتها است شرایط دقیق مورد نیاز برای رشد و توسعه جنین جوجه بوقلمون ها را مورد بررسی قرار داده اند و نتیجه این یافته ها به صورت توسعه دو دستگاه «اینکوباتور»و «هچر» در آمده است.

دستگاه های جوجه کشی بوقلمون از نظر نوع و زمان بندی قرار گرفتن تخم در آن ها به دو دسته تقسیم می شوند:

1-  تک مرحله :

یا «همه یا هیچ» که تمامی تخم ها در یک مرحله در دستگاه گذاشته شده و در یک مرحله از آن خارج می شود.
امتیاز عمده این روش، تخلیه کامل دستگاه ها در هر ماه و امکان شستشو و ضد عفونی آنها است.
بهترین دما برای شروع 37.8 درجه و سپس کاهش تدریجی و رساندن آن به 37.4 درجه در هفته دوم است.

از آن پس بازهم دما به تدریج کاهش یافته و در زمان خروج جوجه ها به 36.9 تا 37.2 برسد. در این دوره گرمای متابولیکی تولید شده توسط جنینهای در حال رشد نیز بکار میرود.
به عنوان یک قاعده کلی، سویه های بزرگ بوقلمون ها در ابتدای دوره اینکوباسیون نیاز به دمای بیشتر و در انتهای آن نیاز به دمای کمتر دارند.

تنظیم رطوبت سیستم تک مرحله ای با روش چندمرحله ای تفاوتی ندارد ولی چندنکته قابل ذکر است:

به عنوان یک قاعده کلی لازم است رطوبت در دورههای اولیه اینکوباسیون بیشتر و در انتهای دوره کمتر باشد ولی لازم است به اتلاف آب تخمها توجه کرد.
سیستم های ایجاد رطوبت در داخل اینکوباتورها موجب خنکسازی منطقه­ای فضاهای داخلی دستگاه می شود و لذا در داخل دستگاه تنوع حرارتی بوجود می آورد.
بنابراین باید هرچه بیشتر سعی کرد که رطوبت سازهای داخل دستگاهها کمتر کار کنند.این یک اصل مهم در ترفند جوجه کشی بوقلمون و اصول جوجه كشي بوقلمون می باشد.
در دوره دوم اینکوباسیون، تهویه علاوه بر خارج کردن گازکربنیک و وارد کردن گاز اکسیژن وظیفه خنک کردن را نیز انجام می دهد.

اگر تهویه، تنها روش خنک کردن اینکوباتورهاست، لازم است مقدار تهویه به جای تامین اکسیژن، برای تامین نیاز سردکردن دستگاه بکار افتد.
در سیستم تک مرحله، عملا مقدار تهویه موردنیاز در 12 روز اول برابر صفر است.
بنابراین ماشین را بطورکامل خاموش نگه میدارند به طوری که گازکربنیک تا سطح 1 درصد می رسد، بدون اینکه خساراتی وارد کند.
خاموش کردن تهویه ها در ۱۲ روز اول، موجب افزایش رطوبت و کاهش مقدار گرما و رطوبت مورد نیاز می شود و در نتیجه محیط پایداری ایجاد می شود.
در صورتی که دستگاه کاملا بسته باشد، بهتر است یک روزنه کوچک تهویه برای آن ایجاد شود تا از متراکم سازی رطوبت در داخل ماشین جلوگیری کند.
پس از ۱۲ روز، تهویه بکار می افتد و مقدار آن تابع دو چیز است:

1. حفظ گاز کربنیک در سطح زیر 0.8 درصد و در صورت امکان حتی در سطح 0.3 درصد.
2.  به حداقل رساندن سیستم سرد کردن با آب و سیستم مرطوب سازی

در صورتی که متوجه شدید تهویه معمولی و سرمایش با آب قادر به خنک کردن ماشین نیست

از هواکش ها برای وزیدن هوا به داخل ماشین (تهویه با فشار) استفاده شود.
البته بهتر است از تهویه با فشار استفاده نشود مگر در شرایط ضروری زیرا این روش امکان کنترل رطوبت را کاهش می دهد.

