نژاده های معروف غاز شامل قوغاز ، قوغاز چینی ، غاز آفریقایی ،غاز اکراینی ،قوغاز سفید می باشد که در ادامه هر کدام از نژاده ها را مورد بررسی قرار می دهیم.
غاز چینی (Chinese)
بیش از بیست نژاد غاز از جنس آنسر سیگنوئیدس (قوغاز چینی) در چین وجود دارد.
این نژاد (قوغاز چینی) عموماً در سرتاسر اروپا و آمریکای شمالی به عنوان غاز چینی و یا قوغاز چینی مشهور بوده و به سهولت از روی برجستگی روی منقار قابل شناسایی می باشد .
قوغاز چینی دارای سویه های سفید و قهوه ای رنگ است که سویه سفید رنگ به مراتب بیشتر از سویه قهوه ای مشهور می باشد. محبوبیت در حال نزول سوية قهوه ای رنگ احتمالاً به این دلیل است که بعد از کشتار، انتهای پرهای رنگی بر روی لاشه باقی مانده و لاشه با بازار پسندی کمتری مواجه می شود.
ساق پا، منقار و سر در قوغاز چینی سفید به رنگ زرد بوده، در حالی که در سویه قهوه ای، ساق پا زرد اما منقار و برآمدگی منقار (knob)مشکی یا سبز خیلی تیره است.
یکی از ویژگی های برآمدگی منقار این است که از آن می توان در سن ۸-۶ هفتگی برای تعیین جنسیت قوغاز چینی استفاده کرد، اما قبل از این سن کاربردی ندارد.
برآمدگی منقار غاز نر بزرگتر و خیلی مشخص تر از غاز ماده است. جثه غازهای چینی نسبتاً کوچک بوده و میانگین وزن بدن غاز نر بالغ ۵ کیلوگرم و غاز ماده ۴ کیلوگرم است. با این حال این نژاد از لحاظ تولید تخم و جوجه کشی معروف بوده و گزارشها حاکی از این است که غاز چینی در یک فصل تولیدمثل، تقریباً در مدت ۵ ماه ( از بهمن ماه تا تیر ماه) تا ۱۰۰ تخم تولید می کند اگرچه میانگین تولید تخم آن ۶۰-۵۰ عدد تخم است.
غاز چینی از لحاظ فرم بدنی و محصول گوشت، مرغوبیت نژادهای دیگر را ندارد بنابراین از این نژاد به صورت نژاد خالص یا در لاین پدری برنامه های اصلاحی تولید هیبریدهای گوشتی به طور گسترده استفاده نشده است. با این حال از غاز چینی در تولید تعدادی از نژادهای غاز حاصل از تلاقی تیپ آنسر آنسر با تیپ آنسر سیگنوئید استفاده شده است.
طبق گزارشات، غاز چینی یک حیوان نگهبان خیلی مفیدی معرفی شده است. به علاوه این غاز دارای پاهای قوی بوده و هنگام نیاز می تواند فاصله خیلی زیاد را برای یافتن خوراک طی کند.این مساله می تواند بیانگر گسترش و پراکندگی این پرنده حتی تا حاشیه چین و کشورهایی شبیه سیبری و هند باشد.
نژاد سفید چکسلواکی (آنسر آنسر)
این نژاد یک غاز سفید با ساق پا و منقار زرد رنگ است. این غاز به غاز بوهمین به معنی « به رسم و قانون دیگران کار نداشتن» هم معروف است که جثه نسبتاً کوچکی دارد و وزن بدن جنس نر بالغ آن ۵ کیلوگرم و وزن جنس ماده بالغ آن ۴ کیلوگرم می باشد. میانگین تولید تخم آنها ۴۵ عدد با وزن ۱۴۰ گرم می باشد که این رکورد برای غازهای تیپ آنسر آنسر رضایت بخش بوده و این موضوع بدان معنی است که استفاده از آنها در لاین مادری جهت تولید هیبرید تجاری سودمند خواهد بود.
نژاد امبدن (آنسر آنسر)
این نژاد رنگ سفید با پرهای نسبتاً قوی و ساق پا و منقار زرد رنگدارد که می توان جنسیت اکثر سویه های آن را از روی رنگ اولیه جوجه غازها تشخیص داد. جنس نر نسبت به ماده رنک خاکستری روشن تری دارد. سالهاست این نژاد در اروپا و آمریکای شمالی نسبتاً مشهور شده است و جزء یکی از نژادهای بزرگ جثه است که وزن بدن نرها بیش از ۱۰ کیلوگرم و ماده ها بیش از ۹ کیلوگرم در هنگام بلوغ است. تولید تخم در آنها متوسط بوده و به تعداد ۴۰ تخم با اندازه ۱۷۰ گرم در سال تولید می کنند. نژاد امدن برای تولید هیبریدهای گوشتی سنگین وزن مناسب بوده و چنانکه در لاین پدری تولید تجاری غاز هیبرید استفاده شود احتمالا از ارزش بیشتری برخوردار خواهد بود.
