تاکنون بیش از ۱۱۵۳ نژاد بز در سازمان کشاورزی و تغذیه در سازمان ملل متحد لیست شده است. براساس اطلاعات این سازمان، بیش از ۸۵۰ میلیون بز در جهان وجود دارد که بیش از ۹۵ درصد آنها در کشورهای در حال توسعه وجود دارند. از کل این جمعیت، آسیا دارای بیشترین سهم به میزان 3/65 درصد و پس از آن آفریقا به میزان 2/29 درصد و در نهایت آمریکای مرکزی با 39/1 درصد می باشد. اروپا دارای بیشترین ذخیره ژنتیکی بز (۳۳ درصد) است اما تنها ۶ درصد از جمعیت بزهای جهان در این ناحیه وجود دارند. در کشورهای توسعه یافته ۳۱ درصد از بزها شیری هستند در حالی که در کشورهای در حال توسعه، جمعیت بزهای شیری ۱۹ درصد از کل بزها می باشند. بنابراین می توان نتیجه گرفت که بیشتر بزها در ابتدا براساس گوشت شان ارزش گذاری می شوند. در پست های قبلی با انواع نژاد گوسفند آشنا شدیم در ادامه به معرفی و شناخت انواع نژاد بزهای شیری ، بز سانن و بز آلپاین می پردازیم.

نژادهای بز

نژاد و تعداد آنها

بسیاری از نژادهای سنتی در کشورهای صنعتی و همچنین نژادهای بومی در کشورهای در حال توسعه توسط نژادهای تجاری جایگزین شده اند. براساس اطلاعات جدید سازمان کشاورزی و تغذیه، ۱۱۵۳ نژاد بز در جهان وجود دارد.

نژادهای بز معمولاً براساس منشأ جغرافیایی، ناحیه، تولید و یا قدشان در محل جُدوگاه طبقه بندی می شوند. برخی طبقه بندی ها شامل شکل و اندازه شاخ و نیز تولید شیر و شرایط جغرافیایی می باشد، در حالی که سایر شیوه های طبقه بندی شامل سطح تولید، پراکندگی، ویژگی های ظاهری و پوشش بدنی آنها می باشد.

در کشورهای توسعه یافته، نژادهای بز براساس میزان تولید و تکثیرشان طبقه بندی می شوند. به هر حال در این فصل استفاده از بز و فراوردهای تولیدی به عنوان اساس طبقه بندی استفاده شده است.

نژادهای شیری

بزهای نژاد شیری به دلیل داشتن حجم بالای شیر و نیز درصد چربی بالا در شیر انتخاب شده اند. این نژادها از نظر ظاهری دارای جثه بزرگی می باشند. کیفیت شیر در این نژادها به نحوی است که برای تولید پنیر مناسب می باشد. بزغاله زایی زیاد و کوتاه بودن طول دوره رشد یکی دیگر از اهمیت های اقتصادی این نژادها می باشد. مهم ترین نژادهای بزهای شیری در این بخش ذکر شده اند.

آلپاین

نژاد آلپاین دارای توانایی بالا برای تولید شیر می باشد. این نژاد به عنوان آلپاین فرانسوی نیز شناخته شده است. نژاد آلپاین از کوه های آلپ منشأ گرفته است. این نژاد از نظر جثه متوسط تا بزرگ می باشد. وزن بالغ در این نژاد ۵۷ کیلوگرم است. از لحاظ ویژگی ظاهری، بزهای آلپاین دارای الگوها و رنگ­های متنوعی می­باشند اما بیشتر به رنگ­های سیاه، سفید و قهوه ای دیده می شوند. چربی شیر در این نژاد به طور متوسط 5/3 درصد می باشد. از نظر چرخه تولیدمثلی، این نژاد دارای تولیدمثل فصلی است.

آپنزیل

از نظر ویژگی های ظاهری، این نژاد جزء نژادهای سفید یکدست است که دارای موهای با اندازه متوسط می­باشد. این نژاد دارای بدنی قوی است و اندام های حرکتی قدرتمندی دارد. بدن این حیوان عریض است و عرض آن نسبت به نژادهای مثل سانن بیش تر می باشد. ارتفاع بدنی بزهای نر نژاد آپنزیل حدود ۷۵ تا ۸۵ سانتی متر و ماده ها ۷۰ تا ۸۰ سانتی متر می باشد. وزن حیوان نر به طور متوسط ۶۵ کیلوگرم و ماده ۴۵ کیلوگرم می باشد.

از نظر پراکندگی این نژاد در ایالت آپنزیل و سنت گالن دیده میشود. هم چنین در ایالت زوريخ نژاد زوریخ دیده می­شود که ترکیبی از آپنزیل و سانن می باشد. از نظر خصوصیات شیردهی، نژاد آپنزیل در طول ۲۷۰ روز، ۷۰۰ تا ۸۰۰ با میزان چربی متوسط 9/2 درصد و پروتئین 7/2 درصد تولید می کند. مقدار تولید شیر به نحوه مراقبت از دام نیز بستگی دارد.

آرگنتای اتنایی

آرگنتا سویه ای از بزهای شیری است که از مناطق اطراف مونت اتنا در سیسیل غربی منشأ گرفته و در استان­های کاتانیا، مسينا، اِنا و پالرمو پرورش یافته است.

منشأ اصلی این نژاد به درستی مشخص نشده است و امروزه جز نژادهای کمیاب می باشد. نام این نژاد (در معنی به نام نقره ای است) به ویژگی­های رنگ مویی آن برمی گردد که به صورت سفید مخلوط با سیاه – خاکستری می­باشد.

نژاد آرگنتا از ابتدا با هدف تولید شیر پرورش داده می شده است و برای تولید پنیر سنتی در سیسیل غربی کاربرد دارد.

بلژین فان

این نژاد از نظر شجره نامه به کامویس کالرد برمی گردد. از نظر ظاهری، نژادی است شاخ دار که به رنگ های قهوه ای و سیاه دیده می شود و دارای پوست سیاه می باشد. بزهای بالغ نر این نژاد، به طور متوسط ۶۵ کیلوگرم و ماده ها ۶۰ کیلوگرم وزن دارند. ارتفاع بدن نرها به طور متوسط ۸۱ سانتیمتر و ماده ها به طور متوسط ۷۱ سانتی متر است. این نژاد شبیه به نژاد اُبرهاسالی در آمریکا می باشد.

بوتد

این نژاد در گذشته در مناطق مرتفع سنت گالن پرورش می یافته است. تا دهه ۱۹۲۰ این نژاد، به عنوان یک نژاد هدفمند بود اما در دهه ۱۹۸۰ رو به انقراض رفت. منطقه ای که هم اکنون بیشترین میزان تجمع از این نژاد را دارد غرب سوییس است.

