دراین مقاله به بررسی کلیاتی در مورد شکل ظاهری کبک از جمله ظاهر بدن ، پوست ، سیستم استخوانی ،سیستم ماهیچه ای و عضلانی ،دستگاه تنفس ، دستگاه عصبی و غیره می پردازیم.

حرارت بدن کبک ها ۴۱-۴۲ سانتی گراد می باشد. تعداد نبض آنها بطور متوسط ۳۱۲ دور در دقیقه و تعداد تنفس ۲۸-۱۷ بار دقیقه می باشد. نوک از غشا صاف که لبه آن از یک قسمت شاخی پوشیده می شود و تشکیل شده که مواد جامد غذایی را با فشار بداخل این پلاک ها رانده می شود. گردن کوتاهی دارند – پرها بخوبی روغنی شده اند – در زیر پوست لایه ضخیم چربی وجود دارد – دم از ۲۵-۲۰ عدد پر به وجود آمده، وضعیت پا طوری است که در موقع راه رفتن، کبک وضعیت خاصی بخود می گیرد.

ظاهر بدن:

مانند سایر پرندگان در  شکل ظاهری کبک پوشیده از پر می باشد. پرها برای پرواز، جفت گیری و جلب توجه ماده، حفظ درجه حرارت بدن و مخفی شدن به کمک حیوان می آیند. پر از جن کراتین و از ریشه ای بنام کالاسوس تشکیل شده است. پرندگان مسن و نرها وزن پر بیشتری دارند. بالهای کوتاهی دارند که نژادهای اهلی قادر به پرواز نمی­باشند. پرها به دو دسته تقسیم می شوند: الف- کرک پرها و پرهای دائمی که خود پرهای دائمی به ۳ دسته تقسیم می شوند ۱- شاه پرهایش، پرهای اولیه و ثانویه بالها و پرهای دم ۲- پوش پرهایش، پرهای اکثر بدن ۳- موی پرها که با چشم دیده نمی شوند. رنگ پرها متفاوت است و بستگی به ماده ای بنام ملانین دارد.

پوست:

یکی از موارد در شکل ظاهری کبک پوست نازک آن است که پوست آنها غدد ترشحی ندارند و تنها غده ای بنام اروپی ژیال یا پرین در نزدیکی دم دارند که چربی ترشح می کنند. پوست از دو لایه بیرونی یا اپی درم و لایه بیرونی یا درم تشکیل شده است. از اپی درم پرها، فلسها و ناخن ها و از درم تاج، غبغب و لاله گوش منشعب می شود. رنگ پوست از زرد روشن تا خاکستر تیره متغییر است، رنگ پوست بستگی به رنگدانه گزانتوفیل دارد که عواملی چون سن، جيره، فصل و … بر آن اثر می گذارد.

سیستم استخوانی:

استخوانهای سبک تو خالی ولی محکمی دارند. استخوان های جمجمه، سینه، بازو ترقوه و ستون مهره ها میان تهی و با سیستم تنفسی در ارتباطند. سیستم استخوانی به ۲ دسته تقسیم می شود:

الف) قسمت محوری: که شامل: جمجمه – ستون فقرات –دندههاوجناقمیباشد.

ب) قسمت جانبی: که شامل لگن–شانه–پاهاوبالها است. کلسیم مورد نیاز برای پوسته تخم از مغز استخوان تأمین می شود. کیک ۳۹-۳۵ مهره و ۹ دنده دارد. دنده ها از عقب به مهره های سینه ای و از قسمت جلو به نخاع سینه متصل اند. تنه از ۳ استخوان خاصره ورک و عانه تشکیل شده است. شانه از استخوان های کتف و کراکوئید تشکیل شده است. بال ها شامل استخوان های بازو زندزبرین و زیرین کف و انگشتان هستند. پاها شامل استخوان­های ران، نازک نی و درشت نی کف و انگشتان می باشند.

سیستم ماهیچه ای و عضلانی:

عضلات کبک رشد زیادی ندارند و نسبت به ماکیان تیره تر می باشد و درصد چربی بیشتری دارند. گوشت کبک­ها به ۲ دلیل نسبت به سایر طیور سفت تر می باشد. ۱- درصد رطوبت کمتری دارند ۲- فيبر ماهیچه ای طویل تری دارند بطوریکه تا ۷۰ میکرون هم می رسند.

