اگر چه روستائیان فقیر آفریقایی غالباً تن به اجیر شدن برای شکار کاسکو برای صادرکنندگان غیر مجاز می­دهند، ولی در برخی نواحی، روستاییان با قاچاقچیان مبارزه می کنند. در ساحل جنوبی نیجریه، دهکده ای به نام ایکودی وجود دارد که اهالی آن به شدت از زیستگاه­های و حفاظت کاسکو و پرورش کاسکو میپردازند و دهکده آنها با نام محلی «بهشت طوطی ها» نامیده می شود. در این روستا، کار برخی از روستاییان جمع آوری و فروش کاسکوهایی است که به دلیل بیماری و ضعف از بالای درختان روی زمین می افتند. احتمالاً این کاسکوها را پس از تاکسیدرمی در بازارها به فروش می رسانند. اهالی روستایی «بهشت طوطی ها» به قدری روی حفاظت کاسکوها تعصب دارند که در سال ۱۹۹۹ در مبارزه ای که با قاچاقچیان داشتند، دو نفر از آنها کشته شدند.

حفاظت، پرورش کاسکو و قانون در مورد کاسکوها 

در طبیعت، کاسکوها (طوطی های خاکستری آفریقایی) از چندین جهت در معرض خطر انقراض (نابودی) قرار گرفته اند: اول آنکه به علت توسعه شهرها در مناطق جنگلی و قطع درختان و از بین رفتن محیط­های طبیعی زندگی طوطی ها، روز به روز از وسعت زیستگاه­های طبیعی کاسکوها و دیگر پرندگان و حیوانات وحشی کاسته شده است.

دوم آن که طوطی های به خصوص کاسکوها از توان بالقوه بسیار بالایی برای مورد استفاده قرار گرفتن به عنوان پرندگان خانگی بازیچه برخوردارند و این توان بالا موجب تقاضای فراوان مردم در تمام کشورها؛ به خصوص ایران، برای این طوطی شده و تا زمانی که تقاضا برای داشتن این طوطی چنین بالا باشد، شکارچیان غیر مجاز دست از سودجویی برنخواهند داشت.

براساس قانون حفاظت از پرندگان وحشی، مصوب اکتبر ۱۹۹۲، واردات کاسکوها به آمریکا ممنوع و غیر قانونی اعلام شده است، ولی صادرات این طوطی به شکل غیر مجاز از کشورهای مختلف آفریقایی به دیگر کشورها همچنان با شدت ادامه دارد. در برخی از کشورهای آفریقایی؛ مثل نیجریه، چنان شدت صادرات قاچاق کاسکو بالا بوده است که این طوطی به طور جدی در معرض انقراض قرار گرفته است. اگرچه دولت های کشورهای آفریقایی در همکاری با سازمانهای مسئول حفاظت از گونه های پرندگان و حیوانات در حال انقراض، تلاش می­کنند که از قاچاق و صادرات غیرقانونی کاسکو جلوگیری کنند و صادرات آن را تحت کنترل در آورند، ولی عملی ساختن این اقدام کاری بسیار دشوار بوده است.

بی ثباتی سیاسی و اقتصادی، اعمال قدرت ضعیف، مقامات مسئول، فشار واردکنندگان ثروتمند و فاسد بودن عوامل دولتی، عواملی بوده اند که عملی ساختن قانون جلوگیری از صادرات قاچاق کاسکوها را در آفریقا غیر ممکن ساخته است. در واقع، مسئله اصلی پول کلانی است که به دست قاچاقچیان کاسکو می آید و با این پول متأسفانه هرگونه دشواری و منع قانونی آسان می شود.

از صادرات هر جوجه کاسکو به کشورهای اروپایی حدود ۵۰۰ دلار و به کشورهایی مثل ایران، حدود ۱۲۰ تا ۱۸۰ دلار به دست عوامل واسطه می رسد. بسیاری از قاچاقچیان کاسکو، افرادی شهری هستند که در نزدیکی جنگل­ها مستقر می شوند و با اجیر کردن روستاییان فقیر، آنها را وادار به شکار کاسکوها می کنند.

این قاچاقچیان با پرداخت رشوه به مأمورین محافظ جنگل ها و حیات وحش و استفاده از نیروی روستاییان فقیر، همچنان با خیال راحت جنگل های آفریقا را از حیوانات وحشی؛ من جمله کاسکوها تهی می سازند. این قاچاقچیان حیات وحش، حیوانات و پرندگان مرغوب را به اروپا صادر می کنند، ولی حیوانات و پرندگان صادراتی آنها به کشورهای آسیایی به صورت فله و گاه در وضعیت بسیار نامطلوبی صورت می گیرد.