از نظر خصوصیات ظاهری این نژاد قوی هیکل و بسیار با نشاط است. نژاد بوتد تنها برای تولید شیر مورد استفاده قرار نمی گیرد و برای پرورش در مناطق مختلف جغرافیایی بسیار مناسب می باشد. این نژاد دارای شاخ بوده و به رنگ­های خاکستری- قهوه ای تا قرمز تیره – قهوه ای همراه با لکه های سیاه یا قهوه ای (پاهای قهوه ای یا سیاه) دیده می شود. بزهای بوتد دارای ریش­های بلند و موهای بلند در ناحیه کمر و نیمه انتهایی بدن می باشند که رنگ موهای این نواحی عموماً تیره تر یا روشن تر از پوشش سایر نقاط بدن است.

مهم ترین هدف از پرورش این نژاد جلوگیری از انقراض آن می باشد، با این منظور که بتوان از این نژاد به عنوان یک دام مفید برای تولید شیر، گوشت و پشم استفاده کرد.

آلپاین بریتانیایی

این نژاد در دهه ۱۹۰۰ در بریتانیای بزرگ گسترش و توسعه پیدا کرده است. این نژاد اولین بار در سال ۱۹۵۸ وارد استرالیا شد.

از نظر ظاهری الپاین بریتانیایی دارای قامتی بلند و زیبا است. این نژاد با درجه حرارت محیط تطابق دارد اما رطوبت بالا سبب کاهش عملکرد این نژاد می شود. بزهای ماده آلپاین بریتانیایی تولید شیر بالایی دارند و میزان متوسط چربی شیر آنها ۴ درصد می باشد. میزان شیردهی این نژاد در زمستان زیاد است. رنگ سیاه با علامت های سفید، رنگ معمول این نژاد است.

شورت هیر قهوه ای

این نژاد فاقد رنگ واحد می باشد. اما بیشتر مواقع قهوه ای براق تا سفید است. این نژاد در شمال و غرب جمهوری چک پراکنده شده است. از نظر ظاهری دارای موهای کوتاه و براق و دارای رنگ زرد سیر تا قهوه ای تیره در پوشش بدن و ناحیه صورت می باشد. ویژگی متمایز کننده ی این نژاد خطوط سیاه رنگی است که در پشت تا نوک دم کشیده شده است. شکم، ساق پا و سم به رنگ سیاه هستند و گوش های این نژاد راست و عمودی می باشد. این نژاد در بیشتر موارد بدون شاخ می باشد.

وزن متوسط جنس ماده در این نژاد ۵۴ تا ۶۴ کیلوگرم و ارتفاع بدن ۷۵ تا ۸۵ سانتی متر است. در مورد جنس نر این نژاد وزن متوسط ۶۴ تا ۸۶ کیلوگرم و ارتفاع بدن ۸۰ تا ۱۰۲ سانتی متر است. اولین زایش این نژاد در سن ۱۲ تا ۱۵ ماهگی می باشد.

کامویس کالرد

این نژاد جزء نژادهای شیری و گوشتی است. نژاد کامویس کالرد در سویس یافت می شود و جزء بزهای کوهستانی است. این نژاد دارای رنگ قهوه ای می باشد و در صورت و پشت دارای خطوط سیاه رنگ است. ساق پا در این نژاد سیاه رنگ می باشد. این نژاد می­تواند دارای شاخ یا بدون شاخ باشد. برخی نژادهای از قبیل بلژین فان، ایمپرودفان آلمانی و آبرهاسالی از این نژاد منشأ می گیرند.

لندریس دانمارکی

نژاد لندریس دانمارکی از بزهایی منشأ گرفته است که در دانمارک به صورت باستانی و قدیمی زندگی می­کردند. در ابتدای قرن بیستم تلاقی هایی بین این نژاد بزهای منطقه ژرمن هارز و سانن انجام شد. پس از جنگ جهانی دوم تعداد بزهای این نژاد به سرعت کاهش پیدا کرد و یک گروه از جمع آوری کننده های این نژاد، حیوانات باقی مانده از نژاد مربوطه را جمع آوری و نگهداری کردند. در سال ۱۹۹۹ تنها ۱۷ رأس بز نر و ۳۰ رأس بز ماده از این نژاد به ثبت رسید اما در حال حاضر حدوداً ۱۰۰ رأس بز نر و ۳۰۰ رأس بز ماده از این نژاد وجود دارد. برخی پرورش دهنده های این نژاد، گروه­های کوچکی از بزهای لندریس دانمارکی را برای مصرف شیر، پنیر و گوشت نگهداری می کنند. میزان تولید شیر این نژاد حدوداً ۸۰۰ لیتر در سال می باشد.

این نژاد دارای موهای بلند می باشد که در زمستان ضخامت آنها بیشتر می شود تا بتوانند دام ها را در برابر شرایط بد آب و هوایی محافظت کنند. بسیاری از اعضای این نژاد شاخ دارند اما گونه های بدون شاخ هم در بین آنها دیده می­شود. تنوع رنگی وسیعی از این نژاد وجود دارد و رنگ­های زیر از این نژاد به ثبت رسیده اند.

1. بزور: بدن قهوه ای با شکم سفید و علامت های سفید و سیاه بر روی صورت و پاها.
2.  بزور سیاه: بدن سیاه با شکم سفید و علامت های سفید بر روی صورت و پاها.
3. کالر هارز: بدن خرمایی با شکم سیاه و علامت های سیاه بر روی صورت و پاها.
4. سیاه.
5. ابلق (سیاه و سفید و یا قهوه ای و سفید).
6. سفید

دان

نژاد دان در سال های ۱۹۳۳ تا ۱۹۳۴ کشف شد و به دلیل موقعیت جغرافیایی دان نام گرفت چرا که محل سکونت این نژاد رودخانه دان و حواشی آن بوده است. بزهای دان دارای اندازه بدنی متوسط هستند و از وضعیت خوبی برخوردارند. پوشش پشمی این نژاد در ناحیه گردن و شکم مناسب می باشد. جنس نر این نژاد از ماده ها بزرگتر و وزن زنده بیشتری دارند. وزن متوسط یک بز نر بالغ نژاد دان ۷۰ کیلوگرم می باشد (دامنه بین ۶۵ تا ۸۵ کیلوگرم). شکل بدن نرها نسبتاً گرد است و اسکلت بدن آنها از ماده ها بزرگتر است. شاخ ها بزرگ و دارای شکل های مختلفی هستند. ناحیه پشت در نرها دراز، مستقیم و عمیق تر از ماده ها می باشد. وزن زنده یک بز ماده بالغ ۳۶ کیلوگرم است (بین ۳۵ تا ۴۰ کیلوگرم). وزن بزغاله ها در هنگام تولید ۲ کیلوگرم، در زمان از شیر گیری ۱۴ کیلوگرم، در سن 5/1 سالگی ۲۷ کیلوگرم و در 5/2 سالگی ۳۰ کیلوگرم می باشد. رنگ غالب در این نژاد سیاه رنگ است اما رنگ سفید هم گاهی در بین آنها دیده می­شود.

