اصلاح نژاد بوقلمون ها، یک فعالیت علمی با هدف پیشرفت ژنتیکی بوقلمون­ ها در نسل های متوالی است. از بهترین نژادهای اصلاح شده در ایران، میتوان به برنز سینه پهن، برنز فرانسوی و برنز انگلیسی اشاره کرد که اغلب اصلاح کنندگان اطلاعات مناسبی در این مورد دارند.

در مقاله ای دیگر به معرفی کامل بهترین نژادهای بوقلمون اصلاح شده پرداختیم در ادامه به نحوه اصلاح نژاد آنها خواهیم پرداخت.
مقاله مربوط به بهترین نژادهای بوقلمون موجود در ایران

اصلاح نژاد و گله های اجدادی بوقلمون:

مرغ خانگی و بوقلمون های امروزه از نظر ظرفیت تولید به مراتب بهتر از اجداد خود هستند.
آنها تعداد زیادی تخم می گذارند و دارای کیفیت و کمیت مناسبی از نظر گوشت به خصوص گوشت سینه هستند.
تنها روش ایجاد این صفات، اصلاح ­محیط و اصلاح ­نژاد است.
اصلاح نژاد طيور، از جمله بوقلمون، یک فعالیت علمی با هدف پیشرفت ژنتیکی بوقلمون ­ها در نسل های متوالی است.
اغلب اصلاح کنندگان اطلاعات مناسبی در مورد کیفیت ها و ظرفیت های مختلف نژادهای بوقلمون دارند تا بتوانند بهترین تیپ را انتخاب کنند و این صفات کیفی را در هم بیامیزند.
از بهتربن نژادهای اصلاح شده در ایران میتوان به برنز سینه پهن، برنز انگلیسی و برنز فرانسوی اشاره کرد.

اصول اصلاح نژاد بوقلمون:

اصلاح نژاد بوقلمون فعالیتی هدفمند است و اصلاح کننده باید از قبل هدفش را تعیین کند و بداند که دقیقا چه چیزی می­ خواهد.
اندازه بدن، وزن بدن، تولید تخم، کیفیت گوشت و یا ترکیبی از آنها از جمله انتخاب های اصلاح کننده هستند.

ضریب تبدیل غذایی نیز از جمله صفات مهم برای انتخاب است.
تولید مثل تنها بین افرادی صورت می گیرد که هر چه بیشتر به استانداردهای مورد نیاز نزدیک باشند.
در فرایند انتخاب و جفت کردن بوقلمون ها، تمامی پرندگانی که دارای استانداردهای مطلوب نیستند، حذف می شوند.

به منظور اصلاح نژاد موفق بوقلمون ها، لازم است انتخاب آنها به صورت مداوم و با دقت و از زمان خروج از تخم تا بلوغ جنسی به مورد اجرا درآید. محیط نیز در فعالیت های اصلاحی نقش مهمی را بازی می کند.

بنابراین ایجاد شرایط مناسب از نظر سالن پرورش، تغذیه، شرایط بهداشتی و مراقبت های عمومی از اهمیت خاصی برخوردار است. اصلاح نژاد بر اساس شجره مهم است زیرا کارایی جفت شدن بوقلمون ها را می توان اندازه گیری کرد و عملیات انتخاب و جفتگیری را بهبود می بخشد ولی این کار تنها در صورت استفاده از کادرهای علمی مجرب و خبره امکان پذیر است.

روش های آمیزش در اصلاح نژاد بوقلمون:

آمیزش به منظور ایجاد فرصت مناسب برای تلاقی اسپرم (جنس نر) و تخمک (جنس ماده) انجام می شود و در نتیجه ی آن، تخم بارور و قابل جوجه کشی بوجود می آید.
تعداد بوقلمون ماده به ازای هر نر تابع نژاد، اندازه بدن، قدرت مردی، فصل سال، سن و شرایط فیزیکی بدن است.
به طور کلی در نژادهای کوچکتر به ازای هر نر تعداد بیشتری ماده نگه داشته می ­شود.
همچنین بوقلمون نر جوان با تعداد بیشتری ماده نگهداری می گردد.
در فصل بهار، در مقایسه با فصل زمستان (بخصوص سرد)، تعداد ماده بیشتری در کنار نر به سر می برند.
آمیزش طیور به روشهای مختلفی انجام می شود. که تنها برخی از آنها قابل استفاده در بوقلمون است.

