0

هر آنچه که در مورد جوجه کشی کبک باید بدانیم

هر آنچه که در مورد جوجه کشی کبک باید بدانیم

جوجه کشی کبک و دستگاه جوجه کشی کبک یکی از اساسی ترین مسائلی است که پرورش دهندگان باید اشراف کامل به آن داشته باشند. برای پرورش در ادامه به بررسی وبژگی هابی ساختمان جوجه کشی و ظوابط بهداشتی ، تجهیزات مورد نیاز ، پاکسازی و ضد عفونی جوجه کشی کیک و دیگر نکات را بررسی می کنیم .

ساختمان جوجه کشی چه ویژگی های باید داشته باشد؟

تخم های نطفه دار به مؤسسات وارد و طی مراحلی به جوجه تبدیل می شوند پس رعایت اصولی در این واحدها ضروری است. منطقه مناسب برای احداث کارخانه جوجه کشی منطقه ای است که دارای آب و هوای معتدل می­باشد و مشکلات بهداشتی نداشته باشد. هم چنین این منطقه نباید از مرکز تولید تخم دور باشد و به مراکز پرورش هم باید نزدیک باشد. ارتفاع منطقه از سطح دریا مناسب باشد. ساختمان جوجه کشی باید دارای ویژگی­هایی باشد، ۱- باید قابل توسعه باشد. ۲- از مصالح ساختمانی مقاوم استفاده شود.۳- مجاری فاضلاب مناسب و کافی وجود داشته باشد. ۴- سیستم تهویه مناسبی داشته باشد. ۵- شیب مناسب داشته باشد تا موقع شستشو آب به سمت فاضلاب برود و در کف محوطه جمع نشود و در ورودی فاضلابها دریچه هایی نصب شود تا ضایعات وارد فاضلاب نشوند. هم چنین در کف ساختمان باید سوراخ هایی برای خروج آب تعبیه شود. ۶- مصالح کف ساختمان در برابر مواد شیمیایی و ضد عفونی مقاوم باشند و به هیچ عنوان ترک نخورد چون آلودگی ها در لای درزها باقی می مانند و ضد عفونی کاری بیهوده می شود. ۷- راههای ارتباطی مناسب در دسترس باشد. ۸- دسترسی راحت به نیروی کار کافی وجود داشته باشد. ۹- به میزان وقوع بیماریها در منطقه باید توجه داشت و این که بیماریهای غالب در منطقه چه بیماریهایی می باشند. ۱۰- مناطق پاک و آلوده از یکدیگر مجزا باشند.

ضوابط بهداشتی و امنیت زیستی در مؤسسات جوجه کشی:

  1. محصور بودن جوجه کشی
  2. عدم امکان ورود حیوانات و پرندگان اهلی و وحشی بداخل جوجه کشی
  3. محدودیت برای بازدید کنندگان
  4. مبارزه با حشرات و جوندگان
  5. ضد عفونی خودروها در مدخل جوجه کشی
  6. وجود حوضچه ضد عفونی در مدخل ورودی
  7. سیستم قرنطینه اجباری (تعویض لباس، حمام، پوشیدن لباس، چکمه و …)
  8. پیش بینی فضاهای مخصوص برای قسمتهای مختلف
  9. برنامه شستشو و ضد عفونی
  10. نمونه برداری از سطح و داخل تخم ها
  11. ضد عفونی قسمتهای مختلف جوجه کشی
  12. نمونه برداری از قسمتهای مختلف جوجه کشی و تعدادی از جوجه های هیچ نشده
  13. بررسی میزان عفونت کیسه زرده
  14. انجام مستمرTrovble-shootingتخم های هیچ نشده و ثبت نتایج
  15. نحوه برخورد صحیح با ضایعات
  16. نمونه برداری تصادفی روزمره از جوجه های تولیدی
  17. وضعیت تهویه جوجه کشی: الف) وجود فیلتر در قسمت ورودی جوجه کشی ب) وجود صافی های بیولوژیک در مسیر هوای خروجی ج) فشار هوای زیاد.. و فشار کم در د) فشار هوای مثبت در اتاقهای پاک و فشار هوای منفی در اتاقهای کثیف ه) جهت جریان هوا از قسمت های پاک به قسمت های آلوده
  18. نمونه برداری ماهیانه از فضای کلی جوجه کشی و ارسال به آزمایشگاه
  19. جمع آوری صحیح کرک پرها
  20. شستشو و ضد عفونی گاریها و سینی های مخصوص حمل تخم
  21. زهکشی صحیح فاضلاب
  22. ضد عفونی هچر پس از انتقال تخم ها
  23. عدم خواباندن تخم های گله های مادر مختلف در یک ماشین
  24. معاینه بهداشتی کارکنان از نظر آلودگی به سالمونا
  25. عدم تردد کارکنان بغیر از محل کار خود
  26. مجزا بودن قسمتهای پاک و آلوده در طراحی ساختمان
  27. داشتن سكور Senor ماهر

شمای قسمتهای مختلف جوجه کشی

۱- حمام و رختکن: برای رعایت بهداشت ضروری می باشد.