در بز ماده بالغ، ارتفاع بدن از ناحیه بین دو کتف 3/60، ارتفاع در ناحیه ساکروم 1/62، طول بدن 5/64 و عمق سینه 7/30 سانتی متر می باشد. نژاد دان در بین سایر نژادهای شیری بیشترین میزان تولید پشم را دارد. مقدار متوسط تولید پشم در ماده ها ۵۰۰ گرم (بین ۳۳۰ تا ۱۴۳۰ گرم) و در نرها ۱۱۶۰ گرم (بین ۵۵۰ تا ۱۶۰۰ گرم) است. پشم این نژاد ضخیم است. نژاد دان جزء نژادهای شیری آرام می باشد. میزان تولید شیر در این نژاد در یک دوره ۵ ماهه به طور متوسط ۱۳۰ تا ۱۴۰ لیتر می باشد. شیر این نژاد از نظر مقدار چربی قابل توجه و به طور متوسط 6/4 درصد (بین 3/3 تا 2/8 درصد) است. در روز اول پس از بزغاله زایی میزان چربی شیر آغوز ۷ تا ۱۲ درصد می باشد.

باروری نژاد دان بسیار بالا بوده و میزان متوسط بزغاله زایی ۱۴۵ تا ۱۵۰ رأس بزغاله به ازای هر ۱۰۰ رأس بز ماده است. پوست این نژاد برای تولید کفش­هایی با کیفیت پائین مورد استفاده قرار می گیرد. بزهایی از این نژاد که در فصل پاییز ذبح میشوند دارای پوست با کیفیت بالاتری می باشند که به دلیل ساختار پشم در این فصل است و به عنوان ماده اولیه برای صنعت خزسازی استفاده می شود.

مهم ترین اقدامی که در رابطه با محافظت از نژاد دان انجام شده است، مزرعه جمع آوری این نژاد تحت عنوان سوتلی پوت است که در منطقه وولگوگراد قرار دارد. در اول ژانویه ۱۹۸۴ این مزرعه دارای ۶۵۰۰ رأس بز بود که از نظر تولید و کیفیت پشم در سطح بالایی قرار داشت.

لندریس هلندی

این نژاد یکی از اصیل ترین نژادهایی است که در هلند یافت می شود. این نژاد بسیار شبیه به سایر لندریس­های اروپایی در ناحیه جنوب است که تاکنون در اسکاندیناوی و یا بریتانیا یافت شده است. این نژاد دارای اندازه­ای متوسط، شاخ و موهای بلند می باشد. این نژاد به تمام رنگ­ها دیده می شود به جز رنگ هایی که در نژاد توگنبرگ هلندی وجود دارد. در سال ۱۹۵۸ جمعیت این نژاد رو به انقراض رفت و کاهش پیدا کرد تا حدی که تعداد این نژاد به ۲ رأس کاهش یافت. این دو رأس با سایر نژادهایی که شباهت بسیار بالایی به این نژاد داشتند تلاقی داده شدند تا حدی که جمعیت این نژاد به بیش از ۱۰۰۰ رأس رسید.

گیر کنتاتا

این نژاد از شهر آگری جنتو در سیسیل منشأ گرفته است و در گذشته در این مکان بیش از ۳۰۰۰۰ رأس بز از این نژاد زندگی می کردند اما امروزه در حال انقراض هستند. این نژاد شاخ­دار و دارای شاخ های مارپیچی بوده و ریش­های بلندی دارد. رنگ پوشش اولیه این نژاد سفید رنگ است و موهای خاکستری- قهوه ای در اطراف سر و ناحیه گلو دیده می شود. تولید شیر در این نژاد بالا و کیفیت آن نیز مطلوب است.

ارتفاع بدن نرها در این نژاد ۷۰ سانتی متر و وزن بالغ آن ۶۵ کیلوگرم است. در ماده ها وزن بالغ ۳۵ کیلوگرم و مقدار تولید شیر آن به طور متوسط ۴۰۰ کیلوگرم می باشد.

گرنزی طلایی

این نژاد، نژاد کمیابی است از مجمع الجزایر شانل در سواحل بریتانیا منشأ گرفته است این نژاد از نژادهای محلی آنگلو نوبین و سوییسی منشأ گرفته است. این نژاد برای تولید شیر نگهداری می شود. مقدار تولید شیر در نژاد گرنزی طلایی پائین است اما محتوای چربی و پروتئین آن بالا می باشد. شیر این نژاد بیشتر برای تولید پنیر مورد استفاده قرار می گیرد.

رنگ این نژاد متنوع است و از کرم تا قهوه ای دیده می شود. نژاد گرنزی طلایی بدون شاخ است اما جنس نر آن گاهی شاخ دار می باشد.

جامناپری

نژاد جامناپری نژادی شیری و گوشتی است که از هندوستان و پاکستان منشأ می گیرد.

این نژاد از نام رودخانه جامناپر در اوتار پرادش هند گرفته شده است. نژاد جامناپری یکی از اجداد نژاد نوبین آمریکایی می باشد. تنوع رنگی زیادی در این نژاد وجود دارد اما رنگ بارز آن سفید با لکه های شرابی در قسمت سر و گردن می باشد. بینی نژاد جامناپری حالت محدب دارد که سبب می شود ظاهر طوطی شکل داشته باشد. گوش های این نژاد بلند و افتاده است و حدود ۲۵ سانتی متر طول دارد. هر دو جنس این نژاد، شاخ دار هستند. در جنس ماده پستان ها گرد است و سر پستانک ها حالت مخروطی دارند. این نژاد در طول زمستان در ۹۰ درصد زمان خود در حال چرا هستند. در حالی که این زمان در تابستان به ۵۵ درصد می رسد.

اولین سن آبستنی در این نژاد ۱۸ ماهگی است و در صد باروری این نژاد نزدیک به ۹۰ درصد است. سه قلو و چهار قلوزایی در این نژاد معمول است.

کیندر

این نژاد اولین بار در اسنودیش در واشنگتن یافت شد. شیر این نژاد دارای طعم و کیفیت بسیار مطلوب می­باشد. تولید پایه در این نژاد ۶۸۰ کیلوگرم در ۳۰۵ روز می باشد. این نژاد در ۶ ماهگی قادر به تولید ۷۸۵ کیلوگرم شیر با میزان چربی ۵۲ کیلوگرم می باشد. در هنگام تولد وزن بزغاله حدوداً 8/1 تا 3/2 کیلوگرم است. سرعت رشد در این نژاد بالا بوده و به اندازه 2/3 کیلوگرم در ماه می باشد.

