در مقالات قبلی در مورد بیماری های انگلی و ویروسی بوقلمون پرداختیم در ادامه به افتادگی چینه دان بوقلمون یا چینه دان پاندولی ، سندرم مرگ ناگهانی بوقلمون ، عفونت های قارچی خواهیم پرداخت و نکات آن ها را مورد بررسی قرار می دهیم.

بیماریهای متفرقه بوقلمون

 برخی از بیماریها را نمی توان در یک تقسیم بندی خاص قرار داد و به دلیل وقوع آنکه طور انفرادی در گله و ارزش اقتصادی ناشی از بروز آن و احتمال بروز آن در گله بایستی مورد توجه قرار گیرد. با مدیریت صحیح می­توان از وقوع مشکلات متفرقه در گله جلوگیری کرد.

چینه دان پاندولی

در حالت طبیعی چینه دان پاندولی بوقلمون در محل حفره استخوان ترقوه و چسبیده به گردن قرار دارد. در مواردی ممکن است اتصالات نگهدارنده چینه دان ضعیف شده و قادر به نگهداری آن نباشد. در صورت وقوع افتادگی چینه دان بوقلمون، خوراک و آب قادر به عبور از آن نبوده و لذا موجب انباشته شدن آن در چینه دان می گردد. در این حالت ضمن اتساع بیش از حد چینه دان موجب گرسنگی در پرنده و تحریک به مصرف مجدد خوراک می گردد، این عارضه معمولاً در بوقلمون جوان و در سن ۸-۱۰ هفتگی بیشتر رخ داده که در صورت رسیدگی اولیه و تنظیم مداوم محتویات چینه دان به طور روزانه در مراحل اولیه ایجاد بیماری احتمال بهبود وجود دارد. ولی در صورت پیشرفت عارضه و چهره بالینی وخیم امکان بهبودی وجود نداشته و درمان غیر مؤثر است.

عوامل مستعد کننده وقوع افتادگی چینه دان بوقلمون یا چینه دان پاندولی بوقلمون مصرف بیش از حد آب به دلیل استرس گرمایی، دهیدراتاسیون ناشی از قطع منابع آب و خوراک، وجود مخمر در دان، دان حاوی سلولز بالا و امکان تخمير و وجود مواد شیمیایی تحریک­ کننده مثل ترکیبات چهارتایی – آمونیاک در آبخوری و همچنین عفونت هایی که منجر به آسیب به بافت چینه دان می­شود را نام برد.

ضعف پا و اختلالات حرکتی

به طور کلی مشکلات حرکتی ممکن است به دلیل کمبود تغذیه ای و یا ناشی از بیماریهای عفونی نظیر تورم عفونی مفاصل بروز نماید.

در جوجه بوقلمون یک روزه عارضه شبیه پروزیس به نام پاهای از هم باز شده روی می دهد. این بیماری به دلایل بسیار نظیر عوامل ژنتیکی، اشتباهات جوجه کشی و کمبودهای مواد مغذی در گله های مادر، بروز می کند. وجود صفحات لغزنده در سینی های هچری و همچنین جعبه های حمل و نقل جوجه یک روزه و یا بستر لغزنده در زیر مادر مصنوعی ممکن است منجر به بروز این عارضه گردد و تخلیه جوجه ها روی صفحات زبر و مضرس از بروز این مشکل جلوگیری میکند. مشکلاتی دیگر نظیر پنجه پیچیده، پنجه کج در نتیجه اشتباهات دوران پرورش و یا صفات ژنتیکی و از طریق ورائت بروز می کند.

