نور : در مسئله پرورش دام ها به ویژه طیور نور به عنوان یکی از فاکتور های بسیار مهم و اساسی در رشد دام حائز اهمیت است حال اگر یک پرورش دهنده بخواهد در پرورش دام خود به یک راندمان مناسب برسد داشتن یک برنامه نوری مناسب برای وی ضرورتی خاص دارد که این برنامه با توجه به نوع، نژاد و سن پرنده تغییر می کند.همچنین برنامه نوری سالن پرورش بلدرچین و شدت نور سالن پرورش بلدرچین حائز اهمیت میباشد که در ادامه آن را شرح داده ایم.

نور و نکات ضروری در تأمین آن :

برای تولید و به عمل آوردن یک برنامه نوری سالن پرورش بلدرچین که مناسب باشد در ابتدا باید نور را از نظر کمیت و کیفیت مورد بررسی قرار دهیم.

نوری را که ما در یک واحد پرورشی بلدرچین می توانیم استفاده کنیم ؛ به دو بخش تقسیم می شود :

نور طبیعی : به نوری اطلاق می شود که ناشی از تابش نور خورشید باشد و از طریق دریچه ها یا پنجره ها وارد سالن می شود که با توجه به وضعیت کره زمین در طول سال و اقلیم منطقه پرورشی شدت و مدت آن متغیر است.

نور مصنوعی : به نوری که توسط سه دسته لامپ یاد شده تولید می شود نور مصنوعی گفته می شود یا به عبارتی نوری که توسط عاملی غیر از خورشید تولید شود.

دوره نوری: به مدت زمانی که برای روشنایی و خاموشی یک واحد دامپروری از ابتدای ورود جوجه ها تا زمان کشتار در نظر می گیریم دوره نوری می گوییم. .

شدت نور: شدت نور به قدرت و توان منبع نوری بستگی دارد یعنی به عنوان مثال در یک لامپ هر چه میزان وات یا همان توان بالاتر رود شدت نور نیز افزایش میابد.

و به طور خلاصه و راحت به همان پرنوری یا کم نوری شدت نور می گویم که واحد آن در مجامع جهانی لوکس است و در ایالات متحده فوت کندل است.

پیرامون شدت برنامه نوری سالن پرورش بلدرچین هنوز هیچ کس نتوانسته به عدد دقیقی برای پرورش بلدرچین دست یابد و ارقام بدست آمده توسط یکسری آزمایشات و مقایسات بدست آمده است من باب مثال بلدرچین ها ۳۰٪ بیشتر به لامپ های فلورسنت نسبت به لامپ های رشته ای پاسخ می دهند و این امر به این دلیل است که فلورسنت نوری با ته نور آبی اشعه ی فراء بنفش و رشته ای که نور سرخ اشعه ی مادون قرمز به همراه دارند که دید پرنده در مورد هر کدام از اشعه ها متفاوت است.

تنظیم شدت نور سالن پرورش بلدرچین بسیار حائز اهمیت است به طوری که هر گونه بی دقتی با افراط و تفریط می تواند باعث بروز مشکلاتی در بلدرچین شود مثلاً اگر شدت نور زیاد شود باعث پرریزی در بلدرچین می شود و اگر به همان نسبت شدت نور را کم کنیم باعث کندی رشد و دیررس شدن بلوغ می شود.

جریان نور: به کل انرژیی که به صورت مرئی بتابد که شدت نوری متوسط آن برابر یک لوکس باشد جریان نور می­نامند که واحد آن لومن است که از حاصل ضرب لوکس در متر مربع بوجود می آید.

نکات ضروری در مورد تأمین نور سالن ها :

