تاریخچه پرورش شاه طوطی(گونه ها،زیستگاه،تغذیه)

این پرنده در حدود سه هزار سال پیش برای نخستین بار توسط مردم هندوستان اهلی گردید. در آغاز پادشاهان و خانواده های ثروتمند و اشرافی هندوستان به پرورش این پرنده پرداخته و روش تقلید صدا را به آن آموختند و سپس دیگر طبقات اجتماعی به این کار روی آوردند. یونانیها نخستین ملت اروپایی بودند که با پرورش و نگهداری این پرنده آشنا شدند زیرا که شاه طوطی توسط جانشینان اسكندر از ایالت پنجاب به کشور یونان برده شد. در ادامه تاریخچه پرورش شاه طوطی(گونه ها،زیستگاه،تغذیه) به طور کامل بررسی می شود.

تاریخچه پرورش شاه طوطی

اسکندر مقدونی که در طی سال های ۳۲۳-۳۵۶ پیش از میلاد زندگی می کرد، یکی از پادشاهان جهانگشای تاریخ است که پس از فتح میان رودان و امپراتوری ایران موفق شد سرزمین هند را به تصرف خود درآورد و در آن جا با این گونه طوطی که در هندوستان به وفور دیده می شد و در اروپا وجود نداشت آشنا شده و به تقلید صدای آن علاقه مند شده و بعدها جانشینان اسکندر آن را به یونان امروزی برده و به نام «طوطی اسکندر» به اروپاییان معرفی کردند. در آن دوره پرورش این گونه طوطی بیشتر در میان اشراف و بزرگان دربار سلطنتی رایج و متداول بود. سقراط نخستین دانشمند غربی است که زیبایی پرنده و قدرت تقلید صدای آن را توصیف کرده است. احتمالاً ملنگو نیز که شباهت زیادی به شاه طوطی داشت در همان دوره تاریخی به اروپا راه یافته باشد. بعدها رومیها دومین ملت اروپایی بودند که به پرورش و نگهداری از شاه طوطی پرداختند، شاه طوطی در سال ۱۷۶۶ میلادی توسط دانشمند معروف کارل لينه در رده بندی جهانی قرار گرفت.

گونه های شاه طوطی

شاه طوطی معمولی
شاه طوطی برمه
شاه طوطی آندامان
شاه طوطی نپال
شاه طوطی سیامی

نقشه پراکندگی شاه طوطی (طوطی بزرگ اسکندر)

چطور پیدایش کنیم

۵۸ سانتی متر با احتساب دم که طول آن در پرنده نر به ۶۳ سانتی متر می رسد. پرنده ای است به رنگ سبز مشخص، با دم خیلی دراز و دم تیز، بالهای نوک تیز و منقار قرمز قلاب مانند. در جنس نر، نوار سیاهی از بخش زیرین منقار جدا شده و در پشت گردن به نوار قرمز مایل به صورتی امتداد یافته و یک طوق كامل گردنی ایجاد می کند. شباهت زیادی به طوطی طوق صورتی دارد اما نسبتاً از آن بزرگتر و پرجثه تر است؛ سرش بزرگتر و منقاری قطورتر دارد. بارزترین مشخصه آن لکه قرمز رنگ روی شانه هاست که آن را به خوبی از طوطی طوق صورتی متمایز می سازد. پرنده ماده دم کوتاهتری دارد و فاقد طوق گردنی ست که در این حالت ممکن است با جنس ماده طوطی طوق صورتی اشتباه گرفته شود، اما رنگ سبز تیره، جثه بزرگتر، دم بلندتر و لکه قرمز شانه ها آن را از پرنده مزبور متمایز می سازد؛ پرنده نابالغ شبیه به پرنده ماده است با دمی کوتاه تر و عنبیه چشم مایل به خاکستری (عنبیه چشم در پرنده بالغ سفید است)، پرهای بلوغ در طوطی بزرگ اسکندر در سال سوم و گاها در سال دوم ظاهر می شوند.

