در یک تخم مرغ بارور، تمامی شرایط لازم برای رشد و تکامل جنین وجود دارد. با این حال، شرایط محیطی مناسب برای این منظور نیز باید فراهم گردد.در ادامه مطالب مشکلات جوجه کشی و شرایط فیزیکی لازم برای جوجه کشی را بررسی کرده ایم.

شرایط فیزیکی لازم برای جوجه کشی

 درجه حرارت و رطوبت از مهم ترین شرایط محیطی و شرایط فیزیکی لازم برای جوجه کشی می باشد که یکی از ارکان موثر در جوجه درآوری تخم های بارور به شمار می روند. درجه حرارت مطلوب برای این منظور 5/37 درجه سانتی گراد است و دماهای تا ۳۹ درجه نیز قابل تحمل است ولی دماهای بالاتر از آن باعث توقف رشد جنین در داخل تخم مرغ می­شوند. ترموستات های کنترل کننده دما در انکوباتورها در ارتفاعی هم سطح تخم مرغ تعبیه می شوند. رطوبت مناسب در دستگاه جوجه کشی ۶۰ درصد می باشد که البته بسته به نرخ تهویه ممکن است تا حدی تغییر نماید.

در تأسیسات جوجه کشی مصنوعی، دو بخش جداگانه تعبیه می شود. بخش خواباندن تخم مرغ ها (ستر) و بخش جوجه کشی (هچر)، تخم مرغ ها به مدت ۱۸ روز در ستر قرار گرفته و ۳ روز آخر به هچر انتقال می یابند. درجه حرارت و رطوبت مناسب در ستر متفاوت از هچر می باشد. کنترل دما و رطوبت باید به گونه ای انجام شود که تخم مرغ های قرار گرفته در ستر، قبل از انتقال به هچر ۱۲ درصد از وزن خود را از دست دهند. این کاهش وزن عمدتاً مربوط به کاهش وزن زرده و سفیده است و عمدتاً در اثر از دست رفتن آب اتفاق می افتد. یک تخم مرغ در طول دوره جوجه کشی 7/8 لیتر بخار آب از دست می دهد. درجه حرارت و رطوبت نسبی ستر به گونه ای باید تنظیم شود که این مقدار بخار آب از تخم مرغ ها خارج شود. وزن تخم مرغ معیار مناسبی برای تعیین رطوبت از دست رفته است. کاهش ۱۲ درصدی وزن تخم مرغ تقریبا معادل از دست رفتن 7/8 لیتر بخار آب از تخم مرغ می باشد.

در هچر رطوبت نسبی بالاتر و درجه حرارت پایین تر از ستر می باشد، زیرا جنین در مراحل انتهایی دوره انکوباسیون به از دست دادن آب بدن فوق العاده حساس است. از طرف دیگر، پایین تر بودن دما در هچر به این خاطر است که نرخ متابولیکی جنین و تولید حرارت در انتهای دوره انکوباسیون که در هچر قرار دارد، به مراتب بالاتر از روزهای اول انکوباسیون که تخم مرغ ها در ستر قرار دارند، می باشند. پایین آوردن دما در هچر به دفع گرمای اضافی در اثر متابولیسم جنین از تخم مرغ ها کمک می کند.

نرخ تهویه از مسائل مهم دیگر در هنگام جوجه کشی است. مناسب ترین میزان اکسیژن هوا برای جوجه کشی ۲۱ درصد است که معادل فشار نسبی اکسیژن هوا در سطح دریا می باشد. سیستم تهویه در جوجه کشی باید اکسیژن کافی را در سالن فراهم نماید، نکته مهم در این رابطه آن است که اگر جوجه کشی در مناطق با ارتفاع بالا انجام گیرد، به دلیل پایین بودن فشار نسبی اکسیژن هوا، درصد جوجه آوری کاهش می یابد. در صورتی که فشار نسبی اکسیژن هوا در سالن جوجه کشی از ۱۵ درصد کمتر باشد، نرخ جوجه درآوری به طور چشمگیر و معنی داری کاهش می یابد. با افزایش ارتفاع به ازای هر ۵۰۰ متر از سطح دریا، فشار نسبی اکسیژن هوا ۱ درصد کاهش می­یابد. احداث کارخانه جوجه کشی در مناطقی که ارتفاع آنها از سطح دریا از ۷۵۰ متر تجاوز نماید، با افت جوجه درآوری همراه است، مگر آنکه از کپسول های اکسیژن برای تامین اکسیژن مورد نیاز استفاده شود. در مناطقی که ارتفاع آنها از ۱۵۰۰ متر بالاتر است، درصد تلفات رویانی در ۳ روز اول انکوباسیون افزایش می یابد، که منجر به کاهش درصد جوجه در آوری می گردد. در مناطق مرتفع، علاوه بر این، هوا سردتر و خشک تر از مناطق کم ارتفاع می باشد و این باعث شده تا تخم مرغ های درون ستر رطوبت بیشتری را از دست دهند. بنابراین، کنترل تهویه و رطوبت در چنین شرایطی دشوارتر می باشد.

نحوه خواباندن تخم مرغ ها در دستگاه جوجه کشی به گونه ای است که انتهای پهن تخم مرغ ها به طرف بالا قرار می گیرد. کیسه هوا در انتهای پهن تخم مرغ قرار دارد و اولین تنفس جنین قبل از خروج از تخم در کیسه هوا انجام می گیرد. جهت قرار گرفتن جنین در داخل تخم مرغ نیز در اغلب مواقع (بیش از ۹۰ درصد) به گونه ای است که سر جنین به سمت کیسه هوا قرار می گیرد. از نکات مهم در هنگام جوجه کشی چرخاندن تخم مرغ­های خوابانده در دستگاه جوجه کشی (ستر) است. به طور طبیعی نیز مرغ تخم مرغ های زیر پای خود را می چرخاند. چرخاندن تخم مرغ ها باعث شده تا از چسبیدن جنین به غشاهای تخم مرغ جلوگیری نموده و مانع از تلفات جنینی گردد. انکوباتورهای موجود در ستر دارای گرداننده هایی هستند که تخم مرغ ها را در امتداد محور سینی­ها به اندازه ۹۰ درجه به چرخش در می آورد. این چرخش به آرامی انجام می گیرد. جدول 4- 9 مشکلات جوجه کشی را با ذکر علت و راه حل های برای این مشکلات جوجه کشی ارائه نموده است .در مطالب دیگر مشکلات جوجه کشی در مزرعه را ارائه داده ایم.

جدول مسایل و مشکلات رایج در جوجه کشی با بررسی علت ها و راه حل ها

این تجربه است که کمک می کند در هر تجارتی موفق شوید، ما بدون هیچ چشم داشتی تجربه خود را در اختیار شما خواهیم گذاشت
گروه تولیدی پژوهشی نیازی