جفت گیری بوقلمون ها به دو صورت طبیعی و مصنوعی انجام می شود. در ادامه مطلب به بررسی این موضوع و همچنین نحوه ی تشخیص جنسیت بوقلمون ها می پردازیم.
تعیین جنسیت بوقلمون:
بوقلمون های نر همواره سنگین تر از ماده ها هستند و در صورت بلوغ کامل، زواید سیمی برجسته و قابل تشخیصی در وسط سینه خود دارند.
به علاوه زايده منقاری بزرگ، افتاده و مرتجع آن ها به راحتی قابل تشخیص است. غبغب صورتی یا قرمز رنگ آن ها در سن حدود ۵ هفتگی بروز می کند که از علایم ظاهری مناسب و آسان برای تشخیص نرهاست. بوقلمون های نر از یک روزگی به خرامیدن می پردازند و آن را تا آخر عمر ادامه می دهند.
در برابر، بوقلمون های ماده دارای ریش کوچک و غیر قابل انعطاف بوده، و زائده سیمی و غبغب ندارند.
از تشخیص جنسیت مقعدی برای تعیین جنسیت بوقلمون استفاده نمی شود.
جفت گیری بوقلمون:
جفت گیری بوقلمون ها با خرامیدن بوقلمون نر آغاز می شود. در حالت طبیعی به ازای هر ۱ بوقلمون نر، 8 بوقلمون ماده در واریته های متوسط (نژادهای انگلیسی و آمریکایی)، و 5 ماده برای واریته های بزرگ (نژاد برنز سینه پهن) در نظر گرفته می شود.
در مقاله دیگری به طور کامل در مورد نژادهای موجود و خصوصیات هر کدام توضیح داده شده
مقاله مرتبط با معرفی نژادها
به طور متوسط به ازای هر بوقلمون مولد ماده در سال انتظار بیش از ۴۰ تا ۵۰ جوجه نمی رود. حتی اگر تخم های بیشتری بگذارند نیز در اثر ناباروری و کیفیت نامناسب جوجه درآوری تبدیل به جوجه کامل نمی شود. و حتی بسیاری از آنها بعد از تولد می میرند.
نرها به ندرت بیش از یک سال برای باروری گله بکار می روند زیرا باروری آن ها کاهش می یابد. بوقلمون های نر معمولا تمایل زیادی به ایجاد حریم و انتخاب ماده های خاص دارند. بنابراین لازم است هر ۱۵ روز یک بار بوقلمون های نر را تغییر داد.
لقاح مصنوعی در بوقلمون ها:
تلقیح مصنوعی به معنی جمع آوری اسپرم بوقلمون نر و انتقال مصنوعی آن به دستگاه تناسلی بوقلمون ماده است. مهم ترین امتیاز بهره برداری از تکنیک های تلقیح مصنوعی، حفظ باروری بالای بوقلمون ها در طول فصل زاد و ولد است. هدف عملی از تلقیح مصنوعی، ریختن اسپرم به اندازه دوز مورد نیاز در اویداکت بوقلمون ماده است، به طوریکه در نزدیکی غدد ذخیره اسپرم ریخته شود. فرد تلقیح کننده باید دقت لازم را داشته باشد که این عملیات را به گونه ای انجام دهد که بیشترین سلامتی و آسایش او فراهم گردد. اسپرم بعد از ریخته شدن در اویداکت، به محل غدد ذخیره اسپرم روانه می شود که در محل اتصال واژن و غدد تولید پوسته (رحم) وجود دارند و از آنجا مجددا اسپرم ها راه خود را در امتداد اویداکت طی کرده و به محل ذخیره دوم اسپرم (محل اتصال مگنوم و اینفاندیبولوم، از بخش های مهم اویداکت) می رسانند. عبور سلول تخمک ماده به سمت اینفاندیبولوم موجب تحریک اسپرم ها شده و فعالیت آنها بیشتر می شود و لقاح تخمک صورت می گیرد.