کاسکوهای وارداتی به ایران غالباً به صورت مخلوطی از کاسکوهای بالغ چندین ساله و جوجه های یک تا سه ساله هستند که از آفریقا به دبی، از دبی به کراچی پاکستان و از کراچی به زاهدان و از زاهدان به تهران و از تهران به سایر شهر های ایران ارسال می شوند. از آن جا که غالب این مسیرها به صورت زمینی انجام می شود و به علاوه شمار زیادی کاسکو را به صورت متراکم در هر جعبه حمل می کنند، استرس بسیار شدیدی به این پرندگان عاقل و بسیار حساس وارد می شود.

برهمین اساس، شماری از کاسکوها تا رسیدن به مقصد می­میرند؛ شماری آسیب می بینند؛ شماری به بیماری ترس دچار می شوند؛ شماری در پرنده فروشی ها می میرند و شماری با داشتن استرس روانی کم تا بسیار زیاد از پرنده فروشی ها به داخل خانه ها راه می یابند. به همین دلیل، کاسکوهایی که با وضعیت ظاهراً سالم فیزیکی وارد خانه ها می شوند، تمام آنها بدون استثناء دچار بیماری استرس هستند و برخی از آنها علاوه بر بیماری استرس، بیماری ترس نیز دارند.

لذا در خانه ها نیز با توجه به ناواردبودن مردم در پذیرایی از آنها در ۴۵ روز اول، مرگ و میر کاسکوها زیاد است. براساس تجارب موجود، حدود ۶۵ درصد کاسکوهای چشم سیاه، حدود ۵۰ درصد کاسکوهای چشم دودی، حدود ۳۵ درصد کاسکوهای چشم طوسی، حدود ۲۰ درصد کاسکوهای چشم سفید و حدود ۱۰ درصد کاسکوهای چشم زرد وحشی، در ۴۵ روز اول وارد شدن به خانه ها می میرند.

تا قبل از واردشدن  به عرصه تحقیقات و مطالعات کاسکو در ایران، علت مرگ و میر کاسکوهای وحشی در بین راه، در پرنده فروشی ها و در خانه ها نیز همانند انبوه موضوعات و مسائل دیگر کاسکو ناشناخته بود. اما خوشبختانه همانند بسیاری از ناشناخته­های دیگر کاسکو، سرانجام  توانستیم پس از تحقیقات، مطالعات، تحمل خسارات سنگین ناشی از مرگ و میر کاسکوهای وحشی تحقیقاتی اش و نیز تفکر فراوان در ارتباط دادن انواع استرس های صید، استرس های حمل و نقل، استرس های جابه جایی با دستان دستکش پوشیده، استرس های محیط پرنده فروشی ها، استرس های شدید ناشی از بازدید مردم از کاسکوهای وحشی موجود در قفس ها در پرنده فروشی ها، استرس­های حمل آنها به خانه ها و سرانجام استرس هایی که در ۴۵ روز اول زندگی کاسکوها در خانه ها و پرورش کاسکو به علت رفتارهای نادرست مردم به آنها وارد می شود؛ به مرگ و میر فراوان آنها، به مهم ترین دلیل مرگ کاسکوها در طول راه، در پرنده فروشی ها و در خانه ها پی ببریم و این علت چیزی نیست جز استرس زدگی کاسکوها به میزان کم تا زیاد.

اما از آنجا که از جمیع لحاظ، بین کاسکوها تفاوت های فردی وجود دارد، از لحاظ استرس پذیری نیز وضعیت به این شکل است که افراد مختلف کاسکو در مواجه شدن با شرایط پراسترس و ترسناک، به میزان کم تا بسیار زیاد دچار بیماری استرس و ترس می شوند و چون استرس و ترس مهم ترین علت مرگ آنها پس از صید و تا ۴۵ روز اول پس از ورود آنها به خانه ها محسوب می شود، من این دو عامل را به عنوان دو بیماری مطرح کرده ام؛ یعنی بیماری استرس و بیماری ترس و تأکید فراوان و قطعی دارم که تمام کاسکوهای وحشی وارداتی بدون استثناء دچار درجه ای از بیماری استرس و ترس هستند.

لذا طبیعی است آنهایی که در فرایند صید تا وارد شدن به خانه ها دچار استرس و ترس کمتری شده اند، آنها نه تنها به میزان کمتری تحت تأثیر این دو بیماری قرار دارند و طبعاً این دو بیماری کمتر سلامتی شان را تهدید می کند، بلکه آنها در حقیقت به این علت دچار استرس و ترس کمتری از همسفران خود شده اند که مقاومت طبیعی بدنشان در مقابل با شرایط ناهنجار بیشتر از بقیه بوده است.