لامانچا

این نژاد در ایالات متحده آمریکا پرورش داده می شود و از تلاقی بین نژادهای اسپانیایی و سایر نژادها منشأ گرفته است. نژاد لامانچا جزء نژادهای با گوش های کوتاه می باشد که سبب متمایز شدن این نژاد از سایر نژادها شده است. حداکثر طول گوش های این نژاد 54/2 سانتی متر است و دارای میزان کمی غضروف می­باشد. موهای این نژاد کوتاه و براق می باشد و داشتن هر ترکیب رنگی از این نژاد قابل قبول است. در این نژاد به دلیل داشتن گوش های کوتاه، استفاده از پلاک های گوش رایج نیست و بیشتر نصب پلاک شناسایی بر روی دم آنها انجام می گیرد.

دارف نیجریایی

دارف نیجریایی یک نژاد شیری کوچک جثه است که از غرب آفريقا منشأ گرفته است. در گذشته این نژاد از طریق کشتی به آمریکا انتقال داده می شد و به عنوان غذا برای گربه سانان بزرگ مثل شیر مورد استفاده قرار می گرفت. این نژاد دارای قامت کوتاهی است و به راحتی نگهداری می­شود. ارتفاع استاندارد این نژاد باید بین ۴۳ تا ۴۸ سانتی متر در ناحیه کتف باشد. این نژاد به رنگ های سفید، سیاه، قرمز و کرم دیده می شود. گاهی ممکن است دارای لکه های سفید بر روی گوش ها باشد. حیوانات این نژاد شاخدار هستند و در بیشتر مواقع توسط پرورش دهندگان شاخ بری می شوند. این نژاد می تواند دارای فعالیت تولیدمثلی در طول سال باشد، طول دوره آبستنی در این نژاد ۱۴۵ روز می باشد و دو قلو، سه قلو و چهار قلوزایی در این نژاد رایج است. پرورش دهندگان به روش های مختلفی از جمله با بطری به بزغاله ها شير می دهند. برخی پرورش دهندگان به بزها اجازه می دهند تا از بزغاله ها نگهداری کنند. بزغاله های این نژاد بسیار پرتحرک بوده و در مدت کوتاهی پس از تولد می­توانند بایستند و راه بروند. پس از یک تا دو روز بزغاله ها قادر به پریدن می باشند. بزغاله ها تمایل زیادی برای دویدن و بالا رفتن از ارتفاعات دارند. در مورد بزعاله های بدون مادر، بهتر است تا با بطری شیر داده شوند و استفاده از جایگزین شیر گوساله راهی برای غذا دادن به این بزغاله هاست. میزان تولید شیر در این نژاد نسبت به جثه آنها قابل توجه می باشد. مقدار تولید شیر به طور متوسط ۹۰۰ تا ۲۷۰۰ گرم در هر روز می باشد. شیر این بز دارای چربی بالایی است و برای ساختن پنیر و صابون کاربرد دارد.

نوبين

این نژاد جزء بزهای اهلی محسوب می شود. نژاد نوبین از ادغام نژادهای خاورمیانه و شمال آفریقا در بریتانیا گسترش پیدا کرده است. این نژاد دارای یکسری ویژگی­های شناخته شده مثل گوش های بزرگ و آویزان و بینی رومی می باشد. نژاد نوبین قادر به زندگی در آب و هوای گرم می باشد و نسبت به سایر نژادهای شیری فصل جفت گیری طولانی تری دارد. چربی شیر در این نژاد بالا بوده اما مقدار تولید شیر آن نسبت به سایر نژادها کمتر می باشد.

نژاد نوبین دارای جثه بزرگی می باشد و حداقل وزن بزهای ماده ۶۱ کیلوگرم و بزهای نر ۷۹ کیلوگرم است. حداقل ارتفاع قد در این نژاد ۷۶ سانتی متر برای بزهای ماده و ۹۰ سانتی متر برای بزهای نر می باشد. این نژاد شاخدار است و در سن دو هفتگی شاخ بری صورت می گیرد. از نظر رنگ بدن، این نژاد می تواند دارای هر رنگی باشد. این نژاد نسبتاً اجتماعی و پر سر و صدا می باشد. شیر این نژاد دارای کیفیت بالا و مقدار چربی بالا است. چربی شیر در این نژاد می تواند ۵ درصد و یا بیشتر باشد.

اُربیکا

این نژاد برای اولین بار در ایتالیا یافت شده است و جزء نژادهای شیری می باشد. اربیکا از نظر اندازه دارای جثه متوسط می باشد و وزن بالغ نرها به طور متوسط ۱۸۰ کیلوگرم و ماده ها ۶۵ کیلوگرم می باشد. هر دو جنس در این نژاد دارای شاخ های بلند و گوش های ایستاده هستند. این نژاد دارای موهای بلند و براق می­باشد و دامنه رنگی پوشش در این نژاد از خاکستری تا بنفش و کرم رنگ است.

پی کاک

در رابطه با منشأ این نژاد اطلاعات کمی وجود دارد. نیمه جلویی بدن در این نژاد به رنگ سفید همراه با سیاه و در موارد کمیاب کاملاً سیاه می باشد. داخل گوش و اطراف دهان در این نژاد تیره است. پوشش این نژاد دارای اندازه ای متوسط و ظریف می باشد. در صورت بزهای نژاد پی کاک نقطه های تیره دیده می شود و خطهای تیره از پایه شاخ تا قسمت چشم و بینی کشیده شده است. از نظر میزان تولید شیر، این نژاد مشابه سایر نژادهای کوهستانی می باشد و میزان تولید گوشت نیز در این نژاد بالا می باشد.

ساردا

نژاد ساردا از تلاقی بین نژادهای مختلف ایتالیایی منشأ گرفته است. این نژاد دارای اندازه بدنی متوسط است. جنس نر این نژاد ۶۰ کیلوگرم و جنس ماده ۵۰ کیلوگرم وزن دارد. از لحاظ ظاهری گردن این نژاد بلند است و عمق سینه آنها زیاد می باشد. جنس ماده این نژاد دارای پستان های تکامل یافته ای می باشد. میزان تولید شیر در این نژاد زیاد بالا نیست و حدوداً ۱۸۰ تا ۲۱۰ کیلوگرم در سال می باشد. این نژاد به شرایط مختلف محیطی مقاومت بالایی دارد و در شرایط طبیعی وحشی و نیمه وحشی به خوبی زیست می کند.

دارادین پانا

این نژاد از پاکستان منشأ گرفته و دارای اندازه بدنی بزرگ است. نژاد دارادین پانا دارای موهای بلند و شاخ­های پیچ خورده است. جنس ماده این نژاد بافت پستانی تکامل یافته ای دارد. میزان تولید شیر در این نژاد 5/2 کیلوگرم در روز می باشد.