۲- اتاق ضد عفونی با گاز: متناسب با دستگاههای جوجه کشی ساخته می شود.

۳- اتاق درجه بندی تخم: تخم ها در این مکان چیده شده و تخم های نامرغوب و نا مناسب حذف می شوند.

۴- سالن دریافت تخم: این سالن باید بزرگ باشد تا سینی ها و کارتنهای خالی را در آن براحتی قرار داد ولی این فضا برای وسایل جانبی تخم نیست. در این قسمت باید حرکت آرام هوا وجود داشته باشد و فضا خنک و مرطوب باشد. عایق بندی دیوارها و سقف به ترتیب ۱۶ و ۱۲ و دمای مناسب ۱۸ درجه سانتی گراد و رطوبت مناسب آن ۸۵-۷۵ درصد است.

۵- سالن ستر: اندازه این اتاق به اندازه دستگاه های جوجه کشی و تعدادشان بستگی دارد و باید حداقل 3 – 5/3 متر فضای آزاد در مقابل دستگاهها برای حمل راحت تر گاریها و کارگرها وجود داشته باشد. دمای حدود 5/37و رطوبت نسبی حدود ۵۵ درصد مناسب است.

۶- اتاق تخم ها به هچر: این کار یا در خود هچر یا اتاقی مجزا انجام می شود، درجه حرارت ۲۵ درجه مناسب این اتاق می باشد.

۷- اتاق هچر: اندازه هچر کوچکتر از اتاق ستر می باشد و بعلت کوتاهتر بودن زمان نگهداری تخم ها در دستگاه هچر به همان نسبت ظرفیت دستگاه هچر کمتر می باشد، دما و رطوبت مانند دستگاه ستر می باشد.

8-اتاق شستشو: سینی های جوجه کشی با آب و مواد ضد عفونی شسته و پوسته ها از این اتاق خارج می شوند. دمای ۲۰ درجه و رطوبت نسبی ۷۰-۶۰ درصد مناسب است. اتاقی تمیز در کنار این قسمت قرار دارد که سینی­های شسته شده برای خشک شدن در آن قرار می گیرند.

۹- اتاق نگهداری و تخلیه جوجه: باید طوری طراحی شود که ظرفیت نگهداری جوجه ها را داشته باشد و جوجه­ها در سبدهای مخصوص قرار می گیرند. در این قسمت خدماتی چون واکسیناسیون، تعیین جنسیت و … انجام می­شود. دمای مناسب ۲۴ و رطوبت نسبی ۷۵ درصد مناسب است.

۱۰- قسمت های خدماتی: مدیر جوجه کشی بر اساس سلیقه خود اقدام به ساخت بخش یا همه موارد زیر می­کند؛ دفتر، اتاق نگهبانی، سالن استراحت و غذا خوری کارکنان، اتاق تاسیسات، اتاق نگهداری جوجه، سالن استراحت، آزمایشگاه، امکانات دفع مواد زاید و …

جوجه کبک

جوجه کبک

تجهیزات مؤسسه جوجه کشی

مهمترین عامل افزایش درآمد یک مؤسسه جوجه کشی تجهیزات خوب آن است، با تجهیزات خوب نه تنها درصد جوجه درآوری تخم کبکها افزایش می یابد، بلکه از هزینه های جانبی نیز کاسته می شود. تجهیزات جوجه کشی به شرح زیر می باشد:

١- سیستم حرارت مرکزی

۲- تجهیزات آب مؤسسه جوجه کشی، هم چنین سخت گیر و صافی های آب برای مؤسسات جوجه کشی که دارای درصد بالایی از مواد معدنی می باشد لازم است. اگر مواد معدنی بیش از اندازه باشد، باعث مسدود شدن آبفشانها و نازل های اسپری کننده خواهد شد.

٣- تجهیزات حمل تخم کبک ها: شامل گاری های چرخ دار چهار چرخ یا دو چرخ با ظرفيت ۱۲۰ تا ۶۰۰ کیلوگرم یا ۲ تا ۱۰ هزار تخم است، چرخ های بارکش دستی، نقاله های تخلیه کارتنهای تخم از کامیون های حمل تخم و بارگیری کارتنهای حمل جوجه بداخل کامیونهای مخصوص حمل جوجه به وسیله نقاله ها بسهولت انجام می­گیرد.

۴- دستگاه های درجه بندی تخم ها و جوجه ها: در برخی از مؤسسات جوجه کشی این دستگاه ها وجود دارد. این دستگاه تخم ها را بر اساس وزن درجه بندی می کندو کار این دستگاه بدین صورت می باشد که جوجه های تفکیک شده برای تعیین کیفیت و حذف جوجه های نامرغوب به روی نوار متحرک محصور شده ای بطول ۶متر و عرض۶۰ سانتی متر ریخته شده و پرسنل در دو طرف نوار ایستاده و جوجه های مرغوب را  انتخاب می کنند و در کارتن قرار می دهند. این دستگاه ها معمولاً خودکار است

۵- ماشین شستشوی تخم ها: توسط ماشین های شستشو می توان بن تخم ها ۱۱-۸ ساعت در حرارت ۱۸ درجه سانتی گراد قرار گرفته و سپس شستهشوند. آببایدحدود ۴۳ درجه سانتی گراد باشد و به آن 210 – 200 قسمت میلیون کلراضافه شود. از مواد پاک کننده نیز برای شستشو استفاده می شود. با شستن سریع تخم ها با آب ۴۴-۴۳ درجه سانتی گراد دمای قسمت داخلی تخم ها ۸-۴ درجه بالا می رود.