 ۲- چندمرحله:

که در آن دستگاه به طور مداوم کار می کند و تخم ها هر هفته یک بار یا دو بار به آن منتقل می گردند.
در این روش گرمای ایجاد شده از دسته تخم اولیه به مصرف گرم کردن دسته تخم بعدی می رسد و در اساس این روش بر پایه انتقال مؤثر گرما از این دسته تخم به دسته تخم بعدی عمل می کند.
از جمله امتیازات این روش پایین بودن هزینه آن به دلیل همین صرفه جویی در انرژی گرم کردن تخم های جدید و نیز سادگی اجرای مراحل آن است.
این یک اصل مهم در ترفند جوجه کشی بوقلمون می باشد.

لازم است تعداد تخم های هر مرحله یکسان باشد و در دوره های مختلف به صورت یکسان توزیع شود.
به عبارت دیگر هر هفته یا هر دو هفته یک بار تعداد ۴ هزار تخم به دستگاه وارد و از آن خارج شود.
نمیتوان فواصل زمانی را تغییر داد و از 7 روز کمتر یا زیادتر کرد.

از طرفی تغییر تعداد تخم ها نیز به انتقال مؤثر دما کمک نمی کند.
تمیزکاری و ضدعفونی این دستگاه زمانی انجام می شود که بر اساس برنامه کاملا خالی از تخم می شود.
در صورت مشکل آلودگی و ترکیدگی تخم ها بهتر است دیگر به پر کردن آنها نپرداخته و ابتدا شستشو و ضدعفونی شود.

دمای مورد نیاز جوجه کشی تابع خصوصیات دستگاه است ولی هدف ایجاد دمای مناسب هوای اطراف تخم می باشد.
در صورتی که تخم های موجود در دستگاه در مرحله اول بوده و قبل از آن تخمی در دستگاه نباشد، دمای مورد نیاز اندکی بیشتر است زیرا گرمای تخم های قبلی وجود ندارد.
در این موارد در دو روز اول 0.4، در روزهای 3 تا 6 به اندازه 0.2 و در روزهای 7 تا 9 به اندازه 0.1 درجه دمای مورد نیاز را افزایش میدهیم و در روزهای دهم به بعد از دمای طبیعی استفاده می کنیم.

اینکوباتور (ستر) و هچر:

 اینکوباتور(ستر):

جعبه محصور و بسته­ ای است که تخم ها در ردیف های متعدد شانه های پلاستیکی مخصوص گذاشته شده و بطور منظم چرخانده می شوند در حالی دما، رطوبت و اکسیژن مناسب و کافی برای توسعه جنین در فضای داخلی آن فراهم شده و گاز کربنیک تولیدشده خارج میگردد.

هچر:

رعایت اصول جوجه كشي بوقلمون در انتخاب هچر بسیار اهمیت دارد.

دستگاهی شبیه اینکوباتور با ابعاد کوچک تر است که به جای شانه های پلاستیکی برای قرار دادن تخم ها، مجهز به سبدهایی برای تولد جوجه ­ها است .
این سبدها دارای کف سفتی هستند تا جوجه ها بعد از تولد قادر به ایستادن روی آن باشند.
در زمان اینکوباسیون، تخمها روی شانه های مخصوصی قرار می گیرند.
در زمان انتقال تخمها به دستگاه هچر، آنها را از روی شانه تخمها برداشته و در سبدهای ویژه هچ قرار میدهند.
یکی دیگر از خصوصیات دستگاه هچر بالا بودن رطوبت نسبی آن در مقایسه با اینکوباتور است.
رطوبت اضافه به فرایند نوک زدن و خروج جوجه ها از تخم کمک می کند و از خشک شدن بدن آنها ممانعت به عمل می آورد.
این دو دستگاه در ابعاد و اندازه های مختلف در بازار وجود دارد.

جدیدا دستگاه های جوجه کشی بسیار کوچک برای جوجه کشی  تخم به بازار عرضه شده است و تمامی امکانات مورد نیاز رشد جنینها و تبدیل آن به جوجه در یک دستگاه منفرد تعبیه شده و قابل تنظیم و کنترل است.

دستگاه های اینکوباتور و هچر در مؤسسات جوجه ­کشی دارای ابعاد بسیار بزرگی هستند و کنترل شرایط فیزیکی در آنها بطور دقیق و حتی از طریق کامپیوتر و به صورت خودکار انجام می شود.
در جوجه کشی های بزرگ، فضای کف هچرها کمتر از اینکوباتورها است؛
زیرا تعداد روزهایی که تخم ها در اینکوباتور قرار می گیرند بیشتر و حدود ۸ برابر هچر است و به تناسب تخم های اینکوباتورهای مختلف را در روزهای متفاوت در یک دستگاه هچر می گذارند تا جوجه ها متولد گردند.