نژاد هويان (آنسر آنسر)
منشاء نژاد هویان، بخش کانکتو از ایالات ليئونينق چین است. این نژاد متفاوت از نژاد چینی است و این نژاد وزن بدن سبکتر و نرخ تخم گذاری بالاتری دارد و می تواند بیش از ۲۰۰ تخم در سال تولید کند. غاز هویان دارای ساق پا و منقار زرد رنگ بوده ولی رنگ پر آن در مقایسه بانژاد چینی متنوع تر می باشد.
مرکز تحقیقاتی دام و دامپزشکی ایالت تای لینگ چین در سال ۱۹۸۱ میلادی با ۵۰۰ غاز هویان با تمرکز بر تولید تخم، برنامه سلکسیون اصلاحی را شروع کرد. بر این اساس علاوه بر کار اصلاحی بر روی تولید تخم، غازهایی که سفید رنگ نبوده و فاقد پلک چشم بودند را حذف نمود. بعد از چهار نسل سلکسیون، خصوصیات عملکرد این نژاد حاصل شد. در این برنامه اصلاح نژادی، غازهای هویان انتخاب شده، تقریباً در سن ۲۴۰ روزگی شروع به تخم گذاری کردند و ما بین ۲۱۰-۹۰ تخم در یک دوره تخم گذاری تولید کردند، که مشاهدات نشان داد ۱۰ درصد غازها ۲۱۰ تخم در یک دورهتخم گذاری تولید کرده بودند. دامنه وزنی تخمها بین ۲۱۰-۱۲۰ گرم بود. غازهای نر این نژاد دامنه وزنی 5 / 4 – ۴ کیلوگرم و جنس ماده دامنه وزنی 5 / 3 -۳ کیلوگرم داشتند. مقاومت به سرما و توانایی آن در استفاده از علوفه خشوی تر، از خصوصیات برجسته آنها می باشد.
نژاد کوبان ( آنسر سیگنوئیدس)
این نژاد در مرکز کشاورزی کوبان روسیه جنوبی، از تلاقی دو نژاد گرکی و چینی به وجود آمده است. رنگ پر قهوهای و ریشه پر نسبتاً تیره است بنابراین لاشه آنها از نظر بازار پسندی نامطلوب می باشد. ساق پای آنها زرد رنگ و منقار و بر آمدگی منقار آنها سیاه یا سبز تیره است. وزن جنس نر در زمان بلوغ 2 / 5 کیلو گرم و جنس ماده 8/4 کیلوگرم است. مزیت این نژاد آن است که تولید تخم نسبتاً بالایی دارد و مابین ۶۰-۵۰ تخم با میانگین وزن ۱۵۰ گرم تولید می کند. همین مزیت، این نژاد را برای استفاده در لاین مادری برنامه تلاقی بین نژادی مناسب ساخته است البته به شرطی که هیبریدهای تجاری تولید شده سفید رنگ بوده و فرم بدنی ضعیف نژاد کوبان از بین رفته باشد.
نژاد لندس ( آنسر آنسر)
هر دو جنس نر و ماده این نژاد خاکستری رنگ است و ساق پا و منقار آنها از رنگ نارنجی تا زرد متغیر است. منشاء این نژاد کشور فرانسه بوده اما به طور گسترده در چندین کشور دیگر و به ویژه در کشور مجارستان جهت تولید چربی کبد استفاده می شود. امروزه تعدادی از لاین های این نژاد جهت تولید چربی کبد مورد انتخاب ژنتیکی قرار گرفته اند. منشاء این نژاد غاز تولوز خاکستری است، اما امروزه شکل ظاهری پر آنها شبیه غاز وحشی اروپایی (گری لگ) بوده؛ گرچه اندازه بدن آنها خیلی بزرگتر می باشد. در زمان بلوغ وزن جنس نر ۶ کیلوگرم و وزن جنس ماده ۵ کیلوگرم است. این نژاد سالانه ۴۰ عدد تخم به ازای هر غاز، با میانگین وزن ۱۷۰ گرم تولید می کند.
نژاد پیل گریم (آنسر آنسر)
پیل گریم یک نژاد معروف در آمریکای شمالی است که در سال ۱۹۳۹ میلادی به طور رسمی به عنوان یک نژاد شناسایی شد ولی شهرت آن در حال کاهش است. رنگ پر غازهای پیل گریم در دو جنس، متفاوت بوده و در جنس نر بالغ رنگ پر و بال سفید و در جنس ماده خاکستری است. متوسط وزن بدن جنس نر این نژاد ۶ کیلوگرم و وزن جنس ماده 2/5کیلوگرم می باشد و سالانه تعداد ۳۰ تخم با میانگین وزن ۱۶۵ گرم تولید می کند.
