همه نهاده های خوراکی موجود در فرمول دان مرغ گوشتی ، برای تأمین نیازمندیهای پرندگان به مواد مغذی، در جیره گنجانده میشوند. با توجه به مطالبی که در مورد دان مصرفی بوقلمون اشاره شد احتياجات طیور در قالب مواد مغذی ذیل بیان می گردد مواد معدنی و مواد آلی شامل کربوهیدراتها، چربیها، پروتئین ها، اسیدهای نوکلئیک اسیدهای آلی و ویتامین ها.
ما در ادامه، به بحث پیرامون کربوهیدرات ها، چربیها و پروتئین ها در فرمول دان مرغ گوشتی خواهیم پرداخت و به ویتامین ها و مواد معدنی در قالب کمبودهای تغذیه ای اشاره خواهیم نمود.
نهاده های خوراکی موجود در فرمول دان مرغ گوشتی
الف – کربوهیدراتها: کربوهیدرات ها یا هیدراتهای کربن، ترکیبات شیمیایی هستند که دارای عناصر اصلی کربن، هیدروژن و اکسیژن هستند و البته گاهی در ترکیب خود، عناصری مثل گوگرد، فسفر و نیتروژن نیز دارند. کربوهیدراتها دو دسته عمده دارند: قندها مانند گلوكز، گالاکتوز، فروکتوز، ساکارز، لاكتور و مالتوز؛ کربوهیدرات¬های غیرقندی مانند نشاسته، سلولز، گلیکوژن، اسیدپکتیک، اسید هیالورونیک، کیتین، هپارین و لعابهای اسیدی.
در یک دسته بندی دیگر، کربوهیدرات ها را از نظر هضم و متابولیسم به دو دسته تقسیم می کنند: الیاف خام که قابلیت هضم کمی برای جانوران دارند و شامل سلولز، همی سلولز و لیگنین می باشد، دسته دیگر عصاره عاری از ازت یا NFEکه همان کربوهیدرات های قابل هضم می باشند و شامل نشاسته و قندهای محلول در آب هستند. کربوهیدرات ها در ساختمان غلات وجود دارند و بخش اعظم انرژی قابل متابولیسم پرندگان را تأمین می کنند. در جیره طیور، نهاده هایی مانند گندم و ذرت که در ساختمان خود کربوهیدرات دارند، قسمت عمده ای از انرژی مورد نیاز پرندگان را تأمین می نمایند.
ب – چربی ها: چربیها یا لیپیدها ترکیباتی متشکل از کربن، هیدروژن و اکسیژن هستند که در آب نامحلول اند ولی در حلالهای آلی مانند بنزین، اترو کلروفرم حل می شوند. از سوختن کامل یک گرم چربی، 45/9 کیلو کالری انرژی ناخالص یا حرارت تولید می شود و حال آنکه از سوختن کامل یک گرم کربوهیدرات یا پروتئین، 2/4کیلوکالری حرارت حاصلمی شود. به بیان دیگر، از متابولیسم چربیها در بدن، حدوداً25/2 برابر متابولیسم کربوهیدرات ها و پروتئینها، انرژی تولید می گردد.
از مهمترین ترکیبات لیپیدی، اسیدهای چرب ضروری شامل اسید لینولئیک، اسید لینولنیک و اسید آراشیدونیک میباشند.
تفاوت میان چربیها، تابع اسیدهای چرب تشکیل دهنده آنهاست، زیرا گلیسرول در همه لیپیدها وجود دارد و اختلاف خواص چربیها، به نوع اسید چرب متشکله، مربوط می گردد. از ترکیبات مهم لیپیدی، می توان به موارد ذیل اشاره نمود: فسفولیپیدها، فسفوگلیسیریدها مثل لسیتین، استروئیدها مانند هورمون های استروئیدی غدد فوق کلیوی و هورمونهای جنسی.
ج – پروتئینها و ترکیبات ازتة غیر پروتئینی: در ساختمان این ترکیبات کربن، اکسیژن، نیتروژن یا ازت، هیدروژن و به مقدار کمتری گوگرد و فسفر وجود دارد. واحد سازنده پروتئین ها، اسیدهای آمینه هستند که از مهمترین آنها می توان به متیونین، لیزین و ترئونین اشاره نمود. ترکیبات ازته غير پروتئینی نیز عبارتند از: ۱- آمینها، مانند هیستامین و بتائین، ۲- آمیدها، مثل
اوره، ۳- پلی آمیدها، مثل ابریشم و پشم. در ارزیابی کیفیت پروتئین خوراک طیور، معمولاً از اندازه گیری پروتئین خام استفاده میشود به این ترتیب، هم پروتئینها و هم ترکیبات نیتروژن دار غیر پروتئینی اندازه گیری می شوند.
در ارزیابی فرمول دان مرغ گوشتی ، باید علاوه بر توجه به مقدار پروتئین خام جیره، به محتویات اسیدهای آمینه ضروری هم دقت نمود و به عبارت بهتر، جیره را از روی احتیاجات اسیدهای آمینهای پرنده تنظیم نمود. باید به این نکته توجه داشت که بالا بودن میزان پروتئین خام جیره، به تنهایی ارزشمند نیست و می شود با استفاده از برخی تقلبات، مانند افزودن اوره، پروتئین خام جیره را افزایش داد. چنین جیرهای، علاوه بر اینکه سبب تأمين احتياجات اسیدآمینهای طیور نمی شود، موجب مسمومیت پرندگان نیز می گردد.
معمولاً جیره ای که پروتئین خام آن در حد مورد نیاز پرنده، تأمین شده باشد، از نظر اسیدهای آمینه ضروری نیز متعادل یا به اصطلاح بالانس می شود و برای این منظور، از اسیدهای آمینه ضروری صنعتی مانند دیالمتیونین، ال لیزین هیدروکلراید و ترئونین صناعی استفاده می گردد.
نظرات کاربران
2:27:55 AM