بیماری مایکوپلاسما بلدرچین یا بیماری کله بادی بلدرچین این دسته در بیماری های عفونی است این میکروب می تواند از طریق مادر به جوجه ، تماس مستقیم بلدرچین با بلدرچین، تماس مکانیکی بلدرچین با تجهیزات آلوده و محیط آلوده اطراف به پرنده میزبان دیگر منتقل شود، انتقال این بیماری و بروز آن در فصول سرد به ویژه زمستان شدت پیدا می کند. در ادامه علائم و راهای پیشگیری و درمان این بیماری به طور کامل بیان می کنیم.
مایکو پلاسماگالی سپتیکوم ( بیماری مزمن تنفسیC.R.D)
محل حمله و نقاط ایجاد مزاحمت
بیماری مایکوپلاسما بلدرچین نیز در دسته بیماری های عفونی قرار می گیرد تنها به صورت مزمن بروز کرده و به هیچ رده سنی از طیور رحم نمی کند و سلول های همه سنین را به عنوان میزبان پذیرا می باشد فقط با این تفاوت که در بلدرچینهای بالغ با شدت کمتری خود نمایی می کند و تظاهرات ضعیف تری را از خود نشان می دهد.
کالبد شکافی
از جمله یافته های کالبد شکافی این بیماری می توان به تورم کیسه های هوایی پرنده اشاره داشت که در صورتی که با ویروس هایی که دارای میزبان سلول های تنفسی هستند و یا اشرشیا کلای همراه شود می تواند تورم کیسههای هوایی پرنده شدت بیشتری بخشد همچنین در بینی و سینوس های پرنده می توان موکوس چسبنده و غلیظی را مشاهده کرد که همان سینوزیت چرکین است و این موضوع نسبت به نای و کیسه های هوایی برونشها و شش ها نیز قابل تعمیم است در موارد حاد بیماری می توان رسوبات فیبرین در صفاق، قلب و کبد و اکسودای پنیری در کیسه های هوایی مشاهده کرد، ضخیم شدن مخاط نای، آماس فیبرینی در اطراف کبد پرنده، پنومونی كانونی ، آماس پرده جنب ادم و خونریزی های پشتی و نفوذ گلوبول سفید خون در شش های پرنده از اهم علائم کالبد شکافی این بیماری هستند.
عامل بیماری و روش انتقال آن :
بیماری مایکوپلاسما بلدرچین توسط یک میکروب خاص به نام مایکو پلاسما گالی سپتیکوم در بدن جانور به وجود می آید که البته چندین سروتیپ MG داریم که بیماری زایی آن ها با هم متفاوت است ولی من حیث المجموع این میکروب به شدت به آنتی بیوتیک ها حساس است و با توجه به موارد بهداشتی ذکر شده و استفاده از مواد ضدعفونی به سرعت و سهولت نابود می شود همچنین می توان این مژده را داد که اخیراً برنامه ریشه کنی بیماری در دست اجرا است .
علائم بالینی
علائم کلینیکی بیماری مایکوپلاسما بلدرچین به صورت تیتروار شامل: عطسه، سرفه و رال، آبریزش از بینی و التهاب سینوس ها که در جوجه ها معمولاً بینی مرطوب بوده و گاها از چشم ها ترشحاتی خارج می شود که به تدریج قوام موکوسی به خود می گیرد و در صورتی که عامل بیماری زای دیگری مکمل این بیماری شود می تواند در تنفس سختی ایجاد کند و مصرف غذا را کاهش دهد که سبب کاهش وزن بلدرچین ها است و رشد پرنده را تحت تاثیر خود قرار میدهد و ضرر دامدار را سبب می باشد این میکروب می تواند رکورد تخم گذاری بلدرچین ها کاهش دهد و همچنین تخم های لمبه و بدون رنگ دانه را افزایش دهد ولی مجموعاً در این بیماری تلفات یا بسیار کم است یا اصلا تلفاتی در بر دارد و البته در حاشیه می توان فلج برخی اندام ها و افسردگی را به آن افزود.
