در مطالب قبل در مورد بیماری های بوقلمون و غاز پرداختیم . در ادامه به بیماری های کبک خواهیم پرداخت. بیماری مایکوپلاسما کبک یا کله بادی کبک و بیماری کریزا از بیماری شایع در کبک می باشند دراین مطلب به علائم و درمان این بیماری خواهیم پرداخت.
مایکوپلاسما کالی سپتیکوم یا CRD:
دوره کمون مایکوپلاسما کبک، بین سه تا ده روز می باشد بایستی توجه داشت که این بیماری در گله به حالت مزمن می باشد این بیماری، نوعی بیماری مسری است که در طیور . برندگان زینتی، کبوترها و در تمامی سنین رخ میدهد اما با این حال پرندگان جوان برای این بیماری بیشتر مستعد می باشند. امروزه کارشناسان ضعف های مدیریتی و همچنین عدم رعایت کامل موازین امنیت زیستی را عامل اصلی بروز این بیماری می دانند.مایکوپلاسما کبک هم به صورت مستقیم وهم بصورت غیرمستقیم منتقل میشود. نشانه های کلی یکی این بیماری تابروزکامل آن به سختی شناسایی میشوندامانشانه های کلینیکی آن عبارتندازترشحات چسبناک ازبینی،وجودترشحاتی شبیه به خامه درچشمها،تورم سینوسها، ترشحات زردرنگ در کیسه های هوایی و پرت کردن سر در جهت بیرون راندن ترشحات از بینی.
این بیماری می تواند به آرامی و یا حتی بصورت حاد در یک گله گسترش یابد. پرندگان مبتلا به این بیماری معمولا از الگوی رشد باز می مانند پرندگان بهبود یافته از این بیماری برای مدت قابل توجهی ناقل باقی می مانند درمان این بیماری نیز از طریق داروهایی مانند اریترومایسین، تایلوسین، اسپکتینومایسین و لینکومایسین صورت می گیرد. ازمیان داروهای فوق،تایلوسین نتایج خوبی خواهدداشت. باوجودپیشرفت زیاد در رویه تشخيصها،واکسیناسیون ودرمان CRD یکی از مهمترین بیماریها در نواحی تولید طیور در دنیا می باشد. این بیماری بسیار متغیر است و پیشگیری از آن تحت شرایط عادی مشکل می باشد.
مایکوپلاسما گالیناسپتیکوم و مایکوپلاسماسینوویا دو گونه مهم و پراهمیت در مبتلا کردن طیور می باشند. عامل ایجاد CRD نیز این دو گونه می باشند. این بیماریها مسئول ایجاد خسارت گسترده می باشد که به آن اشاره خواهد شد. این گستردگی خسارت زمانی بیشتر می شود که مایکوپلاسما کبک در نواحی ایجاد بشود که بعنوان مثال یک گونه بیماری تنفسی ویروسی نیز وجود داشته باشد.
به رغم تمامی تلاشها و زحمات بسیار زیاد برای کنترل و ریشه کنی مایکوپلاسما کبک این بیماری مسئله ساز به وارد آوردن خسارتهای اقتصادی سنگین خود در گله های طیور ادامه می دهد. CRD در وضعیتی که طیور به بیماری دیگری مبتلا هستند می تواندمشکل عمده ایی باشد زیرا سبب بروز تنش واکسیناسیون در گله می شود، سبب بروز تنش ها ثانویه در گله می شود و سبب ورود باکتریهای مهاجم ثانویه می شود. در صورت نجات یافتن پرندگان و عدم مرگ آنها هزینه های درمانی، این بیماری را به یکی از گرانترین و هزینه برترین بیماری پیش روی صنعت طیور تبدیل می کند. جوجه های گوشتی بین هفته های سوم تا هفتم زندگی خود به این عفونت بسیار حساس هستند و یا قطع بیماری در هفته پنجم تلفاتی را بین ۱۲ تا ۲۱ درصد خواهند داشت. مرغهای تخمگذار نیز از هفته پنجم به بعد به این بیماری حساس هستند و با قطع بیماری بین هفته های شانزدهم و هجدهم و یا بین هفته های بیست ویکم تا بیست وسوم، تلفاتی در حدود پنج تا شش درصد خواهند داشت.