از بهتربن نژادهای اصلاح شده در ایران میتوان به برنز سینه پهن، برنز انگلیسی و برنز فرانسوی اشاره کرد.

انواع آمیزش های قابل استفاده در بوقلمون:

1. آمیزش جایگاهی: تعداد معدودی ماده در کنار یک نر قرار می گیرد. آنها در کنار هم به صورت آزاد زندگی و آمیزش می کنند.
2.  آمیزش گله­ ای: تعداد بیشتری از بوقلمون های ماده در کنار تعداد معدودی نر قرار می گیرند. در شرایط محصور، اغلب میان نرها نزاع در می گیرد و در نهایت یکی از آنها نر مهاجم و غالب می شود و از جفت گیری بقیه ممانعت میکند. این مسئله اغلب موجب کاهش باروری تخم ها می شود. همچنین قادر به تشخیص بوقلمون نر پدر هر تخم نیستیم و لذا شجره تخم ها و جوجه های حاصل از آنها را نمی توان دنبال کرد. در شرایط محیط آزاد و باز، امکان درگیری بین نرها کاهش می یابد زیرا امکان فرار برای آنها فراهم است. این روش جفتگیری در مزارع معمولی بکار می رود که نیازی به ثبت شجره ندارد. از مزیت های این روش؛ صرفه جویی در فضای سالن و نگهداری تعداد بیشتر بوقلمون و کاهش هزینه سربار است.
3. آميزش نر تخمی: در این روش نرها و ماده ها در قفس ها یا جایگاه های جداگانه نگهداری می شوند و ماده ها یک به یک نزد نر آورده شده و پس از تکمیل جفتگیری، به قفس خود باز می گردند.
4. نرهای جایگزین: در این روش از دو بوقلمون نر استفاده می شود ولی در هر روز کامل، تنها یکی از آنها اجازه و امکان حضور کنار ماده ها را دارد. دیگری در این لحظات در حبس به سر می برد. روز بعد جای آن ها تعویض می شود. در این روش نیز پدر جوجه ها معلوم نیست و امکان ثبت شجره وجود ندارد.

اصلاح نژاد

سیستم های اصلاح نژاد بوقلمون:

 برای بهبود صفات گله، ۵ روش مختلف قابل استفاده است:

 الف- آمیزش خویشاوندی:

به معنی آمیزش «همخونی» یا آمیزش افرادی است که دارای ارتباط خویشاوندی نزدیک (پدر-فرزند یا برادر-خواهر) با هم هستند.
در صورتی که گله های والد دارای کیفیت عالی باشند، آمیزش های خویشاوندی باعث می شود که تمامی آن صفات را عینا به فرزندان خود منتقل سازند.
در صورتی که این روش برای مدت زمان طولانی استفاده شود منجر به کاهش سرعت رشد، کاهش تولید تخم و کاهش طول عمر آنها می شود.
این خاصیت را تنزل ناشی از «همخونی» می نامند.

آمیزش همخونی سریع ترین روش برای بروز صفات نامطلوب و نقایص ژنتیکی سبک است و به محض رؤیت این صفات، افراد مربوطه از گله حذف می شوند.
اغلب سویه های بوقلمون در سالیان گذشته توسط اساتید مسلم و با استفاده از آمیزش های خویشاوندی دقیق و حساب شده، توسعه یافته و حفظ گردیده اند.
آنها اغلب صبر زیادی داشتند و در برخی موارد تمامی عمر خود را صرف ایجاد یک سویه خاص بوقلمون (یا هر پرنده یا حیوان اهلی و خانگی دیگر) می کردند.

آنها از نزدیک گله را مورد مراقبت قرار داده، تمامی آمیزش ها را شخصا نظارت کرده و به مشاهده و یادداشت تمامی مشاهدات خود می پرداختند.
آنها بر خلاف کارمندهای شرکت های بزرگ اصلاح نژاد کنونی فقط به دنبال چک پایان ماه نبودند و با عشق و علاقه، موضوعات گله خود را دنبال می کردند.
تمامی پرندگان نمایشی و مسابقه از قبیل کبوتر، قناری، بوقلمون، مرغ خانگی و … به این شکل توسعه یافته اند و نژادهای متنوع و متکثر موجود آنها مرهون چنین فعالیت هایی است.