تشخیص بیماری :
در ابتدا به جز دریافت سابقه گله و علائم بیماری می توان از طریق آزمایش خون پرنده مدد جست و همچنین برای تائید تشخیص می توان تست های سرولوژیک را بر روی بلدرچین مورد نظر انجام داد در مراحلی که رویانها به طور مشکوک تلفات می دهند نیز می توان آنها را مورد آزمایش قرار داد به گونه ای که MG را از کیسه های هوائی آنها جدا نموده و آن را شناسایی می کنند تا انتقال بیماری توسط مادر به جوجه مورد تایید قرار گیرد . لذا می توان نمونه های مورد نظر را جهت آزمایشگاه از کیسه های هوایی ، شش ها و سواب بینی و بافت برای هیستوپاتالوژی بدست آورد.
درمان و پیشگیری :
به جهت پیشگیری از این بیماری مایکوپلاسما بلدرچین می بایست در ابتدا اصول بهداشتی را رعایت نمائیم و به ترتیب از زمان تخم تا انتها گله های بلدرچین مادر را عاری و پاک از این عامل حفظ کنیم و بدین جهت از حرارت دادن مناسب تخمها و یا غوطه ور کردن آنها در آنتی بیوتیک مضایقه ننمائیم یا می توانیم آنتی بیوتیک را از طریق تزریق به تخم های نطفه دار وارد کرده و از ادامه حیات میکروارگانیسم ها جلوگیری نماییم پس کلا در این مرحله باید به کلیه اصول بهداشتی جوجه کشی توجه ویژه ای داشته باشیم .
برای ریشه کنی این بیماری نیز می توان به کمک واکسیناسیون توسط میکروب کشته با سویه F زنده مایکوپلاسم که بیماری زایی برای بلدرچین ندارد استفاده کرد خود واکسن زدن برای این بیماری می تواند تولید تخم بلدرچینها را تا حد کمی افزایش دهد.
اگر در یک گله با این بیماری درگیر شدیم باید در ابتدا برای کاهش گاز آمونیاک بستر را تعویض نمائیم و از آنتی بیوتیک هایی نظیر انروفلوکسازین، اکسی تتراسایکلین، کلراتتراسایكین، تایلوزین، اریترومایستین، لينكومایسین، اسپکتیزمایسین استفاده کنیم و برای تعیین آنتی بیوتیک می توان از آزمایش آنتی بیو گرام استفاده کرد چون برخی سویه های MG در برابر آنتی بیوتیک ها متفاوت دارند.
اپیمیولوژی :
اپیدمیولوژی این بیماری به صورت جهانی است.
مایکوپلاسما سینوویه :
محل حمله و نقاط ایجاد مزاحمت :
این بیماری مایکوپلاسمایی نیز نظیر گونه قبلی خود یک بیماری عفونی می باشد و نظير مایکوپلاسماگالی در تمام سنین به بلدرچین ها حمله می کند از جمله خصوصیات مهمی که برای این بیماری از دیدگاه پرورش دهنده در نظر گرفته می شود خسارت مالی سنگین آن است نقطه تهاجم این بیماری در بدن پرنده غلاف تاندون ها و غشا مفصلی آن هاست که یک تورم غشاء سینوویال در آن ایجاد می کند یا بورسیت می شود برای این بیماری تحت بالینی می توان حمله به بخش فوقانی دستگاه تنفسی و به صورت ریزتر کیسه های هوایی را در نظر گرفت.
کالبد شکافی
در صورت داشتن تجربه ی کافی می توان به راحتی این موضوع را پس از کالبد شکافی بلدرچین دریافت که لاشه پرنده آب زیادی را از خود دفع کرده و نسبتا خشک شده است همچنین می توان بزرگی کبد و طحال و چرکین شدن اطراف قلب را مشاهده کرد و پس از شکافتن و رسیدن به کیسه های هوایی و دبدن کیسه های پر چرک و پنیری مسئله ی عجیبی در این بیماری به شمار نمی رود از جمله سایر اندام های داخلی دیگری که تورم را نشان می دهند کلیه های رنگ پریده هستند و در بخش شکافت مفاصل نیز که عاماً همان مفاصل خرگوشی ، بال ها و پاهای پرنده هستند می توان یک اکسودای چسبناک و غليظ را در سطح غشاهای مفصلی و تیغه های بورس مشاهده کرد.
