در پست قبلی در مورد کیفیت آغوز در گاوهای با مشکل جفت ماندگی را بررسی کردیم .آغوز در طی ۲۴ ساعت اول بعد از زایمان از سلول های پستان ترشح می شود. این ماده به طور واضح ترکیبات متفاوتی با شیر دارد و همچنین خصوصیات فیزیکی و عملکرد آن نیز با شیر متفاوت است. شیر انتقالی در طی ۲۴ تا ۷۲ ساعت بعد از تولد، ترشح می شود و ترکیب شیر انتقالی ۷۲ ساعت بعد از تولد به شیر تبدیل می شود. آغوز ترکیب متفاوتی با شیر انتقالی دارد و حاوی مقادیر بیشتری ماده خشک، پروتئین و ایمونوگلوبولین­هاست. این مطلب وقتی مهم تر میشود که در طی ۲۴ ساعت اول زندگی، اغوز، ایمنی غیر فعال را به گوساله منتقل می کند. دراین پست آغوز گوساله ، زمان تغذیه آغوز و فریز کردن و یخ گشایی آغوز را مورد بررسی قرار می هیم.

معرفی ایمونوگلوبولین­های آغوز

ایمونوگلوبولین­های آغوز

ایمونوگلوبولین­ها (آنتی بادی ها) پروتئین هایی هستند که وظیفه تشخیص و تخریب عوامل بیماری زا در حیوانات را بر عهده دارند.
۳ نوع ایمونوگلوبولین در گاو وجود دارد: IgM ،IgG و IgA .
همچنین دو نوع ایزوتوپ از IgG داریم که  و  هستند. این ایمونوگلوبولین­ها با همکاری یکدیگر باعث ایجاد ایمنی غیر فعال (ایمنی که از طریق بدن مادر به بدن گوساله منتقل می شود) در بدن گوساله می شوند و پس از آن زمانی خواهد بود که ایمنی فعال آغاز شود. آغوز حاوی ۷۰ تا ۸۰ درصد IgG، ۱۰ تا ۱۵ درصد IgM و ۱۰ تا ۱۵ درصد IgA می­باشد. بخش عمده ایمونوگلوبولین G در گاوها  است.از طریق یک مکانیسم فعال اختصاصی از خون مادر به آغوز منتقل می شوند. بنابراین، شروع کاهش IgG سرم مادر ۲ تا ۳ هفته قبل از زایش رفته رفته آغاز می شود. در گاوهای شیری هفته ها طول خواهد کشید تا مجدداً IgG از دست رفته جبران شود. IgM و IgA در غدد پستانی ساخته می شود.

هر ایمونوگلوبولین نقش متفاوتی در بدن دارد. IgG، ایمونوگلوبولین غالب در سرم و اغوز است و نقش عمده­ای در شناسایی و تخریب عوامل بیماری زا دارد. به دلیل کوچکتر بودن آن نسبت به سایر ایمونوگلوبولین­ها، می­تواند از سیستم گردش خون خارج شده و خود را به سایر بخش های بدن که در زمینه تشخیص عوامل بیماری زا فعالیت دارند، برساند. ایمونوگلوبولین M (IgM) آنتی بادی است که به طور جدی در خط مقدم دفاع در مقابل عفونت های خونی ایفای نقش می کند. این مولکول بزرگ در خون باقی مانده و از انتشار باکتری ها جلوگیری می کند. ایمونوگلوبولین A (IgA) وظيفة حفاظت از بافت­های موکوسی و ترشحی مثل روده را بر عهده دارد. این مولکول به سلول های روده متصل شده و از اتصال عوامل بیماری زا و بروز بیماری جلوگیری می کند. تغذیه آغوز در طی ۳ روز اول بعد از تولد راهکار و ایده مناسبی است چرا که با فراهم نمودن IgA در روده از بروز بیماری جلوگیری خواهد کرد.

آغوز حاوی مقادیر زیادی IgG و مقادیر کمتری از IgM و IgA است. هر سه ایمونوگلوبولین ذکر شده برای گوساله ها حیاتی هستند اما لازم به یادآوری است که ایمونوگلوبولین­ها بخشی از سیستم ایمنی گوساله هستند. تغذیه مناسب، حداقل استرس و محیط تمیز نیز می تواند در سلامت گوساله نقش داشته باشد.

