عامل بیماری هموفیلوس بلدرچین یک باکتری از خانواده هموفیلوس هاست به نام هموفلیوس گالیناروم که در دسته گرم منفیها جای می گیرد و باکتریی بسیار حساس است به گونه ای که در صورت عدم حضور در بدن میزبان به سرعت نابود می شود. این بیماری دستگاه تنفسی پرنده حمله می کند از علائم شایع آن سرفه زدن بلدرچین می باشد در ادامه به بررسی این بیماری و علائم و راههای درمان ان می پردازیم.
هموفیلوس پاراگالیناروم ( زكام عفونی یا کوریزای عفونی ):
محل حمله و نقاط جراحت :
زكام عفونی سلول های دستگاه تنفسی بلدرچین را انتخاب می کند ، لذا این بیماری یک بیماری تنفسی است که ویژه سن خاصی نمی باشد منتهی در پرندگان بالغ بیشتر دیده می شود ولی در سنین بالغ و نیمه بالغ بلدرچین نسبت به این بیماری مقاوم تر از سنین جوان تر است ولی سن ابتلا معمولاً سه هفتگی گزارش شده است باید به این مهم توجه مبرم شود که بیماری با وبای بومی اشتباه نشود . بیماری کوریزای عفونی در بلدرچین به دو شکل حاد و مزمن قابل مشاهده است.
علائم کالبد
از جمله مواردی را که در کالبد شکافی بلدرچین مبتلا به زکام عفونی می توان مشاهده کرد در شکل مزمن بیماری وجود اکسودای پنیری در سینوس های اطراف چشم و التهاب و تشکیل ترشحات غلیظ موکوسی در مجاری بینی و سینوس های پرنده یک علامت عادی و معمول به شمار می رود در تعداد کمی از این پرندگان نیز زخم قرنیه یا کدر شدن آن ملاحظه شده که البته منجر به پارگی قرنیه شده ، در سینوس های زیر کاسه چشمی پرنده نیز می توان گاهاً توده عظیمی از مواد سخت شده را مشاهده کرد.عطسه زدن بلدرچین
عامل بیماری و روش انتقال آن :
روش های انتقال بیماری هموفیلوس ، عطسه زدن بلدرچین از طریق تماس مستقیم دو پرنده با هم ایجاد می شود و همچنین از طریق تماسهای مکانیکی پرنده با محیط مثل آب آشامیدنی ، گرد و غبار موجود در هوا و لوازم و تجهيزات الوده واحد پرورش بلدرچین منتقل می شود و ظرف4 – ۱ روز می توانیم علائم بیماری را در واحد مشاهده کنیم و از همه مهمتر اینکه بلدرچین هایی که از چنگ بیماری رها شده اند و به ظاهر سلامت خود را بدست آورده اند خود به دلیل عامل بیماری زا در جسمش می تواند ناقل خوبی به شمار روند پس از این عوامل انتقال می توانیم به عامل دیگری اشاره کنیم که در همه جا حضور دارد و آن هم باد است که تا بیش از یک کیلومتر می تواند میکروارگانیسم را منتقل نماید پس باید از سلامت گله های اطراف فارم خود تا این شعاع اطلاع داشته باشیم .
