روشهای شربت دادن به زنبور توسط انواع شربت خوری

در اواخر تابستان یا اوائل پاییز که درجه حرارت هوا به تدریج کاهش و مقدار شهد در طبیعت کم و یا متوقف میشود، در صورتی که عسل ذخیره به اندازه کافی در کندو نباشد کندوها را باید با شربت قند تغذیه کرده تا بتوانند زمستان را به خوبی بگذرانند. بعضی اوقات کندوهائی که غذایشان را در زمستان مصرف کرده اند باید در اوائل بهار قبل از وجود شهد در طبیعت تغذیه شوند. دراین پست روشهای شربت دادن به زنبور ها و انواع شربت خوری زنبور ها را بررسی میکنیم.

روشهای شربت دادن به زنبور

در موارد زیر نیز کندو را باید با شربت قند تغذیه کرد:

تحریک زنبوران عسل جهت تولید مثل و پرورش نوزادان
هر وقت کلنی در معرض خطر گرسنگی قرار دارد.
در مواقعی که مصروف دارو در کندو لازم باشد.
وقتی که کندوی جدیدی با بچه کندو یا زنبور پاکتی احداث میکنیم. در چنین مواقعی شربت جهت تحریک غدد مومی و بافتن شان لازم میباشد.
در موقع پرورش ملکه
در موقع تعویض ملکه

بهترین غذا برای یک کندو یک یا چند قاب پر از عسل است. ولی در کشور ما که ارزش پولی عسل بالا است زنبورداران ترجیح میدهند که به جای عسل از آب شکر استفاده نمایند. یک کندوی دو طبقه به غیر از زمستان که مقدار زیادی ذخیره عسل باید داشته باشد در تمام فصل باید بین 15- 20 کیلو عسل داشته باشد. در مواقعی که مواد غذایی به اندازه کافی در کندو نباشد، زنبوران عسل گرسنه گردیده و زنبوران، لاروها و شفیره ها را به خارج از کندو منتقل میکنند. آنها همچنین نرها را از کندو خارج میکنند و نرها در خارج کندو خواهند مرد.

وقتی که برای تغذیه بخواهیم از شربت (آب + شکر) استفاده کنیم، مقدار شکر و آب یا به عبارت دیگر غلظت شربت بسته به فصول و هدف ما تغییر میکند.

در بهار باید جهت تغذیه از شربت 1:1 (یک قسمت شکر + یک قسمت آب) و در پاییز از شربت 1:2 استفاده کنیم و اگر هدف تحریک زنبوران در پرورش نوزادان باشد از شربت 2:1 استفاده میشود.

برای تهیه شربت ابتدا آب را جوشانیده، و سپس شکر لازم را در آن ریخته بهم میزنیم و میگذاریم سرد شود. برای جلوگیری از کریستالیزه شدن شربت به خصوص در پاییز و زمستان میتوان برای هر 25 کیلو گرم شکر یک قاشق غذاخوری اسیدتار تاریک به آن اضافه کرد.

انواع شربت خوری

ظروف شربت را به اشکال و اندازه های مختلف تهیه مینمایند. در ذیل چند روش تهیه شربت خوری و نحوه استفاده از آنها شرح داده میشود:

1-شیشه های درب پیچدار

یکی از مهمترین راههای تغذیه زنبور عسل در هر زمان از سال استفاده از شیشه های 5/2 الی 5 لیتری است که به صورت معکوس در روی قابهای کندو یا در روی قسمت سوراخ بیضی درب داخلی کندو قرار میگیرد. ظرف شیشهای را از آن لحاظ انتخاب میکنند که اولاً به خوبی قابل شستشو بوده و در ثانی مقدار شربت در داخل شیشه قابل رؤیت است.

برای استفاده از این شربتخوری ابتدا ظرف شیشهای را از شربت پر کرده و سپس درب فلزی یا پلاستیکی پیچدار را سوراخ میکنند. برای سوراخ کردن درب شیشه از میخی به قطر 6/1 میلیمتر استفاده و در آن بین 6-10 سوراخ میکنند.

قبل از قرار دادن ظرف در کندو، ابتدا در خارج کندو و یا در داخل ظرف دیگری شیشه را معکوس نموده تا شربت اضافی خارج گردد، سپس شیشه را معکوس یا سر به پائین در داخل کندو به طریقی که گفته شد قرار میدهند. از یک تا چند عدد شیشه را متناسب با نیاز میتوان در داخل کندو قرار داد. پس از قرار دادن شیشه یک بدنه خالی در روی کندو قرار داده و درب کندو را میبندند.