۶- دستگاه های مولد برق اضطراری

۷- ماشین های شستشوی سینیها: در برخی مؤسسات ماشین های خود کار برای شستشو و ضد عفونی کردن سینی ماشین های جوجه کشی وجود دارد که سینی ها از یک طرف دستگاه وارد شده و از طرف دیگر سینی تمیز و ضد عفونی شده خارج می شود.

۸- راک های حمل کارتن جوجه

۹- کندلرها: با این دستگاه می توان نطفه دار بودن و مراحل رشد جنین و … را طی مراحل جوجه کشی کنترل کرد.

۱۰- پمپ های فشار آب: برای شستن کف، دیوارها، ماشین های جوجه کشی و سینی های دستگاه بستر و هچر به آب پر فشار نیاز می باشد.

۱۱- میز متحرک: برای درجه بندی، تعیین جنسیت، واکسیناسیون و … مورد استفاده قرار می گیرند. کارکنان در اطراف این میزها می نشینند و میز می چرخد تا هر کس کار خود را انجام دهد سپس جوجه ها را در کارتن جوجه قرار می دهند.

۱۲- جاروهای برقی: غبار و کرک های هچری باید توسط جاروهای برقی جمع آوری شوند.

۱۳- سرنگهای خودکار: در بعضی از جوجه کشی ها ممکن است واکسن هایی به جوجه ها تزریق شود این کار با سرنگهای خودکار انجام می گیرد.

۱4- ترازو:برای اندازه گیری وزن تخم ها و جوجه های تولیدی استفاده می شود.

۱۵- جعبه های محل جوجه ها: معمولاً مقوایی هستند و سوراخ هایی برای تنفس در آن تعبیه می کنند. این جعبه ها با تقسیم های مقوایی به چهار قسمت تقسیم می شود که در هر قسمت ۲۵ جوجه قرار می گیرد، البته در فصل گرم کمتر. ابعاد آن برای جوجه کبک 18*46*56 سانتی متر است.

۱۶- دستگاههای انکوباتور: که شامل دستگاههای ستر و هچر می باشد. ظرفیت این دستگاه ها مختلف می باشد. این دستگاه از بدنه ای عایق با اجزای زیر تشکیل شده است:

دستگاه های انکوباتور از چه اجرای تشکیل شده است ؟

  1. تابلو برق
  2. دیواره های فلزی جانبی
  3. سقف فلزی
  4. لوله های ورود هوا
  5. هواکش ها
  6. مکانیسم چرخش تخم ها
  7. دریچه خروجی هوا
  8. تنظیم خروجی هوا
  9. راهرو مرکزی
  10. راکها
  11. گرم کننده ها که شامل المنت یا لوله های آب گرم می باشد
  12. پنکه های الکتریکی که باعث جریان هوای گرم می شود
  13. وسایل تامین رطوبت یا یک المنت داخل ظرف آب می باشد و یا نازل هایی که با فشار زیاد آب را اسپری می­کنند یا صفحه هایی که آب را جذب می کنند و در برابر فن تبخیر می کنند
  14. فن های تامین کننده اکسیژن که هوا را از خارج به داخل دستگاه به جریان می اندازند
  15. سیستم خنک کننده؛ یا شامل نازل هایی است که آب خنک را در محیط پودر میکند یا لوله هایی با جریان آب سرد می باشد
  16. دستگاه چرخش تخم ها؛ یا توسط دستگاه های مکانیکی و یا پمپ های هوا انجام می گیرد
  17. شان های پلاستیکی
  18. رطوبت سنج ها که شامل دو دماسنج که حباب یکی در پارچه خیسی قرار دارد یا ممکن است دیجیتال و یا عقربه ای باشد
  19. ترموستات و کنترل کننده های حرارت، رطوبت، چرخش و تهویه
  20. سیستم هشدار دهنده: در صورت تغییرات قابل توجه در دما، رطوبت، نچرخیدن تخمها و … با کشیدن آژیر افراد را آگاه می کند.
تخم کبک