نژاد پومرانیا (آنسر آنسر)
منشاء غاز پومرانیا بخش شمال غربی لهستان است، ولی در شمال شرقی آلمان و شمال سوئد هم دیده می شود. این نژاد دارای سه رنگ سفید، خاکستری یا سفید و خاکستری است که هر سه نوع این غاز دارای ساق پا و منقار زرد رنگ هستند. این نژاد فرم بدنی قوی داشته و در زمان بلوغ وزن جنس نر و ماده آنها به ترتیب ۶ و ۵ کیلوگرم است. متوسط تولید تخم این نژاد ۴۰ تخم با میانگین وزن ۱۷۰ گرم به ازای هر غاز بالغ می باشد.
نژاد سنتتیک اکراینی (آنسر آنسر)
نژاد سنتتیک اکراینی یکی از لاین های سنتتیک نسبتاً جدید است که در مرکز تحقیقات طيور اکراین (استان بورکی اکراین) تولید شده است. غازهای این نژاد در سن ۸ هفتگی به سهولت تعیین جنسیت می شوند زیرا رنگ عمده جنس ماده خاکستری است در حالی که جنس نر سفید رنگ است. متوسط وزن بدن غاز در ۶ کیلوگرم و غاز ماده 4 / 5 کیلوگرم است. این نژاد تولید تخم نسبتاً خوبی را داراست و هر غاز به طور متوسط ۵۳-۴۷ عدد تخم در سال تولید می کند.
نژاد سفید مجارستانی (آنسر آنسر)
همان طوری که از اسم این نژاد برمی آید رنگ پر بال آنها سفید و ساق پا و منقار زرد است. خصوصیات فیزیولوژیکی این نژاد خیلی نزدیک به نژاد ایتالیایی است، ولی وزن بدن و تولید تخم آنها پائین تر است. یک لاین تولید شده این نژاد برای تولید پر سلکسیون و اصلاح شده است. از این نژاد می توان در تلاقی ها برای تولید کبد چرب و گوشت استفاده کرد . در زمان بلوغ وزن بدن جنس نر این نژاد ۵ / ۵ کیلوگرم و جنس ماده 7 / 4 کیلوگرم است. سطح تولید تخم آنها نسبتاً خوب بوده و تعداد ۴۸ تخم با متوسط وزن ۱۶۰ گرم در سال تولید می کنند.
نژاد سفید ایتالیایی (آنسر آنسر)
نژاد سفید ایتالیایی یک نژاد بسیار معروف در اروپا است و اغلب جزء یکی از نژادهایی است که در شکل گیری ذخیره بومی غاز دیده می شود و تحقیقات خوبی بر روی آن انجام گرفته است. نژاد سفید ایتالیایی که در اینجا گزارش می شود شامل غازهایی است که در مرکز تحقیقاتی كلودا ویلکای لهستان نگهداری میشوند و از سال ۱۹۶۰ میلادی برنامه اصلاح نژادی بر روی آنها اجرا شده و مورد انتخاب ژنتیکی قرار گرفته اند و لاین های نر و ماده جداگانه ای از این نژاد ایجاد شده است. نظر به اینکه نرها نسبت به ماده ها رنگ روشن تری دارند، جوجه غازهای لاین نر و ماده را می توان درطول ۱۰ روز اول زندگی از روی رنگ اولیه آنها تعیین جنسیت کرد. همان طوری که از اسم این نژاد پیداست رنگ پر بال غاز بالغ سفید بوده، در حالی که ساق پا و منقار زرد رنگ است. متوسط وزن بدن برای جنس نر و ماده در لاین پدری به ترتیب ۷ و 5/6 کیلوگرم می باشد در حالی که در لاین مادری، نرها به طور متوسط 5 / 6 کیلوگرم و ماده ها 2 / 6 کیلوگرم وزن دارند.
تولید سالانه تخم غاز در لاین پدری ۶۵ –۵۵ تخم بوده در حالی که در لاین مادری ۷۰-۶۰ عدد است. وزن تخمها برای هر دو لاین ۱۸۰- ۱۶۰ گرم می باشد. نژاد سفید ایتالیایی نسبت به دیگر نژادهای تیپ آنسر آنسر بیشترین تولید تخم را دارد، لذا این لاین ها می توانند به طور مستقیم و قابل توجه در لاین پدری یا مادری تولید هیبریدهای تجاری به روش دو مرحله ای استفاه شوند. هم چنین لاین مادری می تواند برای تولید والدین لاین مادری هیبرید مورد استفاده قرار گیرد. بنابراین نژاد سفید ایتالیایی خصوصاً در این لاینها جزء یکی از نژادهای انتخابی پرورش دهندگان غاز برای تولید گوشت میباشد.
نظرات کاربران
2:27:55 AM