کمبود ویتامین در پرندگان دارای عوارض متفاوتی می باشد. در این مقاله ما قصد پرداختن به عوارض و علائم کمبود ویتامین در بلدرچین و مهم ترین بیماری های که در بلدرچین ایجاد می شود را داریم در مقاله پیشین درمورد انواع ویتامین های مورد نیاز پرورش بلدرچین به طور کامل پرداختیم از جمله ویتامین های مانند A ،E،D، K،  وغیره.

عوارض و علائم کمبود ویتامین A در بلدرچین :

1. بافت پوششی بلدرچین ها دچار خلل و مشکل می شود
2. کاهش قدرت بینایی به ویژه در نور کم
3. بروز ضعف
4. رکورد تخم گذاری و تخم های درشت در بلدرچین ها کاهش میابد
5. به دلیل اختلال در گردش خون پرنده شاهد تلفات در قبل و بعد هچ تخم بلدرچین ها و عوارض شدیدی در جوجه بلدرچین های باقی مانده خواهیم بود که این امر باعث نامرغوبی تخم های نطفه دار بلدرچین ها می شود
6. وجود تخم های دارای لکه های خونی دور از انتظار نیست
7. لاغری و ضعف
8. اسهال
9. افتادگی بال ها و لنگش پا
10. کاهش پیگمای زرد پا و منقار
11. تورم و پیدایش ترشحاتی در چشم و حواشی آن
12. خروج مو کوس از بینی
13. بروز نقرس
14. اختلال در استخوان بندی بلدرچین ها
15. حساسیت مفرط در برابر عوامل بیماریزا
16. کاهش میزان تخم های نطفه دار.

یکی از مهمترین علل این بیماری مصرف خوراک های مانده ویا عدم دسترسی پرنده به خوراک های گیاهی است.

عوارض و علائم کمبود ویتامین E در بلدرچین :

1.  بروز بیماری آنسفالومالاسی در جوجه بلدرچین ها تا قبل بلوغ
2. بروز خیز زیر جلدی
3. دستروفی عضلانی
4. درصد هچ تخم بلدرچین های مادر دچار کمبود بسیار پایین است و یکی از دلایل آن کاهش باروری در جنس نر و ماده بر اثر کمبود این ویتامین است
5. کاهش رکورد تولید تخم به دلیل تخریب اکسیداتیو فولیکول های تخمدان
6. بروز تلفات سنگین در سیکل ابتدایی به علت عدم وجود ویتامین E در زرده و ناتوانی دریافت آن از خوراک
7. حساس شدن شديد بلدرچین ها نسبت به عوامل بیماری زا و پاسخ کند به داروها و افزایش طول درمان و در کنار آن کاهش انتقال پادتن از مادر به جوجه ها
8. همولیز گولبول های قرمز خون بر اثر تخریب اکسیداتیو غشاء سلولی و اکسیداسیون لایه های لیپیدی غشاء سلولی

عوارض کمبود ویتامین D:

1. سبب کمبود کلسیم در استخوان های در حال رشد می شود
2. باعث شکستن مینرال ها در استخوان های در حال رشد می شود که سبب هر دو نرمی خارج از استاندارد استخوان هاست
3. استخوان های بلند در بلدرچین­ها کج می شوند
4. بروز ریکتز
5. مرگ جنین تخم های بارور
6. کاهش مقاومت پوسته تخم بلدرچین­ها از حیث شکستگی
7. کاهش اشتها
8. تلفات سنگین به میزان بیش از ۸۰٪ در ماده ها و بیش از ۱۰٪ در نرها
9. کاهش تولید تخم تا حدود یک چهارم رکورد

این عارضه بیشتر در سالن هایی که فاقد نور مستقیم خورشید و یا فراء بنفش هستند رخ می دهد.

عوارض کمبود ویتامین K:

1. اختلال در لخته شدن خون که سبب خونریزیهای شدید بر اثر حتی جراحات ظریف به وجود می آیند
2. کاهش در پرو ترمیبن خون
3. افزایش مرگ جنین ها در پی کاهش این ویتامین در گله مادر بلدرچین

در این عارضه هم استفاده از برخی آنتی بیوتیک ها و کاهش فلور روده می تواند کاهش ویتامین را سبب شود.

عوارض کمبود ویتامین 1B :

1. کاهش رشد
2. کاهش اشتها
3. مشکل دار شدن متابولیسم هیدرات های کربن
4. از کار افتادن برخی از آنزیم های خاص ۵- اختلال در تنظیم آب بدن حیوان و بروز اسهال
5. بروز اختلالات عصبی و گاهی فلجی موقت
6. هچ جوجه های لرزان و ضعیف که پس از مدتی می میرند
7. تلفات سنگین
8. بی ریخت شدن بلدرچین ها
9. توقف رشد پره در صورت طولانی شدن دوره ی کمبود.