زیستگاه

باغها، میوه زارها، پارکها و کشتزارها با درختان بلند و کهنسال.

پراکندگی

زیستگاه های اصلی شاه طوطی (طوطی بزرگ اسکندر) از شبه جزیره هندوستان تا برمه و ویتنام و تایلند و نواحی مختلفی در آفریقا را در بر می گیرد. جمعیتهایی که از طوطی های قفسی فراری نتیجه شده اند، به حالت وحشی در بسیاری از شهرهای بزرگ ایران دیده شده اند. آمار پراکندگی طوطی ها در تهران به ترتیب کاخ موزه، بوستان و فرهنگسرای نیاوران با بیشترین تعداد و بعد از آنها باغ وزارت کشاورزی، کاخ موزه سعدآباد، پارکهای جمشیدیه، ملت و ساعی در شمال شهر و همچنین فرهنگسرای اشراق، فضای سبز پادگان های نیروی هوایی و قصر فیروزه در شرق و درختان سفارت انگلیس، روسیه و کاخ موزه گلستان و پارک شهر در نقاط مرکزی شهر محل های اصلی زیست شاه طوطی های آزاد در تهران هستند.

اما کارشناسان آزمایشگاه پرندگان بخش تحقیقات وزارت جهاد و کشاورزی، مقاله ارزشمندی در یکی از مجلات انگلیسی زبان در خصوص شاه طوطی های تهران و تعداد تقریبی آنها به چاپ رسانده اند که در آن مشاهده طوطی های آزاد در ایران منحصر به موارد بسیار معدودی در بوشهر و بندرعباس و همچنین تعداد قابل ملاحظه ای در تهران و کرج شده است.

ازدیاد جمعیت طوطیان تهران و حضور و سازگاری شان در محیط پرسر و صدای شهری علتهای مختلفی دارد که مهم ترین آن می تواند طولانی شدن فصل گرما و افزایش نسبی دما در فصل زمستان باشد. همچنین داشتن پاهایی با دو انگشت رو به جلو و دو انگشت رو به عقب و منقار نیرومند قلاب شکل، باعث شده طوطی به راحتی دور از دسترس انسان و در محیطهای دارای درختان بلند و کهنسال (امثال کاخها و بوستان های قدیمی تهران) زندگی کرده و به تخم گذاری بپردازد. از طرفی این عامل، توانایی نشستن روی زمین و دیوار و بام خانه ها را از آنان سلب کرده و در نتیجه به یکی از مهمترین علتهای بقا و آسیب ناپذیری و به قفس افتادنش منجر شده است

از دیگر سوی عمر طولانی شاه طوطی که گاه به پنجاه سال یا بیشتر می رسد نیز از جمله دلایل جالب و تأمل برانگیز در ماندگاری و حفظ این پرنده بر روی درختان تهران است. آمار تقریبی کارشناسان بخش تحقیقات وزارت کشاورزی از حضور بیش از هزار عدد طوطی در تهران خبر می دهد. وجود این تعداد طوطی آزاد با توجه به یکجانشینی و مهاجر نبودن طوطی ها و شرایط متغير آب و هوایی تهران (تابستان های گرم و زمستانهای سرد) عجیب و قابل توجه است.

تغذیه

این طوطی هم مانند سایر طوطی ها به خوردن میوه جات، سبزیجات و دانه های خشک علاقه مند است اگر از یک شاه طوطی مراقبت می کنید می توانید مواد زیر را در رژیم غذایی اش بگنجانید: دانه آفتابگردان، حبوبات جوانه زده، کلم بروکلی، فلفل دلمه، سبزیجات برگ سبز مثل برگ شاهی، جعفری، برگ اسفناج، ذرت خام، هویج، سیب و غیره. راستی خوب است بدانید از این پرنده برای جوجه کشی نیز استفاده میشود.