فنچ پاکستانی یا چاشنی که نام علمی آن (Lonchura punctulata) است به نام های فنچ ادویه­ای، فنچ جوزهندی، مونیای سینه صدفی، مونیای خالدار نیز نامیده می شود. نر و ماده آن شبیه به هم هستند. نرها را از طریق آواز ضعیفشان و رقصهای مخصوص جفت گزینی، می توان شناخت و برخی دیگر معتقدند که تشخیص جنسیت این پرنده از طریق شکل منقار و یا بزرگی سینه امکان پذیر است. اما این راه­ها چندان قابل اعتماد نمی باشند. در ادامه به تمامی نکات مربوط به پرورش فنچ پاکستانی یا چاشنی را ذکر می کنیم.

آشنایی با فنچ آوازه خوان African Silverbil

فنچ پاکستانی یا چاشنی  آوازه خوان نام علمی آن (linchura cantans) و نام دیگر آن سیلوربیل آفریقایی است. بهترین راه تشخیص جنسیت این پرنده انتظار برای شنیدن آواز آن است زیرا که در این گونه فقط پرنده نر آواز می خواند. البته روشن است که بهترین راه شناخت پرنده های ماده تخم گذاری آن است. اخیرا برای تعیین جنسیت از روش های آزمایش ژنتیکی برای تعیین DNA استفاده می شود. غذای آن را دانه ها تشکیل می دهد اما برخلاف سایر پرندگان علاقه ای به گیاهان سبز و یا دانه های خیسانده شده ندارد. در تغذیه این پرندگان باید همیشه دقت کرد تا کلسیم مورد نیاز آنان تأمین شود و برای این کار بهتر است که پوست تخم مرغ ساییده شده و یا پودر صدف داده شود.

آشنایی با (ادویه ای)

این نژاد دارای بیش از دوازده زیرگونه است و زیرگونه فلیپینی آن راحت تر قابل تشخیص است. البته اخیراً این نژاد را با نژادهای دیگر مخلوط کرده اند و این امر باعث شده است که یافتن نژاد خالص در فروشگاه های عرضه کننده پرندگان زینتی دشوار باشد. این فنچ در حالت اسارت به سادگی تکثیر نمی یابد.

فنچ پاکستانی یا چاشنی بسیار آرام است و می توان به سهولت آن را به صورت مخلوط با دیگر فنچ های کوچک جثه نگهداری کرد. البته نباید محیط زندگی آنها زیاد شلوغ باشد. فنچ پاکستانی به علت زیبایی و آواز زیباتر از فنچ زبرا، کم کم در حال جا افتادن در بین پرنده دوستان است.

فنچ ها یکی از محبوب ترین پرندگان هستند. فنچ های پاکستانی برخلاف نامشان متعلق به سرزمین هند، چین و مالزی می باشند. آنها پرندگانی آرام هستند که نگهداری از آنها کار ساده ای است. فنچ پاکستانی آواز ملایمی دارد و پرنده ای پرجست و خیز است.

این پرندگان علاقه ای به قرار گرفتن در دست و یا پرواز خارج قفس (رها شدن در طبیعت) ندارند. آواز فنچ پاکستانی زیبا و دلنشین است. میانگین سایز فنچ پاکستانی ۴ اینچ (در حدود 16/10سانتیمتر) است.

غذای فنچ پاکستانی

برای تغذیه فنچ پاکستانی به شدت توصیه می شود که ۶۰ الی ۷۰ درصد از جیره غذایی آنها از پلت های مخصوص باشد. از دانه های غنی شده در حد اعتدال استفاده کنید زیرا چربی آنها بیشتر بوده و مواد مغذی آنها کمتر از دانه های تازه است.

چند بار در هفته سبزی هایی به رنگ سبز تیره را به آنها بدهید. به علاوه برش­هایی از پرتقال و سیب، هویج و سیب زمینی رنده شده که همگی باید تازه و تمیز باشند را به فنچ پاکستانی خود بدهید. باید به آنها آب تازه و تصفیه شده بدهید و حتماً آن را روزانه تعویض کنید. به هیچ وجه به پرنده خود آووکادو، دانه های میوه، شکلات، الكل و كافئين ندهید؛ زیرا این ها می توانند باعث مشکلات پزشکی جدی برای فنچ پاکستانی شوند.