1. برای افزایش ۵۰٪ شدت نور می توان از انعکاس دهنده های گرد به قطر۳۰-۲۵ سانتی متر استفاده کرد ولی انعکاس دهنده های مخروطی توصیه نمی شوند زیرا نور را در یک ناحیه کوچک متمرکز می کند.
2.  باید توجه داشت که بازده نور در سالن پرورش بلدرچین برابر 49% میزان حقیقی آن است.
3. در سیستم قفس باید فاصله طیور طبقه اول با لامپ حدود 60 سانتی متر باشد.
4. هر چه لامپ ها قویتر باشد باید ارتفاع آن ها را بیشتر در نظر بگیریم.
5. لامپ ها را باید هر چند روز یکبار تمیز کرد تا شدت نوردهی به علت کثیف بودن لامپ ها کم نشود.
6. لامپ های رشته ای و مهتابی را باید حتی الامکان در نزدیکی طیور نصب کرد که این ارتفاع در حدود ۲- 8/1 متر می باشد.
7. لامپ های گازی را در ارتفاع کمتر از 3 متر به علت اصل یکنواختی در توزیع نور نصب نکنیم در مورد هم لامپ­های گازی و هم لامپ های دیگر باید توجه داشت که نباید زیاد بالا نصب شوند زیرا نور اتلافی زیاد می شود که در سالن های کم عرض بسیار مهم تر است.
8. لامپ را در سالن هایی که جریان باد تند در آنها وجود دارد آویزان نکنیم تا با ایجاد سایه ایجاد استرس نکند.
9. به وضعیت نصب لامپ ها در واحد دقت فراوانی داشته باشیم زیرا از نظر مصرف انرژی و بهره برداری اقتصادی دارای اهمیت می باشد.
10.  باید توجه داشته باشیم فاصله لامپ ها با طيور (از نظر ارتفاع) هر چقدر که باشد آن را در عدد 5/1 ضرب می­نماییم تا فاصله بین لامپ ها را بدست آوریم .
11.  لامپ ها را به صورتی در سالن نصب کنیم تا نقطه تاریکی در سالن باقی نماند.
12.  فاصله ردیف های دو رشته لامپ را در نظر گرفته و  برابر آن را به عنوان فاصله با دیوارها در نظر می گیریم
13.  ارتفاع لامپ با طیور را بر مبنای ارتفاع و فاصله با محل دانخوری در نظر می گیریم.
14. برای راندمان بهتر می توان قدرت لامپ ها را کم کرد و در عوض تعداد آن ها را زیاد کرد.
15. در تنظیم تایمر و دیمر لامپ ها ؛ بر اساس سن طيور اقدام کنید.
16.  شایسته است در برخی نقاط از لامپ های قرمز استفاده شود چون اثبات شده است که این رنگ به عنوان مهمترین رنگ که رکورد تخم گذاری را زیاد می کند ، آرامش حیوان را نیز تامین می کند، بلوغ پرنده را تسریع کرده و کانیبالیسم را کم می کند. همچنین می تواند در برنامه نوری جایگاهی را به خود اختصاص دهد.
17. نور سفید بهترین و برگزیده ترین نوری است که می توانیم به عنوان نور اصلی در یک فارم پرورشی به کار بریم .
18.  علت اینکه شدت نور سالن پرورش بلدرچین در هفته اول تولد ۷۰-6۰ لوکس است اینست که باید به دو نکته توجه کرد اول افزایش سرعت رشد پرنده و دوم به حداقل رساندن استرس وارده به جوجه بلدرچین ها. پس از آنکه به این روند عادت کردند۱۰ لوکس شدت آن را می افزاییم ولی پس از آن به علت طی شدن دوره بحرانی برای رشد جوجه ها دیگر نیازی به این همه شدت نور ومصرف انرژی نداریم، پس آن را به حداقل می رسانیم. برای مدت زمان نوردهی نیز علاوه بر دلایل فوق و علی رغم روزهای اول که بنا بر یکسره بودن روشنایی قصد عادت دادن پرنده را به تاریکی­های احتمالی نیز داریم پس دادن دقایق پا ساعتی تاریکی به بلدرچین های جوان خالی از لطف نیست و اما افزایش شدت نور در روزهای نخست برای چهار هفته ی بعدی جهت رسیدن به حداکثر ركورد تولید می باشد ولی با طی شدن دوران بحرانی رشد و بلوغ برای به حداکثر رساندن بهره دهی بلدرچین ها از نظر کمی زمان روشنایی را روی 14 ساعت تنظیم می نماییم و دلیل دیگر این کاهش زمان، جلو گیری از لطمه خوردن به عمر مفید بلدرچین ها به ویژه گله های تخم گذار است.

مزایای کنترل شدت و زمان نور دهی در فارم:

1. کنترل سن بلوغ پرنده
2. کنترل رشد پرنده
3. کنترل مصرف آب و غذا
4.  کنترل میزان مصرف انواع انرژی ها
5.  نهایت کنترل تولید
6.  کنترل برخی بیماری ها نظیر کانیبالیسم
7.  کنترل رفتارهایی که بعدا در فصل مربوطه پیرامونشان بحث می کنیم.
8.  کنترل و پیشگیری از برخی عوامل تنش زای محیطی
9.  نور می تواند نسبت چربی به پروتئین را تحت الشعاع خود قرار دهد پس یک برنامه نوری مناسب می تواند اهمیت فوق العاده ای داشته باشد.

رنگ نور: در سایر طیور رنگ نور بر عملکرد گله تأثیر به سزایی دارد در مورد بلدرچین نیز تا سال ۲۰۰4 همین گونه انتظار می رفت تا اینکه توسط دالی و وال لگرد این نکته اثبات شد که رنگ نور بر روی بلدرچین تأثیر چندانی ندارد و همان نور سفید معمولی یعنی همان نوری که توسط لامپ های رشته ای تولید می شود هنوز به عنوان بهترین نورقابل استفاده است البته نباید فراموش شود که تحقیقات ما در ایران پیرامون رنگ نور تا حدودی تأثیراتی را بر روی بلدرچین ها در بر داشته است.

«در جدول برنامه نوری سالن پرورش بلدرچین نوردهی هر چه مدت نوردهی و شدت آن بیشتر باشد رسیدن پرنده ها را به بلوغ جنسی تسریع می­کند.»

جدول نوری بلدرچین (برای گله بلدرچین های گوشتی)

جدول و برنامه نوری سالن پرورش بلدرچین های مادر و تخم گذار

برای نگهداری در ستر و هچر میزان نوردهی و مدت آن زیاد قابل اهمیت نیست. ولی برای گله های مادر و فعال سازی اسپرم ها تا ۱6 ساعت نوردهی بسیار لازم است واگر این مدت را به ۱۸ ساعت برسانیم احتمال تخم گذاری دو مرتبه در ۲4 ساعت را در گله بلدرچین ها افزایش می دهیم.

نحوه نصب و چینش لامپ ها در سالن:

در یک سالن پرورش بلدرچین باید ارتفاع ۲- 7. 1برای لامپ های رشته ای و کم مصرف در نظر گرفت و فاصله بین آن ها را حدود 25. 2 – 5. 2متر در نظر گرفت و فاصله ی بین لامپ ها تا دیوار را برابر 25. 1 متر محاسبه کرد که این سیستم برای پرورش در کف مناسب است و در سامانه قفس نیز تنها باید حدود 6. 0 متر فاصله را بین قفس و لامپ ها در نظر گرفت.

این تجربه است که کمک می کند در هر تجارتی موفق شوید، ما بدون هیچ چشم داشتی تجربه خود را در اختیار شما خواهیم گذاشت
گروه تولیدی پژوهشی نیازی