صنعت طیور از جمله بخش های با رشد سریع و پر اهمیت در کشاورزی ایران و جهان محسوب می شود. به گونه ای که اکنون حدود ۵۰ درصد از گوشت مورد نیاز کشور را تأمین می نماید. گوشت مرغ و تخم مرغ در طول ۵۰ سال گذشته در میان مقرون به صرفه ترین غذاها برای مردم در سراسر جهان محسوب می شود. گوشت مرغ و تخم مرغ جزء محصولات حیوانی با منبع پروتئینی و کم هزینه تر بودن آن جزء غذاهای محبوب می باشد. در سال ۱۹۹۲ گوشت مرغ بیشترین مصرف کننده را در ایالات متحده آمریکا داشت، که بیش از این گوشت گاو و گوشت خوک به ندرت و به صورت خرده فروشی ارائه میشد. در ادامه اهمیت تغذیه زودهنگام در جوجه های تازه هچ شده و تاثیر آن بر عملکرد گله بررسی می شود.
صنعت طیور به سرعت در حال رشد است. بهترین مثال از پیشرفتهای چشمگیر صنعت طیور را می توان در بهبود عملکرد جوجه های گوشتی مشاهده نمود. گوشت طیور در مقایسه با سایر فرآورده های گوشتی ارزانتر، دارای هضم سریعتر چربی و امراض مشترک کمتر است. به همین دلیل در بسیاری از کشورها از اهمیت خاصی برخوردار بوده و بیشتر مورد توجه قرار گرفته است. در این صنعت ارتقاء کیفیت و کمیت تولید تحت تأثیر فاکتورهایی از قبیل میزان جوجه درآوری، کاهش مرگ و میر و یا سالم بودن جوجه ها، بهبود میزان رشد و افزایش راندمان غذایی و کیفیت بدن (نظير چربی و عضله) قرار می گیرد.
طی ۲۰ سال گذشته، دورهی پرورش جوجه های گوشتی به دلیل افزایش سرعت رشد آنها کاهش یافته، بنابراین جهت دستیابی به حداکثر عملکرد پس از تفریخ بایستی توجه زیادی بر رشد و نمو جنین صورت گیرد.
در شرایط عملی اغلب جوجه ها از زمان تفریخ تا ۴۸ ساعت بعد به آب و غذا دسترسی ندارند. این مدت شامل زمان لازم جهت خروج تمام جوجه ها از تخم (۳۶ الی ۴۸ ساعت)، عملیات جوجه کشی و نگهداری در جوجه کشی و انتقال از جوجه کشی تا مزرعه می باشد. در روز ۱۹ انکوباسیون، زرده به داخل حفره شکمی جنین کشیده می شود و تا زمان دسترسی به خوراک به عنوان تنها منبع انرژی مورد استفاده قرار می گیرد.
زرده وقتی می تواند سریع تر جذب شود، که انرژی ذخیره شده در خود را به مصرف جوجه برساند که جوجه امکان دسترسی هرچه سریع تر به دان را بعد از هچ داشته باشد. بنابراین بر خلاف این تصور، جلوگیری از تغذیه زود هنگام جوجه علاوه بر اینکه سبب جذب سریع تر زرده نخواهد شد برعکس جلوگیری از تغذیه اولیه سبب کندی جذب زرده می شود و کندی جذب زرده نیز به نوبه خود سبب جلوگیری از رشد جوجه و کاهش وزن در آخر دوره خواهد شد.
همچنین ثابت شده است که مواد غذایی موجود در زرده به طور کامل قادر به تامین نیازهای غذایی جوجه بعد از تفریخ نخواهند بود و به همین سبب ممانعت از تغذیه جوجه تا سه روز بعد از تفریخ می تواند تا ۳۰ درصد سبب کاهش رشد در ۴ هفته اول گردد، و این کاهش رشد در هفته های بعدی نیز به هیچ وجه جبران نخواهد شد. اگر به هر علتی از رشد جوجه در هفته های دوم و سوم ممانعت به عمل آید این کاهش رشد تا آخر دوره قابل جبران خواهد بود.