پلت چیست؟

پلت کردن عبارت است از تبدیل غذاهای پودری یا آردی به قطعاتی با اندازه مشخص (عمدتاً ۴ تا ۸ میلی متر).

اگر جیره غذایی فنچتان فقط دانه می­باشد، باید به تدریج پلت را جایگزین آن کنید. پلت ها یا دانه ها باید تازه و تمیز باشند. آب تازه و تصفیه شده را هم به طور روزانه در دسترس آنها قرار دهید. میوه ها و سبزی­های تازه باید روزانه به آنها داده شوند و باید بعد از ۲۴ ساعت آن مقداری که نخورده اند را دور بریزید. فنچ­ها تنوع و کیفیت در غذایشان را درک می کنند.

لانه فنچ پاکستانی

لانه فنچ پاکستانی یا چاشنی به خوبی با آب و هوا و وضعیت دمایی خانه خو می گیرد ولی از تغییرات دمایی شدید پرهیز کنید. قفس باید بالاتر از کف اتاق قرار داده شود و اتاق باید به خوبی روشن بوده و از هرگونه آلودگی دور باشد. قفس مناسب این پرنده، مستطیل شکل است تا پرنده بتواند در آن پرواز کند و اندازه آن در حدود (طول = ۶۱ و عرض = 5/35 و ارتفاع = 7/45 سانتیمتر) باشد.

فاصله میله های فلزی قفس نباید بیشتر از یک سانتیمتر باشد. چنین قفسی یک خانه خوب برای سه فنچ است. البته برای هر نوع حیوان خانگی باید سعی کنید بزرگترین زیستگاه را تهیه کنید. میله های نشیمن گاه مناسب برای پرنده باید در اندازه و شکل متنوع تهیه شود تا باعث ورزش کردن پاهای پرنده شده و از ورم مفاصل پرنده جلوگیری کند.

با یک سطح مشبک که بالاتر از سینی کف قفس قرار می گیرد پرنده را از فضولات خودش دور نگه دارید. کف قفس را با کاغذ یا هر چیز مناسبی که بتوان به راحتی سینی کف را تمیز کرد بپوشانید.

برای جلوگیری از آلودگی غذا يا آب، آنها را زیر میله های نشیمن گاه قرار ندهید. برای سلامتی پرنده، صاحبان پرنده نباید از لوازم غیر چوبی و لوازمی که گازهای خطرناک از آنها متصاعد می شود، استفاده کنند.

تجهیزات مورد نیاز برای نگهداری از فنچ پاکستانی

1. قفس و کاور قفس.
2.  کاغذ یا پوشش کف قفس.
3.  پلت و دانه غنی شده.
4.  اسپری ارزن و نگه دارنده.
5.  ظرف های آب و غذا
6.  غذا و سنگریزه.
7. ظرف حمام پرنده.
8. اسپری نظافت.
9. ناخن گیر.
10.  ژل بند آوردن خون
11.  ویتامین های مکمل
12.  میله های نشیمن متنوع.
13.  شاخه های درخت متنوع.
14.  کتاب نگهداری فنچ

موارد مهم برای پرورش فنچ پاکستانی

وضعیت زندگی: آنها به صورت اجتماعی زندگی میکنند برای همین باید به صورت جفت نگهداری شوند.

رفتار و تعاملات: فنچ های پاکستانی (فنچ­های ادویه ای) هنگام شب در لانه می خوابند و روز خود را روی شاخه های بلند طی می کنند.

محل سکونت و نگهداری: قفس و میله های نشیمن گاه و سینی کف قفس باید حداقل هفته ای یکبار تمیز و ضدعفونی شوند.

