رعایت مسائل بهداشتی در مورد حیوانی که در منزل نگه می داریم، جزء وظایف ما محسوب شده و کوتاهی در این زمینه نه تنها سلامتی حیوان ما را به خطر می اندازد، بلکه می تواند خطرات زیادی برای سلامت و بهداشت حیوانات دیگر موجود در اطراف محل زندگی ما، ساکنان منزل و حتی افراد اجتماع در پی داشته باشد. به همین دلیل واکسیناسیون توله سگ بسیار مهم می باشد و باید زمان واکسن سگ را مورد توجه قرار دهیم و آن هارا تزریق کنیم. در این پست به مراقبت­های بهداشتی از توله های زیر ۲ ماه می پردازیم.

بهداشت

 سگ­ها در صورتی که به درستی نگهداری نشوند و در مورد بهداشت، تغذیه، واکسیناسون و استفاده از داروهای ضد انگل­های داخلی و خارجی برای آنها سهل انگاری شود، می توانند منبع خطرناکی از بیماریهای مشترک بین انسان و حیوانات باشند و حتی در مواردی جان ما را به خطر بیاندازند. تأكيد ادیان و فرهنگ­های مختلف در ارتباط با رعایت احتیاط در برخورد با سگ­ها و دوری از آنها نیز بر پایه همین خطرات ناشی از عدم رعایت کامل بهداشت حیوان بنا شده است. بنابر این در صورتی که سگی در منزل دارید و یا قصد نگهداری از این حیوان را دارید، رعایت مسائل بهداشتی را جدی بگیرید.

مراقبت­های بهداشتی از توله های زیر ۲ ماه

با توجه به حساسیت توله ها در این سن، باید بیشتر مراقب نظافت و بهداشت حیوان خود باشد. شیشه شیر و ظرف غذا باید بعد از هر بار غذا دادن شسته شود. شیر یا غذا نیز نباید مدت زیادی در ظرف و در اختیار حیوان باشد. این امر بخصوص در تابستان که خطر ترش شدن شیر و فاسد شدن غذا وجود دارد از اهمیت بیشتری برخوردار است. شیر و غذا را حداکثر یک ربع تا ۲۰ دقیقه در اختیار توله قرار دهید و پس از این مدت آنرا بردارید. مادر توله ها طبق غریزه روزی چند بار شکم نوزادان خود را می لیسد تا هم آنها را تمیز کرده باشد و هم به حرکات دستگاه گوارش و هضم غذای توله ها کمک کند. شما نیز میتوانید با استفاده از یک حوله که کمی مرطوب هم باشد این کار را انجام دهید. تمام بدن توله و زیر شکم او را به آرامی ماساژ داده و تمیز کنید. این کار علاوه بر فواید گفته شده، باعث می شود رابطه صمیمی تری با حیوان خود برقرار کنید. برای مراقبت­های بهداشتی از توله های زیر ۲ ماه خوب است بطور روزانه با کمی پنبه مرطوب دور چشم ها، دهان و اطراف مقعد توله را تمیز کنید تا ترشحات دور چشم­ها، شیر دور دهان و مدفوع اطراف مقعد خشک نشده و باعث آلودگی و بیماری حیوان نشود. سعی کنید در این محدوده سنی از شستن توله خودداری کنید یا این کار را به حداقل برسانید زیرا در این سنین توله به شدت مستعد بیماری بوده و درمان بیماری های این دوره سنی نیز بسیار مشکل خواهد بود.

واکسیناسیون

واکسن ها اغلب از ویروس­ها و گاه از باکتری های کشته شده یا تخفيف حدت داده شده عامل بیماری های کشنده در سگ­ها و بیماری های مشترک بین آنها با انسان تهیه می شوند و تزریق آنها به حیوان، منجر به هوشیاری و فعال شدن سیستم ایمنی سگ در برخورد با بیماری ها شده، همچنین بدن را وادار به ساخت آنتی بادی هایی جهت مقابله با این بیماری ها می نماید. در این صورت هنگامی که بدن با عامل اصلی بیماری برخورد کند، آمادگی دفاع از خود در برابر آن را خواهد داشت. آنتی بادی های ترشح شده در بدن در اثر تزریق واکسن­ها، دارای حافظه محدودی بوده و بعد از مدتی از بین رفته و با آنقدر ضعیف می شوند که توانایی مقابله با بیماری را نخواهند داشت. بنابراین طبق دستور کارخانه سازنده واکسن که روی برچسب آن نیز نوشته شده است، در زمان های معینی باید تکرار شوند. علاوه بر آن هر واکسنی را در هر سنی نمی توان تزریق کرد و برای این منظور زمان­های مشخصی در نظر گرفته شده که باید رعایت شود. توجه داشته باشید که شما ممکن است با افرادی برخورد کنید که عنوان می کنند که سگ خود را هرگز واکسینه نکرده اند و تا کنون هم هیچ مشکلی برای آنها بیش نیامده. در این مورد هیچ تضمینی وجود ندارد که در صورت عدم واکسیناسیون، برای سگ شما هم مشکلی پیش نیاید و با توجه به کشنده بودن بیماری های مذکور و طبق قانون احتمالات، عاقلانه آن است که سگ خود را در زمان­های مقرر واکسینه کنید.

