مرغ شاخدار یا مرغ گینه ای یا هندی پرنده ای زیبا و کمیاب است که شاخی خاکستری رنگ بر سر دارد، پرهای این پرنده کوتاه و منقارش بزرگ و قرمز رنگ است. مرغان شاخدار در سن ۶ تا هفت ماهگی به سن بلوغ میرسند. مرغ مادر اقدام به گذاردن ۴ تا ۱۹ عدد تخم نموده و زمان خارج شدن جوجه ها از تخم ۲۳ تا ۲۸روز به طول می انجامد. جوجه ها بعد از خارج شدن از تخم بلافاصله لانه را ترک کرده و در کنار والدین بدنبال غذا گشته و به گروه می پیوندند. در این مقاله تمامی جزئیات مرغ های شاخدار نکات مهم در پرورش مرغ شاخدار را بررسی می کنیم.
پرورش مرغ شاخدار
در تمام مدتی که مادر بر روی تخم ها خوابیده جفت وی به نگهبانی در اطراف لانه می پردازد.بزرگترین دشمن جوجه ها گربه ها، کلاغها و دیگر پرندگان شکاری، جانوران چون سمور و روباه و موش صحرایی و … می باشند.گوشت و تخم مرغ شاخدار خوراکی و جنبه دارویی و صادراتی دارد.موطن اصلی مرغ شاخدار آفريقا است.
طریقه زندگی مرغ شاخدار
مرغ های شاخدار به شکل گلهای زندگی کرده و به آنها مرغ مصری و مرغ فرعون نیز اطلاق می شود. این پرنده، علاوه بر حشرات و مارها، علاقه زیادی به خوردن جوانه های گیاهی مخصوصاً جوانه های بادام زمینی دارند. در زمان های قدیم، مرغ شاخدار نزد مصریان پرنده ای مقدس به شمار می رفت، اهلی کردن آنها را به یونانیان و رومیها نسبت می دهند.
بالهای آنها کوتاه بوده و قدرت چندانی جهت پرواز کردن ندارند، دم آنها مانند دم مرغ خانگی پهن نبوده و ظاهری همانند آنها ندارند. تکامل پرهای بدن به صورت کامل و اکثر آنها کوتاه و به رنگ خاکستری است. سر آنها پرهای کمی داشته و منقار نسبتاً بزرگ و شاخی بر سر دارند.
در سطح منقار رنگ قرمز و در بعضی موارد رنگ زردی جلب توجه می کند که به تدریج به زایدهای قرمز رنگ تبدیل می شود. به همین علت این دسته از مرغان را مرغ شاخدار می گویند. در برخی انواع آنها این زائده به صورت برجستگی کاکل مانندی دیده می شود که باعث شده حتی به آنها کلاهدار یا کاکلی هم اطلاق شود. در جنس نر این پرنده زائده کالاه مانند قدری بزرگتر است و در صورتی که فرد بیننده دارای اشنایی لازم و تجربهکافی باشد، می تواند از روی این مشخصه جنسیت پرنده را تشخیص دهد.
مرغ شاخدار در طبیعت به صورت گله ای و اجتماعی زندگی می کند. مرغ شاخدار جزء راسته گالی فرمیس طبقه بندی می شود. موطن اصلی مرغ شاخدار آفريقا است. این پرنده بدنی گوشتی و توپر و بال هایی کوتاه دارد و خوب پرواز نمی کند.
نوع وحشی این پرنده سالی یک یا دو بار اقدام به لانه سازی کرده و حدود ۱۰ تخم نیز می گذارد. این راندمان کم در نوع پرورشی، کمی افزایش داده شده است. فرانسوی ها و ایتالیایی ها روی نوع پرورشی به طور گسترده ای کار کرده اند. تفکیک جنس در جوجه های یکروزه براساس فرم رویش پرها امکان پذیر است.
وزن گیری مرغ شاخدار
مرغ های شاخدار در سن ۷-۶ ماهگی با وزنی حدود ۲ کیلوگرم به بلوغ می رسند. پرورش آنها اغلب به روش بستر است. برای بستر باید از مواد بسیار مرغوب و تمیز انتخاب شود. برای اطمینان علاوه بر ضدعفونی بستر باید از قارچکش ها نیز استفاده کرد.
ابتدا مرغ های شاخدار پرورشی را تفکیک جنسیتی کرده و در سالن های نیمه تاریک بر روی بستری از سبوس گندم یا مواد مشابه نگهداری می کنند. تراکم به نسبت ۸-۶ قطعه در هر متر مربع می باشد. از ۶-۵ هفتگی از چوب برای خوابیدن آنها استفاده می کنند (برای هر ۶ قطعه یک متر چوب خواب). در نگهداری جوجه ها برای پرواربندی، حرارت سالن باید ۳۷ درجه سانتیگراد در هفته اول باشد که هر هفته ۳-۲ درجه سانتیگراد آن را کاهش می دهند.
مرغ های شاخدار در حال رشد را از هفته ۲۸ از بستر به قفس منتقل می کنند و مدت روشنایی برای آنها در این سن باید ۱۴ ساعت باشد. چون مرغ های شاخدار نسبت به صدا و ورود ناگهانی اشخاص و روشن و خاموش شدن چراغ تصوير العمل نشان داده و شدید می ترسند، لذا استفاده از سالن های نیمه تاریک توصیه می شود. حرارت سالن نگهداری هم حدود ۲۰ درجه سانتیگراد با رطوبت حدود ۶۰ درصد توصیه می کنند.
مرغ های شاخدار پرورشی اولین تخم را معمولاً در ۳۱ هفتگی گذاشته شده و راندمان گله ۷ درصد می باشد. در ۳۶ هفتگی راندمان به ۸۰ درصد می رسد و از ۴۰ هفتگی افت می کند. پس از این مرحله نرها با وزن حدود ۱۸۰۰ گرم و مادهها کمی بیشتر، آماده مصرف گوشتی می باشند.
آبخوری و دانخوری
آبخوری و دانخوریهایی که برای مرغ ها به کار می روند را می توان برای مرغ های شاخدار نیز استفاده کرد. از آن جا که این پرنده نسبت به سایر طیور میزان زیادتری از غذا را حیف و میل می کند، لذا روی دانخوریها را با فواصل معین، مفتول های فلزی نصب می کنند تا از ریخت و پاش جلوگیری گردد.
مطالعات کمی بر روی احتیاجات مواد مغذی مرغ شاخدار صورت گرفته است. فرض کلی بر این است کهاحتياجات پروتئینی مرغان شاخدار بیشتر از مرغهای محلی است.
تعداد زیادی از مواد غذایی مانند ذرت، کنجاله بادام زمینی، کنجاله تخم پنبه و غیره را می توان در فرمول غذایی جیره مرغان شاخدار در روش پرورش متراکم جای داد. برای جلوگیری از حیف و میل غذا توصیه می شود که آن را به صورت پلت در آورده و بصورت کنترل شده توزیع کنند.
میزان مصرف غذا در دوره تخمگذاری برای هر قطعه ۱۰۰ گرم در روز است. ضریب مصرف غذایی هم در نرها ۴-۱ است.
معمولاً درصد تلفات در حدود ۳-۱ درصد است. تفاوت زیادی بین دو جنس وجود ندارد.
این تجربه است که کمک می کند در هر تجارتی موفق شوید، ما بدون هیچ چشم داشتی تجربه خود را در اختیار شما خواهیم گذاشت
گروه تولیدی پژوهشی نیازی
عالی،