ب- آمیزش لاین:

شبیه آمیزش خویشاوندی است ولی ارتباط خویشاوندی آن ها کمتر است. برای مثال آمیزش پسرعمو-دخترعمو، جد-نوه و یا آمیزش فرد با برادرزاده خواهرزاده از نمونه ­های این روش آمیزش است.
به عبارت بهتر آمیزش لاین بین افرادی انجام می شود که دارای جد مشترک هستند و جد آنها از نظر صفات تولیدی برجسته بوده و یا در نمایشگاه یا مسابقه خاصی جایزه برده است.

روش های آمیزش خویشاوندی و آمیزش لاین خطرناک هستند ولی میتوان از روش های عملی خاصی استفاده کرد و ضمن بهره مندی از مزایای آنها، از خطرات خویشاوندی نزدیک نیز دوری کرد.
برای مثال تعداد ۴ یا ۵ پن جداگانه و علامت خورده (مثلا با حروف C، B ، A و …) ایجاد کرده و درون هر یک ۴ تا ۵ بوقلمون ماده و یک نر نگهداری می کنند.

برادر هر یک از این نرها را در پن جداگانه حفظ می کنند تا در صورت از بین رفتن نر اصلی، او را جایگزین نمایند.
ماده های جایگزین هر سال از جایگاه هایی گرفته می شوند که والدین آنها به سر می برند.
فرزندان نر جایگزین جایگاه A در سال جدید به پن C، فرزندان نر B به پن D فرزندان نر C به پن E، فرزندان نر D به پن A و در نهایت فرزندان نر E به پن B ارسال می شوند.

یکی از روش هایی که به گستردگی در صنایع تولید و تکثیر بوقلمون های تجاری استفاده می شود، توسعه لاین های خالص پایه مادری و پدری و آمیزش آنها بر اساس اصول ژنتیک است بطوری که در هیبرید نهایی بهترین و بیشترین خصوصیات عملکرد و قابلیت حیات را به ارمغان بیاورد.

سیستم های توسعه دو لاین خالص پدری و دو لاین خالص مادری از جمله رایج ترین آن ها است.
از بهتربن نژادهای اصلاح شده در ایران میتوان به برنز سینه پهن، برنز انگلیسی و برنز فرانسوی اشاره کرد.

ج- آمیزش بین سویه ای:

آمیزش پرندگان موجود در یک واریته ولی از سویه های مختلف را آمیزش سویه ای می­ نامند.
هدف از این روش، حفظ صفات خوب یک خانواده و گرفتن دیگر صفات خوب از سویه دیگر است.
برای مثال اگر سویه ­ای دارای تولید تخم بالا ولی اندازه کوچک باشد با سویه دیگر همان نژاد با واریته که دارای تخم بزرگ ولی با تعداد کم است، مزاوجت داده می شود.
نتیجه حفظ درصد تولید تخم در کنار افزایش اندازه تخم ها است.

د- آمیزش بین نژادی:

به معنی آمیزش افراد نژادها و واریته­ های مختلف است.
نتاج به دست آمده را اصطلاحا «آمیخته» می نامند. نتیجه این آمیخته معمولا به صورت افزایش قابلیت جوجه­ دراوری و رشد سریع تر و مؤثرتر و تلفات کمتر است.
اغلب این گونه آمیزش ها همراه با نوعی جهش ژنتیکی ست که در صنعت اصلاح دام و طیور استفاده می شود.

ه- آمیزش زینه گری:

«زینه گری» یا آمیزش نرهای خالص با ماده های نامرغوب، یا گله مخلوط، برای بهبود کیفیت ماده ها است.
در اینجا نر خالص مورد استفاده را گام بگاه عوض می کنند تا از همخونی در گله جلوگیری شود.
در حضور این نر معمولا نر دیگری را راه نمی دهند تا تمامی قابلیت ژنتیک او در یک دوره زمان معین (مثل یک سال به تمامی افراد گله منتقل گردد.

 انتخاب و بهبود عملیات اصلاح نژاد بوقلمون:

سلکسیون یا انتخاب به معنی انتخاب کردن پرندگان از نظر صفات مطلوب آنها از قبیل تولید تخم، تولید گوشت یا خصوصیات نمایشگاهی مناسب است.
موفقیت در عملیات اصلاح نژاد صرفا و صرفا تابع کیفیت پرندگان انتخاب شده و تولید مثل میان آنهاست.

