برای مراقبت از سنجاب ها را می توان در یک جایگاه مناسب هم در داخل خانه و هم در خارج خانه نگهداری نمود. با شروع فصل سرما سنجاب هایی که بیرون از خانه نگهداری می شوند، به خواب زمستانی خواهند رفت. همچنین آموزش دادن سنجاب کار راحتی نیست و نیاز به تکرار و تداوم در آموزش و صبوری است. همه سنجاب ها آموزشی را که همراه با جایزه باشد دوست دارند و بهتر است جایزه چیزی باشد که سنجاب از خوردن آن لذت ببرد مانند دانه آفتابگردان، بلوط، بادام زمینی و یا جیرجیرک و ملخ که سنجاب عاشق آنهاست. در این مقاله به مراقبت و نظافت از سنجاب و نحوه آموزش دادن به آن ها را بررسی می کنیم.

مراقبت از سنجاب

جایگاه

شرایط رفاهی باید به شکلی باشد که سنجاب به راحتی بتوانند به دور از جنگل به زندگی خود ادامه دهد. پیش از زمستان خوابی، آنها غذاها را انبار می نمایند. در جایگاه های خارج از خانه در زمین باید یک سد مکانیکی (مانند دیوار بتونی) برای پیشگیری از فرار حیوان از زمین فراهم نمود. اگرچه در حیات وحش، سنجاب ها زیر زمین را حفر می کنند، استفاده از یک آشیانه چوبی که پر از کاه و کلش باشد باعث خشنودی و آسودگی حیوان خواهد شد. یک سنجاب به بیش از یک آشیانه چوبی نیاز دارد.

علیرغم چثه کوچک، سنجاب­ها به فضای باز نیاز دارند. ارتفاع جایگاه بسیار مهم است زیرا این موجود می پرد و از درختان بالا می رود. چنانچه سنجاب ها را در یک قفس کوچک نگهداری نمایید، سنجاب شما از بروز رفتارهای طبیعی خود منع خواهد شود و باعث فراهم آمدن یک شرایط استرس زا و بروز بیماریهای مختلف در آن خواهد شد. مراقبت ویژه ای برای اطمینان از سالم بودن توری و مجاری یا راه های فرار ظریفی در محل­های اتصالی بین توری و کف قفس بایستی وجود داشته باشد. سنجاب ها به راحتی می توانند چنین مجاری را با فشار دادن یا کشیدن بزرگتر نموده، راه فراری برای خود پیدا نمایند.

نظافت سنجاب

سنجاب ها حیواناتی تمیز هستند. آنها یک مکان ویژه ای را در قفس برای مدفوع یا ادرار استفاده خواهند نمود. این محل باید به طور مرتب تمیز شود. آشيانه سنجاب را به طور مرتب کنترل نمایید تا از تخمیر و گندیدن مواد غذایی در آن جلوگیری نمایید. تعداد دفعاتی که لازم است قفس تمیز شود، بستگی به تعداد سنجاب هایی موجود در قفس و نوع مواد بستر دارد. اگر یک سنجابی در یک قفس وسیع نگهداری شود، یک بار در هفته نظافت قفس کافی است اما اگر تعداد بیشتری در یک قفس کوچک نگهداری شوند، باید تعداد دفعات نظافت بیشتر شود. انجام این کار، در موقع شب که سنجاب­ها خوابیده اند آسانتر است. از آشفته کردن بیش از حد سنجاب ها در حین نظافت بایستی اجتناب شود.

در نظافت سنجاب حتی الامکان سعی شود موقع تعویض مواد تشکیل دهنده بستر از تخریب لانه­ای که سنجاب برای خواب خود ساخته است، جلوگیری شود. ماهی یکبار ضدعفونی کردن قفس توصیه می شود. برای ضدعفونی قفس از آب داغ به همراه مواد ضدعفونی کننده یا پاک کننده غیرسمی استفاده نمایید. استفاده از ضدعفونی کننده هایی مانند ترکیبات فنله، دتول، فرمالین و ساولون ممکن است برای حیوان حساسیت زا بوده و عوارض خطرناکی به دنبال داشته باشد.

القا فعالیت

تکرار سیكل فعالیت، در سنجاب می تواند به صورت عادت در آید که این تنوع رفتاری را برای حيوانات نگهداری شده در قفس بایستی القاء نمود. برای مثال، سنجابی که درون یک قفس در داخل منزل نگهداری می شود می تواند به نزدیک پنجره منتقل شود و پس از مدت مشخصی به جای قبلی بازگردانده شود.