سانن

منشأ این نژاد از درهای در سوییس به نام سانن است. این نژاد شیر فراوانی تولید می کند که چربی آن حدود ۳ تا ۴ درصد می باشد. رنگ این نژاد کرم و سفید است و اغلب سفید می باشد و ممکن است در برخی از آنها نقاط کوچک رنگی روی پوست دیده شود. گوش های آن ها حالت ایستاده و محکم دارد. صورت آنها حالت کشیده دارد. این نژاد به نور خورشید حساس است و بهترین عملکرد آن در آب و هوای خنک می باشد. تهیه سایه برای این نژاد ضروری است. وزن در ماده ها ۶۰ کیلوگرم و در نرها ۸۵ کیلوگرم است.

نژاد جزیره آراپاوا

این نژاد یکی از ابتدایی ترین نژادهای شیری انگلیس است که رو به انقراض است. در سالهای ۱۸۳۰ به اروپا برده شد و در این جزیره پرورش یافت و برای تولید غذا و شیر مورد استفاده ساکنین این جزیره قرار گرفت. اخیراً به آمریکا برده شده است. این نژاد دارای موی بلند می باشد و رنگ آنها قهوه ای و سیاه با علائم نامشخصی روی پوست است.

بیوندا دل آداملو

منشأ این بز ایتالیا است. نام این نژاد به دلیل رنگ موهایش است. بیوندا در زبان ایتالیایی به معنی بور است و آداملو نام کوهی است. منشأ ابتدایی این نژاد بز، نژاد آلپاین است.

در ایران این نژاد را آدانی و در ایتالیا بیوندا مینامند. این نژاد معمولاً در تعداد کم ۱۵ تا ۲۰ رأسی پرورش می­یابد. پس از شیر گیری بزغاله، شیر را برای تولید پنیر استفاده می کنند. در زمستان در آغل و بقیه طول سال در مراتع نگهداری می­شوند. دو نوع پنیر معروف فاتولی و ماسکارپی از شیر این نژاد تولید می شوند.

موهای این نژاد بسیار بلند و به رنگ قهوه ای روشن بور (خردلی) هستند. گوش­ها، زانو، سم، ران و شکم سفید رنگ می باشند و این خصوصیت باعث تمایز آنها از نژاد توگنبرگ می شود.

بز جزایر قناری

این بزها در اسپانیا یافت می شوند و برای تولید شیر پرورش داده می­شوند و به هر رنگی ممکن است وجود داشته باشند. شاخ ها بیشتر حالت پیچ خورده دارند.

دمنی

این نژاد شیری در نواحی اسماعیل خان در پاکستان یافت می شود. از نظر اندازه متوسط هستند و وزن تقریبی آنها ۳۵ کیلوگرم است. دارای موهای سیاه با سر و پاهای قهوه ای متمایل به زرد می باشند. روزانه حدود 8/1 لیتر شیر تولید می کنند. ویژگی این نژاد موی بلند و پستان های توسعه یافته است.

داماسکوس

این نژاد در نواحی از لبنان و سوریه برای تولید شیر پرورش می یابد. نژاد داماسکوس یک نوع از نوبیان است و اغلب قرمز یا قهوه ای و به ندرت خاکستری می­باشد. ممکن است دارای شاخ یا بدون شاخ باشند. بزهای این نژاد دارای موهای بلند می باشند.

لندریس فنلاندی

این نژاد در غرب فنلاند یافت می­شود و برای تولید شیر نگهداری می شود. ممکن است برخی از آنها دارای شاخ و برخی بدون شاخ باشند. رنگ معمول آنها سفید است ول ممکن است به رنگ خاکستری یا ابلق نیز دیده شوند. طول مو در این نژاد متغیر است.

مجارستانی

یک نژاد شیری است که در تمام مجارستان پراکنده است، و از نژادی شیری سوییسی به ویژه سانن منشأ گرفته است که با نژادهای بومی تلاقی داده شده است. به رنگ­های سیاه، سفید، قرمز یا کرم دیده می شود.

کامُری

این نژاد در نواب شاه در پاکستان یافت می شود. اندازه آن متوسط تا بزرگ است. رنگ بزهای این نژاد بیشتر قهوه ای متمایل به قرمز یا سفید و سیاه خال­دار می باشد. دارای بدنی کشیده هستند و پستان ها به خوبی توسعه یافته اند. مقدار شیر تولیدی در روز 5/1 لیتر است.

لائوشان

این بز در چین وجود دارد و منشأ آن از سانن است که در سال 1919 با بز ماده محلی تلاقی یافته است. این نژاد از نظر تولید شیر و شکل بدن، شباهت زیادی به سانن دارد.

تورینگیان

این نژاد یک نوع تغییر یافته از فان ایمپرود آلمانی است که در ناحیه تورینگن آلمان شرقی یافت می شود و از نژادهای توگنبرگ، رونزیژ و هارزرژه توسعه یافته است. رنگ این نژاد قهوه ای شکلاتی است که روی سر و پاها نقاط سفیدی وجود دارد و روی صورت نیز یک ماسک روشن وجود دارد. ممکن است دارای شاخ یا بدون شاخ باشند. وزن نر این نژاد ۵۵ و وزن ماده آن ۴۸ کیلوگرم و قد هر کدام به ترتیب ۷۸ و ۷۴ سانتی متر است. این نژاد قابلیت سازگاری بالایی با مناطق کوهستانی دارد و قادر به راه رفتن مسافت­های طولانی است. این نژاد در حال انقراض است.

توگنبرگ

منشأ این نژاد دره توگنبرگ در سوییس است و در آنجا به عنوان قدیمی ترین نژاد شیری شناخته می شوند. اندازه آنها متوسط است و چابک و زرنگ می باشند. از نژاد آلپاین کمی کوچک تر هستند. این نژاد دارای موهای کوتاه یا متوسط است و موها بسیار نرم و لطیف هستند. رنگ آن معمولاً قهوه ای شکلاتی است و گوش­ها و نواحی میانی بدن دارای نقاط سفید رنگی می باشد. گوش­ها به حالت ایستاده هستند. بهترین عملکرد را در آب و هوای خنک دارند و تولید شیر بالا با میزان 7/3 درصد چربی دارند.

