بیماری بوقلمون را می توان به چنددسته اصلی تقسیم کرد که یکی از آن دسته ها ناهنجاری های فیزیکی کانیبالیسم (خودخوری بوقلمون) و عارضه های رفتاری می باشد که در ادامه به معرفی آنها می پردازیم.
پرخواری – خودخوری(کانیبالیسم):
نوک زدن و هم جنس خواري که اصطلاحا به آن کانیبالیسم یا خودخوری می گویند از مشکلات عمده ي گله هاي بوقلمون می باشد، مخصوصاً اگر پرنده ها در محيط بسته پرورش داده شوند.
بوقلمون ها پرهای یکدیگر را نوک می زنند و به تدریج و در مراحل پیشرفته خساراتی به پرندگان وارد می شود و در مدت کوتاهی آن نيز منجر به کانيباليسم و خودخوری بوقلمون می شود.
کانيباليسم و خودخوری بوقلمون یک بیماری مدیریتی می باشد که با کنترل و رعایت کردن نکاتی ساده می توان از بروز این بیماری جلوگیری و آنرا کنترل کرد.
علایم کانیبالیسم:
عوامل زير ميتوانند در نوک زدن و کانيباليسم و خودخوری بوقلمون نقش داشته باشند:
- ازدحام (شامل فضاي محدود نگهداري و فضاي محدود آب و غذا)
- خستگي و بيکاري
- دماي خيلي بالا و يا خيلي پايين
- نور؛ برنامه نوری مناسب پرورش بوقلمون گوشتی را در اینجا و برنامه نوری مناسب پرورش بوقلمون مولد و جوجه بوقلمون را در اینجا بخوانید.
- سن گله (در پرندگان جوان شايع تر است)
- ضدعفوني نامناسب
- تهویه نامناسب
- تجهيزات (کمبود دستگاه هاي مادر و دان خوري و آب خوري)
- پارازيت ها يا عوامل مزاحم بيروني
- تغذيه، به خصوص کمبود آمينو اسيدها، پروتئين و يا سديم
ازدحام :
ازدحام تنها به معناي فضاي کم براي پرنده ها جهت حرکت و جابه جايي نيست، بلکه شامل فضاي ناکافي براي غذا و آب نيز هست. همچنين بايد اطمينان حاصل کرد که پرندگان به اندازه کافي به آب تميز و خنک دسترسي داشته باشند.
خستگی و بیکاری:
نوک زدن پر يا کانيباليسم ممکن است در نتيجه ي خستگي شروع شود. اين وضعيت در پرندگاني که در محيط بسته پرورش داده مي شوند نسبت به پرندگاني که در محيط آزاد پرورش مي يابند بیشتر اتفاق مي افتد.
برخي از پرورش دهندگان براي جلوگيري از کانيباليسم و خودخوری بوقلمون و نوک زدن پرنده ها به همديگر يک کلم يا کاهو را از سقف آويزان ميکنند و يا مقداري علف يا يونجه براي نوک زدن پرندگان تهيه مي کنند.
دما:
دماي بالا يا پايين محیط و دستگاه مادر مصنوعی ميتواند پرندگان را تحريک به شروع نوک زدن يکديگر که منجر به کانيباليسم و خودخوری بوقلمون می شود.
از تنظيم بودن دماي دستگاه مادر اطمينان حاصل کنيد. مشاهده دقيق پرندگان جهت اطمينان حاصل کردن از فعال و راحت بودن آن ها لازم است .
نور:
شدت نور دستگاه مادر ميتواند سبب افزايش فعاليت و نوک زدن پرندگان شود که آن نيز منجر به کانيباليسم و خودخوری بوقلمون مي شود.
وقتي جوجه ها در زير نور طبيعي يا مصنوعي که شدت آن کم باشد قرار داده شوند، نوک زدن کم تر اتفاق مي افتد.
شدت نور در پرورش بوقلمون صرفاً در شروع دوره ي پرورش بايد زياد باشد تا پرندگان شروع خوبي داشته باشند. بعد از اين دوره بايد شدت نور را کم کنيد.
ضد عفونی و تهویه :
ضدعفوني و تهويه ضعيف هر دو ميتوانند سبب ناراحتيهاي چشم و بيني شوند که اين عامل به هدفي براي نوک زدن پرندگان ديگر به خصوص پرندگان بزرگتر تبديل مي شود که آن نيز مسبب به کانيباليسم و خودخوری بوقلمون می شود.
بستر را خشک نگه داريد و سعي کنيد سالن ، تهويه مناسبي داشته باشد در محيط قفس اين امر ضروري تر است .
اگر کيفيت هوا براي خود پرورش دهنده بد باشد، احتمالاً براي بوقلمون ها به مراتب پايين تر از حد مطلوب است .
تجهیزات :
طراحي و چيدمان نامناسب دان خوريها و آب خوريها که بعضاً داراي لبه هاي تيز و برنده اي هستند ميتواند سبب زخمي شدن پرندگان شده و اين مسأله نيز مي تواند به نوبه خود سبب نوک زدن و کانيباليسم و شروع خودخوری بوقلمون گردد.