از بهتربن نژادهای اصلاح شده در ایران میتوان به برنز سینه پهن، برنز انگلیسی و برنز فرانسوی اشاره کرد.
انتخاب نرها و ماده های نامناسب، اصلاح کننده را به اهدافش نمی رساند حتی اگر مدیریت، تغذیه و بهداشت عالی برای بوقلمون هایش در حوزه انتخاب، فراهم کند.  ابتدا باید با توجه به اهداف تولید تخم یا تولید گوشت یا …، به انتخاب نژاد مناسب توجه شود.

و از قبل باید در مورد خصوصیات نژادی و صفات توارثی نژادها و سویه های مختلف بوقلمون اطلاعات کاملی داشته باشد. سن بلوع آنها را بداند، کارایی تبدیل غذایی و تولید تخم آنها مناسب باشد، مقدار مصرف غذا به ازای هر تخم پایین تر باشد و بالاخره اینکه نژادهای انتخابی در طیفی از شرایط محیطی قادر به بروز توانایی ­های ژنتیکی خود هستند.

در انتخاب بوقلمون ها، هم زمان به صفات تولید تخم و تولید گوشت نیز توجه می شود.
در حقیقت بوقلمون ها، به شیوه ای اجباری تولید دو منظوره دارند و نمیتوان آنها را در جهت تولید تخم یا گوشت، به تنهایی هدایت کرد.
اساس کار صنعت پرورش بوقلمون، تولید گوشت است. ولی برای افزایش تعداد افراد گله باید تولید تخم مناسبی هم داشته باشند. از بوقلمون های اصلاح شده موفق میتوان به برنز سینه پهن، برنز انگلیسی و برنز فرانسوی اشاره کرد.

روش های انتخاب:

تنها به انتخاب بهترین نژاد پرداختن کافی نیست. بلکه پس از آن انتخاب انفرادی بوقلمون ها نیز اهمیت دارد و باید مبتنی بر توانایی ژنتیکی آنها صورت گیرد.
غالبأ بوقلمون­ های سالم و شاداب و قوی، برای اهداف تولید مثلی و اصلاح نژادی مناسب هستند.

انتخاب انفرادی نرها و ماده ها برای شرکت در نسل بعد بر اساس معیارهای زیر انجام می شود:

الف- انتخاب بر اساس شجره:

انتخاب فرد مناسب با شجره عالی، احتمال تولید فردی با خصوصیات به مراتب بهتر را افزایش می دهد. ولی هیچ ضمانت قطعی بر این عملکرد نیست. همیشه باید به خاطر داشت که شجره خوب تنها شانس عملکرد بهتر را افزایش می دهد ولی هیچ ضمانتی بر این عملکرد نیست.

ب- توش ژنتیکی:

بوقلمون های شاداب و توش و توان دار برای اهداف تولید مثلی مناسب هستند.
این بوقلمون ها، فعال بوده و اغلب نسبت به مسائلی که در اطراف شان اتفاق می افتد بی توجه نیستند. آنها روی زمین راه می روند، میدوند، پرواز می کنند، زمین را با ناخن هایشان می خراشند، سر و صدا راه می اندازند و با این همه دارای بدنی عریض و عمیق با ضریب تبدیل غذایی مناسب هستند.

ج- خصوصیات ظاهری:

سر بوقلمون ها نشانه خوبی از سلامت آن ها است.
سرهای کوچک، رنگ پریده یا تیره نشانه قابلیت حیات نامناسب است. نژادهای خوب داری چشم های براق و شفاف هستند و اثرات ناتوانی فیزیکی را نشان نمی دهند.

چشم های تراخمی و مردمک های برگشته نشانه فلج هستند. نوک آنها دارای ابعاد کوتاه، قوی و با انحنای مناسب نسبت به سر حیوان باشد.
آرواره های بالا و پایین به خوبی با هم چفت شوند و هیچ بدشکلی در آن ها دیده نشود.

فاصله دار بودن استخوان های لگن بوقلمون ماده نشانه تخمگذاری اوست.
در دوره های غیرتخمگذاری این استخوان ها نازک می شوند و فاصله بین آنها کاهش می یابد.

د- شیوه گام زدن یا توانایی راه رفتن

ه- کرچ نشدن:

نشانه مناسبی برای خصوصیات و غرایز مادری است. در صورت نیاز به بوقلمونی که تخم بیشتری بگذارد، باید صفت کرچی در آن کمتر شود.

و- مزاج بوقلمون های تخم گذار:

طبیعتی فعال و هشیار است که در مقایسه با بوقلمون های کم تخم بهتر می توان با آن کار کرد. آنها غذاخورهای خوبی هستند و به ندرت سیر می شوند.