سیستم ماهیچه ای کلاً از ۳ نوع ماهیچه تشکیل شده است که عبارتند از: ۱- ماهیچه های ارادی مثل: ماهیچه­های بیشتر قسمتهای بدن ۲- ماهیچه های غیر ارادی یا صاف مثل: ماهیچه های اطراف دستگاه گوارش و قلبی. ۳- ماهیچه گاستروکنموس که در پشت پا می باشد و عمل حفظ تعادل را بر عهده دارد. بزرگترین ماهیچه بدن سینه می باشد که حدود یک دوازدهم وزن بدن می باشد.رنگ ماهیچه ها به مقدار میوگلوبین بستگی دارد.

دستگاه تنفس:

دو شش دارد که توسط نایژک به نای متصل است. کیسه های هوایی داخل استخوان ها هستند. صدای کبک توسط دو لایه ماهیچه ای به نام سیرنکس تولید می شود که در پائین حنجره قرار دارند. نای حلقه های غضروفی دارد که ۱۷-۱۶ حلقه غضروفی می شود. در قسمت داخلی نای و نایژه غدد ترشحی قرار دارند. نقش کیسه های هوایی اکسیژن رسانی در هنگام فرو رفتن در آب و سبک شدن می باشد. تعداد تنفس ۲۰ تا ۴۰ دفعه در دقیقه می باشد. در هنگام خواب این تعداد به ۳۰ درصد کاهش می یابد. مجاری تنفسی شامل حفرات بینی، حلق، حنجره، نای، عنصر تولیدصدا وبرانشها هستند. اگراستخوان بازو قطع شود و نای مسدود شود حيوان زنده می ماند، زیرا قادر است هوا را از طریق حفره استخوان بازو و کیسه های هوایی به شش ها برساند. هنگامی که حیوان در حال له له زدن است حجم هوا کم می شود، ولی هوای دم یا بازدم در یک دقیقه افزایش می یابد زیرا تعداد نفس زیاد می شود.

دستگاه عصبی:

دستگاه عصبی از مغز، نخاع و اعصاب سمپاتیک و پاراسمپاتیک تشکیل شده است. تحریکات بوسیله گیرنده های حسی به مراکز عصبی منتقل شده و پاسخ مناسب از طریق اعصاب حرکتی به عضو مربوط انتقال می یابند. هیپوتالاموس مسؤل غذا خوردن، مصرف آب، تنظیم حرارت بدن می باشد و اعمال غده هیپوفیز و اعمال جنسی توسط همین غده کنترل می شود. برای رشد کامل اعصاب ویتامین B ضروری است. رنگ طبیعی اعصاب خاکستری می باشد.

دستگاه حسی:

بینایی، شنوایی، چشایی و بویایی اعضای حسی را تشکیل می دهند. حس بینایی بسیار قوی دارند بطوریکه از فاصله دور بخوبی اشیاء را ببینند. حس چشایی کبک ها قویتر از سایر طیور می باشد. کبک ها با زبان و کناره منقار خود کاملا قدرت تشخیص مزه های تلخ، شیرین و شور را دارند. حس بویایی بسیار ضعیفی دارند بطوریکه آبی که برای انسان بسیار بدبو می باشد برای کبک ها قابل استفاده می باشد. گوش کبک شامل گوش میانی و داخلی است که از بافت پیوندی الاستیکی تشکیل شده است. قدرت شنوایی قویتری نسبت به سایر طیور دارند ولی از انسان کمتر است. قدرت شنوایی انسان در فرکانس ۲۰۰۰-۲۰ متر و کبک اهلی ۹۰۰-۱۰۰ هرتز می باشد.

دستگاه دفع ادرار:

از کلیه ها و دو میز نای تشکیل شده است که در ۲ طرف ستون فقرات در حفره شکمی و زیر شش ها قرار دارد. رنگ ادرار سفید و دارای اسید اوریک می باشد. حجم ادرار ثابت نیست و بر حسب مقدار پروتئین غیر غذایی، آب مصرفی، دمای هوا و مواد معدنی متغیراست.