ضایعات مستقیم بیماری کله بادی کبک عبارت است از مرگ پانزده تا بیست درصد جنينها، تلفات ده تا پانزده درصدی در جوجه ها، از دست رفتن ده تا بیست درصدی وزن بدن پرنده کم شدن ده تا بیست درصدی مصرف خوراک و کاهش تولید تخم تا ده درصد ضایعات غیر مستقیم آن شامل افزایش حساسیت به E. Coliو سایر بیماریهای باکتریایی، توقف ایمنی بدن و شکست واکسیناسیون، بخصوص بر علیه بیماریهای نیوکاسل و برونشیت عفونی میباشد. مهمترین راه انتقال مایکوپلاسما، بصورت عمودی از مرغ به تخم مرغ و سیس به گله جوجه های گوشتی می باشد. تعداد و تکرار آلودگی مایکوپلاسما در تخم مرغها بستگی به درجه آلودگی مرغدارد. انتقال پرنده به پرنده دومین راه مهم پخش مایکوپلاسمامیباشد. مایکوپلاسماسبب بروز ضایعاتی در قسمت فوقانی دستگاه تنفس،بینی ها، سینوس ها و نای می شود. بطور کلی در بیماری کله بادی کبک از هر ناحیه ایی که مایکوپلاسما بروز میکند. ضایعهایی نیز بروز کرده و از آن نواحی سبب آلودگی سایرپرندگان می شود.
مایکوپلاسما توانایی زنده ماندن و انتقال در قطره های آب را دارد. بیشتری احتمال انتقال بیماری بصورت منطقی از طریق تنفس جوجه ها می باشد هرگونه سرفه یا عطسه که ناشی از ضایعات مایکوپلاسما در نواحی فوقانی سیستم تنفسی باشد، می تواند سبب پخش بیماری کله بادی کبک شود. پخش بیماری همچنین بر اثر آلودگی غذا و یا تجهیزات نیز می تواند اتفاق بیفتد.
نحوه ایجاد مایکوپلاسما کبک: ابتدا مایکوپلاسما به سلولهای محافظ غشای مجرای هوایی نفوذ می کند. مایکوپلاسما با کشتن این سلولها شروع به ایجاد یک واکنش التهابی در سراسر ناحیه و در برخی از موارد نیز به درون جریان خون نفوذ می کند. ضایعاتی که مایکوپلاسما ایجاد می کند. راه ورودی برای سایر میکروارگانیسم ها می شود در خلال شیوع بیماری، مایکوپلاسما از منافذ هوایی وارد قسمت مستعد عفونت یعنی کیسه های هوایی می شود غشاهای کیسه های هوایی تا زمانی که در لایه نازک فاقد پوشش دفاعی هستند عملا هیچگونه دفاعی نمی توانند بکنند اولین ضایعه در کیسه های هوایی بصورت خفيف بروز می کند. در مراحل اولیه اندکی تورم که آن نیز نامشخص است ایجاد می شود ضایعات شروع به تکثیر و زیادشدن می کنند بصورتی که در بین روزهای سوم تا هفتم به یکدیگر پیوسته و به یک توده کدر و تیره تبدیل می شوند.
با توجه به شرایط گله، اندکی پس از ظهور ضایعات کله بادی کبک، باکتریها شروع به وارد شدن می کنند در پایان روزهای هفتم تا دهم، ضایعات بسیار زیاد شده و بصورت توده های اسفنجی زردرنگ در می آیند شیوع باکتریها پس از ضایعات مایکوپلاسما سبب بروز بیماری می شوند. E . Coli معمولی ترین باکتری مهاجم ثانویه است، ولی سایر باکتریها مانندStaphylococciStreptococci Klebsellid Pseudomonds، نیز می توانند سبب بروز بیماری شوند.