گرمایش اولیه تخم ها پیش از ورود به دستگاه جوجه کشی:

تخم های بارور تولید شده در گله مولد قبل از جوجه کشی، برای چند روز در دمای ۱۵ درجه انبار می شوند و قبل از قرار گرفتن در دستگاه برای مدت حداقل ۱۰ ساعت در دمای ۲۰ تا ۲۵ درجه نگهداری می شوند و سپس به دستگاه (با دمای 37.5 درجه) منتقل می گردند.
این افزایش دمای دو مرحله­ ای و استفاده از گرم کردن اولیه تخم ها با دمای متوسط چند خاصیت دارد:

1. ایجاد یک شروع یکنواخت در مجموعه تخم های هر وعده جوجه­کشی از طریق کاهش مقدار افزایش ناگهانی دمای تخم ها در زمان قرار گرفتن در دستگاه.
2.  در دستگاه های جوجه کشی چند مرحله ای برای کاهش اثر برودتی تخم های سرد بر روی تخم هایی که قبلا در دستگاه وجود دارند.
3.  کاهش تعرق آب در سطح پوسته تخم مرغ.

روش اجرا:

حدود ۱۰ تا ۱۸ ساعت قبل از زمان مقرر برای قرار دادن تخم ها در دستگاه جوجه کشی از انبار خارج میشوند و در یک «اطاقک گرمایش» قرار میگیرند که دارای دمای 20 تا 25 درجه است.
در برخی دستگاه های تک مرحله­ای میتوان گرم کردن اولیه را در خود دستگاه (با دمای ۲۵ درجه) انجام داد.
گردش هوا در اطراف تخمها مدت زمان مورد نیاز برای پیش گرم کردن تخم ها را کاهش میدهد.
وجود رطوبت بالا (رطوبت نسبی بالای 50 درصد) در این اطاقک موجب تعریق آب در سطح تخم ها می شود.

 انتقال تخم به دستگاه جوجه کشی:

انتقال تخم به معنی حمل آنها از دستگاه ستر (اینکوباتور) به دستگاه هچر است که در روز ۲۴ یا 25 انجام شده و باید کمترین لطمه به قابلیت جوجه دراوری تخم وارد شود.
روند انتقال را میتوان با «آزمونهای باروری» تخم ها ترکیب کرد.
انتقال تخم را می توان هر لحظه دیرتر انجام داد مشروط بر اینکه جوجه ها پوست را نوک نزنند.
تخم بوقلمون بعد از ۱۸ روزگی نیازی به چرخاندن ندارد و لذا در تئوری باید پس از این روز منتقل گردد با این وجود توصیه نمی شود که قبل از ۲۴ روزگی این کار انجام شود مگر اینکه دستگاه هچر به دقت کنترل شود که آیا قادر به حفظ محیط مناسب در اطراف تخمها هست یا نیست.
هر چه تخم در زمان کمتری بیرون از دستگاهها سپری کند بهتر است ولی نباید این کار با خشونت و سرعت بیهوده انجام شود و به تخمها خسارت وارد گردد.

در روزهای ۲۴ تا ۲۵ میتوان تخم ها را به مدت چند ساعت حتی در دمای اطاق نگهداری کرد بدون اینکه اثر بدی بر قابلیت جوجه دراوری آنها وارد کند ولی اگر این مدت بیش از دو ساعت باشد، تخم اندکی با تأخیر متولد می شود.
انتقال تخمها به صورت دستی یا اتوماتیک انجام می شود. یکی از مهمترین اصول جوجه كشي بوقلمون میباشد.

 آزمون باروری ( نطفه سنجی) در دستگاه جوجه کشی:

اندازه­ گیری باروری یک دسته تخم به چند دلیل اهمیت دارد:
تعیین اینکه آیا مشکلات جوجه دراوری ناشی از باروری نامناسب تخمها است؟

عملکرد هیئت تلقیح مصنوعی چگونه است و در صورت پایین بودن عملکرد آنها چه باید کرد؟
اگر باروری تخم ها کمتر از ۹۰ درصد باشد میتوان تخم های نابارور را از دستگاه بیرون کشید.