دستگاه گوارش:

این دستگاه از مجرای گوارش و غدد ضمیمه تشکیل شده است. لوله گوارش خود شامل دهان، مری، چینه دان، پیش معده، سنگدان، روده کوچک، روده های کور، روده بزرگ کلوآک و مقعد میباشد. وضيفه این دستگاه، هضم و جذب مواد مغذی می باشد. طیور فاقد دندان می باشد دو منقار بالا و پایین نوک را تشکیل می دهد. در اطراف دهان غدد بزاق قرار دارند. مقدار بزاق مترشحه حدود۱۳ لیتر در روز می باشد. این بزاق دارای مقداری آمیلاز می­باشد که نشاسته را به مالتوز تبدیل می کند. مری لوله ای است که دهان را به پیش معده وصل می کند و قبل از ورود به محوطه شکمی کمی شده و چینه دان را تشکیل می دهد. چینه دان حفره ای است که غذاها موقتاً در آن ذخیره و نرم می شوند. در چینه دان آنزیمهایی وجود دارند که باعث شکسته شدن پروتئین و نشاسته می­شوند. گروهی معتقدند برداشتن چینه دان اثری در هضم ندارد. پیش معده یا معده حقیقی دارای اسید کلریدریک و پپینوژن می باشد در طیور این دو ماده از سلول های اصلی معده ترشح می شوند در صورتیکه در سایر حیوانات پپینوژن از سلولهای اصلی و اسید کلریدریک از سلول های جانبی ترشح می شوند. پیش معده عضوی است که غذا در آن ذخیره نمی شود. معده یا سنگدان ترشحی ندارد ولی شامل ماهیچه های قوی بوده و عمل خرد کردن غذا را بر عهده دارد. اگر کمی سنگ ریزه توسط پرنده خورده شود باعث کمک کردن به خرد شدن غذا می شود. وجود سنگدان در پرنده ضروری نیست ( البته در شرایطی که به حیوان غذای پودری بدهند). گاهی ترشح زیاد اسید کلریدریک به جداره سنگدان آسیب وارد می کند که اصطلاحاً به آن فسابی سنگدان گویند. این فرسایش بوسيله واکنش گروه اپسیلون آمینی لیزین با گروه ایمیدازوليتل هیستیرین هنگام استفاده از پودر ماهی بوجود می آید که به این ترکیب اصطلاحاً گزروسین گویند. در طیور روده کوچک را نمی شود دقیقاً به سه قسمت تقسیم کرد و فقط قسمت دوازدهه مشخص می باشد. روده کوچک محل اصلیهضم و جذب خوراک می باشد. ترشحات کبد و لوزالمعده به قسمت بالایی دوازدهه وارد می شود. قابلیت هضم مواد مغذی در پرندگان جوان نسبت به بالغین کمتر است. در طيور ترشح لاکتوز بسیار محدود است لذا پرندگان قادر به هضم لاکتوز شیر نیستند و استفاده از شیر در جیره موجب اسهال می گردد. ترشح آنزیم فیتاز بسیار محدود بوده و لذا بخش عمده فسفر موجود در غلات برای پرنده قابل دسترس نمی باشد. در روده های کور مقداری فیبر توسط میکروارگانیسم ها هضم شده و اسید های چرب فرار، ویتامینKو ویتامینهای گروهBساخته می شوند، در روده های کور تعدادی پرز وجود دارد که مواد هضمی را تا حدودی جذب می کنند اما بخش عمده آن جذب نشده و از طریق مدفوع دفع می شود. به هر حال روده های کور نقشی در هضم ندارند. در روده بزرگ تنها آب و مقدار جزیی مواد غذایی جذب می شود. غدد ضمیمه نیز شامل کبد و لوزالمعده و طحال می باشد. کبد از دو بخش تشکیل شده که از هر قسمت لوله ای خارج می شود. لوله سمت راست قبل از ورود به دوازده کیسه صفرا را تشکیل می دهد که ترشحات کبد در آنجا ذخیره می شود. لوزالمعده غده ای برگی شکل است که در مجاورت روده کوچک قرار دارد. ترشحات پانکراس بوسیله ۳ لوله به دوازدهه می ریزد. طحال دخالتی در اعمال هضم ندارد و فقط محل ذخیره گلبولهای قرمز و سفید می باشد، غذای طیور بایستی از قابلیت هضم بالایی برخوردار باشد، زیرا ۱- طول دستگاه گوارش طیور کوتاهتر از سایر حیوانات می باشد ۲- سرعت عبور غذا از دستگاه گوارش سریعتر می باشد ۳- در دستگاه گوارش طیور سرعت عبور غذا به عواملی چون نوع جيره مواد ملين، سلامت پرنده، حرارت محیط و … بستگی دارد. دستگاه گوارش طیور اسیدی می باشد.