تخم کبک

پاکسازی و ضد عفونی جوجه کشی

یکی از اصول مهم رعایت بهداشت جوجه کشی می باشد. پیش از عمل ضد عفونی باید آلودگی های سطحی تا حد ممکن برطرف شوند چون اثر مواد ضد عفونی از بین خواهدرفت. قبل از تمیز کردن آلودگی های سطحی، سطوح مورد نظر را باید خیس کرد و بعد آلودگی سطحی را جدا کرده و آب را خارج می کنیم. سپس تمامی سطوح را با یک ماده پاک کننده خوب و معتبر به مدت ۱۰-۵ دقیقه پوشانده و بعد از این مدت بوسیله آب مایع پاک کننده را پاک می کنیم و روی سطوح را با ماده ضد عفونی کننده می پوشانیم. پس از آن دوباره با آب شستشو می دهیم. سعی شود تمامی سطوح و زوایا بطور کامل شستشو و ضد عفونی شوند. همینطور کف، دیوارها و سقف ها کاملاً ضد عفونی شوند. داخل دستگاه های جوجه کشی نیز باید کاملاً تمیز و ضد عفونی شوند. سطح داخلی دستگاه های جوجه کشی صاف می باشد و براحتی بوسیله آب و برس تمیز می شوند و می توان اسپری آب با فشار قوی نیز بکار برد. سطح خارجی دستگاه های جوجه کشی نیز باید به دقت تمیز شوند. قسمت بالای دستگاه ها نیز باید هر دفعه تمیز شوند. همچنین سینی های ستر، گاریهای حمل و نقل، جعبه ها، میزها، وسایل نوربینی باید به خوبی با آب و برس تمیز و ضد عفونی شوند. اتاق تحویل تخم و درجه بندی باید هر روز تمیز شود. هچر و اتاق هچر پس از خروج جوجه ها باید تمیز شوند. اتاقهای مخصوص هچر دارای مقدار زیادی کرک می­باشند. می توان این کرک ها را بوسیله اسپری فشار قوی با نازل های ظریف خیس نمود و سپس جمع آوری کرد و یا کرکهای باقی مانده را بوسیله جاروبرقی جمع نمود. اتاق آماده سازی جوجه و اتاق شستشو را نیز باید پس از خروج جوجه از تخم تمیز و ضد عفونی نمود. نکته مهم این است که باید مواد ضد عفونی کننده را با غلظتی که توسط کارخانه سازنده توصیهمی شود بکار برد. چنانچه غلظت ماده ضد عفونی پائین باشد مدت زمان بیشتری برای از بین بردن عوامل بیماری زا لازم می باشد که این امر باعث مقاوم شدن باکتری ها به مواد ضدعفونی کننده می شود. هم چنین این مواد در حرارتهای بالاتر سریعت مؤثر می باشند. همچنین مواد ضد عفونی کننده در PHخاصی فعالیت می کنند.

تکامل ساختمانی جنین چه زمانی و چگونه انجام میشود؟

تکامل ساختمانی جنین مدت کوتاهی پس از باروری آغاز می گردد. اینکار با تقسیم سلولی شروع می شود که در نتیجه این تقسیم یک لایه صفحه ای شکل از سلول ها تشکیل می گردد که ابتدا منفرد ولی بعدها از چند لایه ضخیم تشکیل می شود. لایه سلولها در تماس نزدیک با لایه زیرین زرده است. سپس سلولهای مرکز بلاستودرم از سطح زرده جدا شده و حفره ای بوجود می آید که آنرا بلاستوسل می نامند. قبل از تخم گذاری بلاستودرم قابل تشخیص است. وقتی که تخم در داخل بدن کبک ماده است، بلاستودرم به دو لایه تقسیم شده و گاسترولاسیون انجام می گیرد. لایه بالایی سلولهای اکتودرم و لایه پائینی آندودرم را می سازند و همزمان سومین لایه یا مزودرم بین اکتو درم و اندودرم رشد می کند. اکتودرم تشکیل دهنده دستگاه عصبی، پرها، منقار، پنجه ها و پوست غشای دهان و منقار است و از فرودرم استخوانها ، عضلات، خون و اندامهای تولید مثل و ترشحی بوجود می آیند و از آندروم غشای دستگاه گوارش و اندامهای تنفسی و دفعی بوجود می آیند. از آنجا که ارتباط آناتومیکی جنین و مادر پس از تخم گذاری قطع می شود، جنین از طریق غشاهایی از مواد غذایی تخم استفاده می کند.

این غشاها که غشاهای جنینی نامیده می شوند عبارتند از:

۱- آمینون: کیسه ای است غشایی، شفاف؛ درون کیسه را مایعی بی رنگ پر کرده است که نقش این مایع محافظی برای شوکهای مکانیکی می باشد و به جنین اجازه می دهد تا همراه با رشد بتواند آزادانه به اطراف حرکت کند. ۲- کیسه زرده: سومین غشای خارج جنینی کیسه زرده می باشد. دیواره آن با اپیتلیوم جذب کننده و غده ای مخصوص احاطه می شود. با توسعه محتویات آنزیمی ترشح می کند که محتویات زرده را بشکل محلوا در می آید

و محتویات زرده را بشکل محلوا در می آورد بطوریکه این مواد غذایی بتوانند جذب شده و برای رشد جنین مورد استفاده قرار گیرند.

۳- آلانتوئیس: کیسه ای بسیار پر عروق می باشد همراه با کورین قرار می گیرد. در نتیجه عروق در تماس مستقیم با غشای پوسته هستند. آلانتوئیس اعمال مختلفی انجام می دهد. بعنوان اندام تنفسی جنینی بوده و ترشحات کلیه های جنین را دریافت می کند. آلبومین که بعنوان غذا برای جنین محسوب شده را جذب کرده و نیز کلسیم مورد نیاز پوسته را بمنظور تأمین نیازمندیهایساختمانی جنین جذب می نماید.