موریکا گرانادا

این نژاد بومی جنوب شرقی اسپانیا است. چند سال پیش به برزیل، آرژانتین و مکزیک برده شد. این نژاد دارای بدن متوسط تا کوچک است. وزن بدن در بز ماده این نژاد ۳۰ تا ۵۰ کیلوگرم و در بز نر ۵۰ تا ۶۰ کیلوگرم است. دارای رنگ بدن سیاه تا قهوه ای است. ماده ها دارای موهای کوتاه و نازک هستند ولی نرها دارای موهای بلند و ضخیم­تری می باشند و نرها شاخ و ریش دارند. گوش­ها دارای اندازه متوسط و ایستاده هستند. پستان­ها بزرگ و توسعه یافته می باشند. این نژاد قادر به سازگاری در آب و هوای خشک و گرم است و در منطقه جنوب شرقی اسپانیا پرتولیدترین حیوان اهلی در آن منطقه گرم است زیرا قادر به تولید شیر بالا در مناطق غیر ایده آل است. این نژاد قادر است از ضایعات کارخانجات کشاورزی – غذایی استفاده کند و بالاترین شاخص تغییر را داشته باشد. در ۲۸۰ روز شیردهی حدود ۵۰۰ کیلوگرم شیر با چربی 3/5 درصد و پروتئین 4/3 درصد تولید می کند. مقدار زیادی از شیر تولید شده از این نژاد در اسپانیا صرف تولید پنیر می­شود. در حال حاضر ۴٫۰۰۰٫۰۰۰ رأس از این نژاد در جنوب شرقی اسپانیا وجود دارد که ۱۵۰ هزار رأس آن در منطقه موریکا است.

اُبرهاسلی

یک نژاد شیری سوییسی است. از نظر اندازه بدنی متوسط و دارای بنیه نیرومند می باشد. رنگ آن قهوه ای- زرد می باشد و ممکن است در بین ماده ها رنگ سیاه نیز دیده شود. در نواحی گوش و نقاطی از بدن تعداد کمی موهای سفید وجود دارد. یک نوار سیاه از صورت شروع شده، از روی چشم ها، پیشانی، کناره گوش ها ادامه یافته و از روی گردن تا انتهای دُم ادامه دارد و زیر شکم، پاها و پستان ها نیز سیاه رنگ است. نرها در مقایسه با ماده ها دارای رنگ سیاه بیشتری روی شانه ها و قفسه سینه هستند. صورت آنها کشیده است.

پوی تو

این نژاد شیری در غرب فرانسه یافت می شود و به صورت بی شاخ و دارای موهای بلند هستند. رنگ آنها قهوه­ای تا سیاه با رنگ روشن در پاها و زیر گلو می باشند. جزء نژادهای کمیاب است.

لندرس سوئدی

این نژاد در شمال سوئد است. برای تولید شیر پرورش می یابد که البته شیر آن برای تولید پنیر استفاده می­شود. دارای شیر خوش طعم با میزان چربی بالا می باشد. این نژاد ممکن است دارای شاخ یا بدون شاخ باشد. رنگ آن سیاه، قهوه ای یا سفید است. این نژاد دارای موی بلند می باشد.

نژاد سفید روسی

این نژاد از نظر ظاهری شبیه سانن است و از سوییس و بقیه کشورهای اروپایی برای تولید شیر به روسیه برده شده اند. دارای بدنی قوی و سازگار با مناطق خشک هستند. دارای سر کوچکی هستند. گردن آنها بلند و مستقیم است. پستان ها بزرگ و پاها قوی دارند. این نژاد دارای اسکلت قوی است. پوشش بدن دارای موهای زبر، بلند و معمولاً سفید رنگ می باشد. وزن ماده ها ۵۰ تا ۶۰ کیلوگرم و وزن نرها ۶۰ تا ۷۵ کیلوگرم است. متوسط تولید شیر در طی دوره شیردهی از ۵۵۰ کیلوگرم تا ۱۰۰۰ کیلوگرم در بهترین حیوانات این نژاد می­باشد. میزان چربی شیر 2/4 تا 3/5 درصد است. بزهای ماده دارای قابلیت بزغاله زایی بالایی هستند و ۱۰۰ رأس بز ماده حدود ۱۹۰ تا ۲۰۰ رأس بزغاله به دنیا می آورند. برخی از ماده ها دو بار در سال زایش دارند. تا ۶ بزغاله در هر زایمان نیز ثبت شده است.

شورت هیر سفید

این نژاد از تلاقی بز نر سانن با نژاد لندرس در اوایل ۱۹۰۰ به وجود آمد و در سال ۱۹۵۴ به عنوان یک نژاد شناخته شد. ظاهر آن شبیه سانن است. رنگ آن سفید خالص با موهای کوتاه بدون هیچ رنگی می باشد. حدود ۷۵ تا ۸۰ درصد آنها بدون شاخ هستند. دارای استخوان های محکم، بدن کشیده و پاهای بلند می­باشند.

اولین سن بلوغ در ۱۲ تا ۱۵ ماهگی آغاز می گردد. وزن نرها ۷۸ تا ۸۶ کیلوگرم و وزن ماده ها ۳۳ تا ۳۶ است. در ۳۰۰ روز دوره شیردهی حدود ۷۷۱ کیلوگرم شیر تولید می کنند ولی البته بهترین آنها ۱۳۶۱ کیلوگرم شیر با چربی 7/3 درصد و 75/2 درصد پروتئین تولید می کنند.

تارنشک

یک نژاد شیری کمیاب است. منشأ آن لندریس استرالیا می باشد. کشاورزان استرالیایی د سال های ۱۸۰۰ شروع به پرورش آن کردند. این نژاد در رنگ­های سیاه و قهوه ای پرورش یافت ولی دارای یک خط سفید روی صورت و حداقل دو نقطه سفید در طرفین بدن است و معمولاً به صورت دو رنگ سیاه و سفید دیده می شوند. این نژاد به دلیل رنگش از بقیه نژادها متمایز است. هر دو جنس آن دارای شاخ هستند. بزهای ماده در طول سال یک بزغاله و یا دو بزغاله به دنیا می آورند. این نژاد، مادرهای بسیار خوبی هستند و دارای شیر زیاد با کیفیت بالایی هستند. نرهای این نژاد به جنگجو بودن معروف هستند. وزن نرها ۶۰ تا ۸۰ کیلوگرم و وزن ماده ها ۵۰ تا ۷۰ کیلوگرم است.

نژادهای الیافی

مقدار الياف تولید شده و کیفیت آن در انتخاب این بزها اهمیت دارد. در انتخاب نژادهای الیافی جثه بدنی از اهمیت کمتری برخوردار است و معمولاً جثه بدنی در بزهای الیافی کم تر از بزهای شیری و گوشتی است. در این بخش کارآمدترین نژادهای بز اليافی ذکر شده اند.