دستگاه گردش خون:

دستگاه گردش خون از دو قسمت سیستم خونی و سیستم لنف تشکیل شده است. سیستم خون شامل قلب می­باشد که از دو دهلیز و دو بطن تشکیل شده است و سرخرگها و مویرگها و سیاهرگها می باشد. خون از دو قسمت پلاسما و سلول های خون تشکیل شده است. سلول های خون عبارتند از: گلبولهای قرمز گلبولهای سفید و پلاکت ها، تعداد گلبولهای قرمز حدود سه میلی متر و در نرها حدود ۵۰۰۰۰۰ عدد بیشتر می باشد. در نرها سوخت و ساز پایه بیشتر از ماده ها می باشد، لذا نیاز بیشتری به اکسیژن دارند. با اینکه سرعت تنفس نر کمتر از ماده می باشد ولی بیشتر بودن گلبول های قرمز و مقدار هموگلوبین اکسیژن مورد نیاز را تامین می کند. عمر گلبول های قرمز حدود۲۸ – ۳۰ روز است. کار آنها انتقال اکسیژن از شش ها به سلول ها و انتقال از سلول ها به شش هاست. تعداد گولبول های سفید حدود ۳۰۰۰۰ میلی متر مکعب است و عمل اصلی آنها دفع از بدن و فاگوستیوز می باشد. تعداد پلاکت ها ۲۵۰۰۰ تا ۴۰۰۰۰ در میلیمتر مکعب می باشد و عمل آنها انعقاد خون می باشد. گلبولهای سفید و قرمز و پلاکتها در مغز استخوان ساخته می شوند. قسمت اعظم پلاسما آب است که در آن اسیدهای آمینه، گلوکز، اسیدهای چرب، مواد معدنی و ویتامین ها بصورت آزاد یا بصورت ترکیب با سایر مواد مثل پروتئین ها وجود دارند. آلبومین، آلفا1، آلفا 2 و گاما گلبولين و فيبرونوژن پروتئین های خون را تشکیل می دهند. عمل پروتئین های پلاسما ثابت نگهداشتن حجم خون از طریق کنترل فشار اسمزی است. گاماگلوبین خاصیت پادزهری دارد و فیبرونوژن در انعقاد خون دخالت دارد. سیستم انعقادی شامل رگ های النفی و گره های لنفی است. گره های لنفی بیشتر در نواحی گردن قرار داشته و عمل آنها تولید لنفوسیت است که خاصیت ضد میکروبی دارند.

عمر گلبول های قرمز حدود۲۸ – ۳۰ روز است. کار آنها انتقال اکسیژن از شش ها به سلول ها و انتقال از سلول ها به شش هاست. تعداد گولبول های سفید حدود ۳۰۰۰۰ میلی متر مکعب است و عمل اصلی آنها دفع از بدن و فاگوستیوز می باشد. تعداد پلاکت ها ۲۵۰۰۰ تا ۴۰۰۰۰ در میلیمتر مکعب می باشد و عمل آنها انعقاد خون می باشد. گلبولهای سفید و قرمز و پلاکتها در مغز استخوان ساخته می شوند. قسمت اعظم پلاسما آب است که در آن اسیدهای آمینه، گلوکز، اسیدهای چرب، مواد معدنی و ویتامین ها بصورت آزاد یا بصورت ترکیب با سایر مواد مثل پروتئین ها وجود دارند. آلبومین، آلفا1، آلفا 2 و گاما گلبولين و فيبرونوژن پروتئین های خون را تشکیل می دهند. عمل پروتئین های پلاسما ثابت نگهداشتن حجم خون از طریق کنترل فشار اسمزی است. گاماگلوبین خاصیت پادزهری دارد و فیبرونوژن در انعقاد خون دخالت دارد. سیستم انعقادی شامل رگ های النفی و گره های لنفی است. گره های لنفی بیشتر در نواحی گردن قرار داشته و عمل آنها تولید لنفوسیت است که خاصیت ضد میکروبی دارند.

این تجربه است که کمک می کند در هر تجارتی موفق شوید، ما بدون هیچ چشم داشتی تجربه خود را در اختیار شما خواهیم گذاشت
گروه تولیدی پژوهشی نیازی