ببا توجه به اهمیت تغذیه زودهنگام در جوجه های تازه هچ شده تمام پژوهشگران را عقیده بر این است که چگونگی تغذیه جوجه بلافاصله بعد از جوجه ریزی می تواند تاثیر زیادی در عملکرد گله در آخر دوره پرورش داشته باشد. به عبارت دیگر شروع پرورش گله ای که با تغذیه مناسب و صحیح توأم باشد سبب می گردد که مرغدار بتواند گلهای یکنواخت از نظر وزن که از راندمان تبدیل غذایی و ماندگاری مطلوبی نیز برخوردار است، به بازار عرضه کند.
از عوامل مربوط به قبل از پرورش می توان از وزن تخم مرغ و سن گله مادر نام برد و از عوامل بعد از جوجه ریزی، آلودگی های اولیه میکروبی محل پرورش و چگونگی تغذیه می توانند در رشد هفته اول و در نهایت در رشد نهایی گله تأثیر گذار باشند.
زرده حاوی مقدار زیادی چربی است که انرژی مورد نیاز رشد جنین را در دوره انکوباسیون تأمین می کند. سفیده نیز حاوی انواع اسیدهای آمینه می باشد که پروتئین مورد نیاز را به جنین می رساند. مقداری از زرده بعلاوه مقدار کمی از سفیده که در اخر دوره انکوباسیون به مصرف رشد جنین نرسیده است بعد از هچ در درون حفره شکمی جوجه و به صورت کیسه ای باقی می ماند که تقریباً ۱۰ درصد وزن جوجه را در زمان تولید تشکیل می دهند.
وجود این مواد سبب می شود که جوجه بتواند به سرعت خود را از تغذيه درون تخم مرغی به تغذیه دهان وفق دهد، رابطه مستقیمی نیز بین مقدار مواد مغذی باقی مانده در زرده و رشد جوجه بعد از جوجه ریزی وجود دارد، یعنی هر چه مقدار مواد مغذی کیسه زرده بیشتر باشد، رشد جوجه نیز سریعتر خواهد بود که در. امروزه متخصصین علم ژنتیک با استفاده از این موضوع سعی می کنند نژادهایی را به وجود آورند که زرده باقی مانده بعد از هچ از نظر مواد مغذی هر چه غنی تر باشد تا جوجه در روزهای اول از رشد بیشتری برخوردار گردد.
وزن تخم مرغ های جوجه کشی (بدون در نظر گرفتن سن گله مادر) می تواند بر بازدهی جوجه های گوشتی تأثیر بگذارد. ترکیبات تخم مرغ با وزن آنها در ارتباط است. اما به نظر نمی رسد که این تغییرات تأثیر زیادی بر رشد جوجه ها داشته باشد. جوجه ها در بدو خروج از تخم دارای کیسه زرده می باشند که نیاز غذایی آنها را تا آغاز تغذیه مستقل براورده می سازد. تغییر وزن و ترکیب تخم مرغ اگر چه در نسبت وزن جوجه به کیسه زرده تغییری نمی دهد ولی در ترکیب آن به ویژه در مورد گله های مادر جوان، بسیار مهم است.
محتویات کیسه زرده از نظر چربی غنی بوده و مقدار پروتئین آن در حد متوسطی می باشد ولی حاوی هیدارت کربن بسیار کمی می باشند. به این جهت گرسنگی دراز مدت در جوجه می تواند سبب بروز کتوز گردد. غنی کردن غذای اولیه با هیدرات کربن می تواند سبب کاهش کتوز شده، و به تکامل اولیه کمک نماید.
عدم دسترسی جوجه به آب و غذا پس از در آمدن از تخم باعث کاهش بازدهی و کاهش وزن بدن می گردد و رشد اولیه عضلات را تحت تأثیر منفی قرار می دهد. این اثر نامطلوب تا زمان فروش ادامه پیدا کرده و باعث کاهش گوشتواری می شود.