4- کورین: این لایه دایره وار تمام جنین را می پوشاند.

رشد اولیه جنین در بدن کبک ماده و قبل از تخمگذاری صورت می گیرد ولی مراحل رشد بعدی جنین طی مراحل انکوباسیون صورت می گیرد که عبارتند از:

رشد اندام های بدن زمان انکوباسیون (روز)
شروع ضربان قلب و عروق و رگ ها 1
شروع ضربان قلب و مشخص شدن دستگاه گوارش 2
شروع رشد دستگاه عصبی و تشکیل دهان و گوش 3
آغاز تشکیل سر و چشم و ستون مهره ها 4
شروع رشد بینی و پیدایش منقار 5
دستگاه گردش خون با چشم دیده می شود – پیدایش پاها 6
پیدایش زبان و رشد سریع بدن 7
تمایز اندام های جنسی و ضربان قلب بوضوح شنیده می شود 8
ظاهر شدن پر روی بدن 9
رشد اندام های بدن زمان انکوباسیون (روز)
ظاهر شدن فلس ها روی پا 10
ظاهر شدن دیواره شکم 11
شروع آهکی شدن استخوان ها 12
تمایز اندام ها کاملاً پایان یافته ولی رشد نهایی آنها باقی مانده است 13
پوشیده شدن سطح جنین از پر 14
رویش اولین پر روی سر 15
مشخص شدن رنگ اصلی جوجه 16
بسته شدن پلک ها چشم ها 17
جنین چرخیده و به موازات محور تخم قرار گرفته و سر بطرف انتهای بزرگ تخم قرار می گیرد 18
سر چرخیده تا اینکه منقار در زیر بال راست بطرف پایین ترین قسمت اتاقک هوایی قرار میگیرد 19
ورود کیسه زرده به داخل حفره بدن و جوجه در وضعیتی قرار می گیرد که بتواند به پوسته ضربه بزند 20
ورود کامل کیسه زرده به داخل حفره بدن و بسته شدن ناف 21
جوجه با فشار خود غشای داخلی پوسته را سوراخ کرده و وارد اتاقک هوایی می­شود، شروع فعالیت دستگاه تنفس 22
خروج جوجه از تخم 23

مشکل یابی یا Trouble shooting

                                          تجزیه و تحلیل تخم ها جوجه نشده

مشاهدات دلایل
تخم های انفجاری عفونت باکتریایی، تخم های کثیف، شستن تخم ها با شیوه ناصحیح
تخم های روشن بی نطفگی، شرایط نامناسب نگهداری تخم، گازدهی زیاد، مرگ و میر اولیه جنین
حلقه خونی ژنتیکی، بیماری گله مادر، تخم های کهنه، جابجایی نامناسب تخم ها، درجه حرارت خیلی بالا یا خیلی پایین
مرگ و میر در هفته سوم تغذیه نامناسب مادر، بیماری گله مادر، خنک شدن بیش از حد تخم قبل از قرار دادن در ماشین جوجه کشی، درجه حرارت خیلی بالا یا خیلی پایین، قطع شدن برق، تخم چرخانده نشود، عدم تهویه
اتاقک هوایی کوچک تغذیه نامناسب گله مادر، تخم های بسیار بزرگ
اتاقک هوایی بزرگ تخم های کوچک، رطوبت خیلی پایین یا خیلی بالا
زود رسی جوجه ها تخم های کوچک، تخم های نژاد تخم گذار بجای نژاد گوشتی در ماشین گذاشته شوند، درجه حرارت نادرست، رطوبت خیلی بالا
دیر رسی جوجه ها درجه حرارت متغییر، تخم های بزرگ و مسن، درجه حرارت نامناسب، رطوب خیلی پایین، درجه حرارت هچر خیلی بالا باشد
رشد کردن کامل جنین و قرار گرفتن منقار در اتاقک هوایی تغذیه نامناسب گله مادر، درجه حرارت خیلی بالا، رطوبت خیلی بالا، تهویه ناکافی، رطوبت خیلی بالا
جوجه هایی که زودتر شروع به ضربه زدن به پوسته می کنند درجه حرارت خیلی بالا، رطوبت خیلی پایین
مشاهدات دلایل
ضربه زدن به پوسته و مردن جوجه تغذیه نامناسب گله مادر، ژن های کشنده، بیماری در گله مادر، بالا بودن انتهای کوچک تخم در ماشین جوجه کشی، پوسته نازک تخم، چرخانده نشدن تخم، دیر منتقل شدن تخم، تهویه ناکافی، بالا بودن  ، درجه حرارت نامناسب، رطوبت خیلی پایین
جوجه های چسب ناک دیر منتقل شدن تخم، درجه حرارت خیلی بالا، رطوبت پایین، پرزگیری کافی نبوده، سرعت هوا خیلی کم و ناکافی
جوجه های خیلی کوچک تخم های تولید شده در هوای گرم، تخم های کوچک، پوسته نازک و پر منفذ، رطوبت نسبی خیلی پایین
جوجه ها خیلی درشت باشند تخم های بزرگ، رطوبت خیلی بالا
سینی ها از نظر کیفیت و جوجه درآوری یکنواخت نباشند تخم های حاصل از گله های مادر متفاوت، تخم های با اندازه متفاوت، تخم های با سنین مختلف، بیماری و استرس در گله مادر، گردش هوای ناکافی
جوجه های نرم عدم رعایت بهداشت، درجه حرارت پایین، رطوبت خیلی بالا
جوجه های دهیدراته تخم زود چیده شده باشد، رطوبت خیلی پایین، جوجه هایی که مدت زیادی پس از خروج در هچر باقی بمانند
جوجه های لهیده عدم رعایت بهداشت
بند ناف غیر طبیعی و خشک تغذیه نا مناسب مادرها، درجه حرارت خیلی پایین، رطوبت خیلی بالا، نوسان زیاد درجه حرارت، رطوبت را پس از خروج بطور کامل کم نکرده باشند
بند ناف مرطوب و بد بو عفونت بند ناف، عدم رعایت بهداشت
جوجه ها توانایی ایستادن نداشته باشند تغذیه نامناسب مادرها، درجه حرارت نادرست، رطوبت نسبی بالا، تهویه ناکافی
جوجه های فلج تغذیه نامناسب مادرها، تغییر درجه حرارت، جابجایی ها
چشمان بسته درجه حرارت خیلی بالا، رطوبت خیلی بالا، عدم پرزگیری هچر
منفجر شدن تخم ها آلودگی تخم، عدم شستشو، آلودگی دستگاه ها