علائم بالینی:
بیماری هموفیلوس بلدرچین دارای علائم زیادی می باشد که می توان به عطسه، عطسه زدن بلدرچین ، تنگی نفس، رينيت نزله ای، آماس در کیسههای هوایی پرنده ، وجود اکسودای پنیری در سینوس ها و مجاری بینی و کیسه ی ملتحمه، تورم صورت و اطراف چشم های پرنده، آب ریزش چرکین و بدبو از بینی و نوعی آبریزش خاص از چشم ها که چسبناک بوده و میتواند چسبندگی پلک ها را سبب شود و بر اثر تورم چشم ها به بینایی پرنده صدمه وارد کند، سینوس های تحت حدقهای پرنده را متورم می بینیم و در تخم گذاری و مصرف آب و غذا کاهش را که این امر که یکی از دلایل آن عدم خوب دیدن غذا و آب توسط پرنده است، در صورتی که بیماری با بیماری دیگری توام شود یا به صورت مزمن بروز کند بوی نامطبوعی را در سالن ایجاد می کند این بیماری به دلیل انتشار آهسته اش می تواند دارای دوره ی نقاهت طولانی تری باشد ولی اغلب یک هفته طول می کشد ولی اگر با بیماری دیگری مثل مایکو پلاسما گالی سپتیکوم همراه شود می تواند هم دوره طولانی تری تا حدود یک ماه را انتظار داشت و هم پرنده های عقب مانده از رشد را.
در مورد تلفات این بیماری نیز باید گفت که این بیماری یا تلفاتی ندارد یا اگر داشته باشد هم بسیار کم و ناچیز است ولی همه گیری آن زیاد بوده و گاها به صد در صد نیز می رسد و این امر در شرایطی که هوا سرد باشد و تهویه به خوبی عمل نکند تشدید می شود.
تشخیص بیماری :
غیر از تاریخچه و علائم بیماری هموفیلوس بلدرچین باید فورا پرنده را برای جداسازی عامل بیماری و شناسایی آن و به ویژه قبل از آنکه به بیماری عفونی دیگری دچار شود به آزمایشگاه فرستاد زیرا آلودگی به عامل عفونی دیگر تشخیص بیماری را بسیار مشکل خواهد کرد به جهت جمع آوری نمونه آزمایشگاهی نیز می توان از سواب بینی – بافت برای هیستوپاتولوژی استفاده کرد و یا از سینوس های زیر کاسه چشمی جهت جدا سازی عامل بیماری را استفاده نمود.عطسه زدن بلدرچین
درمان و پیشگیری :
به عنوان مهمترین عمل پیشگیرانه بیماری هموفیلوس بلدرچین با توجه به اینکه این بیماری واگیردار و سبب سرفه زدن بلدرچین می شود باید از تماس مستقیم بلدرچینهای سالم با پرنده های بیمار جلوگیری کرده و همچنین اگر گله ما قبلاً به این میکروارگانیسم مبتلا شده است باید بدانیم که هرگز نباید این گله را با گله ای که سالم است و سابقه این بیماری را نداشته ادغام نماییم و پیرو این موضوع باید تخم های بارور گله های جدید را از مراکز مطمئن تهیه نمائیم در کنترل این بیماری نیز باید پرندگان همسن و جوان را از هم جدا نمود و واکسن این بیماری را به بلدرچین ها تزریق شود . اگر در یک مزرعه پرورش بلدرچین بخواهیم این بیماری را ریشه کن کنیم می توانیم تمام گله را از سالن خارج کرده و پس از دوره ضد عفونی کامل گله جدید را وارد نمائیم که این امر به خوبی و راحتی در آن جواب می دهد چون تمام پرندگان معمولاً هم سن هستند و پرنده گرانی هم نیست .
از بابت درمان بیماری می توان از مواد ضد میکروب مانند سولفونامید ها (سولفادی متوکسین ، سولفاتیازول) چه به صورت منفرد و چه به صورت توام با سایر آنتی میکروب ها جهت کاهش شدت و دوره این بیماری استعمال نمود . از برخی آنتی بیوتیک ها نظير اکسی تتراساکلین و انروفلوکسازین و اریترومایسین نیز می توان استفاده نمود فقط همانگونه که در بخش نکات بهداشتی ذکر شده است باید دوره آنتی بیوتیک را کامل طی کنیم زیرا ممکن است بیماری دوباره بروز کند و برخی پرندگان حامل بیماری بمانند.
اپیدمیولوژی بیماری :
اپیدمی این بیماری بصورت جهانی می باشد .
نظرات کاربران
2:27:55 AM