بعضی از خصوصیات ظاهری و ساختمانی زنبور عسل پایه و اساس شناسایی نژادهای مختلف میباشند که در سطح جهان گسترش یافتهاند. تعدادی از این خصوصیات بسیار بارز و مشخص ولی تشخیص عدهای دیگر کار بسیار مشکل و دقیقی است. از نظر عدهای از محققین پی بردن به علت پیدایش این تغییرات و خصوصیات نژادی برای شناسایی نژادها و هیبریدهای زنبور عسل اهمیت دارد. در سالهای اخیر تشخیص خصوصیات نژادی با روش بیومتری راه این گونه مطالعات را هموارتر نموده است دراین پست با خصوصیات نژادی در زنبور عسل آشنا می شویم.
بعضی از خصوصیات مرفولوژیکی نژادهای زنبور عسل که در تفکیک و تشخیص آنها مورد استفاده قرار میگیرند عبارتند از:
رنگآمیزی اسکلت خارجی بدن
هر یک از نژادها زنبور عسل دارای رنگ آمیزی مخصوص به خود میباشند که در طول زمان تحت تأثیر شرایط محیطی و انتخاب طبیعی حاصل شده است. به طور کلی رنگ اولین حلقه شکم در نژادهای مختلف از زرد تا سیاه متغیر است و گاهی به صورت لکه یا نوارهای روی حلقههای پشتی شکم مشاهده میشود. گر چه ممکن است از روی رنگ آمیزی و لکه های موجود در روی بدن به نوع نژاد آن پی برد ولی نباید معیار رنگ آمیزی را اساس اصلی تشخیص نژادی قرار داد. زیرا از نظر طبقهبندی صفاتی ارزش بیشتری در تشخیص دارند که مبنای ساختمانی داشته و به راحتی قابل اندازهگیری و مقایسه کردن باشند.
اندازه بدن و اندازه قسمتهای مختلف بدن
نژادهای مختلف از نظر اندازه جثه با هم متفاوت بوده و به همان نسبت اندازه قسمتهای مختلف بدن آنها مثل طول و عرض بدن، پاها، بالها، خرطوم و غیره با هم اختلاف دارند. در تشخیص و شناسایی نژادها اندازه قسمتهای مختلف بدن بسیار اهمیت دارند. اندازه سلولهای شان زنبور عسل نیز متناسب با کوچکی و بزرگی جثه نژاد آن ممکن است کوچکتر یا بزرگتر باشد.
به طور کلی در طول تکامل زنبور عسل تغییراتی که روی جثه بدن وی حاصل شده است در جهت بهرهبرداری هر چه بیشتر از گلهای منطقه جغرافیایی بوده است. در این ارتباط به نظر میرسد نژادهای برتر دارای جثه کوچکتر ولی پاها، بالها، و خرطوم بلندتر نسبت به بدن میباشند.
اندازه زبان یا خرطوم
طول زبان یا خرطوم زنبور عسل در نژادهای مختلف متفاوت است و اندازه آن یکی از ملاکهای اصلی در تشخیص نژادی است. طول خرطوم نژادهای مختلف زنبور عسل تأثیر مستقیمی روی عملکرد آنها از نظر تولید عسل دارد. به عبارت دیگر نژادهایی که طول خرطوم آنها بلندتر باشد امکان بهرهبرداری از گلهای متنوع تری را دارند و برعکس نژادهای با طول خرطوم کوتاهتر از نظر استفاده از شهد گلهای متنوع محدودیت دارند. لذا طویل بودن خرطوم یکی از خصوصیات برتر نژادی محسوب میشود.
خصوصیات موهای سطح بدن
اندازه و رنگ موهای حلقههای پشتی شکم در تشخیص نژادها اهمیت دارند. اندازه طول موهای روی پشت حلقه پنجم شکم کارگرها که به آنها Overhair گفته میشود در نژادهای مختلف بین 3/0 تا 7/0 میلیمتر متغیر میباشند. همچنین ایندکس تومنتم که عبارتست از T/R میباشد و در سال 1949 به وسیله Goetze معرفی شد ارزش بالایی در تشخیص نژادی دارد. این ایندکس عبارتست از نسبت عرض نوار موهای روی پشت حلقه چهارم شکم (T) به عرض نوار لخت یا فاقد موی روی همان حلقه (R).
در بعضی از نژادها نوار موهای تومنتهم پهن و متراکم است مثل نژادهای کارنیولان و قفقازی و در نژادهای دیگر نوار تومنتم باریک و متفرق هستند مثل نژاد سیاه اروپا. در بعضی از نژادها اصلاً اینگونه نوار موها وجود ندارد مثل بعضی از نژادهای آفریقایی.
رنگ موهای بدن زنبورهای نر نیز در نژادهای مختلف متفاوت است و یکی از ملاکهای تشخیص نژادی است. مثلاً در نژاد ایتالیایی به رنگ زرد، در قفقازی سیاه، و در کارنیولان خاکستری و در نژاد تیره اروپا به رنگ قهوه ای تیره تا سیاه میباشند.
خصوصیات رگبالها
اندازه، شکل و نسبت بعضی از رگبالها نسبت به یکدیگر و همچنین زوایای حاصله در بین آنها در تشخیص و شناسایی نژادهای زنبور عسل اهمیت ویژهای دارند. در این رابطه ایندکس کوبیتال که عبارتست از نسبت طول خط a به b بسیار رایج و حائز اهمیت است.
برای تشخیص و طبقه بندی نژادهای زنبور عسل علاوه بر خصوصیات فوق الذکر ملاکها و معیارهای متعددی توسط محققین به کار برده شده اند که از ذکر آنها در اینجا خودداری شده است.
این تجربه است که کمک می کند در هر تجارتی موفق شوید، ما بدون هیچ چشم داشتی تجربه خود را در اختیار شما خواهیم گذاشت
گروه تولیدی پژوهشی نیازی
نظرات کاربران
2:27:55 AM