ایمنی قبل از ۲ ماهگی

توله سگ­ها قبل از تولد، در محیط محصور و استریلی به نام رحم زندگی می کنند که در آن هیچگونه آلودگی وجود ندارد. وقتی که توله ها متولد می شوند، به ناگاه در محیطی پر از میکروارگانیسم قرار می گیرند که هر کدام از آنها می تواند برای توله بیماری زا باشد و بدن توله نیز هیچگونه آمادگی برای مقابله با آنها ندارد. برای جلوگیری از بیماری و مرگ توله ها از چند روز قبل از زایمان غدد شیری مادر شروع به ترشح موادی برای توانمند سازی بدن توله ها در برخورد با بیماری ها می کند و این واکسن طبیعی بلافاصه بعد از تولد نوزادان با اولین جرعه های شیر وارد بدن آنها شده و توله ها را ایمن می سازد. این ماده سرشار از مواد مغذی و آنتی بادی­ها، آغوز نام داشته و در چند روز اول بعد از زایمان از پستان های مادر ترشح شده و در اختیار نوزادان قرار می گیرد. ماهیت این پادتن­ها از جنس پروتئین است و جالب اینجاست که در یکی دو روز اول زندگی، معده توله ها به دلیل نداشتن آنزیم های لازم برای هضم پروتئین، نمی تواند آنها را هضم کرده و همانطور دست نخورده از دیواره روده جذب می شوند. بعد از این مدت، دیگر پادتن های موجود در آغوز بصورت سالم از روده جذب نشده و شکسته می شود و در این زمان ماهیت شیر نیز به حالت طبیعی آن بر می گردد. این بدان معناست که توله هایی که در بدو تولد شیر مادر را ننوشند، از این مواد ایمنی بخش محروم شده، بسیار ضعیف و حساس خواهند بود و به راحتی در معرض بیماریها قرار می گیرند. این ایمنی مادری به مدت حدود ۲ ماه دوام داشته و بعد از آن توله ها باید بطور مصنوعی واکسینه شوند.

واکسیناسیون در ۲ ماهگی

اولین زمان واکسن سگ در توله ها باید در سن 6 تا ۸ هفتگی یعنی در حدود ۱ ماه و نیم تا ۲ ماهگی صورت گیرد. در این سن ۳ تا ۶ نوع واکسن در قالب واکسن های مخلوط شده سه گانه، چهارگانه، پنج و یا شش گانه به توله ها تزریق می شود. انجام به موقع این واکسیناسیون برای حفظ سلامتی و جان توله شما از اهمیت خاصی برخوردار است و با توجه به حساسیت زیاد توله ها در این سن، ابتلا به بیماری می تواند برای او کاملاً خطرناک و کشنده باشد.