جوجه بلدرچین ها بیش از همه افراد گله نیاز به این ویتامین دارند

عوارض کمبود ویتامین 2B:

1. تاخیر در رشد گله بلدرچین
2. کاهش جذب مواد غذایی خوراک
3. اسهال
4. کج شدگی پاها در جوجه ها به درون ( پیچیدگی پا)
5. اختلال در تولید برخی آنزیم های حیاتی و خاص 6- کاهش هچ در تخم های نطفه دار
6. فلجی جوجه ها در پی جمع شدگی پنجه ها پس از سیکل دوم جنینی

عوارض کمبود ویتامین B6:

1. کاهش رشد
2. کاهش اشتها
3. فلجی
4. اختلال در سیستم های عصبی دوگانه
5. در صورت همراهی با کمبود منگنز می تواند سبب تورم مفاصل خرگوشی پرنده که سبب دررفتگی پا به یک سو است باشد
6. کاهش میزان جذب پروتئین و پیرو آن کاهش پروتئین محصولات
7. آسیب دیدگی کبد و قلب
8. مختل شدن ساختمان چندی از آنزیم ها به دلیل عدم حضور ویتامین در ساختار آن ها
9. افزایش درصد تخم های هچ نشده
10. کاهش شدید تولید تخم
11. بروز حرکات غیر عادی جهشی
12. التهاب پوست
13. افزایش تلفات در جنین بلدرچین ها

در صورتی که پروتئین جیره را بیش از حد بالا ببریم احتمال رخ دادن این عارضه بیشتر است.

کمبود ویتامین B12:

1. کاهش رشد
2. کاهش جذب مواد مغذی خوراک به ویژه پروتئین ها
3. کاهش رکورد تخم گذاری بلدرچین ها در پی طولانی شدن دوره کمبود
4. ادم و تحلیل عضلات در سیکل دوم جنینی
5. تلفات بالا در دوران جنینی و یا جوجگی
6. کم خونی یا آنمی
7. التهاب پوست

عوارض کمبود ویتامین اسید نیکوتینیک :

1. کاهش رشد
2. کاهش رشد پرهای پرنده
3. ایجاد مشکلات پوستی
4. التهاب واولسر مخاط
5. تغییرات ایزو پروسیس مفاصل
6. بروز ضایعه در دستگاه گوارش
7. کاهش رکورد تولید تخم
8. تشکیل پرهای غیر عادی
9. ایجاد خونریزی های زیر پوستی در سیکل 3 جنینی و افزایش مرگ و میر در جنین ها در روزهای ۱۹-۱۵ انکوباسیون ۳
10. بروز تورم و انحنای پا در روزهای ابتدایی.

یکی از دلایل ایجاد آن مصرف خوراک های پروتئینی غیر استاندارد به لحاظ کیفیت و کمبود آمینو اسید تریپتوفان است.

عوارض کمبود ویتامین 9B اسید فولیک :

1. کاهش رشد
2. کاهش تولید تخم
3. اختلال در هچ مناسب تخم ها
4. تلفات بالا در سیکل اولیه جنینی
5. اسهال بر اثر آزردگی روده ها
6. آنمی یا همان کم خونی
7. بی رنگی پرها
8. بروز انحنای پا
9. گاهاً بر اثر مصرف طولانی آنتی بیوتیک ها و از بین رفتن باکتری های مفید روده ایجاد می شود.

عوارض کمبود ویتامین بیوتین:

1. کاهش رشد
2. کاهش رشد پرها
3. بی اشتهایی
4. آماس پلک ها
5. پروسیس
6. کاهش درصد هچ تخم ها
7. در ماتیت در اطراف نوک و پاها
8. تغییر شکل نافرم نوک به سمت پایین به صورت کج
9. کوتاهی غیر استاندارد استخوان ها
10. کاهش توان متابولیکی کربوکسیلاسیون
11. تلفات بالا در سیکل ۱ و ۳جنینی
12. بروز عارضه ی کلیه و کبد چرب

عوارض کمبود سلنیوم:

1. کاهش رشد
2. کاهش تولید تخم
3. بی اشتهایی
4. کاهش رکورد هچ تخم های نطفه دار
5. فلجی در موارد حاد
6. طولانی شدن خونریزی ها
7. خونریزی در سنگدان و عضلات سینه سنین بالا
8. اختلال در تولید مثل
9. کاهش امید به زندگی در گله این عنصر می تواند تا بیماری خیز زیر جلدی را درمان کند و هم در صورت افراط در مصرف مسمومیت ایجاد کند.