نگهداری تخم ها

تخم ها را باید مدتی انبار کرد زیرا دوباره در هفته آنها را وارد ستر می کنند. درجه حرارت انبار ذخیره تخم 19 – 17 و رطوبت 80 – 75 درصد باید باشد. اگر تخم ها را کمتر از یک هفته نگه داریم لازم است سر پهن بطرف بالا باشد و چرخش لازم نیست، اما اگر نگهداری بیش از یک هفته باشد لازم است سر باریک بطرف بالا باشد و هر روز 90 درجه چرخانده شود.

شرایط نگهداری تخم های جوجه کشی

دوره ذخیره قبل از جوجه کشی (روز) درجه حرارت (℃) رطوبت نسبی (درصد)
3 – 1 20 75
7 – 3 17 – 12 75
14 – 8 12 – 10 75

شرایط جوجه کشی

دمای صفر بیولوژیک جنین 24 درجه سانتی گراد می باشد، دما و رطوبت مناسب ستر و هچر در جدول زیر آمده است:

                              شرایط و خصوصیات جوجه کشی در گونه های گوناگون طیور

دوره جوجه کشی (روز) درجه حرارت (سانتی گراد) رطوبت نسبی (درصد)
پرنده کل ستر هچر ستر هچر ستر هچر
ماکیان 21 18 3 6/37 37 60 75
بوقلمون 28 25 3 5/37 37 60 75
اردک وحشی 27 24 3 3/37 37 60 75
اردک
پکین 28 25 3 3/37 37 60 75
موسکووی 5/34 5/31 3 3/37 37 60 75
هیبرید 5/31 28 5/3 3/37 37 60 75
غاز
غاز نژاد کوچک 30 26 4 2/37 37 60 75
غاز نژاد بزرگ 34 28 6 2/37 37 60 75
کبک 24 23 1 2/37 7/37 55- 5 80 – 75

 

تخم ها باید طوری در ستر چیده شود که قسمت پهن آنها بطرف بالا باشد و در هچر تخم ها باید به پهلو قرار گیرند. چرخش تخم ها لازم است در ۲۴ ساعت ۸ تا ۱۱ دفعه انجام شود، تخم ها حول محور خود در جهت قائم نخست ۴۵ درجه و سپس در جهت مخالف ۹۰ درجه (۴۵ درجه از محور قائم) چرخانده می شوند. در دستگاه هچر لازم نیست تخم ها چرخانده شوند.

روش تعیین جنسیت جوجه ها

روش تعیین جنسیت جوجه ها به روش ارزیابی کلوآک

برای اینکار جوجه را با دست چپ بصورت وارونه می گیرند بطوری که جوجه بین انگشتان دست قرار می گیرد و پاهایش بین انگشتان دوم و سوم قرار می گیرند. در این حالت انگشتان اشاره یک طرف و انگشت شصت در طرف دیگر کلوآک قرار گیرد. ابتدا این دو انگشت را بطرف یکدیگر فشار می دهند تا اگر مدفوعی باشد خارج شود. آنگاه با انگشتان دست دیگر دهانه کلوآک را کنار می زنند. در زیر نور درون کلوآک را می توان بخوبی دید. در جوجه­های نر در انتهای دستگاه تناسلی برجستگی کوچکی حدود ۲ تا ۳ میلی متر وجود دارد که آلت تناسلی است که این عضو در جوجه های ماده وجود ندارد.