جفت گیری بوقلمون – لقاح مصنوعی
تولید اسپرم در جفت گیری بوقلمون:
مهم ترین هدف تولید اسپرم، تغذیه و مدیریت محیطی و بهداشتی بوقلمون های نر به گونه ای ست که حداکثر اسپرم با کیفیت تولید شود. تسهیلات بوقلمون های تخمی مستلزم آن است که بوقلمون ها با سنین متفاوت در کنار هم قرار داده شوند. بکار بردن این گونه تسهیلات مستلزم رعایت دقیق اصول امنیت زیستی است. تولید اسپرم همواره در محلی انجام می گیرد که به خوبی تمیز و ضدعفونی شده است. فضای کف موردنیاز برای آن ها در جداول بوقلمون های مادر عرضه شده است و در کنار آن لازم است تهویه مخصوص و احتیاجات ویژه آن ها در نظر گرفته شود.
تهویه:
برای کنترل مناسب کیفیت هوا و نور در محل نگهداری بوقلمون های نر تخمی بهتر است از سالن های بسته مجهز به تهویه با هواکش های برقی استفاده شود. در تمام لحظات از ایجاد کوران هوای سرد خودداری کرده و دمای سالن نگهداری در حد ۱۴ درجه تنظیم گردد زیرا دماهای پایین تر اثر بدی روی تولید اسپرم دارد.
تغذیه:
با مراجعه به برنامه تغذیه گله های مولد بوقلمون، نیازهای تغذیه آن ها فراهم گردد. برای کنترل وزن بدن و بهینه سازی تولید اسپرم در بوقلمون های نر، معمولا به کنترل تغذیه آن ها مبادرت می شود. در صورت اعمال کنترل تغذیه، به ازای هر بوقلمون نر، ۳۵ سانتیمتر فضای دانخوری فراهم شود. و اگر بدون محدودیت تغذیه می شوند، به ازای هر پن یک دانخوری بکار رود. در طول دوره نگهداری بوقلمون های نر، با توجه به جدول ارتباط بین وزن بوقلمون ها و مصرف خوراک آنها، بهترین عملکرد تولید مثلی آنها را سامان دهید.
مطمئن شوید در زمان اولین اسپرم گیری، بوقلمون نر وزنی حدود 22.5 کیلوگرم داشته باشد.
آب:
قبل از شروع هر دوره، سیستم آبرسانی سالن را تمیز و ضدعفونی کنید. به ازای هر جایگاه نگهداری بوقلمون های نر، یک آبخوری لازم است. آبخوری در محلی قرار گیرد که حداکثر فعالیت را در آنها تولید کند و در معرض تابش خورشید قرار نگیرد. آبخوری ها حداقل باید روزی یک بار تمیز شوند. در صورت غلبه آب و هوای گرم، دفعات آن افزایش یابد و قبل از مصرف، آب گرم موجود در لوله ها، مقداری از آب را بیرون ریخته تا آب خنک شود.
نور:
نوردهی بوقلمون نر با توجه به ملاحظات زیر می باشد:
- کنترل نور کامل باشد و نشتی نور کنترل شود.
- در طول دوره تولید اسپرم و برای افزایش تولید اسپرم، طول نور روزانه را به تدریج افزایش دهید. (در صورتی که از بوقلمون های نر با سنین متفاوت استفاده می شود این برنامه تغییر می کند).
- در طول دوره تولید اسپرم، بوقلمون های نر در معرض کاهش نور روزانه یا کاهش شدت نور قرار نگیرند.
در مباحث دیگر به طور کامل به بررسی برنامه نوری بوقلمون پرداخته ایم
جمع آوری اسپرم:
سن بوقلمون نر در زمان جمع آوری اسپرم، ۳۲ تا ۳۶ هفته است. قبل از جمع آوری اسپرم، بوقلمون نر را در محل جداگانه نگه می دارند و امکان نزدیکی به ماده ها را از آنها می گیرند. مدت زمان مورد نیاز برای گرفتن اسپرم از آنها ۲ دقیقه است. در این زمان باید به خوبی با آنها رفتار شود. بوقلمون ها نسبت به کسی که با آن ها کار می کند حساس هستند و بهتر است در گرفتن اسپرم همیشه یک نفر با آنها کار کند. بوقلمون نر در هر بار تخلیه اسپرم در حدود 0.15 تا 0.3 میلی لیتر اسپرم می دهد. در محدوده نیم ساعت پس از گرفتن اسپرم باید آنها را رقیق و سپس استفاده کرد. گرفتن اسپرم از بوقلمون ها هفته ای سه بار یا یک روز در میان انجام می شود.