آزمون باروری را همچنین می توان برای تشخیص حضور جنین بکار برد که در موارد اولیه اینکوباسیون مرده اند.
همچنین برای تشخیص تخمهای ترک خورده و آلوده بکار می رود.
روش اجرای آزمون باروری تخم ها را اصطلاحا «کندلینگ» می­نامند که در فاصله حدود ۷ روز پس از شروع اینکوباسیون انجام می شود.
تخم نابارور در پشت نور کندلینگ روشنتر است و نور بیشتری از آن ساطع می­ شود.
تخم بارور تیره رنگ است و عروق خونی قابل التشخيصی دارد که در منطقه کیسه هوایی دیده می شود و در تصویر وسط با علامت پیکان نشان داده شده است.
این یک اصل مهم در ترفند جوجه کشی بوقلمون و اصول جوجه كشي بوقلمون می باشد.

در برخی موارد میتوان جنین هایی را تشخیص داد که در اولین روزها مرده­اند.
از مشخصه های آنها عدم وجود عروق خونی در اطراف سلول هوایی آنها است
در صورتی که سلول هوایی خیلی بزرگ بود نشانه آن است که تخم ترک خورده است.
جوجه کشی های مختلف از ابزارهای مختلفی برای آزمون باروری استفاده می کنند که از چراغ قوه های دستی تا ماشین های اتوماتیک را شامل می شود که تخم ها را در زمانی که روی طبق قرار گرفته اند مورد بررسی قرار می دهند.

آزمون باروری در ۱۰ تا ۱۴ روزگی و یا در روز انتقال تخمها (۲۵ روزگی) انجام می شود.این یک اصل مهم در ترفند جوجه کشی بوقلمون و اصول جوجه كشي بوقلمون می باشد.
مزیت آزمونهای زودهنگام این است که به محض پیدا کردن مشکل باروری آنها را از دسته تخمها خارج میکنند و البته این اشکال را دارد که باید آنها را دستکاری کنیم و ممکن است به انها لطمه وارد شود.
می توان از آزمون باروری نمونه در روزهای ۱۰ تا ۱۴ استفاده کرد و تنها ۱۰ درصد تخم ها را بررسی کرد؛ ولی در زمان انتقال ۱۰۰ درصد آنها آزمون شوند. در صورتی که از آزمون نمونه برای هر گله استفاده می شود، توجه گردد که نمونه گرفته شده نماینده مناسبی برای گله مزبور باشد و حداقل ۱۰۰۰ تخم بررسی گردد.

با وجود اینکه ضروری نیست تخم های نابارور و جوجه های مرده در مراحل اولیه رشد را در آزمون باروری، از طبق های تخم جدا اکنیم ولی توصیه می شود که وقتی باروری به کمتر از ۹۰ درصد رسید این کار را انجام دهیم، اگر تعداد زیادی تخم های نابارور روی طبق باقی بمانند موجب سرد شدن موضعی محل طبق می شود و اثرات بعدی بدی دارد. همیشه رکورد مناسب دسته های تخم و گله ها، ثبت و به طور مناسبی حفظ شوند.

 خروج جوجه ها از تخم:

تخم بوقلمون به مدت ۲۵ روز در اینکوباتور قرار داده می­ شود و ۳ روز آخر به اطاق هچر منتقل میگردد.
بنابرین جمع روزهای مورد نیاز برابر ۲۸ روز و معادل روش طبیعی است.که  یکی از مهمترین اصول جوجه كشي بوقلمون میباشد.

این مرحله سه روزه به چند دلیل بکار می رود:

1.  ضرورت انتقال تخم ها به سبد که بعد از تولید جوجه ها در آن قرار گیرند.این یک اصل مهم در ترفند جوجه کشی بوقلمون و اصول جوجه كشي بوقلمون می باشد.
2. تولید مقدار نسبتا زیاد پوش پرها و مدفوع اولیه» در این دوره که آلودگی باکتریایی دارند و بهتر است در منطقه­ای جدای از اینکوباتورها و محل ذخیره تخمها نگهداری شوند.
3.  ایجاد شرایط مناسب برای خروج جوجه ها از تخم.

جوجه­ ها در روز 27.5 تا 28 از هچرها بیرون آورده می شوند.
نباید جوجه ­ها بعد از خروج از تخم مدت زمان زیادی در هچر بمانند زیرا آب بدن خود را از دست می دهند.
همچنین نباید زودتر از موعد آنها را برداشت زیرا هنوز تعدادی از تخم ها در حال تولد هستند.