نشانه ها: تحت شرایط طبیعی دوره اولیه بیماری شش الی دوازده روز می باشد. ارائه یک برنامه زمانی مشخص برای این بیماری بسیار مشکل می باشد. گله های متعدد جوجه بنظر می رسد که یک عفونت ذاتی خفیف را در هنگام آغاز تولید تخم بیرون شاید از طریق تخم مرغ به آنها منتقل شده باشد).
اشاعه آشکارای بیماری بخصوص در پایان بهار، یعنی در زمانی که تخم مر غا توسط استفاده از آنتی بیوتیک بر علیه بیماریهایی مانند MG ضدعفونی می شوند عمومیت دارد. بروز ضایعات کلینیکی به آرامی صورت می گیرد و گسترش می یابد و در ماه های زمستان بیماری یک دوره طولانی خواهد داشت، مشاهده سرفه و عطسه، در پرندگان، تورم سر همراه با ترشحات چرکین از بینی و چشم، عقب افتادگی از برنامه، معمول رشد افزایش ضریب تبدیل غذا، تلفات جزئی در برخی موارد زیاد و گسترده، کاهش مقدار گوشت طیور، کم شدن تولید تخم مرغ، افزایش از بین رفتن پاسخ بدن پرندگان نسبت به واکسیناسیون بر علیه بیماریهای برونشیت و نیوکاسل، افزایش حساسیت پرندگان به تنشها و بخصوص به ترس، کاهش سطح ایمنی و کاهش تولید تا آخر عمر از علائم این بیماری می باشند.
اثر مایکوپلاسما کبک بر لاشه
با توجه به ماهیت کلی و یکسان این بیماری در پرندگان می توان از درمان مشترک استفاده کرد.در مقاله ای دیگر به طور اختصار درمان بیماری کله بادی کبک در بوقلمون شرح داده شد،میتوان با مراجعه به دستور عمل درمان این بیماری ابن بیماری را در کبک نیز درمان و کنترل کرد
درمان بیماری مایکوپلاسما کبک
بیماری کریزا:
این بیماری، نوعی بیماری حاد باکتریایی است. عامل ایجاد این بیماری در مرغها باکتری Haemophilus Paraglinarumمی باشد بزرگترین زیان و خسارت اقتصادی این بیماری، کاهش میزان رشد پرندگان مبتلا به این بیماری می باشد که در پرندگانی که رشد بالا در آنها مدنظر می باشد ایجاد مشکل می نماید این بیماری اغلب در پرندگان با سن ۱۴ هفته و بالاتر رخ می دهد. کاهش ده تا چهل درصدی تولید تخم مرغ در مرغهای تخمگذار از دیگر زیانهای چشمگیر این بیماری می باشد.
پرندگانی که بصورت مزمن به این بیماری مبتلا می شوند و یا پرندگان سالمی که ناقل عامل ایجاد کننده این بیماری می باشند، از عوامل اصلی سرایت این بیماری توسط هوا به سایر پرندگان می باشد. دوره نمو این بیماری کوتاه بوده و در حدود ۲۴ تا ۴۸ ساعت می باشد. ترشح موکوس، سروز و چرک از بینی، تورم در برخی از نواحی صورت، تورم تاج دندان، اسهال، کاهش مصرف آب و غذا توسط پرنده کاهش ده تا چهل درصدی در میزان تولید تخم مرغ و وجود پرندگان بیمار زیاد و در عین حال، میزان مرگ و میر کم پرندگان از علایم این بیماری می باشد. Lixen از داروهای است که می توان برای درمان این بیماری از آن استفاده کرد از سایر داروها نظیر Sulfadirefox, Erythronycin, Sulfamerazine، به صورت متناوب استفاده میشود. برقراری یک محیط پرورش مناسب، با امنیت زیستی کامل و ایمن سازی پرندگان قبل از ابتلا به این بیماری بهترین راه پیشگیری و کنترل این بیماری می باشد.
نظرات کاربران
2:27:55 AM