درپست های قبلی درمورد نکات لازم در مورد پروررش جوجه قناری پس از تولد و تمامی نکات در مورد تشکیل یک خانواده قناری به طورکلی پرداخته شد و ذکر کردیم که قفس قناری یکی از مهم ترین عوامل در پرورش قناری می باشد در ادامه ویژگی های قفس جوجه کشی قناری و همچنین قفس استاندارد در پرورش قناری را مورد بررسی قرار می دهیم .

قفس های مخصوص جوجه کشی و سایر لوازم

نوع قفس و محل استراحتی که جهت زوج­های جفت گیری کننده در نظر گرفته می­شود، عامل بسیار مهمی در حصول موفقيت تکثیر کنندگان به شمار می رود.

پرنده های ماده را بهتر است در قفس های بزرگ پروازی (Flight cage) جای دادی به آنها امکان داد تا مدتی را با یکدیگر به سر برده و از مصاحبت هم برخوردار شوند.

به عنوان مثال چنانچه طول قفس جوجه کشی قناری معادل ۷۰ سانتیمتر باشد می توان شش قناری مادر را در آن جای داد. البته چنانچه قفس بزرگتری در اختیار باشد، بهتر است فضای بیشتری را در اختیار پرندگان قرار داد.

ماده قناری ها باید از رژیم غذایی کامل که در بر گیرنده کلیه مواد خوراکی باشد استفاده نمایند. گه گاه نیز بایستی مقدار کمی سیب (در ظرف جداگانه) و غذای نرم و تقویتی در اختیار آنها قرار داد. اصطلاح غذای نرم تقویتی به مواد دیگر خوراکی اطلاق می شود که شامل دانه و سبزیجات نمی باشند.

در استفاده از سبزیجات به خصوص در فصل زمستان باید دقت کافی را مبذول داشت، زیرا این گونه مواد به آسانی معده قناری ها را دچار اختلال و آسیب می سازند. حمام کردن قناری در آب تازه و تمیز بسیار ضروری است. در روزهای آفتابی  زمستان نیز می­توان ظروف مخصوص حمام را در اختیار قناری ها قرار داد ( البته چنین تصور شده است که قناری ها در هوای سرد نگهداری می­شوند). استفاده از حمام باعث می­شود تا در پرندگان احساس سلامت و نشاط پیدا شود و آنها را در وضع و موقعیت روحی و جسمی مناسبی نگاه دارد.

این نکته حائز کمال اهمیت است که قناری های ماده، فصل زمستان را در جای خنک به سر برند، زیرا قرار دادن آنها در اطاق گرم باعث می­شود تا تمایل به جفت گیری در آنها خیلی زودتر از موعد لازم بیدار شود. برای ادامه حیات جوجه های که به تازگی سر از تخم به در آورده اند، در ماه فوریه (اواسط بهمن – اسفند) شب­ها بسیار بلند (البته با توجه به اینکه غذایی به جوجه های حساس و ظریف در شب داده نمی­شود) و روزها بسیار کوتاه است. به همین جهت کسانیکه پرندگان خود را زودتر از موعد مقرر جفت کشی می کنند، باید علاوه بر تأمین منبع گرما (که البته بسیار ضروری است و اقدامات لازم را نیز به عمل آورند تا قفس جفت گیری و همچنین اطاقی که قفس را در خود جای می دهد از نور کافی برخوردار به شوند. اهمیت نور از گرما کمتر نیست و وجود همین روشنایی است که پرنده ها را برای جفت گیری آماده می سازد.

تحقیقات اخیر نشان داده است که «ساعت داخلی» (Internal clock) بدن کلیه جانداران و بالاخص مهره داران که طبعاً شامل قناری ها نیز می گردد، به وسیله نور تنظیم می شود. مدت زمان نور روزانه و کوتاه یا طولانی شدن آن، سیکل سالیانه پرندگان را تنظیم و مرتب می کند.

قناری های نر را می­توان در اطاق پذیرایی که از گرمای مناسبی برخوردار است نگهداری نمود. در مورد پرنده نر خیلی مهم نیست که تمایلات جفت گیری زودتر از موعد لازم بیدار و آشکار گردد. پرندگان نر، نیازی به غذاهای مقوی و کامل نظیر آنچه در مورد ماده قناری ها گفته شد ندارند. سیب نیز همانند دیگر غذاهای سبز، هضم غذای قناری را تسریع نموده و سلامت پرنده را نیز تأمین می کند ولی چنانچه نرها در محیط گرم باقی می مانند، در آن صورت نباید در مورد هضم اغذیه آنها نگرانی به خود راه داد. قناری­های نر را نیز باید حداقل هفته ای دوبار حمام داد و ظرف مخصوص حمام را در دسترس شان قرار داد.