محیط داخلی هچر برای سه مرحله متوالی باید سازگار شود:

•  مرحله اینکوباسیون:

در این دوره هنوز تخم ها شروع به تولد نکرده­اند و لذا باید محیط شبیه اینکوباتور در آن ایجاد شود.
وقتی تخم ها از اینکوباتور یک­مرحله­ای منتقل میگردند، دما، رطوبت و تهویه اینکوباتورها عینا در هچر ادامه می­ یابد.
بدیهی است که طراحی اینکوباتور و هچر شباهت زیادی دارند. در صورت استفاده از اینکوباتورها چندمرحله­ای می توان دمای هچر را کمتر از دمای اینکوباتور تنظیم کرد

• خروج از تخم:

یکی از اصول جوجه كشي بوقلمون زمان درست خروج از تخم جوجه ها می باشد.

در این مرحله تخمها به تدریج تبدیل به جوجه می­شوند.
در ساعات پایانی، قسمت راسی نوکم جوجه به قسمت داخلی پوسته نوک میزند تا زمانی که پوست شکسته شود و از هم باز گردد.
پس از آن جوجه ­ها پوسته را نوک میزنند و بیرون می آیند.
در دسته تخمهایی که متعلق به یک گله مادری بوده و به مدت زیادی انبار نشده باشند، فاصله زمانی خروج اولین و آخرین جوجه بیش از 36 ساعت نیست.
پس از تولد جوجه ها، به دلیل رطوبت سطح بدنشان، مقدار رطوبت دستگاه افزایش می یابد.

اغلب موسسات جوجه­ کشی به دلیل این افزایش طبیعی رطوبت، مقدار رطوبت تنظیمی دستگاه را نیز بالا میبرند.
نشان داده شده است که کاهش تهویه هچر در دوره ۱۲ ساعت قبل از خروج جوجه ها از تخم موجب افزایش گاز کربنیک (تا سطح ۲ درصد) شده و این عامل تمامی تخم ها را همزمان وادار به تولد می کند و کیفیت جوجه ها را نیز افزایش می دهد.این یک اصل مهم در ترفند جوجه کشی بوقلمون و اصول جوجه كشي بوقلمون می باشد.

در دستگاه هایی که بتوان رطوبت و گازکربنیک را کنترل کرد، این روش مفید است ولی باید به خاطر داشت که بدون قطع تهویه نیز نتایج مناسبی به دست می آید.
تهویه را نباید در هچر محدود کرد زیرا روش اصلی سرد کردن ماشین ها استفاده از هوای در حال حرکت از طريق تهویه است.

• خشک شدن جوجه ها:

یکی از اصول جوجه كشي بوقلمون خشک شدن جوجه ها می باشد.

وقتی آخرین جوجه متولد شد، رطوبت هچر کاهش و تهویه افزایش می یابد به طوری که جوجه های خشک شده برای انتقال آماده هستند.
معمولا ۶ ساعت زمان خوبی برای خشک شدن جوجه ها است.
طولانی تر کردن دوره خشک شدن جوجه ها موجب از دست دادن آب بدن آنها می شود.
وقتی خروج از تخم جوجه ها تمام شد و جوجه ها خشک شدند، از هچر برداشته شده و در جعبه جوجه ها ریخته می شوند.

پایش هچر:

نظارت بر خروج جوجه ها در دستگاه هچر از این نظر مهم است که زمان خارج کردن تمامی جوجه ها از دستگاه معلوم می گردد.
وقتی این زمان معلوم گردید، زمان چیدن سری بعدی تخم را می توان تعیین کرد.

روش های نظارت به طرق زیر است:

1.  بازرسی چشمی جوجه ها» در داخل دستگاه هچر شاخصی از زمان خروج جوجه ها در اختیار ما میگذارد.
   این یک روش سریع و ساده برای کنترل هچر است. باز کردن درب دستگاه به مدت خیلی کوتاه لطمه ای به جوجه ها نمی زند.
2.  شمارش تعداد جوجه های متولد شده در تعدادی از سبدهای جوجه ها» در مقاطع ۱۲ ساعته در طول دوره خروج جوجه ها از تخم، این روش وقت گیر است ولی اطلاعات دقیقی به ما میدهد.
3.  بررسی سطح رطوبت هچر توسط کامپیوتر». این ابزار در بسیاری از دستگاههای هچر تجاری مدرن تعبیه می شود. کار آن ثبت دقیق مقدار رطوبت داخل هچر است. این یک اصل مهم در ترفند جوجه کشی بوقلمون می باشد.
   زمان افزایش مقدار رطوبت و زمان کاهش آن بعداز تولد کامل جوجه­ ها را از این طریق بررسی و بهترین تصمیم گرفته می­شود.