آشنایی

معمولاً سنجاب ها رفتار دوستانه ای از خود به نمایش می گذارد و معمولا جابه جایی و در دست گرفتن آنها راحت است اگر چه ممکن است وقتی شما نزدیک می شوید، خجالتی باشند و خودشان را پنهان نمایند. سنجابی که در لانه اش قرار می گیرد پیش از جابه جایی و بلند نمودن آن باید چندین ساعت به کاوش و بررسی لانه جدیدش بپردازد. در برخورد اول با حیوان نباید با حرکات سریع دست به آن نزدیک شد و باعث ترس آن شوید، بلکه باید دست را به آرامی وارد قفس نموده و به نحوی عمل نمائید که سنجاب دست را ببیند و حتی اگر لازم شد دست را بو نماید و سپس می توان به آرامی دست را به سنجاب نزدیک نمود. اگر حیوان به شدت ترسیده به نظر برسد، باید او را یک یا دو روز تنها گذاشت. کسی که از حیوان مراقبت می نماید، باید کمی سبزیجات تازه، هویج یا سیب به حیوان بدهد تا او از حالت ترس و خجال بیرون بیاید. اگر همچنان حیوان خجالت می کشید باید مواد غذایی در قفس قرار داده شود. پس از مدتی که به حیوان غذا داده شود، حیوان غذا را از دست صاحبش می گیرد. گاهی بلند کردن حیوان و ناز و نوازش کردن آن کمک می نماید که حیوان بر ترس خود غلبه نماید.

آموزش دادن سنجاب

در آموزش دادن سنجاب ها نحوه دادن جایزه نیز به آن ها بسیار مهم است. در آموزش دادن سنجاب مثلاً می توان بلوط را در دست گرفت و جلوی سنجاب نگهداشت و وقتی حیوان خواست آن را بگیرد و بخورد بلوط را از آن دور نمائید به طوری که دست در قفس حرکت کند و حیوان نیز به دنبال بلوط با دست شما حرکت نماید. در این زمان کلمه “بیا با بگیر” اگر به صورت مداوم توسط صاحب حیوان تکرار شود و چند روز ادامه داشته باشد بعدها در صورتی که حتی بلوطی در دست شما نباشد و فقط با تکرار کلمه دست را در قفس حرکت دهید، سنجاب به دنبال دست شما حرکت خواهد نمود. و حتی می توان با تکرار مداوم و آهسته اسم حیوان آن را به سمت خودتان راهنمایی نمائید و وقتی که به شما نزدیک شد یک خوراکی به عنوان جایزه به او بدهید، این کار باعث می­شود که حیوان اسم خودش را نیز یاد بگیرد و هر گاه او را صدا می زنید به سمت شما حرکت کند ولی سعی نمائید همیشه پس از انجام دستور خواسته شده توسط سنجاب به او یک جایزه دهید تا حیوان از یادگیری خود خشنود شود.

مواد خوراکی

سنجاب­ها بصورت طبیعی میل به جمع آوری غذا دارند. آنها غذا را در گونه های خود جمع نموده و در محلی انبار می نمایند. مواد فسادپذیر باید از قفس حذف شوند چون باعث بیماری حیوان خواهند شد. هر نوع غذای نرم که باقی می ماند باید سریعاً از قفس خارج شود پیش از آنکه فاسد شود. خوردن غذای فاسد می تواند حیوان را از غذا خوردن بیاندازد و باعث بروز اسهال شود.

غذا و مواد تشکیل دهنده بستر حیوان بایستی به دقت ذخیره شوند تا از آلودگی به وسیله حیوانات دیگر با حشرات جلوگیری بعمل آید. بطری های آب بایستی هفته ای یکبار شستشو و ضدعفونی شوند. هر روز آب آن تعویض شده و به خوبی شسته شود و حتی الامکان از مواد شوینده استفاده نگردد زیرا باقیمانده های آن وارد آب شده و موجب بیماری حیوان خواهد شد.

مواد جویدنی

همچنین مهیا نمودن لوازم برای حیوان که آنها را بجود، حیاتی می باشد. سنجاب ها دوست دارند تا از دندان­هایشان استفاده نمایند. بیسکویت های آماده و شاخه های درخت بید یا میوه جات برای این هدف ایده آل هستند. شاخه های درختان (سمپاشی نشده) برای جویدن ضروری هستند برای اینکه سنجاب ها بتوانند رشد مداوم دندان هایشان را در اثر ساییدن تمیز و آراسته نگه دارند و از رشد بیش از حد آنها جلوگیری نماید. زیرا رشد بیش از حد دندان ها سبب اختلالات دهانی و بد بسته شدن دهان می شوند. همچنین جهت این عمل (ساییدن دندان)، از استخوان های پخته شده می توان استفاده نمود.

لوازم بازی

سنجاب ها حیوانات کنجکاوی هستند که هر چه در قفس در اختیار آنها قرار داده شود را بازرسی می نمائید. یک تکه چوب، شاخه میوه و تکه ای از چوب بید و یا سنگ های طعم دار همگی امکانات جالبی برای جا دادن در قفس می باشند.

قرنطینه

هرگز حیوانات جدید را بدون قراردادن آنها در اتاق قرنطینه به مدت ۳ هفته به کلونی خود وارد نمائید. حیواناتی که نشانه های بیماری را از خود بروز می دهند را بایستی هرچه سریعتر از کلونی جدا نمود و نزد دکتر دامپزشک برد.

این تجربه است که کمک می کند در هر تجارتی موفق شوید، ما بدون هیچ چشم داشتی تجربه خود را در اختیار شما خواهیم گذاشت
گروه تولیدی پژوهشی نیازی