عوارض کمبود کلسیم، فسفر، منیزیم:

1. فعالیت برخی آنزیم ها کم می شود
2. بروز ریکتز
3. کاهش مقاومت پوسته تخم ها
4. ایجاد نوعی فلجی خفیف در بلدرچین هایی که در سیستم قفس هستند
5. متابولیسم چربی ها وهیدرات­های کربن تا حدی مختل می شود
6. انعقاد خون طولانی می شود
7. ضربان قلب آنرمال می شود ولی وابسته به سدیم و پتاسیم نیز هست
8. بی اشتهایی و کاهش تولید
9. افسردگی
10. بروز علائم تشنج و عصبی به ویژه در حین بروز استرس
11. کاهش تولید تخم و افزایش تولید تخم های غیر استاندارد و ریز

بالا بودن غیر نرمال کلسیم سبب بروز نقرس و نفروز می شود و بالا بودن غیر طبیعی منیزیم هم باعث اسهال و عوارض سوء در تخم ها می شود

مسئله ی مهم و کلی اینکه باید در تنظیم این سه عنصر با یکدیگر دقت فراوان داشته باشیم زیرا تحت شرایط خاص یکدیگر را خنثی می نمایند.

عوارض کمبود منگنز:

1. کاهش رشد
2. بیریخت شدن استخوان ها به گونه ای که کوتاه و ضخیم می شوند که خود عوارضی چون بد راه رفتن بر اثر جابجایی وتر رادارد
3. کاهش تولید تخم
4. کاهش درصد هچ های سالم
5. عدم فعالیت برخی از آنزیم ها
6. بروز بروزیس
7. علائم عصبی
8. کاهش رکورد تولید تخم
9. کاهش هچ تخم گله های مادر
10. بیش از ۵۰٪ جوجه هایی که با این عارضه درگیر هستند دارای شکلی غیر طبیعی هستند

عوارض کمبود پتاسیم، کلر، پتاسیم

1. مشکل شدن تنفس
2. افزایش حملات قلبی بر اثر ضعف قلب
3. کاهش تولید تخم
4. کاهش مقاومت پوسته تخم­ها
5. بر هم خوردن PH بدن
6. از دست رفتن بیش از حد آب بدن
7. کاهش رشد
8. اسهال
9. نرمی استخوان ها
10. عدم فعالیت بیضه ها و تخمدان ها
11. بالا رفتن غلظت خون
12. سخت تر شدن بافت زیر پوستی
13. کوچکی مفرط حجم و اندازه تخم ها
14. زمینه سازی خود خوری
15. فلجی های متناوب

باید دقت داشت تا از افرط در مصرف این عناصر به شدت بپرهیزیم زیرا سبب آسیت، افسردگی، عدم تعادل، تشنگی مفرط، علائم عصبی و تضعیف قوای عضلانی می شوند.

عوارض کمبود روی:

1. کاهش رشد
2. کاهش پر در آوری و عدم یکنواختی آن ها
3. بزرگی مفرط مفاصل زانوها و کوتاه و ضخیم شدن استخوان های این ناحیه و در نتیجه بد راه رفتن
4. کاهش تولید تخم
5. پوسته شدن بدن به ویژه اندام های فاقد پر مثل پاها
6. اختلال شدید در تکامل فیزولوژیکی جوجه بلدرچین ها
7. حساسیت به حمله عوامل بیماریزا طی دوره طولانی کمبود عنصر
8. سختی تنفس

این عنصر میکرو نیز به افزایش غیر عادی کلسیم حساس است و باید میزان این دو نیز کنترل شود.

عوارض کمبود ید:

1. کاهش رشد
2. گواتر
3. کاهش درصد هچ تخم گله های مادر
4. طولانی تر شدن دوره انکوباسیون
5. افزایش مدت جذب زرده به بیش از 48 ساعت

عوارض کمبود آهن و مس:

1. کاهش رشد
2. کم خونی شدید
3. بروز مشکل در رنگ پرها
4. کاهش رکورد تخم گذاری بلدرچین ها
5. افزایش تخم های لمبه و حجیم باید توجه داشت که در صورت مصرف افراطی مس در جيره بروز حالت زبری و خشنی در سنگدان و حتی بروز مسمومیت هم با مس وهم با آهن وجود دارد از سوی دیگر باید توجه داشت تا حضورآهن در گله هایی که به منظور تخم گذاری نگه داری می شوند بسیار حیاتی تر است زیرا به همراه تخم دفع می شود.
6. در کل این دو عنصر مکمل یکدیگرند زیرا در صورت عدم وجود مس آهن جذب کبد می شود و آنمی بروز می­کند.

این تجربه است که کمک می کند در هر تجارتی موفق شوید، ما بدون هیچ چشم داشتی تجربه خود را در اختیار شما خواهیم گذاشت
گروه تولیدی پژوهشی نیازی