بنابراین امروز برای من حتی به اندازه یک در هزار هم شک باقی نمانده که اولاً مهم ترین دلیل مرگ در پرورش کاسکو وحشی، استرس و ترس وارده به آنهاست، ثانياً مهمترین گام مبتدیان و حتی افراد باتجربه در خرید کاسکوهای وحشی مطلوب، انتخاب کاسکویی است که حتی الامکان از کمترین درجه بیماریهای «استرس زدگی و ترس» برخوردار باشند. بدیهی است که پس از این انتخاب، مهم ترین گام های بعدی در انتخاب و پرورش کاسکو وحشی مطلوب، به ترتیب اولویت عبارتنداز : سن کاسکو – فیزیک بدن کاسکو و جنسیت کاسکو است.

من در مطالب قبلی کاسکو؛ به علت آنکه تا آن زمان به اهمیت سن، فیزیک بدن و جنسیت کاسکو در انتخاب آن برای خریدی هدفمند از جنبه های سخنگویی – بازیچه بودن و جوجه کشی پی برده بودم، تأکید داشتم که حتی مبتدیانی که مطالب مرا مطالعه کرده اند، کار انتخاب کاسکو برای خرید و پرورش کاسکو را خودشان انجام ندهند و بنابه دلایل فوق، در کار خرید کاسکو از مشورت متخصص کمک بگیرند.

اما حالا که توانسته ام با قاطعیت کامل به مهم ترین و اصلی ترین علت مرگ کاسکوها در پرنده فروشی ها و خانه ها پی ببرم، تأكیدی بسیار بسیار بیشتر و قوی تر روی این موضوع دارم که انتخاب کاسکوهای وحشی برای خرید، برای هر هدف و منظوری که خریدار دارد، باید توسط متخصص انجام شود.

در این خصوص نیز تاکید فراوان دارم که خریداران کاسکو باید این حقیقت را بدانند که برخی افراد به صرف اینکه قبلاً با تا به حال از یک یا چند کاسکو در خانه نگهداری کرده یا در خوب خریدن و خوب فروختن تبحر دارند، در کار انتخاب کاسکو برای خرید و پرورش کاسکو واجد صلاحیت برای مشورت نمی شوند؛ زیرا همان طور که گفته شد، مهم ترین موضوعی که ما در وهله اول باید به آن توجه کنیم، میزان استرس و ترس وارده به کاسکو از زمان صید تا وقتی است که شما در پرنده فروشی­ها کاسکوهای مختلف را مورد بازدید و بررسی قرار می دهید.

به عبارت دیگر، انتخاب کننده یک کاسکوی وحشی برای خرید و پرورش کاسکو ، باید کسی باشد که بتواند از روی مجموع خصوصیات رفتاری و فیزیکی هریک از آنها، به میزان استرس و ترس آنها پی ببرد. این توانمندی کمک می کند به انتخاب کننده در انتخاب کاسکوی وحشی ای که احتمال مرگ آن از دیگر کاسکوهای موجود و قابل انتخاب کمتر باشد. اما این توانمندی نیز به تنهایی کافی نیست، زیرا برخی از خصوصیات مطلوب کاسکوهای وحشی در آینده، به سن کاسکو بستگی دارد. همچنین برحسب آنکه هدف خریدار از نگهداری و پرورش کاسکو چه باشد، ممکن است عامل جنسیت (نر و ماده بودن) کاسکو نیز پراهمیت باشد. بنابراین انتخاب کننده کاسکو باید فردی باشد که علاوه بر داشتن تخصص در تعیین میزان «استرس زدگی و ترسیدگی» کاسکو، بتواند سن کاسکو را نیز تعیین کند. همچنین بتواند با قاطعیت (۱۰۰ درصد) یا با اطمینانی حداقل به میزان ۸۵ درصد، جنسیت کاسکو را نیز معلوم کند.

از بین کاسکوهای وحشی وارد شونده به منازل، باتوجه به اینکه اغلب آنها جوجه اند و کمتر از سه سال سن دارند، به طور میانگین حدود ۵۰ درصد آنها زنده و سالم می مانند و به تدریج اهلی و دست آموز می شوند.

این تجربه است که کمک می کند در هر تجارتی موفق شوید، ما بدون هیچ چشم داشتی تجربه خود را در اختیار شما خواهیم گذاشت
گروه تولیدی پژوهشی نیازی