هدف از جمع آوری اسپرم آن است که بیشترین مقدار اسپرم با بیشترین کیفیت را فراهم کنیم و مقدار تخم مناسبی از آن را که حاوی اسپرم های زنده هستند به بدن ماده منتقل سازیم تا بهترین باروری و تولید تخم را بدست آوریم.
دوشش:
قبل از گرفتن اسپرم، مراحل آماده سازی بوقلمون نر اعمال می گردد. لازم است در طول این دوره با بوقلمون های نر با ملایمت رفتار شود تا تولید اسپرم آنها مدت زمان بیشتری ادامه یابد. پرهای اطراف مقعد بوقلمون را بچینید و با استفاده از تکنیک های ماساژ کلوآک و دو بار فشردن آن در هر بار اسپرم گیری برای آن آماده شوید. به یاد داشته باشید قبل از استفاده از اسپرم نرها و تلقیح ماده ها توسط آن، اسپرم را با ماده مخصوص، باید رقیق کرد.
جمع آوری اسپرم در لقاح مصنوعی:
برای بیشترین تولید اسپرم، در هر هفته در طول دوره تولید، تنها یک یا دو بار (نهایتاً سه بار) به اسپرم گیری از او بپردازید. توجه داشته باشید که اسپرم گیری در طول روز انجام شود و مقدار نور کافی وجود داشته باشد.
قبل از جمع آوری اسپرم؛ اطراف مقعد را به خوبی تمیز کنید، اسپرم های زردرنگ و خونین و یا آلوده به مدفوع و دارای رسوبات اورات را جمع آوری نکنید. از ابزارهای استریل برای جمع آوری اسپرم استفاده کنید و قبل از بکار بردن، آنها را خشک کرده و دمای آن را به دمای محیط برسانید.
باید به خاطر داشت که فیلتر کردن اسپرم ها در مراحل بعدی به معنی آن نیست که در زمان جمع آوری آن کیفیت اسپرم را مورد توجه قرار ندهیم. توجه شود که در زمان جمع آوری، اسپرم ها با دست جمع آوری کننده و یا لبه های مخرج بوقلمون تماس ایجاد نکند.
اصلاح اسپرم:
بلافاصله بعد از گرفتن اسپرم و قبل از کنترل غلظت سلولی آن، هر شيشه آن را به دقت و به طور یکنواخت مخلوط کنید. برای حداکثر باروری بوقلمون های ماده، اسپرم جمع آوری شده حداکثر در عرض ۳۰ دقیقه استفاده شود.
اسپرم بوقلمون را می توان تا ۶ ساعت نگه داشت ولی این کار مستلزم کنترل دقیق شرایط محیط نگهداری و محاسبات مربوط به دزاژ مصرفی آن است.
ارزیابی کیفیت اسپرم و محاسبه دراژ مصرفی آن کاری کاملا تخصصی ست.
دزاژ مصرفی اسپرم
| هفته تولید | حداقل تعداد سلول زنده موردنیاز (میلیون) |
| 2-0 | 360 |
| 10-3 | 320 |
| 16-11 | 345 |
| 22-17 | 370 |
| 28-23 | 395 |
تلقيح ماده ها:
با توجه به جدول بالا، دزاژ اسپرم مورد نیاز بسته به سن گله ارائه شده است. بهترین گزینه آن است که تلقیح اسپرم به ماده ها، حداقل ۴ ساعت قبل از حداکثر تولید تخم روزانه بوقلمون ها کامل گردد و یا، پس از آن شروع شود. تاریخ شروع تلقيح بوقلمون های ماده، از نظر باروری اولیه مناسب آن ها خیلی مهم است و زمانی آغاز می شود که وقتی به بوقلمون ها نزدیک می شوید، بیشترین آنها (بیش از ۹۵ درصد) «ژست تخم گذاری» می گیرند ولی هنوز اولین تخم خود را نگذاشته اند. معمولا این لحظه بین 14 تا 17 روز بعد از تغییر برنامه نوری و در واقع زمانی است که حداقل ۹۵ درصد بوقلمون ها در اولین تلقيح به راحتی مجرایشان باز می شود.