عمل آوری ضایعات جوجه کشی:

ضایعات هچری موادی هستند که پس از تفریح جوجه ها از تخم دور ریخته می شوند و شامل تخم های بی نطفه، جنین های مرده، پوسته خالی و جوجه های حذفی هستند. مدیریت این ضایعات بسیار حرارت است چون نگهداری آنها باعث بروز مشکلاتی می شود. ضایعات دارای رطوبت ۶۰ درصد می باشد. با توجه به حجم بالای این ضایعات می توان آنها را به خوراک دام تبدیل نمود و بدین طریق مشکلات ضایعات را دفع نمود. ترکیب شیمیائی ضایعات شامل پروتئین خام 49/35 درصد، چربی 43/11 درصد، فیبر خام 37/6 درصد، خاکستر 4/25 درصد، عصاره عاری از ازت 31/21درصد و کلسیم 60/20 درصد می باشد. لذا یک منبع پروتئینی مناسب هستند. معمولاً حاوی رطوبت بالا و مقادیر زیادی پوسته خالی می باشد که مشکلاتی در طی انبار کردن و حمل و نقل بوجود می آورد همچنین بدلیل رشد سریع باکتریها ایجاد بوی تند می کند لذا باید عمل آوری مناسبی شود. به منظور کاهش بوی تند ضایعات می توان از گازهای استریل کننده مثل پرومید متیل و اسید اتیلن استفاده کرد. ولی مشکل این مواد این می باشد که ضایعات بدلیل دارا بودن رطوبت بالا باعث کاهش کارآیی این مواد می شود. از جمله کارهای دیگری که می توان انجام داد عمل آب گیری می باشد. این عمل باعث کاهش رطوبت می شود. همچنین باعث از بین رفتن تعدادی از عوامل بیماری زا می شود. عمل آب گیری شامل آسیاب کردن، حرارت دادن و خشک کردن در دمای ۸۰ درجه می باشد. هم چنین ضایعات هچری آسیاب شده با کشت لاکتوباسیلوس پلانتاریوم مخلوط شده و با یک هیدرات کربن به مدت ۲۱ روز تمیز می شود یا می توان با روش اتوکلاو ضایعات را خشک نمود. برای انجام این کار باید ضایعات را بخوبی آسیاب نمود و با نسبت 2/0 درصد مواد ضد اکسیداسیون و از جمله Butylated hydroxyltulveneيا AnysolButylated hydroxyl مخلوط شوند. برای کشتن جنین های زنده در ضایعات هچری از کلروفرم استفاده می کنند. کل ضایعات را بوسیله آسیاب کردن به پودر تبدیل کرده و به نسبت 1 به ۳ با ذرت آسیاب شده به مدت ۵ دقیقه مخلوط می کنند و برای از بین بردن آرمانیسم های بیماری زا این مخلوطدارای پروتئین خام ۱۶ درصد می باشد که می توان در تغذیه طیور استفاده کرد. همچنین تولید اکسترود شده شامل ۵ درصد ذرت، ۱۷ درصد کنجاله سویا، 15/0 درصد اسید پروبیوتیک و 85/77 درصد ضایعات هچری برای تغذیه طیور آماده کرد. تولید اکسترود شده را می توان بوسیله ۲۵ درصد ضایعات هچری با ۷۵ درصد یک مخلوط کنجاله سویا در یک مخلوط کن با مشخصات زیر بدست آورد:

اندازه سوراخ مشبک ۹۰۰۰۰۰ و سرعت پیچ ارشمیدسی rpm۵۵۰ ، میزان خوراک kg / hn819، دمای داخل برای مخزن اکسترود ۱۶۰-۱۴۸ در محل فشرده سازی می باشد. بعد از فشرده کردن مخلوط و عبور از صفحه مشبک محصول از نظر وجود باکتریهای هوازی و غیر هوازی و قارچها آزمایش می شود تا اطمینان حاصل شود که در پایان عمل آوری ضایعات میکروبها کاملاً از بین رفته اند.

حال که کمی با شرایط جوجه کشی آشنا شدیم به بحث جامع تر در مورد کبک می پردازیم:

برای جوجه کشی کبک باید تخمها را بسرعت جمع آوری کرد تا آلودگی بداخل تخم نفوذ نکند. بهترین دمای نگهداری تخم کبک قبل از جوجه کشی حدود ۱۵ درجه می باشد. تخم های کثیف باید تمیز شوند بعد در دستگاه قرار گیرند. برای تمیز کردن چند راه وجود دارد: ۱. گاز دادن ۲. غوطه ور کردن ۳. تمیز کردن خشک تخم و ۴. شستشو. برای گاز دادن از مخلوط فرمالدئید ۴۰ درصد و پرمنگنات استفاده می کنند. در روش غوطه ور کردن تخم ها را در گلوتر آلدئيد غوطه ور می کنند ولی بهترین روش تمیز کردن خشک تخم می باشد. شرایط لازم برای دستگاه های جوجه کشی در جدول زیر آورده شده است:

شرایط لازم دستگاه جوجه کشی در طول دوره قرار داشتن تخم کبک در دستگاه

دستگاه روز دما رطوبت نسبی % چرخش
ستر 20 – 1 7/37 55 – 50 هر ساعت 90 درجه
هچر 23 – 21 2/37 55 – 50 ندارد
هچر 24 – 23 2/37 80 – 75 ندارد

تهویه برای دستیابی به عملکرد بالاتر و بهتر لازم و ضروری است جریان هوا باید از اتاق های تمیز به سمت کثیف­ترین اتاق ها برود. به ازای هر ۱۵۰۰ عدد تخم کبک در سن 20 – 1 روزگی حدود ۱۱ متر مکعب هوای تازه نیاز است.