آنقوره

این نژاد، نژادی است اهلی که در منطقه آنگورا در نزدیکی آنکارا در ترکیه منشأ گرفته است. این نژاد در سال ۱۸۴۹ به آمریکا وارد شده است و در جنوب غرب تگزاس، جایی که علوفه مناسب برای رشد وجود دارد به خوبی توسعه پیدا کرده است، به گونه ای که امروزه تگزاس به عنوان بزرگترین تولید کننده مو در آمریکا و دومین در جهان می باشد. الیافی که از آنقوره گرفته می شود موهير نام دارد. هر بز در سال بین ۵ تا ۸ کیلوگرم موهير تولید می کند. بزهای آنقوره دو بار در سال پشم چینی می شوند در حالی که پشم چینی در گوسفندان یک بار در سال انجام می گیرد. آمریکا، ترکیه و جنوب آفریقا بزرگ ترین تولید کنندگان موهير در دنیا هستند. بزهای آنقوره به دلیل داشتن پوشش مویی سفید، زیاد مورد توجه قرار گرفته اند. امروزه بزهای انقوره علاوه بر رنگ سفید، به رنگ های سیاه، قرمز و قهوه ای نیز دیده می­شوند. بزهای آنقوره در مقایسه با سایر حیوانات به انگل های خارجی مقاومت بیشتری دارند چون پوشش مویی آنها متراکم تر است. این نژاد به شرایط سخت محیطی مقاومت بالایی دارد اما در روزهای اول زندگی خود بسیار حساس است. بزهای آنقوره در دوران رشد خود نیاز تغذیه ای بالایی دارند. جیره غذایی نامناسب کیفیت موهير را شدیداً تحت تأثیر قرار می­دهد.

کشمیر استرالیایی

این نژاد، نژادی است اهلی که از استرالیا منشأ گرفته است. در حالی که از نظر تحمل به سختی و باروری مشابه سایر بزهای بوته زار بوده و قادر است در مناطقی زندگی کند که هیچ شباهتی به منطقه زندگی اجداد آنها ندارد. اما از لحاظ ظاهری با سایر بزها متفاوت است. این نژاد در اواسط زمستان دارای پوشش بلند مناسب و متراکم می­باشد. اجداد این نژاد دارای زندگی متفاوت با بزهای امروزی بودند و معمولاً به رنگ سیاه دیده می شوند.

آلتای مونتين

این نژاد در تمام طول سال در چراگاه نگهداری می­شود. نژاد آلتای مونتین از بزهای نژاد وان منشأ گرفته است. بزهای این نژاد از نظر رنگ، اندازه و تولید پشم یکسان هستند. این نژاد با شرایط سخت محیطی تطابق بالایی دارد. وزن زنده و کیفیت گوشت در این نژاد خوب است و در طول دوره کوتاهی در تابستان به سرعت چاق می شود. وزن زنده در جنس نر ۶۵ تا ۷۰ کیلوگرم و در جنس ماده ۴۱ تا ۴۴ کیلوگرم می باشد. بزهایی از این نژاد که به صورت محلی نگه داشته می شوند آرام تر رشد می کنند. فیبر تولید شده توسط این نژاد دارای کیفیت بالا می باشد و در صنعت فیبر ارزش بالایی دارد. رنگ موها سیاه و رنگ پشم خاکستری می­باشد. اطلاعات آزمایشگاهی نشان می­دهد که طول الياف پشم در بزهای خالص ۷ تا ۱۰ سانتی متر است. قطر متوسط پشم در بزهای بالغ ۱۶ تا ۱۷ میکرومتر و در بزهای جوان ۱۵ تا ۱۶ میکرومتر می باشد. هیچ تفاوت واضحی بین پشم ناحیه تهی­گاهی و یا ران ها وجود ندارد. محتوای پشم در حیوانات خالص ۶۵ تا ۷۰ درصد در کل میزان پوشش می باشد. میزان تولید محصول ۶۰۰ تا ۹۰۰ گرم برای نرها و ۴۵۰ تا ۶۰۰ گرم برای ماده ها می باشد. پرورش بزهای این نژاد در سیستم غیرمتمرکز رضایت بخش بوده است. نگهداری سالانه ماده­ها در چراگاه منجر به کاهش کیفیت الیاف نمی شود، چون الیاف در فصولی رشد می کند که غذا مناسب و مطلوب است. جمعیت بزهای این نژاد از ۷۷۰۰ رأس در سال ۱۹۷۰ به ۹۹۰۰ رأس در سال ۱۹۸۳ افزایش یافت.

کشمیر

این نژاد تولید کننده کشمیر می­باشد. ۶۰ درصد از میزان تولید کشمیر در جهان مربوط به چین و مابقی مربوط به ترکیه، افغانستان، عراق، ایران، کشمیر، استرالیا و نیوزلند می باشد. پرورش بزهای کشمیر راحت است چون این حیوانات به حداقل مراقبت نیاز دارند. میزان پرش آنها مثل سایر بزها نیست و فنس­ها یا موانع استاندارد برای نگهداری گوسفندان می تواند برای آنها مورد استفاده قرار گیرد. حداقل میزان سایبان برای این نژاد مورد نیاز است چرا که پوشش خارجی آنها برای تابستان مناسب می باشد. این نژاد یک بار در سال پشم­چینی می شود و بز نر بالغ این نژاد بیش از ۱۱۳۴ گرم کشمیر تولید می کند. الیاف سطح بدن این نژاد دو نوع کشمیر و موهای محافظ می باشد. متوسط درصد کشمیر ۲۰ درصد است.

جاینینگ گری

این نژاد به دلیل داشتن موهای موج دار (مجعد) مورد توجه واقع شده است. بزهای ماده این نژاد در مناطق گرمسیر پرورش می یابند و با مصرف غذای فراوان در سن ۳ تا ۴ ماهگی به بلوغ سنی می رسند به طوری که می توانند دو بار در سال بزغاله زایی داشته باشند. این نژاد بسیار زایا می باشد و دارای ۲۹۳ درصد بزغاله زایی است. هر دو جنس در این نژاد شاخ دار هستند. رنگ این نژاد می تواند سیاه، سفید و یا سفید- سیاه باشد. اندازه بدن در این نژاد کوچک است و وزن بزها تقریباً 2/33 کیلوگرم و ماده ها 4/25 کیلوگرم می باشد. این نژاد هم چنین تولید کشمیر دارد. تولید در نرها ۵۰ تا ۱۵۰ گرم است که در صد کشمیر در الیاف سطح بدن آنها ۱۸ تا ۳۰ درصد می باشد. میزان تولید در ماده ها پائین تر است و ۲۵ تا ۵۰ گرم می باشد که درصد کشمیر آن ۱۶ تا ۲۰ درصد است. قطر کشمیر در هر دو جنس ۱۳ میکرون می باشد.

کری- کری

این نژاد زیر گونه ای از نژادهای وحشی بز است. منشأ این نژاد غرب مدیترانه است. بزهای این نژاد دارای پوشش قهوه ای روشن با یک نوار تیره تر در اطراف گردن می باشند. بز کری- کری نژادی شاخ­دار است و در حیات وحش به عنوان یک حیوان آرام محسوب شده و در طول روز در حال استراحت می باشد. بزهای این نژاد می توانند مسافت زیادی را روی صخره ها پیاده روی کنند.

