قلب با حرکات انقباض خود و بازوبسته شدن دریچه های قلب، وظیفه جمعآوری خون کم اکسیژن، دی اکسید کربن و مواد زاید حاصله از فعالیتهای متابولیکی را از اعضاء و اندامهای داخلی بدن و همچنین اندامهای حرکتی توسط سیاهرگها به عهده دارد و با حرکات انقباض بطن راست آن را به ریه ها منتقل میکند، در ریه، بعد از اینکه تبادلات گازی انجام گرفت، دادن دیاکسیدکربن و گرفتن اکسیژنو برگشت به قلب؛ توسط قدرت انقباض بطن چپ از طریق سرخرگ آئورت، اکسیژن، موادغذایی و الکترولیتها را به تمام سلولهای بدن رسانده و بدین وسیله اعمال حیاتی بدن را تنظیم میکند. در این پست بیماریهای قلب در گربه و همچنین عوامل ایجاد کننده ان ها را بررسی می کنیم.
فیزیولوژی قلب و بیماریهای قلب
بیماریهای قلب را به دو دسته تقسیم میکند:
1-بیماریهای مادرزادی که بیشتر در بچه گربهها وجود دارد و تظاهرات و علایم آن بعد از تولد ظاهر میشود.
2-بیماری اکتسابی قلب که در حین زندگی گربه به تدریج در اثر اکتساب و برخورد با اختلالات در سیستم گردش خون و یا اختلال در کار دریچههای قلب در اثر عوامل عفونی به وجود میآید، سم ناشی از این عفونتها به تدریج که در دریچههی قلب رسوب میکند؛ باعث نارسایی در دریچهها شده و بهطور مستقیم در سیستم گردش خون اثر گذاشته و اختلالاتی در خونرسانی به تمام اعضاء بدن به وجود میآورند. با معاینه قلب و استفاده از گوشی پزشکی و گوش دادن به صداهای قلب میتوان به تغییرات صدا در قلب که معمولاً در اینگونه موارد باعث تغییر صدای قلب میشود و معمولاً با صدای سوفل همراه است، پی برد. باید توجه داشت در بیماریهای قلب که صدای طبیعی تغییر کرده و بهصورت صداهای غیرطبیعی تغییراتی در آنها داده شده بهصورت صدای سوفل خود رانشان میدهد.
بیماریهای قلب را با استفاده از وسایل تشخیصی که از همه سادهتر و عملیتر،کاربرد استفاده از یک گوشی طبی یا استتوسکوپ است، میتوان تشخیص داد، در موارد پیشرفته و تشخیصهای دقیقتر، با به کار بردن تکنیک فوتوکاردیوگرافی، تست تحمل فعالیت قلب (تست ورزشی) اکو کاردیوگرافی، پرتونگاری، آنژیوکاردیوگرافی، الکتروکاردیوگرافی (نوار قلبی) و سیتیاسکن امکانپذیر است.
کاردیومیوپاتی قلب یا تحلیل رفتن عضله قلبی (Cardiomyopathy )
یکی از متداولترین بیماریهای قلب در گربه، تحلیل رفتن عضله قلب بوده، این بیماری در گربه خیلی شایع بوده و در سگ کمتر گزارش شده است. تحلیل رفتن عضله قلب در حقیقت یک نوع آسیب و آزردگی سلولهای عضله قلب بوده که عضله قلب را به تدریج به تحلیل میبرد، در نتیجه کار قلب با اختلال همراه شده و عمل اصلی آنکه همان رساندن خون حاوی اکسیژن است به بافتها است دچار اختلال و وقفه میشود، و در نهایت باعث نارسایی احتقانی قلب میگردد و زمینه را برای نامنظم شدن ضربان قلب آماده میسازد،این بیماری معمولاً علایم خاص ندارد که از قبل پیشگویی باشد. معمولاً بهطور ناگهانی و بدون اخطار قبلی ظاهر میشود، بیشتر درگربههای جوان و در نژادهای خالص موبلند دیده میشود.
علل ایجاد بیماری کاردیومیوپاتی قلب در گربه عبارتند از:
1-نقص در جذب تورین (تورین یک آمینواسید) ضروری برای بدن گربه بوده و کمبود آن باعث اینگونه عوارض قلبی میشود. امروزه کمبود آن را توانستهاند از طریق دستی با اضافه کردن به جیره غذایی گربه برطرف کنند. در صورتیکه در رژیمهای غذایی گربه که بهصورت تازه تهیه و طبخ میگرد د از جگر خام استفاده شود، بهعنوان یک منبع مغذی از این آمینواسید ضروری برای گربه محسوب میشود.