عوامل مزاحم خارجی :
پرندگاني که به شدت مورد هجوم شپش ها و کرم ها قرار گرفته باشند خودشان را ميخارانند و اين عمل ، حس نوک زدن پرندگان ديگر را را نيز تحريک مي کند.
انگل ها خودشان ميتوانند باعث جراحت هاي پوستي شوند که اين جراحت ها عمل نوک زدن پرنده هاي ديگر و در نتیجه کانی بالیسم و شروع خودخوری بوقلمون را تهييج مي کند.
تغذیه :
نوک زدن و کانيباليسم اغلب به دليل کمبود آمينواسيدها، پروتئين ها و يا سديم (نمک ) در رژيم غذايي است .
غذا را از نظر ميزان سديم بررسي نماييد. سطح صحيح سديم بايد درحدود ٠/١٥تا٠/١٨درصد رژيم غذايي باشد.
اطمينان حاصل کنيد که غذايي که به پرنده ها مي دهيد متناسب با سن آن ها باشد. جیره های مناسب برای گله های بوقلمون در سن های مختلف را در اینجا، اینجا و اینجا ببینید.
پرندگان جوان نياز به غذايي با پروتئين بالا دارند.
به بوقلمون ها غذاي خميري ندهيد.
برخي مواقع اضافه کردن برخي دانه ها مانند جو به رژيم غذايي به کاهش عمل نوک زدن و کانيباليسم و خودخوری بوقلمون کمک مي کند.
خودخوری بوقلمون
پیشگیری از کانیبالیسم:
مديريت صحيح گله به پيش گيري از خودخوری بوقلمون کانیبالیسم کمک شاياني مي کند.
شما همچنين مي توانيد اين رفتارها را با فراهم کردن پناهگاه مناسب، محيط کافي براي حرکت و فعاليت و فضاي کافي براي آب و غذا و برنامه نوری مناسب کاهش دهيد.
حذف تجهيزات و وسايلي که مي توانند سبب زخمي شدن پرندگان شوند.
حذف سريع پرندگان مرده و يا بيمار، عدم ورود پرنده هاي جديد، عدم به هم زدن ازدحام پرنده ها، اجتناب از ترساندن پرنده ها، فراهم کردن رژيم غذايي مناسب و توصيه شده.
اجتناب از تغييرات ناگهاني در نوع و ترکيب رژيم غذايي، اجتناب از تغييرات ناگهاني دما و کوتاه کردن به موقع نوک پرندگان (نوک چيني)، از ديگر راه هاي کاهش کانیبالیسم است.
آخرين موردي که نام برده شد يعني نوک چيني، به دليل آن که مؤثرترين راه کنترل نوک زدن و کانيباليسم است، از اهميت ويژه اي در جلوگیری از کانیبالیسم برخوردار است.
حمله حشرات:
«علایم»: گزیدگی هایی در اطراف سر یا زیر پرها.
«عوامل»: فقدان سایبان مناسب.
«پیشگیری و درمان»: ایجاد سایبان باز.
ناهنجاری فیزیکی پازنبوری:
«علایم»: ورم سخت کف پا، ترک خوردگی و ایجاد عفونت پا و آلودگی های بعدی استافیلوکوکی.
«عوامل»: تنش، ازدحام، بهداشت نامناسب، جیره های فقیر، نشیمن گاه های بلند و بسترهای زمخت و سخت و وجود خرده شیشه، سنگ و اشیاء تیز در محل پرورش.
«پیشگیری و درمان»: اجتناب از ازدحام و تأمین تغذیه و نی خواب های مناسب و استفاده از بستر نرم و خوب و بیرون بردن بوقلمون ها از مناطق لجن آلود و گلی.
از دست دادن آب بدن (دهیدراسیون):
«علایم»: بی قراری، ظاهر فرو افتاده منطقه چینه دان همراه با کریستال های سفید در اطراف مقعد و خالی بودن چینه دان و یا وجود محتویات خشک در آن.
«عوامل»: استفاده از انواع آبخوری ها و سیستم نوردهی نامناسب. معرفی نامناسب آبخوری ها در روزهای اولیه به جوجه بوقلمون ها، غير خوش خوراک بودن آب در نتیجه افزودن افزودنی ها یا آلاینده ها و ناکافی بودن فضای آبخوری.
«جلوگیری»: پایش دقیق و منظم منابع آب سالن تا زمانی که مطمئن شویم آب کافی بخورند. وقتی ماده جدیدی به آب افزوده می شود، مصرف آب بوقلمون ها را پایش کنیم. در تمامی لحظات، آب کافی در اختیار آنها قرار دهیم.
بزرگ شدگی مفصل خرگوشی (مراجعه به پروزیس و مایکوپلاسماها):
«علایم»: بزرگ شدگی جزئی مفصل خرگوشی در سن دو هفتگی. و سپس بازگشت به حالت طبیعی در سن حدود ۴ هفتگی ولی با وجود این تورم ناشی از آن در ۱۴ تا ۱۶ هفتگی مشکل ایجاد می کند.