در صورت شروع تلقيح بوقلمون های یک گله اگر متوجه شدید که کمتر از ۹۵ درصد بوقلمون ها آماده هستند بهتر است تلقيح را قطع کرده و یکی دو روز بعد کار را آغاز کنید. اولین تلقيح اغلب خیلی به روز اولین تخم نزدیک است. اگر تلقيح قبل از آن انجام شود، خطر آن وجود دارد که به اویداکت خسارت وارد گردد و در نتیجه عفونت اویداكت، التهاب صفاقی ناشی از تخم و در مراحل بعدی کاهش تولید و باروری را به دنبال داشته باشد. توجه کنید که بکارت آن ها را با لوله تلقيح نگیرید. دومین تلقیح با فاصله ۳ روز و سومین تلقيح ۷ تا ۱۰ روز پس از اولین تلقیح انجام شود.
پس از آن، استاندارد کار، استفاده از روش تلقیح هفتگی ست.
در طول تلقیح ژل لقاح مصنوعی، بوقلمون ها را به آرامی ولی در ضمن به شکلی محکم بگیرید تا دچار تنش نشوند. روند تلقیح مصنوعی را بر اساس راحتی و کارایی عملیات در هر دو طرف (انسان و بوقلمون) دنبال کنید.
تمامی جریان تلقیح مصنوعـی از زمان اسپرم گیری تا تلقیح واقعی را ثبت کنید تا بعدها با مراجعه به آن ها بتوانید مشکلات ناباروری بوقلمون ها را دنبال کنید.
تکنیک های لقاح مصنوعی در جفت گیری بوقلمون ها:
همان گونه که قبلا گفته شد، اسپرم گرفته شده از نر باید در کمتر از نیم ساعت استفاده گردد. می توان آن را در یک سرنگ ریخت، ولی دمای آن باید در حد ۱۵ تا ۲۵ درجه باشد. برای اتوماتیک کردن عمليات تلقيح از سرنگ های اتوماتیک استفاده می شود و لوله های اسپرم سریع پر می شوند.
بسته به سن بوقلمون ها، غلظت متفاوتی از اسپرم مورد نیاز است. می توان با مواد رقیق کننده آن را رقیق کرد.
حجم اسپرم رقیق شده برای هر بوقلمون ماده 0.025 تا 0.030 میلی لیتر (۲۵ تا ۳۰ میکرولیتر) است. «لوله های تلقیح» مناسب تهیه گردد و تعداد زیاد آن ها به صورت همزمان تهیه نشود.
اگر بناست پیپت ها به صورت دستی پر شوند، از سرنگ های دو میلی لیتری استفاده شود و تقریبا ۳ میلی متر طولی اسپرم در هر لوله ریخته شود.
اگر از ماشین مخصوص پر کردن لوله اسپرم استفاده می شود، باید توجه داشت که حجم مورد استفاده دقیق باشد.
سیستم های مختلفی برای تلقیح بوقلمون ها بکار می رود. هر یک از این روش ها، پروتکل خاص خود را دارد که در آنها سلامت و آسایش پرنده، سلامت اجراکننده و بهداشت عملیات در نظر گرفته می شود.
در ادامه مهم ترین نکات و ملاحظات که در مورد تمامی این روش ها بکار می رود، ذکر شده است.
در «روش هوایی» افراد به صورت ایستاده کار می کنند. یک نفر بوقلمون را در حالی که دو پای او با یک دست گرفته شده و شکمش به سمت بالا و سینه او بین زانوها و قسمت داخلی پا گرفته شده در دست می گیرد و با دست دیگر، اويداكت بوقلمون را باز می کند.
