به منظور عادت پذیری تغذیه ای آهوان ایرانی و جبیرها در محیط محصور و تغییر جيره آنها، ابتدا یک دوره یک ماهه در نظر گرفته شد که در طول این دوره برای تطبيق شرایط شکمبه با مواد غذایی جدید از قبیل یونجه خشک، کاه گندم، مواد غنی شده، ابتدا یونجه خشک و سپس سایر مواد غذایی به تدریج جایگزین مواد غذایی قبلی که در محیط طبیعی دریافت می کنند شد.در این بخش قصد داریم تغذیه در محیط محصور در پرورش آهو را برای شما تشریح کنیم.
تغذیه در محیط محصور
دوره عادت پذیری
لازم به ذکر است که تغییر جیره را نباید با یونجه تازه شروع کرد زیرا تغذیه حیوان، صرفاً با علوفه تازه باعث ایجاد اسهال می گردد. در طی این مدت تمام حیوانات از نظر رفتار تغذیه ای و به احتمال زیاد سایر موارد از جمله بروز نفخ و یا سوء هاضمه تحت نظر بودند تا چنانچه مواردی مشاهده شد نسبت به رفع آن اقدام گردد. در بررسی انجام شده هیچ گونه عوارض گوارشی ناشی از تبدیل وضعیت جیره از چرای طبیعی به جیره دستی مشاهده نشد. در طی این مدت و هم چنین در طی دوره رکوردبرداری انواع خوراکی های قابل دسترسی برای گله آهو آب، یونجه خشک، سنگ نمک و آجر مکمل مواد معدنی به صورت آزاد در اختیار آنها قرار گرفت.
تغذیه
با توجه به این که برای محاسبه میزان ماده خشک مصرفی و مواد مغذی مورد نیاز از نظر احتياجات و نگه داری و رشد آهوان ملاک و شاخصی در دسترس نبود لذا بر اساس روش آزمون و خطا و هم چنین لحاظ نمودن توصیه و جیره های پیشنهادی مرکز تحقیقات حیات وحش ملک خالد عمل شد. یونجه خشک، سنگ نمک و آجر مکمل مواد معدنی و آب تازه به طور آزاد در دسترس آهوان قرار داشت ولی کنسانتره و یونجه تر و چغندر معمولی به طور روزانه و به مقدار مشخص در اختیار آنها قرار می گرفت. مواد کنسانتره در عصر هر روز (ساعت ۱۷-۱۶) بین آهوان توزیع می شد و در فصل بهار و تابستان يونجه تر در دو نوبت صبح (ساعت ۹) و بعد از ظهر (ساعت 13- 12) در اختیار آهوان قرار می گرفت و در فصل پائیز و زمستان چغندر معمولی جایگزین یونجه تر می شد. چغندر معمولی به صورت لایه های نازک خرد شده در اختیار آهوان قرار میگرفت. برای تهیه کنسانتره (جو و ذرت) به مدت یک روز در آب خیسانده می شد و سپس از آب جدا شده با میزان مورد نظر سویا مخلوط شده و در اختیار آهوان قرار می گرفت. در مورد مواد علوفه ای یونجه تر و کاه گندم هیچ گونه عمل آوری صورت نگرفت و یونجه خشک به صورت خرد شده در اختیار آنها گذاشته می شد. جهت محاسبه میزان مواد مغذی در خوراکی های مصرفی علاوه بر استفاده از آنالیز آزمایشگاهی از جدول (NRC)نیز استفاده شده است.
میانگین میزان ماده خشک مصرفی برای یونجه خشک برای هر رأس آهوی ایرانی و جبیر نر و ماده با متوسط وزن زنده (۲۶ کیلو گرم و سن بیش از یک سال برای آهوی ایرانی ) و (۲۱ کیلو گرم و سن بیش از یک سال برای جبير ) در شرایط مدیریت یکسان 209/0 و 138/0 کیلوگرم در هر روز می باشد که میزان مصرف آن از نظر آماری بین دو گونه معنی دار است ( ).
اختلاف مقدار کنسانتره مصرفی در شرایط یکسان برای هر دو گونه برابر و معادل 459/0 و 4/0 کیلو گرم در روز می باشد که بر خلاف میزان مصرف یونجه خشک که از مصرف کم تری برخوردار بود فاقد اختلاف معنی دار است. در مجموع برای میانگین کل ماده خشک مصرفی (شامل علوفه خشک و کنسانتره) طی بررسی به عمل آمده در شرایط یکسان با متوسط مصرف روزانه 609/0 و 538/0 کیلوگرم برای آهوی ایرانی و جبیر اختلاف معنی دار مشاهده شد ( ). در مجموع چنین می توان استنباط نمود که چون میزان مصرف ماده خشک به عوامل متعددی از جمله گنجایش بدن و وزن زنده حیوان بستگی دارد لذا این اختلاف در کل میزان مصرفی ماده خشک روزانه بین آهوی ایرانی و جبیر را می توان ناشی از بالا بودن وزن زنده آهوی ایرانی در مقایسه با جبير و هم چنین گنجایش بیش تر بدن و حجیم بودن قسمت دستگاه گوارش، عنوان نمود. هم چنین مشخص گردید که جبیر روزانه از 6/1 گرم سنگ نمک و 54/0 گرم آجر لیسیدنی استفاده کرد و آهوی ایرانی روزانه ۱ گرم سنگ نمک و 1/0 گرم آجر لیسیدنی مصرف نمود.
نظرات کاربران
2:27:55 AM