نیگورا

این نژاد از ادغام نژادهای دوارف نیجری و آنقوره ایجاد شده است. اندازه این نژاد از متوسط تا متوسط رو به کوچک است و دارای ساختمان بدنی مستطیل شکل می باشد.

شکل صورت در بزهای این نژاد مستقيم و اندکی پهن است و دارای پیشانی با اندازه متوسط می باشد. رنگ چشم ها به هر رنگی می تواند باشد و گوش­ها یا حالت ایستاده دارند مثل نژاد نیجری، یا حالت ایستاده دارند مثل آنقوره، و یا می تواند حالتی مابین این دو باشد.

نیگورا دارای دامنه وسیعی از رنگ­های جذاب است که می تواند الگوهای مختلفی داشته باشد. استخوان بندی بزها در این نژاد قوی است. نرهای بالغ نیگورا عضلانی تر از ماده­ها هستند. ماده های بالغ در این نژاد تولید شیر مناسبی دارند که این ویژگی را از بزهای نیجر گرفته اند. این نژاد می تواند شاخ دار و یا بدون شاخ باشد. بزهایی که دارای نشانه هایی از قبیل گوش های خیلی آویزان و یا دماغ رومی شکل و یا گوش­های خیلی کوچک اند جزء این نژاد محسوب نمی شوند.

سه شکل الیاف در بزهای نیگورا دیده می شود:

نوع A: این نوع بیشترین شباهت را به موهير آنقوره دارد. الیاف­ها بلند و موج دار هستند که حداکثر 3/15 سانتی متر طول دارند و در لمس کردن بسیار نرم هستند. این نوع الیاف باید سالانه کوتاه شوند و براساس پوند سنجیده می شوند.

نوع B: ایده آل ترین نوع الیاف در نیگورا می­باشد و ترکیبی بین نوع A و C می باشد. این نوع الیاف بلند بوده و 6/7 تا 3/15 سانتی متر طول دارند و دارای موج می باشند. این نوع الیاف در لمس خیلی نرم هستند. الياف نوع B براساس اونس سنجیده می شوند.

نوع C: جزء قابل قبول ترین نوع الیاف محسوب می­شود 54/2 تا 6/7 سانتی متر طول دارند و بدون جلا می­باشند. این پوشش نرم می باشد و یک بار در سال برداشت می شوند. پوشش مویی محافظ در این نوع نسبت به پوشش زیری، زبرتر می باشد. از لحاظ خلق و خوی این نژاد بسیار اجتماعی و مهربان است و به راحتی با اطراف انس می گیرد.

پیگورا

این نژاد ادغامی بین دو نژاد پیگمی و آنقوره است و سه شکل الیاف را تولید می کند. این نژاد ۱۲ تا ۱۴ سال عمر می کند و به عنوان حیوان نمایشی کاربرد دارد. این نژاد از نظر تولید الیاف و شیر اهمیت دارد. میزان تولید شیر در این نژاد یک کیلوگرم در روز می باشد. بزهای این نژاد دارای الیافی مشابه کشمیر، موهير (نوع A) و یا ترکیبی از دو نوع الیاف (نوع B) می باشد. الیاف نوع A 2/15 سانتی متر و یا بیشتر طول دارد که به شکل حلقوی است. این نوع الیاف می تواند به تنهایی برای پوشش بدن به کار رود اما موهای محافظ ابریشمی نیز معمولاً وجود دارند. الیاف معمولاً کمتر از ۲۵ میکرون قطر دارند.

ازبک

این نژاد از ازبکستان منشأ گرفته است و به رنگ­های سفید، سیاه، شرابی و خاکستری دیده می­شود. بزهای سیاه در این نژاد شبیه به بزهای دان هستند. اندازه الياف در بزهای ازبک در مقایسه با موهای محافظ بلندتر است، به جز ناحیه پشت که خیلی بلندتر هستند.

موها در بهار کوتاه نمی شوند. محصول سالانه به ازای هر رأس از ۲۸۰ تا ۴۴۰ گرم متفاوت است. طول و ظرافت الیاف به میزان کیفیت غذا بستگی دارد اما میزان تولید به زیر و رو کردن و شانه زدن آن در فصل پشم ریزی بستگی دارد. پشم چینی خیلی سریع انجام می گیرد و ۵ تا ۱۰ روز تأخیر در شانه زدن سبب ۲۰ تا ۴۰ درصد کاهش در تولید می شود. حداکثر اندازه لازم برای پشم چینی در ماده ها ۶ تا ۱۲ سانتی متر و در نرها بیشتر از این اندازه می باشد. قطر الياف در حدود ۱۵ تا ۲۴ میکرومتر می باشد. اندازه متوسط برای ماده ها ۱۹ میکرون و برای نرها ۲۲ میکرون است. در جوان ترها قطر الياف ۱ تا ۲ میکرون ظریف تر از حیوانات بالغ می باشد.

زونگوِی

این بزها در مناطقی با خاک شور زندگی می کنند. بزغاله های این نژاد به دلیل داشتن پوست سفید رنگ و درخشان و دارای پیچ خوردگی های خاص در سن ۳۵ روزگی کشتار می شوند. هر دو جنس نر و ماده در این نژاد شاخ دار هستند و در نرها شاخ ها حالت پیچ خورده دارند. وزن متوسط در نرها ۳۹ کیلوگرم و در ماده ها 5/24 کیلوگرم می باشد. این نژاد برای تولید کشمیر نیز کاربرد دارد. نرها به طور متوسط ۱۴۰ گرم و ماده ها 120 گرم کشمیر تولید می کنند. درصد کشمیر در الیاف آنها در هر دو جنس ۲۵ درصد است. طول کشمیر ۷ سانتی متر و قطر آن 5/12 میکرون است. سن بلوغ در این نژاد ۵ تا ۶ ماهگی است و در سن ۱۸ ماهگی جفت گیری می کنند. درصد بزغاله زایی در این نژاد ۱۰۴ تا ۱۰۶ درصد است.

هکسی کشمیر

این نژاد به منظور تولید الیاف کشمیر پرورش داده می شود. بیشتر در چین وجود دارد و به رنگ های سیاه، قهوه ای و یا ابلق می باشند و ۶۰ درصد آنها سفید رنگ هستند. نام دیگر این نژاد هکسی­دان می باشد.

---

این تجربه است که کمک می کند در هر تجارتی موفق شوید، ما بدون هیچ چشم داشتی تجربه خود را در اختیار شما خواهیم گذاشت
گروه تولیدی پژوهشی نیازی