سندرم مرگ ناگهانی

سندرم مرگ ناگهانی بوقلمون توسط مشکلات قلبی – عروقی نظیر کاردیومیوپاتی ناگهانی یا بیماری قلب گرد، پارگی آنورت و شریان کلیوی روی می دهد. این سندرم معمولاً در بوقلمونهای سنگین وزن و با رشد مناسب و بدون وجود هیچ گونه علائمي و به طور ناگهانی ایجاد می شوند. این بیماری در جنس بوقلمونهای نر بیشتر از ماده ها مشاهده گردیده و دلیل این امر نیز سرعت رشد بیشتر در بوقلمونهای نر در مقایسه با ماده ها است رشد سریع و زیاد، کمبود مواد مغذی نظیر مس، استرس های محیطی و همچنین فشار خون شریانی (در جنس نر) از عوامل مؤثر در این سندرم می باشند. پرنده های به ظاهر سالم پس از جیغ کشیدن به طور کاملاًناگهانی بر زمین افتاده و تلف می­شوند. که در اغلب موارد پوست سر در پرنده تلف شده سیانوزه شده و لاشه فاقد هر گونه علامت خاصی می­باشد. در کالبدگشایی می توان با مشاهده لخته های خون، در پریکارد بزرگ شدگی قلب و وجود لخته های خون در محوطه شکمی و نزدیک کلیه ها پی به وقوع سندرم برد.

تهویه مناسب، اکسیژن دهی و تناسب تراکم گله به فضای پرورشی، بالانس نمودن صحیح جیره مصرفی و استفاده از عوامل جلوگیری کننده از استرس های محیطی می تواند به وقوع هرچه کمتر سندرم مرگ ناگهانی بوقلمون در گله کمک نماید.

عفونت های قارچی

از مدت ها پیش کپک ها و قارچه ها به عنوان عوامل بیماری زا در پرندگان شناسایی شده اند. در سالهای اخیر خسارات ناشی از بیماری های قارچی یا سموم آنها ظاهراً روبه افزایش بوده است. بیماری های قارچی مهم عبارتند از: آسپرژیلوز، فاووس، مایکوز دستی گوارش و مایکوتوکسیکوز:

• مایکوز دستگاه گوارش

در جوجه بوقلمونها ابتلا به بیماری می تواند باعث خسارات سنگین در سالن جوجه کشی گردد. در مرغ عموماً مایکروز همراه با دیگر بیماری ها مشاهده می شود. این بیماری در بوقلمون متداولتر است و توسط یک کپک شبه مخمر به نام کاندیدا آلبيكانس ایجاد می شود. علایم خیلی مشخصی ندارد اما در اُتوپسی معمولاً می توان ضایعات را در چینه دان مشاهده نمود. ممکن است مناطق سفیدِکدر در مخاط چینه دان وجود داشته باشد اما در موارد شدید، ضایعه قارچی تمام چینه دان را فرا می گیرد. در دهان و مری ممکن است مناطقی شبیه زخم دیده شود. این کپک ها به کرات از روده پرندگان مبتلا به آنتریت غیر اختصاصی جدا گردیده اند.

• مایکوتوکسیکوز

بسیاری از کپک ها (حتی آنهایی که غیر بیماری زا هستند) می توانند سمومی تولید کنند که باعث ایجاد خسارات جدی گردد. در میان این کپک ها گونه های بسیاری از آلترناریا، پنی سیلوم و آسپرژیلوس وجود دارند. برخی از مایکوتوکسین ها در پرندگان بیماری ایجاد می کنند.

دسترسی پرندگان به علوفه کپک زده شرایط ایده آلی را برای شیوع مایکوتوکسیکوز به وجود خواهد آورد. همچنین در صورت وجود هر ماده کپک زده دیگر در غذا این حالت ممکن است اتفاق افتد. ریختن غذا در اطراف آبخوری­ها به اضافه گرمای مورد نیاز در جوجه کشی به رشد سریع کپک ها و تولید سموم کمک می نماید. پرندگان در تمام سنین، تحت تأثیر مایکوتوکسین ها قرار می گیرند.

پیشگیری و کنترل:

به منظور پیشگیری از عفونت های قارچی بعضی اوقات مهارکننده های قارچ ها به غذا اضافه می شود. مصرف محلول سولفات مس رقیق شده در آب آشامیدنی و یا اسپری در سالن با موفقیت های متغیری همراه بوده است.

این تجربه است که کمک می کند در هر تجارتی موفق شوید، ما بدون هیچ چشم داشتی تجربه خود را در اختیار شما خواهیم گذاشت
گروه تولیدی پژوهشی نیازی