تعیین جنسیت مرغ گوشتی و تخمگذار یکی از ابزارهای مدیریتی بسیار مهم در برنامه های اصلاح نژادی گله های دورگ (اجداد و مادر) میباشد. در خطوطی که گله های مادر را تولید می کنند، جوجه های ماده پس از تعیین جنسیت به عنوان مرغهای مادر انتخاب می۔ شوند و بخش عمده ای از جوجه های نر تحت عنوان By- product به منظور تولید گوشت به فروش می رسند.
تعیین جنسیت
برای تعیین جنسیت مرغ گوشتی و تخمگذار ممکن است از روش کلواک استفاده نمود و یا از صفات وابسته به جنس نظیر رنگ پرها یا سرعت رشد پرها استفاده کرد. بر خلاف پستانداران که جنس نر تعیین کننده جنسیت نتاج می باشد، ساختار ژنتیکی مرغ تعیین کننده جنسیت نتاج است. مرغ دارای ۳۹ جفت کروموزم است (۷۸= n2) که یک جفت آن کروموزم جنسی و ۳۸ جفت دیگر کروموزم های بدنی (اتوزوم) می باشند. کروموزمهای جنسی را به طور معمول به Z نشان می دهند. به این ترتیب، خروس که هومو گامت می باشد به صورت ZZ و مرغ که هتروگامت است به صورت -Z نمایش داده می شود. بنابراین، از صفات وابسته به جنس می توان در تعیین جنسیت نتاج استفاده کرد، به طوری که وقتی این ژنها روی کرموزوم های جنسی قرار می گیرند، می توان از ویژگی غالب و مغلوب آنها در تعیین جنسیت نتاج کمک گرفت.
یکی از سیستم های رایج تعیین جنسیت جوجه ها توسط رنگ پرها انجام می گیرد که توسط یک جفت ژن کنترل می شود. رنگ پرها به دو صورت نقره ای و طلایی می باشد. رنگ نقره ای (S) به رنگ طلایی (S) غالب است. برای مثال، در تلاقی نرهای طلایی با ماده های نقره ای، نتاج نر رنگ پر نقره ای و نتاج ماده رنگ پر طلایی خواهند داشت.
از جمله صفات وابسته به جنس دیگر که در تعیین جنسیت مورد استفاده قرار می گیرند، سرعت پردرآوری است. این صفت توسط یک جفت ژن کنترل می شود و ژن پردرآوری آهسته (K) بر ژن پردرآوری سریع (k) غالب است. بنابراین، در یک سیستم تلاقی که والدین ماده با پردرآوری آهسته با نرهای با پردرآوری سریع آمیزش داده می۔ شوند، نتاج ماده با پردرآوری سریع و نتاج نر با پردرآوری آهسته تولید می شود.
در بسیاری از گله های تجارتی جوجه گوشتی ( مانند راس و کاب) می توان از روی سرعت رشد پرها برای تعیین جنسیت در یک روزگی استفاده نمود. تعیین جنسیت در این حالت بر مبنای مقایسه طول شاهپرهای اولیه بال با ردیف رویی (فوقانی) پرهای اولیه انجام می گیرد. در چنین سیستمی، در جوجه های نر با پردرآوری آهسته، طول پرهای ردیف رویی هم اندازه و در برخی موارد 50 تا 75 درصد بلندتر از شاهپرهای اولیه است و برعکس در جوجههای ماده با پرآوری سریع، طول پرهای رویی کوتاهتر از طول شاهپرهای اولیه است.
نظرات کاربران
2:27:55 AM