این مشکل در نتیجه ضعف پاها، تاول سینه و آبسه ها، زخم پا و یا زخم کف پا ایجاد می شود و این ناهنجاری های فیزیکی سبب نوک زدن و کانيباليسم و شروع خودخوری بوقلمون می گردد.
«عوامل»: تغذیه نامناسب مهم ترین دلیل آن است. عمدتا کمبود ویتامین D3 یا کلسیم به همراه اجرام استافیلوکوکی و مایکوپالاسمایی.
«جلوگیری»: جوجه های اولیه سالم باشند و از جیره متوازن تغذیه شوند و از مواد خوراکی آلوده به کپک جلوگیری شود. گاهی اوقات درمان بوقلمون ها با تتراسیکلین موجب کاهش جذب کلسیم می شود و در نهایت منجر به بزرگ شدگی مفصل خرگوشی می گردد.
ناهنجاری فیزیکی پروزیس:
«علایم»: نرم شدگی استخوان پا،ناهنجاری های فیزیکی، بزرگی مفصل خرگوشی، در رفتگی تاندون پا، تابیدگی ساق پا، انحنای پا، بدشکلی مفصل خرگوشی و لنگش.
«عوامل»: تغذیه نامناسب، فقدان نور خورشید، حساسیت های ژنتیکی و پرورش در سطوح لغزان موجب توسعه آن می شود.
«جلوگیری»: تغذیه مناسب از روز اول، استفاده از نور خورشید و کف های غیرلغزنده و حذف بوقلمون های چلاق و زمین گیر.
ناهنجاری فیزیکی انحراف پا :
«علایم»: در جوجه های جوان علایم اولیه این بیماری به صورت انحراف پا دیده می شود به طوری که پاها بدون اختیار به طرفین منحرف می شود و جوجه روی زمین می خوابد.
«عوامل»: آمیزش های همخونی، تغذیه و جوجه کشی نامناسب و ریختن جوجه ها در سطوح لغزان موجب توسعه آن می شود.
«جلوگیری»: تأمین غذای مغذی و متوازن برای مادران و استفاده از عملیات مناسب جوجه کشی و پرورش اولیه، به زحمت می توان موارد این بیماری را از پیش تشخیص داد و لذا بهترین راه برای مقابله با این بیماری در سطح گله های مادری، حذف پرندگان مبتلا به ناهنجاری های فیزیکی است.
عارضه رفتاری رمیدگی:
«علایم»: بوقلمون ها گاهی اوقات در شب به طور ناگهانی می ترسند و خود را به در و دیوار می زنند و به پا و بال و .. خود خسارت وارد می کنند. چه بسا در اینچنین عارضه های رفتاری بوقلمون ها در گوشه ای روی هم انبار شوند و برخی از آنها در اثر خفگی بمیرد.
«عوامل»: رم کردن در نتیجه رؤیت حیوانات خانگی، صداهای ناگهانی و یا نور شدید ناگهانی
«جلوگیری»: در پرورش بوقلمون ها استفاده از نور شبانه در نزدیکی شروع شب در منطقه خوابیدن آنها موجب کاهش این گونه ترس ها و رمیدگی ها می شود.
اما باید به این نکته توجه گردد که نور زیاد سبب نوک زدن و کانيباليسم و شروع خودخوری بوقلمون می گردد. از اقدامات پیشگیرانه برای دور کردن حیوانات استفاده شود.
سلام،بسیار عالی ممنون بابت راهنماییات
سلام خوبین جوجه های من شروع به خود زنی کردن و ازشون میمیره جداشونم کردم خودم کم کردم ولی فایده ای نداره میشه راهنمایی کنید تلفات زیاد شده?
سلام
مطلب در مورد خودخوری رو مطالعه کنید
با سلام و قبولی طاعات و عبادات
من تعداد 30 عدد جوجه بوقلمون دارم که الان تو هفته چهاردهم هستند. هفته های اول دانه پارس میدادم. از هفته هشتم به بعد چون گندم و بلغور ذرت و سبزی دوست داشتن به جیرشون اضافه کردم. صبح گندم با دانه پارس با بلغور ذرت, ظهر سبزی, غروب هم همان گندم با دانه پارس با بلغور ذرت می دادم.
هفته گذشته متوجه شدم که 3 تا از اونها خوراک نمیخورن, با کمی دقت فهمیدم چینه دان آنها خالی نمیشود.بمدت یک هفته انها را جدانگه داشته و تنها دانه پارس می دادم و هر هشت ساعت دارو متروماکس.
الان بهتر شده اند ولی هنوز خوراکشون کم هست.
چرا جوجه های من مریض شدن؟
چکار کنم باقی هم مریض نشوند؟
آیا نباید گندم و سبزی می دادم؟
آیا دادن سه وعده غذا خوبه؟
آیا دادن آن دارو کار خوبی بود؟
نمیدونم پرسیدن این بیماری مناسب این قسمت هست یا نه, اما ممنون میشم اگر سوالات ما را پاسخ دهید.