روزهای نخستین سازگاری جوجه ها پس از خروج از تخم، بخش مهمی از عملکرد گله های گوشتی را در بر می گیرد. رشد اولیه جوجه تحت تأثیر سن گله مادر و وزن تخم مرغ است که به مرحله قبل از انکوباسیون بر می گردد. کنترل شرایط محیطی در جوجه کشی بسیار مهم است، زیرا هچری و مزرعه نخستین مکان هایی است که جوجه ها در معرض خطر آلودگی میکروبی قرار می گیرند. البته ایمنی غیر فعال مادری حایز اهمیت است، اما فقط در مقابل میکروب هایی مقاومت ایجاد می شود که قبلاً مرغ های مادر با آنها برخورد کرده باشند. مواد مغذی که طی دوره انتقال از تغذیه کیسه زرده به تغذیه مستقل توسط نخستین جیره تأمین میشوند، نیز نقش مهمی دارند.
در برنامه های رایج تغذیه گله های گوشتی دان آغازین از یک روزگی تا بیست و یک روزگی در اختیار گله قرار می گیرد. فرض بر است که قابلیت هضم مواد مغذی توسط دستگاه گوارش جوجه های تازه از تخم در آمده مشابه جوجه های ۲۱ روزه است و همچنین فرض بر این است که با به کار گیری چنین برنامه ای، جوجههای تازه از تخم درامده قادر خواهند بود همانند پرنده های مسن تر از مواد مغذی بهرمند شوند. با این حال یافته های اخیر این فرض را نفی کرده اند، زیرا وجود تفاوت هایی در بهره گیری از مواد مغذی ممکن است مربوط به تغییرات دستگاه گوارش از زمان جنینی تا جوانی و یا مربوط به تغییر در میزان ذخایر تخم مرغ باشد.
با توجه به اهمیت تغذیه زودهنگام در جوجه های تازه هچ شده استفاده از جداول متداول احتياجات مواد مغذی طیور برای فرموله کردن دان مصرفی در دوره آغازین ممکن است سبب ایجاد کمبود کلسیم و فسفر در روزهای اولیه جوجه ریزی شود. این امر به ویژه هنگامی که جوجهها از گله مادر جوان حاصل شده اند، بیشتر اتفاق می افتد. استفاده از مواد غذایی مخصوص تغذیه اولیه با توجه به توانایی هضم و جذب جوجه های جوان روش خوبی است که هنوز چندان مورد توجه قرار نگرفته است. به عنوان مثال می توان به کنجاله سویا اشاره کرد که در پرندگان مسن تر که دستگاه گوارش به خوبی تکامل یافته است کنجاله سویا به خوبی هضم و جذب می شود. اما مقادیر بالای الیگوساکاریدهای غیر قابل هضم کنجاله سویا برای جوجه های تازه از تخم در آمده زیان آور بوده، عوارضی در روده ها ایجاد می نماید. این امر با تأثیر منفی بر بهره وری از دان موجب کاهش رشد خواهد شد. برخی مواد غذایی دیگر که قابلیت هضم بیشتری دارند و اکنون در سطح تجاری مصرف نمی شوند، این قابلیت را دارند که به عنوان یکی از اجزای دان در اوایل جوجه ریزی به شمار آیند.
افزایش گلوکز گردش خون با استفاده از برخی مکمل های غذایی و نیز مصرف فرآورده های خاص غذایی که به منظور حداکثر ژلاتینه شدن نشاسته فرآوری شده اند، از جمله مواردی هستند که در بهبود عملکرد جوجه های جوان مؤثرند. با این وجود افزایش هزینه های خوراک از کاربرد این روش ها در تغذیه 21 روزه اول زندگی ممانعت می کند. ولی در حال حاضر در بعضی از مجتمع های صنعت طیور استفاده از دان پیش آغازین که به طور مشخص تفاوت هایی با دان آغازین مرسوم دارد، از زمان جوجه ریزی تا 10- 7 روزگی مورد مصرف واقع شده اند.
این تجربه است که کمک می کند در هر تجارتی موفق شوید، ما بدون هیچ چشم داشتی تجربه خود را در اختیار شما خواهیم گذاشت
گروه تولیدی پژوهشی نیازی
نظرات کاربران
2:27:55 AM