بیماری های ویروسی که در این سن بر علیه آنها واکسیناسیون انجام می شود عبارتند از بیماری دیستمپر یا بیماری سگ­های جوان، بیماری پاروویروس، بیماری پاراآنفولانزا و هپاتیت عفونی سگ ها. تمام این بیماری­ها از درصد کشندگی بالایی برخوردار بوده و در صورت ابتلاء توله، نجات آن بسیار مشکل است و در صورتی که توله از آن جان سالم به در ببرد، از برنامه رشد عقب مانده و حيوان ضعیفی خواهد بود. شرح این بیماری ها و  علائم آنها در فصل مربوط به بیماری­ها توضیح داده شده است. این واکسن ها از ویروس ضعیف شده یا کشته شدة عامل بیماری تهیه شده، باید در یخچال نگهداری شود و بر حسب نوع تهیه و دستور کارخانه سازنده باید زیر پوست یا در عضله تزریق شود. واکسن های سه گانه با نام تجارتی DHP که در واقع حرف اول سه بیماری مذکور شامل دیستمپر، هپاتیت و پاروویروس می باشد. واکسن های چهارگانه هم با نام تجارتی DHPPi علاوہ بر سه بیماری فوق، پاراانفولانزا را نیز در بر می گیرد. واکسن های پنج و شش گانه علاوه بر موارد یاد شده دارای یک یا دو نوع مختلف از باکتری کشته یا تخفیف حدت داده شده عامل بیماری لپتوسپیروز می­باشد و با نام های تجارتی مختلفی از قبیل DHPPi/Lو یا DA2P+PV+LCi و یا نام های دیگر عرضه می­شود. کشورها و کارخانجات مختلفی به تهیه این نوع واکسن ها می پردازند و ممکن است شکل ظاهری آنها، برچسب­هایشان و حتی نام تجارتی آنها با هم متفاوت باشد. این واکسن ها ممکن است بطور جداگانه نیز در کنسول های تک دزی تولید شده و سپس با هم مخلوط شوند. هر کدام از این محصولات در صورتی که استاندارد بودن، به درستی و در شرایط مناسب حمل شده، نگهداری شوند و طبق توصیه سازنده تزریق شوند، مؤثر بوده و ایمنی لازم را بوجود می آورند. بعد از تزریق این گروه از واکسن­ها در سن حدود ۲ ماهگی که حتماً باید توسط دکتر دامپزشک صورت گیرد، برای حیوان شناسنامه بهداشتی صادر می شود. در این شناسنامه مشخصات صاحب حيوان، مشخصات حیوان، برجب واکسن های تزریق شده و تاریخ تزریق واکسن­ها و تکرار بعدی آنها ذکر می شود. توجه داشته باشید که اعتبار و صحت واکسیناسیون به چسباندن برچسب­های روی واکسن در شناسنامه و تأیید دکتر دامپزشک با مهر و امضاء شخص او می باشد. توجه داشته باشید که تصمیم گیری در انتخاب نوع واکسن تزریقی و زمان واکسن سگ در ۲ ماهگی بر حسب شرایط محیطی، بیماری های موجود در منطقه و وضعیت حیوان کاملاً بر عهده دکتر دامپزشک خواهد بود.

واکسیناسیون در سن ۳ ماهگی

واکسیناسیون توله سگ در حدود ۱۰ تا ۱۲ هفتگی و بطور متوسط در ۳ ماهگی علاوه بر تکرار واکسن های تزریق شده در ۲ ماهگی، واکسن هاری نیز باید به حیوان تزریق شود. از آنجا که تکرار مجدد واکسن های تزریق شده در ۲ ماهگی برای ایجاد ایمنی مؤثر و پایدار بسیار حائز اهمیت بوده و از سویی دیگر واکسیناسیون توله سگ ایمنی علیه بیماری هاری که یک بیماری بسیار خطرناک و کشنده برای انسان و حیوانات به شمار می رود از جایگاه اهمیت ویژه ای برخوردار است، واکسیناسیون توله سگ در این سن دارای اهمیت زیادی است. در زمان واکسن سگ به آن ها واکسن هفت گانه تزریق می شود که علاوه بر شش بیماری ذکر شده در بالا، هاری را هم در بر می گیرد. در شرایط ویژه و با صلاح دید دکتر دامپزشک و شرایط موجود ممکن است واکسن­های دیگری برای واکسیناسیون توله سگ نیز تزریق شود.

تکرار واکسیناسیون

تکرار واکسن های چهار و شش گانه بصورت سالیانه بوده و از تاریخ تزریق در ۳ ماهگی باید هر سال تکرار شود. در مورد زمان واکسن سگ  بخصوص واکسن هاری بر حسب سفارش کارخانه سازنده، تکرار می تواند هر شش ماه یکبار و یا بصورت سالیانه باشد. امروزه اکثر واکسن های هاری برای تزریق سالیانه تهیه شده است. ولی هنوز هم واکسن هایی که تکرار آنها هر 6 ماه یکبار توصیه شده، وجود دارند.

این تجربه است که کمک می کند در هر تجارتی موفق شوید، ما بدون هیچ چشم داشتی تجربه خود را در اختیار شما خواهیم گذاشت
گروه تولیدی پژوهشی نیازی