زمان تغذیة آغوز

گوساله هایی که تازه متولد می شوند باید ایمونوگلوبولین­های آغوز را بدون تجزیه جذب کنند تا ایمنی غیر فعال را کسب نمایند. اینکه زمان تغذیه آغوز بعد از تولد گوساله برای اولین بار آغوز را دریافت می کند در تعیین انتقال ایمنی به گوساله بسیار مهم است. زمان تغذیه آغوز به دو دلیل اهمیت دارد؛ یکی کاهش محل های جذب در روده و دیگری تشکیل کلونی های باکتریایی در روده.

کاهش محل های جذب در روده

رشد و توسعه سلول های روده طی مدت کوتاهی پس از تولد آغاز می شود. وقتی سلول روده بالغ می شود دیگر توانایی جذب آنتی بادی های آغوز را بدون تجزیه آنها ندارد و آنها را به اسیدهای آمینه تجزیه می کند. تئوری که در این مورد مطرح است پیشنهاد می کند که سلول های اپی تلیال روده توانایی جذب آنتی بادی­ها را به صورت مولکول های درشت دست نخورده و کامل پس از ۲۴ ساعت که از تولد می گذرد، از دست می­دهند؛ چرا که بالغ شدن و یا رشد سلول های روده توانایی هضم و جذب در آنها را ایجاد می کند. در تحقیق Rajala and Castren (۱۹۹۵) نشان داده شد که افت غلظت ایمونوگلوبولین سرم به ۲ گرم /ليتر اگر آغوز ۳۰ دقیقه بعد از تولد تغذیه نشود، اتفاق می افتد. محققین در آمریکا دریافتند که افت راندمان جذب IgG در طی یک ساعت بعد از تولد مشاهده می شود. به وضوح مشخص است که باید در اولین فرصت ممکن بعد از تولد برای حداکثر انتقال ایمنی به گوساله آغوز را تغذیه نماییم. علاوه بر بلوغ سلول های روده، ترشح آنزیم­ها در شیردان و روده ممکن است باعث کاهش راندمان جذب IgG پیش از جذب شده و مشکل ساز باشند. در زمان تولد و در مدت زمان کوتاهی پس از آن، ترشح آنزیم­های هضم کننده آنقدر محدود است که اجازه عبور مولکول های بزرگی مثل IgG را می دهد. اما پس از ۱۲ ساعت، مقدار ترشح این آنزیم ها چشمگیر خواهد شد و بنابراین اجازه نمی دهند که مولکول­های IgG به صورت دست نخورده و کامل از شیردان عبور کنند و به محل جذب خود در روده برسند.

تشکیل کلنی­های باکتریایی در روده

رودة گوساله هایی که تازه متولد می شوند کاملاً استریل است؛ اما پس از گذشت چند ساعت از تولد، باکتری­ها از محیط اطراف وارد روده می شوند و کلنی تشکیل می دهند. این تشکیل کلنی می تواند در محیط­های آلوده تسریع شده و کلنی­های بیشتری در روده تشکیل شود. در صورت وجود باکتری های بیماری زا در محیط جمعیت کلنی باکتریهای بیماری زا غالب خواهد بود. این مسئله منجر به مسمومیت خون و افزایش مرگ و میر گوساله ها خواهد شد. دکتر روبرت جیمز و همکارانش در سال ۱۹۸۱ در دانشگاه ویرجینیا اعلام کردند که با وجود باکتری­ها در روده سرعت بسته شدن فضاهای سلولی در روده که برای جذب lg است افزایش می­یابد.

لوگان و همکارانش (۱۹۹۷) مطالعه ای را روی اثرات کلنی­های بیماری زای اولیه تشکیل شده بر روی گوساله­های تازه متولد شده انجام دادند. گوساله ها آغوز دریافت می کردند و همچنین باکتری اشرشیاکلی نیز به آنها خورانیده می شد. در گروه نخست آغوز مصرف می شد و سپس باکتری اشرشیاکلی تلقیح می شد اما در گروه دوم اول تلقیح و ورود باکتری بود و بعد آغوز تغذیه می شد. تقریباً تمام گوساله های گروه دوم دچار بیماری شدند و ۷۵ درصد آنها از بین رفتند. در مقابل گوساله هایی که پیش از ورود اشرشیاکلی به بدنشان آغوز مصرف کرده بودند علائم کسالت و مریضی نشان ندادند و مرگ و میری نیز مشاهده نشد.

نتیجه گیری این خواهد بود که در اولین فرصت ممکن به گوساله ها آغوز بدهیم، با بلوغ و رشد سلول های روده توانایی جذب IgG از بین می رود و تغذیه زودتر آغوز به معنی پرورش گوساله های سالم تر است.