 زمان خروج از تخم:

عوامل مختلف دما، رطوبت، چرخاندن تخم ها و… بر کیفیت تفریخ جوجه­ ها مؤثرند، ولی زمان خروج جوجه ها از تخم و به عبارت بهتر دوره اینکوباسیون تخمها تابع عوامل مختلف دیگری است؛
سویه، سن گله مادری و طول دوره ذخیره قبل از ارسال به دستگاه و نیز و عوامل محیطی و فصلی بر آن تأثیر دارند. این یک اصل مهم در ترفند جوجه کشی بوقلمون می باشد.
اهمیت دوره زمانی خروج از تخم جوجه ها در این است که بتوان با توجه به سن گله مادری و مدت زمان ذخیره تخم ها، کاری کرد که دسته های مختلف تخم های جوجه کشی در یک زمان از تخم خارج شوند و سن جوجه ها حتی­ المقدور یکسان و در نتیجه کیفیت آنها بهتر شود.

برای مثال دوره طبیعی اینکوباسیون تخم گله ای که در نقطه اوج تولید تخم باشد و تخم ها کمتر از ۶ روز انبار شده باشند در سویه بیگ ۶ برابر ۲۷ روز و ۱۸ ساعت و در بوت ۹ برابر ۲۷ روز و ۱۲ ساعت است.
حال با توجه به سن گله و مدت زمان ذخیره تخمها می توان تعداد ساعات دقیق خروج از تخم جوجه ها را به دست آورد .
علاوه بر اینها عوامل دیگری نیز مؤثرند: هوای گرم زمان فوق را کوتاه می کند، گرم کردن اولیه تخمها قبل از گذاشتن در دستگاه موجب کاهش آن می شود.
دمای اینگوباسیون، تهویه و رطوبت نیز مؤثر است به طوری که سرعت خروج جوجه ها از تخم به عنوان شاخصی از شرایط محیطی نامناسب دستگاه تلقی می شود.
وقتی جوجه ها از دستگاه هچر گرفته می شوند نه باید خیلی جوان و نه خیلی مسن باشند. سن جوجه ها را می توان به صورت شاخص عملکرد جوجه» (مبحث بعدی) به دست آورد.

 رابطه ساعات افزایش دوره اینکوباسیون و ساعات ذخیره تخم و سن گله مادری بوقلمون ها (ساعت) تعداد روزهای ذخیره

تعداد روزهای ذخیره	سن گله در تخم گذار ی (هفته)
	3-0	10-4	20-11
5-0	3+	0	3+
10-6	4+	2+	4+
11		5+	7+

تهویه جوجه کشی بوقلمون:

جنین های درون تخم های جوجه کشی در حال رشد هستند و احتیاج به تنفس دارند بنابراین لازم است انکوباتورها به طور مناسبی تهویه شوند و هوای داخل آنها با هوای تمیز بیرون جایگزین شود.
با وجود اینکه هدف اولیه و اصلی تهویه تامین اکسیژن مورد نیاز جنینهای در حال رشد و از بین بردن و خارج کردن گاز کربنیک است، در برخی طراحی ها، سیستم تهویه دارای یک نقش ثانویه نیز هست و آن تأمین سیستم سرمایش داخل اینکوباتور و در برخی موارد تنها روش سرمایش اینکوباتورها است.این یک اصل مهم در ترفند جوجه کشی بوقلمون می باشد.

اینکوباتوهای تجاری از سیستم های تهویه تحت فشار استفاده می کنند، یک یا چند هواکش هوا را به درون اینکوباتور هدایت میکنند و باعث می­شوند که انتقال گرمای بین تخم ها و هوای داخل اینکوباتور به شکل مناسب و یکنواختی انجام شود و همزمان هوای تازه بیرن را به داخل دستگاه هدایت کنند. به نظر می رسد که مقدار هوای تبادل شده بین داخل و خارج دستگاه به جای مقدار هوای به حرکت درآمده در درون دستگاه از اهمیت برخوردار باشد.