مقدار هوای لازم در اماکن مختلف در یک واحد جوجه کشی

درجه حرارت به ازای هر 12000 تخم کبک به ازای هر 12000 عدد جوجه
محیط اتاق نگهداری تخم ستر هچر اتاق نگهداری جوجه
4 36 139 289 684
13 36 169 343 853
9/37 36 205 427 1020

قبل از گذاشتن تخمها ستر دستگاه می بایست به خوبی ضد عفونی شده باشد که قبلاً توضیح داده شد ولی اجمالاً تذکر می دهیم که به کمک گاز فرمالین و یا پرمنگنات و فرمالین این کار انجام می شود. لازم است تخم کبک قبل ازچیده شدن در ستر حدود ۲۰ ساعت بطوریکه نوک باریک تخم به سمت پائین باشد باقی بماند و ۱۴ ساعت مانده که در ستر قرار دهیم باید در دمای ۲۸-۲۵ درجه قرار گرفته تا به هوای جدید عادت کنند که به این عمل پیش کرو گوئیم. باز تذکر می دهیم که هیچگاه نباید بلافاصله تخم ها را در دستگاه چید زیرا مقدار PH آلبومین بالا می باشد که باعث می شود جنین آسیب ببیند. پس از حدود ۹ روز که از زمان چیدن تخم ها در دستگاه ستر گذشت بایستی عملنور بینی انجام شود تا وضعیت جنین در تخم مشخص شود و اگر لازم بود تخم­های بی نطفه یا نطفه مرده و … را جدا کرد. میزان در دستگاه ستر نباید بیش از 4/0 باشد و هر روز باید دستگاه را از لحاظ عملکرد قسمتهای مختلف بررسی کرد. حدود ۲۰-۱۹ روزگی تخم ها را از دستگاه ستر به دستگاه هچر منتقل می کنند. باید دقت شود که در زمان انتقال فن ها همچنان کار کنند تا جنین دچار کمبود اکسیژن نشود. هم چنین باید دقت شود که تخم های کثیف بداخل هچر انتقال پیدا نکنند. تخم ها در دستگاه هچر باید با هم در تماس باشند و در حین انتقال دمای محیط باید حدود ۳۱ درجه باشد و تخم ها باید حدود ۱۳ درصد از وزن خود را از دست داده باشند. بعد از انتقال باید دستگاه بستر را به خوبی شستشو داد و ضد عفونی کرد. در دستگاه هچر باید مقداری فرمالین برای ضد عفونی در کف دستگاه قرار داد. میزان  دستگاه نباید بیش از ۶ درصد باشد و باید تئجه داشت که دمای آب برای تأمین رطوبت حدود ۱۵ درجه می باشد. اگر شرایط تخم ها از لحاظ انبار کردن، اندازه و گله مادر و … یکسان باشند همه تخم ها در ۲۴ روز هچ می شوند و بهترین زمان بیرون کشیدن جوجه ها زمانی است که حدود ۷ درصد جوجه ها هنوز خیس هستند. عواملی که باعث می­شوند طول دوره از ۲۴ روز بیشتر شود عبارتند از: ۱. اندازه بزرگ تخم ۲. پیر بودن گله مادر ۳. دمای پائین دستگاهها ۴. زمان نگهداری طولانی تخمها قبل از جوجه کشی. و کلا عواملی چون دوره تخم گذاری گله، نژاد، سن، اندازه، دما و … در طول دوره جوجه کشی مؤثرند.

بعد از اینکه جوجه ها کاملاً از تخم بیرون آمده و خشک شدند باید عملیاتی روی آنها انجام شود که بدین شرح است:

  1. جدا کردن جوجه های درجه 1 و ۲ و ۳
  2. کنترل کیفی جوجه ها
  3. تعیین جنسیت جوجه ها
  4. عملیات واکسیناسیون
  5. شمارش و کارتن زنی
  6. انبار کردن
  7. کنترل شرایط محیطی
  8. در صورت طولانی بودن محل نگهداری جوجه ها باید امیلی لیتر سرم غیر یدلوژی تزریق گردد، دمای نگهداری جوجه ها باید حدود ۲۶ درجه باشد و رطوبت ۷۰ درصد مناسب است.

این تجربه است که کمک می کند در هر تجارتی موفق شوید، ما بدون هیچ چشم داشتی تجربه خود را در اختیار شما خواهیم گذاشت
گروه تولیدی پژوهشی نیازی

 

 

امتیاز شما به مقاله
[: 9 امتیاز از مجموع: 5]
برچسب‌ها:,

نظرات کاربران

2:27:55 AM

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

بررسی تخصصی بوقلمون

به کانال تلگرامی ما بپیوندید

جوین خروج