2-شربتخوری زنبور قابی

شربتخوری قابی را معمولاً از پلاستیک، تخته یا فلز میتوان ساخت. در صورتی که از تخته ساخته شده باشد میتوان با پارافین ذوب شده ابتدا شکاف ها و سوراخهای احتمالی را گرفت و سپس در آن شربت ریخت. این شربتخوری را که معمولاً 5 لیتر شربت میگیرد در یک طرف کندو قرار میدهند و در داخل آن توری های سیمی به شکل V به عنوان پلکان و یک تخته که در سطح شربت شناور است قرار میدهند تا از غرق شدن زنبورها جلوگیری شود.

عیب این شربتخوری این است که در روزهای سرد سال، و به خصوص در کلنی های ضعیف زنبوران کمتر قادر به تغذیه از شربت میشوند مگر اینکه شربتخوری در مجاورت توده زنبور باشد. اگر مدت سرما برای زمان طولانی ادامه داشته باشد، زنبورها قادر به حرکت به طرف شربتخوری نبوده و از گرسنگی خواهند مرد. شربتخوری قابی معمولاً در مواقعی به کار برده میشود که لازم است مقدار زیادی شربت در مدت کوتاهی توسط زنبورها خورده شود.

شربتخوری زنبور بردمن

3-شربتخوری زنبور بردمن

شربتخوری بردمن از یک پایه چوبی یا پلاستیک درست شده که در روی آن یک شیشه دهان گشاد درب پیچ دار به حجم 2 -1 لیتر سوار میشود. قسمت جلوئی پایه که سوراخ دار است در قسمتی از سوراخ پرواز و در صورتی که سوراخ پرواز محدود باشد در کناره کندو و مجاور سوراخ پرواز به داخل کندو مستقر میشود. زنبورها در موقع تغذیه ضمن عبور از سوراخ، خود را به درب سوراخدار شیشه رسانیده و از شربت تغذیه میکنند. این نوع شربتخوری معمولاً برای تغذیه مقدار کمی شربت ولی برای مدت طولانی به کار برده میشود.

4-شربتخوری زنبور بشقابی

زنبورداران در بیشتر نقاط ایران از شربتخوری بشقابی استفاده میکنند. این شربتخوری در بالای قابها قرار داده شده و در داخل آن شربت میریزند. اغلب در داخل بشقاب مقداری قطعات شاخه خشک درخت قرار میدهند تا زنبورها در محلول شربت غرق نشوند. این شربتخوری معایبی را دارد که عبارتند از:

چون شربت در محیط بازی قرار دارد زودتر کریستالیزه میشود.
به علت حجم کم بشقاب، هر روز یا هر دو روز یک بار باید بشقاب را از شربت پر کرد.
چون اغلب زنبورها در شربتخوری غوطهور میشوند میکروبهای سطح بدن آنها موجب آلوده شدن شربت شده و باعث بیمار شدن زنبورها میشود.

شربتخوری زنبور بشقابی

5-شربتخوری قوطی حلبی چهار لیتری

قوطی های حلبی چهار لیتری که دارای درب چرخشی کوچک هستند به عنوان شربتخوری مورد استفاده قرار گرفتهاند. بدین منظور روی درب چرخشی قوطی 6 – 4 سوراخ کوچک ایجاد کرده به طوری که زنبور بتواند خرطوم خود را وارد آن نماید. سپس روی در چوبی فوقانی کندو سوراخی به قطر درب چرخشی قوطی ایجاد نموده و پس از پر کردن قوطی از شربت آن را به طور وارونه روی سوراخ حاصل شده قرار میدهیم. این نوع شربتخوری استحکام زیادی داشته و از آلوده شدن شربت نیز جلوگیری میشود. این گونه شربتخوری برای تغذیه مقدار کم شربت ولی برای مدت طولانی به کار برده میشود.

6-تغذیه زنبور با پودر شکر خشک

استفاده از پودر شکر به عنوان یک ماده غذایی ضروری در بهار، زمانی که زنبور قادر به آوردن آب از خارج باشد توصیه میشود. پودر شکر را میتوان در روی درب داخلی کندو و در کناره شکاف بیضی شکل قرار داد. گاهی میتوان شکر را روی لبه های بالایی قابها ریخت و یا در روی روزنامه ریخته و روزنامه را در بالای قابها نزدیک توده زنبورها قرار داد. در این روش تغذیه فقط کلنی های قوی قادر به استفاده از پودر شکر هستند. کلنی های ضعیف به علت کمبود جمعیت در آوردن آب قادر به استفاده از شکر نمی باشند.