بررسی های علمی الگوی مصرف اکسیژن تخم بوقلمون را در طول دوره جوجه کشی به طور دقیقی برآورد کرده است. در روزهای اولیه نیاز آنها به اکسیژن قابل اغماض است ولی به موازات رشد جنین نیاز به آن به صورت نمایی افزایش می یابد و درست قبل از خروج جوجه ها از تخم به نقطه فلات می رسد. در روز ۲۵ جوجه کشی، یک تخم بوقلمون در هر روز به ۶۶۰ میلی لیتر اکسیژن نیاز دارد، مقدار گاز کربنیک و حرارت تولید شده توسط جنین ها نیز نسبت مستقیمی با مقدار اکسیژن مصرفی دارد، به ازای یک میلی لیتر اکسیژن مصرف شده، ۰ / ۷۵ میلی لیتر گاز کربنیک تولید می شود. به ازای هر 4.38 میلی لیتر مصرف روزانه اکسیژن توسط جنین، یک مگاوات حرارت تولید می شود. در جدول ۸-۳، مقدار تهویه مورد نیاز برای کنترل سطح اکسیژن، گازکربنیک و یا سرد کردن اینکوباتور در اطاق های ۲۵ یا ۳۰ درجه نشان داده شده است.

در صورتی که برای از بین بردن حرارت تولید شده در دستگاه نیاز به تهویه نباشد، تهویه مورد نیاز برای کنترل گازکربنیک، برای تامین اکسیژن مورد نیاز دستگاه نیز کافی است. ارقام مندرج در جدول فوق به عنوان راهنما بکار می رود. برای محاسبه میزان دقیق تهویه، لازم است سطح گاز کربنیک و توان اینکوباتور برای کنترل دما و رطوبت اندازه گیری شود.

جدول نیاز تهویه به ازای هر 1000 تخم بوقلمون (مترمکعب در ساعت)

اصول جوجه كشي بوقلمون

		نوع اینکوباتور
		چندمرحله	تک مرحله
اکسیژن	حداقل 20 درصد	1.2	3
گازکربنیک	حداکثر 0.3 درصد	3.1	7.6
گرما	25 درجه	16.4	39.5
	30 درجه	27.3	66.4

1-سرعت تهویه براساس مصرف اکسیژن مندرج در مقالات علمی به علاوه 10 درصد

2-محاسبه براساس دستگاه دستگاه چندمرحله ای دارای جنین های 4، 11، 18 و 25 روزه (با تفاوت های یک هفته ای).

3-محاسبه براساس دستگاه تک مرحله­ای دارای جنینهای 25 روزه (نیاز تهویه در روزهای اول جوجه­ کشی کمتر از این ارقام است).

4-تهویه موردنیاز برای خارج کردن گرما با این فرض که تهویه تنها روش سرد کردن اینکوباتور باشد (در صورتی که در کنار آن از سیستم سرمایش با آب نیز استفاده شود، نیاز تهویه کاهش می یابد).

اندازه ­گیری تهویه در دستگاه جوجه کشی:

اگر تهویه تنها برای خارج کردن گازکربنیک و تامین اکسیژن باشد، در اینصورت اندازه­گیری سطح گازکربنیک درون دستگاه را میتوان برای کنترل سطح تهویه بکار برد و برای این اندازه­گیری از دو ابزار تکنیکی استفاده به عمل می­آید:

•  «سنسور گازکربنیک» ابزار گرانی است و برخی اینکوباتورهای مدرن مجهز به آن هستند.
•  «لوله انتشار گازکربنیک»: لوله هایی که در دوره زمانی مشخص در درون اینکوباتور گذاشته می شوند (معمولا 8 تا 12 ساعت) و متوسط گازکربنیک داخل ماشین اندازه­گیری می­شود.
  این روش نسبتا ارزان است (تصویر بالایی لوح شماره 12 ضمیمه).
•  «تیوبهای گازکربنیک»: سیستمی شبیه لوله­های انتشار گازکربنیک است ولی هوای اینکوباتور توسط یک پمپ به درون آن وارد می شود.
  مشکل اندازه­گیری گازکربنیک توسط این دستگاه این است که باید اینکوباتور باز شود و یا لوله از طریق کانال تهویه در ماشین جاسازی گردد که در هر دو مورد موجب بروز نتایج نامناسب می شود.

---

این تجربه است که کمک می کند در هر تجارتی موفق شوید، ما بدون هیچ چشم داشتی تجربه خود را در اختیار شما خواهیم گذاشت
گروه تولیدی پژوهشی نیازی