غذا و آب باید و لوازم بازی: غذا و آب باید روزانه تعویض شوند. ظرف های غذا و آب و میله های نشیمن گاه و اسباب بازی ها وقتی که کهنه و آسیب دیدند باید تعویض شوند. مطمئن شوید که قفس و لوازم داخل قفس از سرب و روی یا حتی رنگ ها و پوشش های حاوی سرب و روی و همچنین گالوانیزه، نباشند؛ زیرا اگر توسط پرنده مصرف شوند می توانند مشکلات جدی پزشکی برای فنچ پاکستانی به وجود بیاورد.

نظافت و بهداشت: برای حمام کردن پرنده باید به طور منظم آب ولرم، تصفیه شده و کلریده در قفس قرار داده شود و بعد از حمام باید برداشته شود. این گزینه ای است که شما می توانید به جای تمیز کردن غبار پرنده با اسپری نظافت، از آب استفاده کنید.

ناخن های پرنده باید توسط فردی مجرب کوتاه شوند تا پرنده به خودش صدمه نزند. لازم نیست پرهای پرنده را کوتاه کنید. می توانید با دامپزشک متخصص پرندگان مشورت کنید که چه چیزی برای پرنده تان لازم است. بعد از دست زدن به قفس پرنده، دستان خود را بشویید.

علائم پرنده سالم: فنچ پاکستانی سالم، فعال، هوشیار و خوش مشرب است و سوراخ های بینی آن خشک و روشن می باشد.

همچنین چشم های آن خشک و تمیز و مخرج آن تمیز می باشد. توجه کنید که منقار، پاها و پوست پاها عادی باشند. پرهای فنچ پاکستانی سالم صاف، مرتب و آراسته است.

مسایل عمومی مربوط به سلامتی فنچ پاکستانی

اگر مخرج پرنده آغشته به مدفوع است، این امر علل مختلفی می تواند داشته باشد که از جمله آنها تغییر در رژیم غذایی و یا انگل داخلی را می توان نام برد.

بهتر است در این شرایط از صحت رژیم غذایی فنچ مطمئن شوید. مصرف میوه را کاهش دهید. به دامپزشک متخصص پرندگان مراجعه کنید.

اسهال فنچ پاکستانی

اگر فنچ پاکستانی شما دچار اسهال شده است سعی کنید پرنده خود را سرگرم کنید، اسباب بازی جدید برایش فراهم کنید و به دامپزشک متخصص پرندگان مراجعه کنید.

کندن پرها توسط فنچ پاکستانی

اگر فنچ پاکستانی اقدام به کندن پرهای خود می کند به دنبال درمان از طریق دامپزشک متخصص پرندگان باشید.

رسوبات سفید روی چشم، ران، ساق پاها و پنجه ها

اگر رسوبات سفید روی چشم، ران، ساق پاها و پنجه ها مشاهده کردید، فنچ پاکستانی شما دچار بیماری کنه (صورت و پاهای فلس دار و بیمار) شده است و باید فوراً به دامپزشک متخصص پرندگان مراجعه کنید.

از دست دادن اشتها، پرهای کرک شکل، ترشحات بینی

اگر فنچ پاکستانی شما دچار علائمی همچون از دست دادن اشتها، پرهای کرک شکل، ترشحات بینی شده است باید بدانید که دچار نوعی بیماری عفونی به نام Psitacosis شده است. به دامپزشک متخصص پرندگان مراجعه نمایید.

Psittacosis: نوعی بیماری عفونی مشترک بین پرندگان و انسان است.

بیماری های رایج در فنچ پاکستانی

• تورم یا انباشتگی در ناحیه منقار
• خس خس سینه یا سرفه
• ترشحات چشم یا بینی
• پرکنی
• پرهای کرکی شکل
• پرهای کثیف
• اسهال یا تغییر رنگ مدفوع
• چشم­های متورم یا قرمز
• نشستن روی کف زیستگاه
• توجه به یک پا (روی یک پا ایستادن)
• از دست دادن اشتها

اگر شما متوجه هر یک از این علایم شدید، لطفاً با دامپزشک متخصص پرندگان تماس بگیرید.

این تجربه است که کمک می کند در هر تجارتی موفق شوید، ما بدون هیچ چشم داشتی تجربه خود را در اختیار شما خواهیم گذاشت
گروه تولیدی پژوهشی نیازی