عامل بیماری و روش انتقال آن :
در این بیماری مایکوپلاسم دیگری به نام مایکو پلاسما سینوویه عامل است که از خانواده مایکو پلاسما ها به شمار می رود که شباهت بسیاری به مایکو پلاسما گالی دارد و بی شباهت به مایکوپلاسما مله آگارید پس نیز نیست این عامل نیز همانند مایکوپلاسما گالی سپتیکوم به مواد ضدعفونی کننده بسیار حساس بوده و در برابر نور خورشید، تحمل کمی را از خود نشان می دهد فقط باید توجه داشت که در زمان ظهور نیوکاسل و یا برونشیت احتمال سوء استفاده ی این میکروب بالا می رود این میکروارگانیسم نظیر هم نوع قبلی خود از طریق تخم که مهمترین راه انتقال آن است به خوبی منتقل می شود و این انتقال در حین تشکیل تخم در مجرای تخم بلدرچین آلوده صورت می گیرد البته راه های دیگری نظیر ارتباط مستقیم پرنده با پرنده، راه های مکانیکی انتقال از طریق محیط و تجهیزات آلوده، استنشاق هوای آلوده توسط بلدرچین که پرنده ایست که این عمل را به وفور انجام میدهد نیز وجود دارد.
علائم بالینی
از علائم شایعی که در اکثر بیماری ها یافت می شود می توان به سختی تنفس، بی حالی و کسالت به گونه ای که به نظر می رسد بلدرچین بیمار حالت خواب آلوده دارد اشاره کرد همراه این علائم پرنده خود را بر روی زمین میکشاند ژولیدگی پرهای پرنده، کاهش رشد که معمولاً یک علامت شایع در اکثر بیماری های وابسته به مایکوپلاسم ها مشاهده می شود که حتی ممکن است منجر به توقف رشد نیز بشود، لنگش پای پرنده بروز یکسری تاول های مخصوص بر روی سینه ی متورم شده ی پرنده به همراه مدفوع سبز رنگ که مقادیر بالای نرم اسید اوریک با اورات را به همراه خود دارد از جمله سایر علائم این بیماری به شمار می رود که فصل خاصی را برای آن نمی توان برشمرد ولی احتمال وقوع آن مانند مایکو پلاسما گالی در زمستان توقع بیشتری می رود و در پایان باید به این نکته بالینی اشاره کرد که در این مرض ممکن است ما هرگز علائم و نشانه ای را مشاهده نکنیم و بیماری به صورت خزنده پیش روی کند پس همان در نظر گرفتن اقدامات پیشگیرانه مخصوصا در این بیماری بسیار بهتر و مهم تر است.
تشخیص بیماری :
بعد از آنکه تاریخچه بیماری کشف شد و علائم بالینی و کالبد شکافی مورد بررسی قرار گرفت حتماً باید به تشخیص های آزمایشگاهی روی آوریم زیرا این نوع علائم با علائم مایکوپلاسما گالی و عفونت مفصلی باکتریایی و ویروسی تاندون و غشاهای آن بسیار مشابهت نموده و ممکن است ما را گمراه نماید البته در صورتی که ما در مرحله حاد بیماری باشیم می توانیم به راحتی عامل بیماری را از جراحات ایجاد شده برای ارسال به آزمایشگاه جدا نماییم ولی در مراحل مزمن ممکن است میکرو ارگانیسم در جراحات حضور نداشته باشد پس می توانیم از تست های سرولوژیک جهت اطمینان از حضور قبلی میکروب استفاده نماییم.
درمان و پیشگیری :
در این بیماری از ذکر نکات ویژه پیشگیری خودداری می نمائیم زیرا گفتن این نکات تکرار همان موارد مایکوپلاسما گالی می باشد . و اما در مورد درمان بیماری باید بگوییم که می توانیم از آنتی بیوتیک هایی نظیر تایلوزین ، لینکومایسین ، کلرا تتراساکلین اکسی تتراسایکلین و تتراسایکلین به صورت تزریقی و یا آشامیدنی استفاده نمود که البته نوع تزریقی آن به مراتب کارآمد تر از همتای آشامیدنی خود می باشد. معمولاً درمان این بیماری میتواند از تورم کیسه های هوایی و التهاب غشا مفصلی در بیماری جلوگیری کند ولی ممکن است نتواند جراحاتی را که بعد از به وجود آمدن آن ها ایجاد شده را درمان نماید.
نظرات کاربران
2:27:55 AM