چنانچه نرها نیز همانند ماده قناری ها، زمستان را در اطاق سرد سپری کنند، در آن صورت باید به خاطر داشت که بیضه پرنده نر، آهسته تر و دیرتر از تخمدان ماده قناری ها به مرحله بلوغ می رسند و این مسئله کراراً باعث تولید تخم­های بدون نطفه و دارای رنگ روشن می گردد. پیدایش یک چنین تخم­هایی، به هیچ وجه با وجود یا عدم تمایلات جنسی در قناری ها ارتباط ندارد و آنچه از این مسئله استنباط می گردد آن است که اسپرم های کاملاً رسیده و بالغ در محیط عمل وجود نداشته است.

قناری هایی که دوره زمستانی را در محیط سرد طی می کنند باید از ویتامین های لازم نیز همراه با مواد غذایی خود استفاده نمایند. این ویتامین ها را می­توان از فروشندگان قناری تهیه کرد. برای قناری ها خیلی الزامی نیست که فصل زمستان را در اطاق­های کاملاً روشن بگذرانند ولی از طرفی این گونه پرندگان را نیز نباید همانند روش ظالمانه دیرین، در قفس های تاریک و یا فضاهای نیمه تاریک نگاه داری نمود.

امروزه عملاً قفس های مخصوص جفت گیری را طوری تهیه می کنند که هر محفظه جفت گیری دارای ابعادی معادل 30×۳۰×40 سانتی متر باشد. در حالیکه ممکن است جفت گیری در این محفظه های محدود موفقیت آمیز از آب در آید ولی عقیده شخصی من بر آن است که فضاهای مزبور ناچیز و نارسا می­باشد. استفاده از یک چنین قفس­ها مرا به یاد مرغداری های مدرن می اندازد که در آنها مرغ بیچاره قادر به حرکت در اطراف خود نمی باشد.

چنانچه قفس ها را با ابعاد ۵۰ سانتی متر در نظر به گیریم بسیار بهتر خواهد بود، زیرا در آن صورت، پرنده ها می­توانند با آزادی بیشتری در داخل قفس ها به حرکت در آیند. چوب­هایی که برای نشستن پرنده ها در نظر گرفته می­شود باید به اندازه کافی از یکدیگر فاصله داشته باشند تا پرنده ها مجبور شوند بال­های خود را برای پریدن از روی یکی بر دیگری به کار بگیرند.

مورد استفاده قراردادن قفس­های جعبه ای (Box typ) و یا فلزی در امر جوجه کشی بستگی به شرایط موجود و سلیقه شخصی دارد. من خود هر دو نوع را در طول بیست سال گذشته به کار گرفته و نتایج خوبی را نیز از قفس های مزبور به دست آورده ام. در مورد قناری هایی که فرم و شکل بدن آنها خیلی مورد توجه است و همچنین در مواردی که مخلوط کردن دو نوع مختلف قناری در نظر است، من شخصاً نوع جعبه ای را که دارای ۳ دیواره یکپارچه (فاقد سوراخ) می­باشد ترجیح می دهم.

در اینگونه قفس­ها، پرنده ها بیشتر از قفس های باز احساس امنیت می کنند و به نظر می رسد که به خاطر همین احساس امنیت، از آرامش بیشتری نیز برخوردار هستند. بعلاوه در قفس­های مورد بحث، کوران هوا هم که خود یک عامل مزاحم است به حداقل می رسد و از این جهت نیز پرنده ها محفوظ­تر می­باشند. چوب ها را نباید خیلی نزدیک به سقف نصب نمود زیرا در آن صورت قناری های نر هنگام قرار گرفتن بر پشت ماده قناری دچار اشکال خواهند گردید.

پرنده نر باید فضای کافی جهت گشودن پرهای خود را داشته باشد، زیرا بال زدن به هنگام جفت گیری یکی از عادات پرنده ها می­باشد. این مطلب بخصوص در مواردیکه جوجه کشی از قناری های بلند قد و دارای اندام درشت مطرح است حائز اهمیت فوق العاده خواهد بود. بسیاری از مبتدیان از توجه به این نکته مهم غافل می مانند و به هنگامی که با پیدایش تخم­های بدون نطفه در قفس مواجه می گردند دچار حیرت و آشفتگی می شوند و نمی دانند عامل اصلی این نقیصه فقط خودشان هستند و در این میان گناهی متوجه پرنده معصوم نمی باشد.

ظروف مخصوص غذا و آب را باید طوری در داخل قفس جفت گیری و یا به دیواره آن نصب نمود که به هنگام تعویض و یا پر کردن مجدد آنها، هیچگونه مزاحمتی جهت پرنده ها ایجاد نگردد. افرادی که در این گونه موارد کراراً ماده قناری ها را از قفس خارج نموده و یا هنگام انجام این گونه امور ناچار هستند که هردفعه لانه را از قفس خارج کنند تا بتوانند دست خود را بداخل ببرند، نباید انتظار داشتن نتایج مطلوب و شادی آور از آمیزش دادن قناری های خود داشته باشند. همواره باید کوشش نمود تا هرگونه ایجاد مزاحمت و اختلال در امر زندگی و آسایش قناری ها را تا سر حد امکان از میان برداشت. آنچه به هنگام جفت گیری، از نظر پرندگان حائز اهمیت خارق العاده است، همانا وجود امنیت و آرامش است که نباید دستخوش تزلزل گردد.