در این زمان فرد به آهستگی با زانوان خود به بوقلمون فشار می آورد.
در این زمان، تلقیح کننده لوله اسپرم را داخل می برد و حدود ۲ تا ۳ سانتی متر آن را فرو می کند تا یک مقاومت جزئی را حس کند.
اندکی آن را به عقب کشیده و از آنجا که اويداکت یک لوله راست و صاف نیست نباید به آن فشار بیخودی اورده شود.
وقتی لوله در راستای اویداکت قرار گرفت، نفر اول فشار دست و زانوی خود را کم می کند تا اسپرم برنگردد و تلقیح کننده یک مقدار دیگر آن را فشار می دهد (تقریبا ۳تا۴ سانتی متر) و محتویات آن را تخلیه می کند و لوله را بیرون می کشد.
در تمامی این مراحل انگشت تلقیح کننده نباید با مقعد بوقلمون تماس ایجاد کند، پس از انجام عمل، بوقلمون به آرامی روی زمین گذاشته می شود، و الا ممکن است اسیرم با فشار بیرون بیاید.
در صورتی که اسپرم تلقیح شده بیرون زد، باید تلقيح تکرار شود.
در عملیات تلقيح به ازای هر بوقلمون تنها از یک لوله استفاده شود تا بیماری های احتمالی آنها منتقل نگردد. در روش هوایی به چهار نفر نیاز است.
یک نفر بوقلمون را می گیرد. دو نفر برای برگرداندن ای ایس بکار می روند و یک نفر هم تلقيح را انجام می دهد.
ممکن است سه نفر به گرفتن بوقلمون بپردازند و بدون اینکه آن را به دیگری بدهند خود در برابر تلقیح کننده بگیرند.
تیم تلقیح مصوعی باید آموزش دیده ماهر باشد و همیشه با هم کار کنند و تیم شان سازماندهی مناسبی داشته باشد.
بهتر است همه افراد تیم وظیفه تلقیح را بلد باشند تا از خستگی آن ها جلوگیری شود. بوقلمون های تلقیح شده جدا نگهداری شوند و محل نگهداری آنها شلوغ نباشد.
بهترین زمان تلقیح آنها ساعت ۵ تا ۶ صبح است. در طول دوره ۱۶ هفته فصل تولید مثل متوسط باروری تخم های این بوقلمون ها برابر ۸۰ تا ۸۵ درصد است
مهم ترین مشکلات لقاح مصنوعی در جفت گیری بوقلمون:
- مدیریت نامناسب نرهای مولد
- ورود نامناسب اسپرم به اویداکت
- عدم تلقیح مجدد بوقلمون هایی که اسپرم را پس زده اند
- خسارات وارده به اويداکت در جریان تلقيح
- هماهنگی نامناسب بین فرد گیرنده بوقلمون و تلقیح کننده
- زمین انداختن بوقلمون ها بعد از تلقيح
- آلودگی اويداكت توسط دست تلقیح کننده
- آلودگی اويداكت توسط لوله های اسپرم مستعمل و استفاده از اسپرم آلوده
- عدم استفاده از اسپرم در ۳۰ دقیقه اول پس از اسپرم گیری و یا سرد شدن اسپرم
- مخلوط نکردن مناسب اسپرم با محلول رقیق کننده و یا مصرف مقدار زیاد رقیق کننده
- استفاده از ابزار آلوده برای تلقیح مصنوعی
- ماندن مواد شوینده در لوله های اسپرم که ممکن است موجب مرگ بوقلمون های ماده شود.
سلام خسته نباشید
ما تعدادی بوقلمون ماده داریم اما متاسفانه هنگام جفت گیری پشتشان زخم میشود. یعنی هنگام جفت گیری پاها و ناخن های بوقلمون نر باعث میشه پهلوی بوقلمون ماده زخمی بشه و پوست بشه. خیلی بد زخم میشه.
لطفا راهنمایی کنید که چیکار کنیم.
سلام
باید با تغذیه مناسب بوقلمون ماده رو از لحاظ جثه آماده کنید و نرهارو کنترل وزن که این مشکل پیش نباد