یکی از روشهای متداول پرورش شتر به روش گسترده است که  قسمت اعظمی از این شترها در تمام مدت سال به صورت آزاد و بدون ساربان در کویر زندگی کرده و به صورت طبیعی زاد و ولد می نمایند و از مراتع و نباتات چند ساله اعماق کویر که خارج از دسترس سایر دام ها می باشند تغذیه نموده و از برکه ها و چشمه های شور و لب شور کویری نیز برای آب آشامیدنی استفاده می نمایند.در ادامه روشهای متداول پرورش شتر در ایران را شرح داده ایم.

شیوه های معمول نگهداری و پرورش شتر در ایران

روش اول – پرورش شتر مختلط با سایر دام­ها

بدین ترتیب است که عشایر متحرک از قبیل عشایر ایل سون در استان اردبیل، عشایر ترکمن در ترکمن صحرا، عشایر مناطق فارس، کرمان، بلوچستان که شغل اصلی آنها گوسفندداری می باشد تعدادی شتر هم برای حمل و نقل چادرها و وسایل زندگی ایلی نگهداری می نمایند و هدف این نوع شترداری استفاده از محصولات تولیدی آن نبوده بلکه منحصرا برای کار حمل و نقل وسایل آنها می باشد. این روش شترداری را هم اکنون در مناطق مختلف می توان مشاهده کرد این گروه درصد کمی از جمیعت شترهای کشور را تشکیل می دهند که با توسعه راه های عشایری و استفاده از وسایل نقلیه موتوری، در حال منسوخ شدن می باشد.

روش دوم – شترداری به روش گسترده (باز)

این روش که قسمت اکثریت جمعیت شترهای کشور را در بر می گیرد به این ترتیب است که ساکنین بسیاری از روستاهایی که مستقیماً در کرانه های دشت کویر و کویر لوت و کفه های وابسته به آنها قرار گرفته اند به نگهداری تعدادی شتر اقدام می نمایند. این روش شترداری که می توان آن را شترداری داشتی یا نگهداری گله های مادری به حساب آورد به این ترتیب است که شترداران شترهای خود را به وسیله داغ یا علامات مخصوص مشخص نموده و آنها را به صورت آزاد در کویرها رها می نمایند.

شتر داران هر ساله در اواخر ماه دوم بهار تا اوایل پاییز که آب برکه های داخل کویر تبخیر شده که شترها برای نوشیدن آب به آبشخورهای حاشیه کویر نزدیک می شوند مجتمع شده و برای آوردن شترها به محل آبشخورها رفته و آنها را جمع آوری نموده و در همان محل نسبت به داغ زدن شترهای جوان، حذف دام های مازاد، جمع آوری کرک و مو و انجام بعضی معالجات از نظر بیماری های پوستی و غیره (روغن مالی – سمپاشی) اقدام می نمایند و دوباره شترها را در کویر رها می نمایند.

روش سوم – شترداری به شیوه نیمه گسترده (نیمه باز)

که در این روش شترداران یا ساربان آنها اقدام به چرانیدن گله می نمایند این روش شترداری را بیشتر در استان های هرمزگان، خوزستان، سیستان و بلوچستان و بوشهر قابل مشاهده می باشد که به علت داشتن ساربان در طول سال تلفات گله پایین تر از روش گسترده می باشد و درآمد خوبی عاید شترداران می گردد.

روش چهارم – شترداری به روش بسته

که در بعضی از کشورها گزارش شده است که شامل واحدهای صنعتی و نیمه صنعتی این حیوان با دنبال نمودن اهداف ویژه پرورشی است که در کشور ما این روش پرورشی کمتر معمول می باشد و در ایران بیشتر شامل استگاه های پرورشی و تحقیقاتی دولتی می باشد.

پرواربندی شتر

که اکثرا در مکان محصور در روستاها و شهرهای حاشیه کویر انجام می شود و بدین ترتیب است که گروهی از دامداران و قصابان نسبت به خرید شترهای حذفی شتر داران اقدام می نمایند و سپس آنها را با استفاده از رشد جبرانی با جیره غذایی مختصری (کاه – آرد جو – ملاس – تفاله چغندر) پروار نموده و به کشتارگاه های شهرهای مناطق کویری عرضه می نمایند این فعالیت هم اکنون به صورت شغل ثابت گروهی از دامداران در آمده است.

این تجربه است که کمک می کند در هر تجارتی موفق شوید، ما بدون هیچ چشم داشتی تجربه خود را در اختیار شما خواهیم گذاشت
گروه تولیدی پژوهشی نیازی