قراردادن لانه در خارج و یا داخل قفس بستگی به اندازه نفس و سایر شرایط موجود دارد. چنانچه قفس کاملاً جادار و بزرگ باشد دیگر دلیلی برای قراردادن لانه در خارج از قفس وجود نخواهد داشت . تولید کنندگانی که جوجه کشی مجتمع و مختلط را ترجیح می­دهند معمولاً رغبت زیادی به قرار دادن لانه در داخل قفس نشان می­دهند.

روش جوجه کشی مجتمع سابقه­ای یکصد و پنجاه ساله دارد و بدین ترتیب صورت می پذیرد که ماده قناری ها را به همراه نرها در یک اطاق پرواز بزرگ و مجزا رها می کنند تا بعداً انجام آمیزش در سطح زیاد عملی گردد. معمولاً در هر محفظه جفت گیری سه خروس یا بیشتر را با چهار تا پنج مرغ مجاور می­نمایند. یکی از معایب چشمگیر این روش مزاحمت مداومی است که برای جفت ها پدید می آید.

روش جوجه کشی مجتمع امروزه به هیچ وجه جالب نمی باشد، زیرا تعیین قطعی والدین جوجه­ ها ممکن نیست و بعلاوه جنگ و جدال دائمی پرنده­ ها با یکدیگر در یک چنان محیط بسته­ای آسایش و آرامش را از دیگران سلب می کند. این گونه برخوردها بخاطر دفاع پرنده ها از حدود و ثُغور خودشان صورت می گیرد و سر و صداهای بلاانقطاعی که خروس­های جفت گیری کننده از خود در می آورند، محیط را دچار اغتشاش و آشوب می سازد. این گونه جوجه کشی را تنها در فضاهای بزرگ پرورش پرندگان می توان به صورت صحیح و انسانی انجام داد.

در مقام مقایسه با روش مجتمع، روش دیگری نیز وجود دارد که در آن تنها یک خروس، با چند ماده قناری به نوبت جفت گیری کرده و سپس ماده قناری ها را در نفس های انفرادی نگاه می دارند و مسئولیت انجام کلیه کارها (نظیر ساختن لانه و گرم نگاه داشتن تخم­ها و جوجه ها و همچنین پرورش و حفاظت از جوجه ها و غیره) را به تنهایی بر عهده آنها می گذارند. این روش که با استانداردهای نوین جوجه کشی مطابقت ندارد، و به علت صدماتی که متوجه جوجه ها می کند، کنار گذاشته شده است. این تکنیک را فقط در موارد استثنایی خاص می­توان قابل استفاده دانست:

بعنوان مثال، چنانچه تنها یک قناری نر فوق العاده خوب و استثنایی را که در اختیار می­باشد بخواهند تا سر حد امکان با تعداد زیادی ماده قناری آمیزش داده و صفات بارز و خارق العاده قناری نر را در زمینه رنگ و زیبایی جثه و اندام و یا خصوصیات ارزشمند دیگر به جوجه های متعدد منتقل نماید، در یک چنین مواردی به کار گیری روش مجتمع را می توان مجاز و عقلانی دانست.

چنانچه گفته شد، بدین ترتیب ماده قناری ها کلیه وظایف پرورش و حفاظت از جوجه ها را خود بر عهده خواهند داشت، بدین معنی که خوراک دادن جوجه­ها تنها بعهده مادر خواهد بود.

بهترین و در عین حال طبیعی ترین روش جوجه کشی قناری­ها آن است که برای هر زوج قناری یک محفظه مخصوص اختصاص دهند بدین ترتیب پرنده ها در تمام طول سال در مجاورت یکدیگر زندگی کرده و جوجه های جوان و نوزاد را با کمک همدیگر بزرگ می کنند.

بسیاری از پرورش دهندگان قناری های آوازی، امروزه عقیده دارند که بهتر است یک قناری نر را به نوبت با سه تا چهار قناری ماده جفت گیری نمود. کسانیکه به دنبال پرورش قناری های رنگین هستند و یا آنهایی که به پرورش قناری های خوش فرم و زیبا اندام علاقه فراوانی نشان می دهند، ترجیح می دهند تا از روش پیشین یعنی برابر آنچه در طبیعت اتفاق می افتد و قبلاً بدان اشاره رفت پیروی نمایند.

این تجربه است که کمک می کند در هر تجارتی موفق شوید، ما بدون هیچ چشم داشتی تجربه خود را در اختیار شما خواهیم گذاشت
گروه تولیدی پژوهشی نیازی