بوقلمون فوق سنگین

گله اجدادی در اصلاح نژاد بوقلمون:

قبل از پرداختن به گله های مولد، لازم است مختصری در مورد گله های اجدادی بوقلمون صحبت شود که به تعداد انگشت شمار در گوشه و کنار عالم فعالیت می کنند و توده های اصلی بوقلمون های مادر را فراهم کرده و در اختیار مشتریان مخصوص خود (مزارع بوقلمون مادر یا مولد) قرار می دهند. چه بسا فعالیت های اصلاح نژادی متعلق به مزارع اجدادی و فعالیت های تولید و توسعه بوقلمون تجاری متعلق به مزارع مادر در یک مجموعه باشند. در حالی که امروزه شاهد هستیم که به دلیل گستردگی حوزه فعالیت و تقسیم کار متلازم با آن، بین مزارع مرغ اجداد و مرغ مادر تفکیک کاملا متمایزی وجود دارد و فعالیت های آنها در دو مجموعه کاملا جداگانه به انجام می رسد. از بهتربن نژادهای اصلاح شده در ایران میتوان به برنز سینه پهن، برنز انگلیسی و برنز فرانسوی اشاره کرد.

در گله های اجدادی به ایجاد و حفظ کیفیت ژنتیکی گله های بوقلمون مبادرت می گردد.
انتخاب بهترین بوقلمون ها از طریق انتخاب ژنتیکی انجام می شود.
با توجه به مطالب بالا، در این واحدها تعداد معینی از لاین های ژنتیکی گله های اجدادی خالص نگهداری می شود و از تلاقی آنها با همدیگر پولیت هایی بوجود می آیند که گله های مولد از میان آنها انتخاب می گردند، گله های لاین به فروش کلاه های مادر به صورت تخم های بارور و یا پولت های پرورش یافته می پردازند.

از بهتربن نژادهای اصلاح شده در ایران میتوان به برنز سینه پهن، برنز انگلیسی و برنز فرانسوی اشاره کرد.

لاین بندی نر و ماده بوقلمون ها:

لاین های نر و ماده بوقلمون ها تا حدودی برای خصوصیات ژنتیکی متفاوت انتخاب می شوند:

الف – فشار انتخاب در لاین های نر معمولا بر صفت های گوشتی و گوشتالو بودن متمرکز است و صفاتی از قبیل سرعت رشد، کارایی تبدیل غذایی و معیارهای مختلف شکل بدن مورد انتخاب قرار میگیرد.
ضخامت ران، سینه های پهن و عریض و گوشتالو بودن ران دوم (بر خلاف مرغ که همراه ران سرویس می شود، در بوقلمون ها حجم و وزن قابل توجهی دارد) که در صورت بالا بودن درصد این صفات در لاشه، نرهای مربوطه و یا متعلقین به آنها به عنوان پدران نسل بعد انتخاب می گردند و در گله باقی می مانند.
از بهتربن نژادهای اصلاح شده در ایران میتوان به برنز سینه پهن، برنز انگلیسی و برنز فرانسوی اشاره کرد.

ب- فشار انتخاب در لاین های ماده عمدتا بر میزان تولید تخم و صفات «باروری تولید مثلی تمرکز دارد و صفاتی از قبیل باروری، قابلیت جوجه درآوری و اندازه تخم در نظر گرفته می شود.

بدیهی است که شکل بدن نیز در لاین ماده مورد توجه است. بعلاوه در اصلاح نژاد بوقلمون خصوصیات عمومی سلامت و آسایش پرندگان نیز در نظر گرفته می شود. برای مثال یکی از مهم ترین این صفات، توانایی آنها برای راه رفتن بدون مشکل است.

بهتربن نژادهای اصلاح شده در ایران میتوان به برنز سینه پهن، برنز انگلیسی و برنز فرانسوی اشاره کرد که در مقاله ای دیگر به معرفی،بررسی و مقایسه خصوصیات هر کدام پرداخته ایم.

مقاله معرفی و مقایسه برنز سینه پهن ، برنز انگلیسی ، برنز فرانسوی

این تجربه است که کمک می کند در هر تجارتی موفق شوید، ما بدون هیچ چشم داشتی تجربه خود را در اختیار شما خواهیم گذاشت
گروه تولیدی پژوهشی نیازی