2-نقص و بروز اشکال در عضلات قلب در اثر گرسنگی برای چند روز متوالی.
3-بیماری ناشی از آلودگی قلب به کرم اختصاصی قلب دیروفیلاریازیس که با قرار گرفتن کرم زنده در قلب ایجاد خواهد شد. وجود کرم قلبی از طریق نیش زدن پشهها اتفاق میافتد و گاهی ممکن است تعداد آنها در قلب به قدری زیاد شوند که قلب را دچار مشکل کرده و منجربه مرگ گربه میشود.
4-اختلالهای متابولیکی و افزایش هورمونها بهخصوص اختلال در وضعیت غده تیروئید و پرکاری آن یکی از عوامل مولده در ایجاد کاردیومیوپاتی میباشد.
5-بروز مشکلات، فاکتورهای ارثی و ژنتیکی و بیماریهای قلب در گربه، در ایجاد این بیماری نقش مهم و اساسی دارد.
نشانها
علائم کاردیومیوپاتی تقریباً شبیه نارساییهای قلب در گربه بوده، در اوایل و شروع بیماری علایم عبارتند از: مشکلات تنفسی همراه با کوتاه شدن عمق تنفس، سرفه، بیحالی شدید، کاهش اشتها، عدم تمایل به خوردن غذا، گاهی تهوع و اوغ زدن و در نهایت حالت غش و کما بوده، با پیشرفت بیماری، آبی شدن و کبودی در بافت مخاطی دهان و در حالت پیشرفته، ضعف و بیحالی و کاهش فعالیت روزانه در حیوان حاکم شده و او را به طرف مرگ سوق میدهد.
تشخیص
یکی از وسایل تشخیصی در بیماری کاردیومیوپاتی گربه، استفاده از نوار قلبی یا الکتروکاردیوگرافی است که با تغییراتی در کمپلکس منحنی QRS روی میدهد، علاوهبر این از نظر وضعیت فشار خون، کاهش خون-رسانی به کلیه و پایین آمدن فشار خون متعاقب اشکالات قلبی، موجب اختلال در کار فیزیولوژیکی کلیه شده و یا کند شدن جریان خون سیاهرگی و افت جریان خون در اندامهای داخلی باعث ایجاد اسیت و جمع شدن آب در محوطه شکمی میشود. در ریه با احتقان آب در آلوئولهای ریوی روبهرو خواهیم بود.
استفاده از جیرههای حاوی مقدا کم و جزیی نمک در جیره غذایی بار قلب را کم کرده و به فعالیت انقباض قلب کمک میکند و از احتمال خطر حملات قلبی میتوان جلوگیری کرد. داروهای خاص که قدرت انقباض قلب را زیاد میکند، همراه با مصرف داروهایی که دفع آب از بدن را از طریق ادرار افزایش میدهد، میتوان از بار و سنگینی کار قلب کاست. اینگونه بیماریها باید تحتنظر دکتر دامپزشک متخصص مورد تشخیص و درمان قرار گیرد.
نارسائی احتقائی قلب:
یکی از بیماریهای اکتسابی قلب در گربه، نارسائی احتقانی قلب است، زمانیکه قدرت انقباض قلب ناتوان گردد، یعنی قلب قادر به پمپاژ نبوده و خسته و فرسوده گردد، امکان به جریان انداختن خون در رگها با اشکال روبهرو خواهد شد، در نتیجه از کیفیت جریان خون در رگها کاسته شده و قلب دچار نارسائی میگردد.
نارسائی قلب باعث میگردد، به علت اختلالات گردش خون، مایعات خون در سایر نواحی بدن به غیر از رگها تجمع یابند، در نتیجه، در صورتیکه مایع در ریهها تجمع کنند یا عکسالعمل سرفه و اشکال در تنفس روبهرو خواهیم شد و به آن احتقان ریه گفته میشود، در صورتیکه مایع در شکم انباشته گردد، آسیت را به وجود میآورد و با ورم دستوپا روبرو خواهیم بود، تشخیص همیشه با استفاده از رادیوگرافی، تهیه نوار قلبی و گوش دادن به قفسه صدری توسط یک گوشی پزشکی امکانپذیر خواهد بود، درمان بیماری با مصرف داروهای اختصاصی قلب به همراه رژیم کمنمک انجام پذیر است.
نظرات کاربران
2:27:55 AM