فریز کردن و یخ گشایی آغوز

آغوز عالی ترین منبع مواد مغذی و پروتئین های سیستم ایمنی است که می تواند تأمین کنندة نیازهای گوساله تازه متولد شده باشد. به دلیل اهمیت آغوز برای گوساله هایی که تازه متولد شده اند، پرورش دهندگان اغلب در فکر تأمین آغوز با کیفیت و نگهداری آن برای گوساله هایی هستند که مادران آنها مقدار کافی آغوز تولید نمی کنند. بنابراین، انبار کردن و نگهداری آغوز ضروری است. دو روش عمده برای نگهداری آغوز وجود دارد که شامل نگهداری در یخچال و یا فریز کردن این ماده است.

نگهداری آغوز در یخچال

اغوز را می توان فقط به مدت یک هفته تا قبل از کاهش کیفیت آن در یخچال نگهداری کرد. اگر آغوز را در یخچال نگهداری کنیم باید اطمینان داشته باشیم که یخچال به اندازه کافی سرد باشد (۳۳-۳۵ درجه فارنهایت یا ۱-۲ درجه سانتی گراد) تا از رشد باکتری ها جلوگیری کند. همچنین اگر طعم آغوز تغییر کرد و ترش شده بود، کیفیت آن کاهش پیدا کرده است. مولکول IgG موجود در آغوز تحت تأثیر آنزیم هایی که از باکتریهای موجود در آغوز ترشح می شود تجزیه خواهد شد و لذا قدرت و کیفیت آغوز کاهش می یابد. پس در صورت نگهداری آغوز در یخچال نباید فراموش کنیم که این مدت در حد امکان کوتاه باشد.

فریز کردن آغوز

آغوز را می توان برای مدت یکسال بدون تغییر چشمگیری در میزان lg فریز کرد. در یک تحقیق گزارش شده که می توان آغوز را برای مدت ۱۵ سال بدون تغییر زیادی در کیفیت آن فریز کرد. فریزرهای بدون برفک برای نگهداری طولانی مدت آغوز مناسب نیستند و در این فریزرها عمر نگهداری آغوز بسیار کم است. فریز کردن آغوز در بطری های یک یا دو لیتری و یا به میزان یک لیتر در پلاستیک های زیپ دار دو لیتری عالی­ترین و مناسب ترین روش نگهدام آن استفاده از پلاستیک­های زیپ دار، آغوز بهتر و راحت تر یخ گشایی خواهد شد. بهتر است از دو کیسة پلاستیکی استفاده شود تا امکان نشت نداشته باشد و به صورت خوابیده داخل فریزر قرار دهید. با خواباندن کیسه ها به صورت کاملاً صاف، در آینده برای یخ گشایی نیازمند صرف وقت زیادی نیستیم.

فریزر باید سرد باشد (۲۰- درجه سانتی گراد یا ۵- درجه فارنهایت) و این موضوع را باید قبل از فریز کردن آغوز بررسی کنیم.

یخ گشایی آغوز

نگرانی عمده در یخ گشایی آغوز، انجام این کار بدون از بین رفتن و تخریب مولکول­های ایمونوگلوبولین است. بهترین کار استفاده از آب داغ (و نه آب جوش) با دمای کمتر از ۱۲۰ درجه فارنهایت یا ۵۰ درجه سانتی گراد برای یخ گشایی است. این کار به صورت دیگری نیز امکان پذیر است و می توان با استفاده از مایکروفر یخ گشایی را با حداقل تخریب مولکولی Ig انجام داد اما باید توجه داشته باشیم که مایکروفر را روی درجه مناسب و با قدرت کم تنظیم کنیم. بخشی از مایع را به تناوب بعد از یخ گشایی به ظرف دیگری منتقل کنید تا حداقل تخریب حرارتی انجام شود. هیچ گاه منبع حرارتی را مستقیماً به آغوز یخ زده نزدیک نکنید.

استفاده از یک همزن نیز می تواند در یکنواخت شدن دما کمک خوبی باشد. محققین در دانشگاه کرنل آمریکا گزارش نموده­اند که این روش می تواند با حداقل تخریب باعث یخ گشایی آغوز شود. و در مجموع آغوز عالی ترین منبع تغذیه برای گوساله هاست و به عنوان یک شیء گرانبها باید از آن نگهداری کرد. برای نگهداری بیشتر از یک هفته، فریز کردن آغوز مناسب است تا در زمان مصرف یخ گشایی شود.

این تجربه است که کمک می کند در هر تجارتی موفق شوید، ما بدون هیچ چشم داشتی تجربه خود را در اختیار شما خواهیم گذاشت
گروه تولیدی پژوهشی نیازی